Identifying Data 2022/23
Subject (*) Literature, Culture and Identity Code 613584121
Study programme
Mestrado Universitario en Literatura, Cultura e Diversidade (plan 2016)
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree 2nd four-month period
First Optional 3
Language
Galician
Portuguese
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Letras
Coordinador
Luís Gamallo, María Obdulia
E-mail
m.luis@udc.es
Lecturers
Luís Gamallo, María Obdulia
E-mail
m.luis@udc.es
Web http://www.udc.es/filo/MLCD.html
General description Aproximación ao estudo da expresión da identidade nas súas diferentes formas: nacional, étnica, social, persoal, etc., tanto nos textos literarios como noutros ámbitos da representación cultural e visual.
Na sección de contidos figuran os temas específicos que serán tratados na materia.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 Integrar os estudos literarios nun contexto cultural mais extenso que trascenda os límites dunha soa lingua e/ou nación, atendendo á diversidade cultural
A2 Ampliar o concepto de literatura, a través da súa relación coas TICS, os medios de comunicación, o cine, as artes, no marco da diversidade cultural
A3 Ser capaz de realizar aportacións creativas e orixinais no estudo comparatista dos textos literarios, dos productos artísticos e das realidades culturais
A4 Aplicar as técnicas de análise cultural en contextos diversos
A6 Coñecer e valorar a diversidade cultural, con especial atención aos ámbitos hispánico e galego-portugués
A8 Comprender os procesos históricos dos estudos literarios e culturais e os seus cambios de paradigma
A9 Aplicar as técnicas de análise cultural respetando os fundamentos ideolóxicos presentes en contextos diversos
A12 Ser capaz de desenvolver un enfoque orixinal e creativo na investigación avanzada no ámbito dos estudos literarios e culturais
A13 Aplicar unha perspectiva comparatista de carácter transnacional e plurilingüístico aos estudos literarios, artísticos e culturais
A14 Adquirir a capacidade de xestionar ferramentas e recursos de investigación aplicados no ámbito dos estudos literarios e culturais
B4 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións(TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da vida
B5 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común
B6 Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñibles para resolver problemas cos que deben enfrontarse
B7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe
B8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade
B10 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma
C1 Adquirir capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva
C2 Traballar de maneira interdisciplinar en entornos diversos
C4 Promover o entendemento intercultural desde a comprensión da diversidade
C5 Integrar coñecementos de campos de estudos diversos
C6 Aplicar coñecementos e habilidades na resolución de problemas en entornos novos o non familiares en contextos interdisciplinares
C7 Desenvolver habilidades cognitivas avanzadas (capacidade de síntesise, análise e pensamento crítico) relacionadas co desenvolvemento e a creación dun perfil investigador

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Coñecer, comprender e saber avaliar criticamente unha parte dos discursos teóricos que reflexionan sobre a identidade. AC1
AC3
AC4
AC6
AC8
BJ1
CC2
CC4
CC5
Desenvolver a capacidade de participar con precisión de pensamento e expresión (tanto oralmente como por escrito) nos debates propios destes estudos. AC4
AC9
AR1
AR2
BJ1
BJ2
BJ7
CC1
CC2
CC4
CR1
Realizar análises de textos literarios a partir dos marcos teóricos definidos na materia. AC1
AC2
AC3
AC4
AC6
AR3
BJ2
BJ3
BJ4
BJ7
CC6
CR1
Ser quen de desenvolver investigacións avanzadas na análise dos textos literarios desde un enfoque orixinal e creativo. AC1
AC2
AC3
AC4
AC6
AC8
AC9
AR2
AR3
BJ1
BJ5
CC2
CC5
CC6
Integrar os estudos literarios nun contexto cultural extenso atendendo á diversidade cultural, ás minorías e á diáspora. AC1
AC2
AC3
AC4
AC8
AC9
AR2
AR3
BJ2
BJ3
BJ4
BJ5
CC2
CC4
CC6
CR1
Ser quen de valorar a diversidade cultural e integrar coñecementos de campos de estudos diversos. AC1
AC2
AR2
BJ2
BJ4
CC2
CC5
CR1

Contents
Topic Sub-topic
1. Narrativa e construción nacional 1.1. Nacionalismo literario vs literatura nacional: Manuel Rivas e Suso de Toro
1.2. A cuestión lingüística na construción dunha identidade nacional: Boubacar Boris Diop
2. A literatura mundo e/ou a negación da identidade 2.1. A literatura da francofonía: Alain Mabanckou e Boubacar Boris Diop
2.2. As literaturas colonizadas fronte ao espello: os casos galego e senegalés
3. Literatura, identidade e xénero
3.1. Rosalía de Castro e Mariama Bâ
3.2. Outras escritoras africanas: Ken Bugul, Tanella Boni, Fatou Diome, Aminata Sow Fall, Paulina Chiziane, Chimamanda Ngozi Adichie.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Workbook A1 A4 A6 A8 B5 B7 C4 C5 2 20 22
Guest lecture / keynote speech A13 A1 A2 A4 A6 A8 A9 A12 B8 C2 C4 C7 C5 6 6 12
Supervised projects A13 A1 A2 A3 A4 A6 A8 A9 A12 B6 B8 B10 C1 C4 C7 C6 0 16 16
Workshop A1 A2 A4 A6 A8 A12 B6 B8 B10 C1 C4 C7 C6 6 8 14
Collaborative learning A13 A2 A3 A4 A14 A12 B4 B5 B7 B8 C1 C2 C5 C6 1 4 5
Online forum A2 A3 A6 A9 B4 B5 B6 B7 C1 C2 C4 C7 0 4 4
 
Personalized attention 2 0 2
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Workbook Será preciso realizar para cada sesión e nos prazos determinados unha serie de lecturas básicas. Estas serán avaliadas a través dos comentarios e das intervencións do alumnado no foro virtual e na aula.
Guest lecture / keynote speech Exposición da profesora co fin de introducir o contexto teórico e cultural do tema correspondente, así como os fundamentos teóricos e metodolóxicos da materia.
Supervised projects Cada estudante terá que realizar un traballo final obrigatorio sobre algún aspecto relacionado co temario, que terá o formato dun breve ensaio e cuxo tema e orientación requirirán o visto e prace da profesora en sesións de seguimento.
Workshop Nas sesións presenciais alternaranse as leccións maxistrais coas sesións interactivas, nas que a participación do estudantado será fundamental. Levaranse a cabo actividades de diverso tipo: discusións dirixidas, comentario de textos. Todas elas terán como punto de partida fundamental as lecturas indicadas previamente pola profesora.
Collaborative learning A aprendizaxe colaborativa permitiralle ao estudantado achegarse aos textos antes das leccións maxistrais para que poda participar con maior implicación nas actividades de diverso tipo que se levarán a cabo: discusións dirixidas, comentario de textos.
Online forum En relación coa aprendizaxe colaborativa, o foro virtual será unha ferramenta esencial e obrigada de intercambio entre o estudantado e a profesora para analizar e comentar os textos e as lecturas propostas antes das leccións maxistrais: o obxectivo é que o estudantado poda participar con maior implicación nas actividades de diverso tipo que se levarán a cabo durante as sesións maxistrais.

Personalized attention
Methodologies
Collaborative learning
Guest lecture / keynote speech
Online forum
Supervised projects
Workbook
Workshop
Description
A profesora encargarase de recibir e asesorar o alumnado en todas as cuestións que lle formular; ao tempo tratará en todo momento lle facer as observacións, indicacións puntuais bibliográficas, etc que puideren ser do seu interese.
Esta atención personalizada tamén está contemplada para o alumnado a tempo parcial e con dispensa académica recoñecida, así como para o estudantado matriculado para se examinar na oportunidade adiantada de decembro.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Online forum A2 A3 A6 A9 B4 B5 B6 B7 C1 C2 C4 C7 O foro virtual servirá para organizar o traballo colaborativo que se valorará nas intervencións e participación do alumnado. 10
Supervised projects A13 A1 A2 A3 A4 A6 A8 A9 A12 B6 B8 B10 C1 C4 C7 C6 O traballo final obrigatorio consistirá na elaboración dun breve ensaio orixinal sobre un aspecto relacionado cun punto do programa. Valorarase fundamentalmente a profundidade e o rigor da investigación e a claridade expositiva e expresiva. 60
Workbook A1 A4 A6 A8 B5 B7 C4 C5 As lecturas serán avaliadas a través dos comentarios e das intervencións no foro virtual e na aula. 20
Workshop A1 A2 A4 A6 A8 A12 B6 B8 B10 C1 C4 C7 C6 Valorarase a participación activa nas distintas actividades que se desenvolvan no foro virtual e na aula: discusión dirixida, análise e comentario dos textos propostos, etc. 10
 
Assessment comments
<!--startfragment--><p>LEAATENTAMENTE A INFORMACIÓN QUE SEGUE:</p><p>1. O alumnado ten dúas oportunidades para aprobar amateria: a primeira ao remate do primeiro cuadrimestre e a segunda no mes dexullo. As datas oficiais deben ser contrastadas polo alumnado nos taboleirosoficiais ou na páxina web do centro inmediatamente antes de cada período deexames.</p><p>2. A materia está dividida en 2 partes:teórico-práctica [contidos gramaticais, comprensión lectora, expresión escrita](60% da nota final) e práctica [léxico, expresión, comprensión e interacciónoral] (40% da nota final). É necesario obter unha nota mínima global de 5 sobre10 en cada parte para superar a totalidade da materia. No caso de aprobar sóunha parte da materia na primeira oportunidade conservaríase a nota para asegunda oportunidade de xullo.</p><p>2.1. En cada parte da materia é obrigatorio realizare obter unha nota mínima de 5 sobre 10 nunha proba final escrita ao remate do1º cuadrimestre (na data, hora e lugar recollidos no calendario oficial deexames da facultade).</p><p>2.2. Na parte práctica será ademáis obrigatoriorealizar e aprobar cunha nota mínima de 5 sobre 10 unha proba oral final, quese realizará ao remate do 1º cuadrimestre. O profesoradocomunicará públicamente a data,hora e lugar de realización deste exame oral. </p><p>2.3. En cada parte da materia é obrigatorio realizar un conxunto de exercicios ou tarefas de práctica de todas as destrezas obxecto da materia. Normalmente por cada sesión presencial de clase o alumnado deberá realizar un exercicio non presencial. Agás causa xustificada e sempre con autorización expresa do profesorado, non se admitirán as actividades entregadas fóra do prazo determinado para cada unha delas. Para que estas actividades poidan ser tidas en conta na cualificación final é preciso ter realizado e aprobado, antes da realización do exame da primeira oportunidade, o 75% das actividades programadas e obter unha nota media de 5 sobre 10.</p><p>3. Tendo en conta o anteriormente exposto, acualificación final do alumnado responderá ao seguinte reparto porcentual:</p><p>3.1. Parte teórico-práctica (60% da cualificaciónfinal):</p><p>a) Un 50% da nota valorará o exame escrito (debecumprir os requisitos do apartado 2.1).</p><p>b) Un 45% valorará as actividades (deben cumprir osrequisitos do apartado 2.3).</p><p>c) Un 5% corresponderá á asistencia regular ásactividades presenciais e á valoración que mereza por parte do profesorado aparticipación do alumnado nas distintas actividades presenciais ou nonpresenciais.</p><p>Esta parte considérase aprobada se a suma dosapartados a, b, c é igual ou superior a 5 sobre 10.</p><p>Oscontidos e destrezas dos apartados a, b desta parte da materia sonrecuperables, coas mesmas porcentaxes, na segunda oportunidade de xullo (verapartado 4).</p><p>3.2. Parte práctica (40% da cualificación final):</p><p>a) Un 30% valorará o exame escrito (debe cumprir osrequisitos do apartado 2.1).</p><p>b) Un 30% valorará o exame oral (debe cumprir osrequisitos do apartado 2.2).</p><p>c) Un 35% valorará as actividades (deben cumprir osrequisitos do apartado 2.3).</p><p>d) Un 5% corresponderá á asistencia regular ásactividades presenciais e á valoración que mereza por parte do profesorado aparticipación do alumnado nas distintas actividades presenciais ou nonpresenciais.</p><p>Esta parte considérase aprobada se a suma dosapartados a, b, c, d é igual ou superior a 5 sobre 10.</p><p>Oscontidos e destrezas dos apartados a, b, c son recuperables, coas mesmasporcentaxes, na segunda oportunidade de xullo (ver apartado 4).</p><p>4. O alumno-a alumna que na primeira oportunidadenon supere globalmente a materia segundo os criterios anteriormente expostospoderá recuperala totalmente ou parcialmente na oportunidade de xullo (na data,hora e lugar recollidos no calendario oficial de exames da facultade) segundoas porcentaxes e criterios expresados máis arriba.</p><p>4.1. De suspender a materia na primeira oportunidadepor non acadar a puntuación mínima nos exames escritos ou no exame oral, deberáfacelo(s) de novo na segunda oportunidade. A data, lugar e hora de realizacióndo exame oral da segunda oportunidade comunicarase durante a realización doexame escrito.</p><p>4.2. De suspender a materia na primeira oportunidadepor non acadar a puntuación mínima nas actividades, deberá realizar para a segundaoportunidade unha serie de tarefas substitutivas nas que terá que demostrar teracadado as competencias da materia nas distintas destrezas. Oprofesorado da materia fará públicas xunto coas notas da oportunidade de xaneiro de 2019 as instrucións correspondentes (actividades asignadas, datas de recollida e entrega, etc.).</p><p>4.3. De suspender a materia na primeira oportunidadee ter unha puntuación de 0 punto no apartado de asistencia en cadaparte da materia, a porcentaxe asignada a este apartado (5%) engadirase a unhadas partes que haxa que recuperar, nesta orde de prelación: a) exame escrito;b) actividades; c) exame oral.</p><p>5. Na convocatoria extraordinaria de decembro o alumnado será avaliado das súas competencias nas distintas destrezas da materia mediante unha proba escrita teórico-práctica (nota mínima de 5 sobre 10; 60% da nota final) e unha proba oral (nota mínima de 5 sobre 10; 40% da nota final).</p><p> 6. En cada oportunidade de avaliación o alumno-aalumna recibirá a calificación NP de se dar simultaneamente estas dúas situacións: se non se presentar a ningunha das probas oficiais de avaliación (escritas e oral) e se o número de actividades presentadas for igualou inferior ao 25% das programadas en cada parte da materia. <br />7. O alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia pode, sen asistir ás aulas, realizar e entregar as actividades programadas segundo o disposto no apartado 2.3 (as actividades presenciais serán substituidas por outras non presenciais equivalentes). En caso contrario, aplicaráselle o establecido no apartado 4.2. En calquera caso, a porcentaxe asignada en cada parte da materia á asistencia (5%) reasignarase como se indica no apartado 4.3. <br />8. Nos casos non contemplados anteriormente aplicarase o disposto nas "Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e mestrado universitario" da UDC. <br /> 9. Os traballos escritos poden ser revisados a través da aplicación <i>Turnitin</i></p><p>Written work may be tested through <i>Turnitin </i>in order to detect wrong citations, plagiarism or any other type of fraud. Should this occur, the rules for plagiarism will be applied. (Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e mestrado universitario). Turnitin recognises papers previously turned in by other people (or the student him/herself) at this university or other universities, as well as other material found on Internet. </p><!--endfragment-->

Sources of information
Basic Lander, Edgardo (2000). La colonialidad del saber: eurocentrismo y ciencias sociales. Perspectivas Latinoamericanas. Buenos Aires: Consejo Latinoamericano de Ciencias Sociales
González-Millán, Xosé (1994). "Do nacionalismo literario á literatura nacional: hipóteses de traballo para un estudio institucional da literatura galega". Anuario de estudios literarios galegos 1994: 67-81
Diop, Boubacar Boris (2009). Africa más allá del espejo. Barcelona: Oozebap
Mabanckou, Alain (2017). El llanto del hombre negro. Madrid: La Catarata
López Teresa; Malingret, Laurence e Torres Feijó, Elias J. (2017). Estudios literarios e campo cultural galego. En honra do profesor Antón Figueroa. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela
Fernández Freixanes, Víctor (2001). Galicia, unha luz no Atlántico. Vigo: Xerais
Kesteloot, Lilyan (2009). Historia de la literatura negroafricana: una visión panorámica desde la francofonía. El Cobre: Barcelona
Figueroa, Antón (2010). Ideoloxía e autonomía no campo cultural galego. Santiago de Compostela:Laiovento
Thiesse, Anne Marie (2001). La création des identités nationales. Europe XVIIIe-XXe siècle. París: Seuil
VVAA (1995). La mujer escritora en las literaturas francófonas. Cádiz: Universidad de Cádiz
Warnier, Jean-Pierre (2002). La mundialización de la cultura. Gedisa: Barcelona
Figueroa, Antón (1996). Lecturas alleas (Sobre das relacións con outras literaturas). Santiago de Compostela: Sotelo Blanco
Figueroa, Antón (2001). Nación, literatura, identidade. Vigo: Xerais
Alvarez Méndez, Natalia (2010). Palabras desencadenadas: aproximación a la teoría literaria postcolonial y a la escritura hispano-negroafricana. Zaragoza: Prensas de la Universidad de Zaragoza
Rodríguez, Francisco / Suevos, Ramón (1978). Problemática nacional e colonialismo. O caso galego. Santiago de Compostela: Xistral
Salinas Portugal, Francisco (1994). Rosto negro: O Contexto das Literaturas Africanas. Santiago de Compostela: Laiovento
Complementary

Durante o curso proporcionarase máis bibliografía específica.


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments

Para calquera dúbida, poden pórse en contacto coa profesora persoalmente en horario de atención ao alumnado, ou concertando cita previa no enderezo electrónico: mluis@udc.es



(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.