Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Lingüística de corpus Código 613836002
Titulación
Mestrado Universitario en Lingüística Aplicada (2013)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Letras
Coordinación
Gonzalez Garcia, Luis
Correo electrónico
luis.gonzalezg@udc.es
Profesorado
Gonzalez Garcia, Luis
Correo electrónico
luis.gonzalezg@udc.es
Web
Descrición xeral Obxectivos da materia
·Coñecer a metodoloxía de traballo baseada en corpus.
·Coñecer os requisitos que debe cumprir un corpus para ser unha mostra representativa dunha lingua.
·Recoñecer e aplicar termos e conceptos fundamentais que se usan habitualmente no campo da lingüística de corpus.
·Coñecer os diferentes tipos de corpus posibles, a súa clasificación en función de varios criterios, así como as fases necesarias para o seu desenvolvemento.
·Recoñecer e reflexionar sobre os principios, procedementos e técnicas usadas na lingüística de corpus en diversos campos profesionais.
·Capacitar o alumnado para operar no tratamento automático da linguaxe.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos
Non se prevén modificacións nos contidos en caso de docencia semipresencial ou non presencial.

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen
Traballos tutelados, Lecturas, Obradoiro, Discusión dirixida, Sesión maxistral.
Mantéñense as mesmas metodoloxías. En caso de docencia semipresencial ou non presencial as mencionadas metodoloxías realizaranse telematicamente mediante plataformas como Teams ou Moodle, combinando actividades de carácter síncrono e asíncrono.
*Metodoloxías docentes que se modifican
Ningunha.

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
En caso de docencia semipresencial ou non presencial a atención personalizada realizarase mediante medios telemáticos (correo electrónico, Teams ou outra plataforma de videoconferencia).
Na medida do posible, para evitar confluencia con outras materias, utilizarase para a atención personalizada realizada en videoconferencia o horario semanal da materia e o horario de titorías do profesor aprobado a principios do curso.

4. Modificacións na avaliación
Non cambian os valores respectivos de cada parte da avaliación en caso de docencia semipresencial ou non presencial, tanto para a primeira coma para a segunda oportunidade.

*Observacións de avaliación:
Os tres instrumentos de avaliación previstos non necesitan modificación para adaptarse á docencia semipresencial ou non presencial.

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
Ningunha.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecemento dos principios básicos, as técnicas fundamentais e algúns resultados destacados da investigación actual en lingüística.
A2 Capacidade para comprender a diversidade teórica e metodolóxica das escolas lingüísticas.
A3 Capacidade para distinguir e aplicar axeitadamente os distintos métodos de investigación en lingüística.
A4 Capacidade dos estudantes para aplicar a metodoloxía da lingüística baseada na análise de corpus lingüísticos.
A5 Capacidade para a selección axeitada de datos lingüísticos en función do método de investigación elixido.
A6 Coñecemento das principais áreas da lingüística aplicada.
A7 Capacidade para aplicar os coñecementos lingüísticos adquiridos aos problemas do mundo profesional (docencia, asesoramento e mediación lingüística, tradución, lexicografía, planificación lingüística...).
A8 Obtención dun nivel de formación teórica que permita comprender e xulgar criticamente a bibliografía lingüística especializada.
A9 Capacidade para xestionar os recursos lingüísticos e a información lingüística para propósitos académicos e de investigación (identificación e acceso a bibliografía, utilización apropiada de recursos e equipamentos, utilización de tecnoloxía para rexistrar datos, manexo de bases de datos, etc.)
B1 Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
B2 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en ámbitos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B3 Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B4 Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións —e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan— a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
B5 Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en boa medida autodirixido ou autónomo.
B6 Capacitación dos estudantes para que adquiran coñecementos lingüísticos especializados e habilidades para analizar criticamente as propostas máis relevantes no ámbito dos estudos lingüísticos.
B7 Adquisición dos fundamentos metodolóxicos e críticos que permitan aos estudantes acceder ao exercicio da actividade profesional cunha formación versátil e interdisciplinar.
B8 Capacidade dos estudantes no manexo das novas tecnoloxías da información e da comunicación aplicadas ao campo dos estudos lingüísticos, así como indicar a súa utilidade na práctica profesional e investigadora.
B9 Capacidade dos estudantes para abrir vías de investigación novidosas no ámbito dos estudos lingüísticos, dotándoas de aplicación práctica para a súa transferencia a distintos ámbitos profesionais
B10 Capacidade dos estudantes para comprender as interrelacións pertinentes entre os diversos ámbitos de estudo que integran o máster.
C1 Expresión correcta, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilización das ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolvemento para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Comprensión da importancia da cultura emprendedora e coñecemento dos medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valoración crítica do coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asunción, como profesional e como cidadán/a, da importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valoración da importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer os requisitos que debe cumprir un corpus para ser unha mostra representativa dunha lingua. AI5
AI8
BI2
BI3
BI10
Recoñecer e aplicar termos e conceptos fundamentais que se usan habitualmente no campo da lingüística de corpus. AI1
AI3
CM1
Coñecer os diferentes tipos de corpus posibles, a súa clasificación en función de varios criterios, así como as fases necesarias para o seu desenvolvemento. AI1
AI4
AI6
AI8
BI6
BI9
CM3
Recoñecer e reflexionar sobre os principios, procedementos e técnicas usadas na lingüística de corpus en diversos campos profesionais. AI1
AI3
AI7
BI1
BI2
BI6
BI7
CM8
Ser capaz de operar no tratamento automático da linguaxe. AI7
BI8
Recoñecer e valorar a diversidade teórica e metodolóxica das diferentes escolas lingüísticas. AI2
CM4
CM6
CM8
Saber aplicar a metodoloxía específica da lingüística de corpus. AI1
AI3
AI4
AI5
BI2
Coñecer e aplicar técnicas idóneas de tratamento de datos lingüísticos no marco da lingüística de corpus. AI5
BI5
BI6
Saber empregar os recursos lingüísticos e as fontes de información para propósitos académicos e de investigación. AI9
BI3
BI4
CM5
CM7

Contidos
Temas Subtemas
1. Os corpus orais e escritos 1.1. Definición e tipos.
1.2. A lingüística de corpus.
2. Deseño, elaboración e xestión de corpus lingüísticos 2.1. Bases de datos.
2.2. Codificación e anotación de datos.
3. Explotación de corpus lingüísticos 3.1. Análise estatística
3.2. Tratamento informático de datos
3.3. Comparación de datos
4. Estudo de casos. 4.1. Estudo de casos.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Traballos tutelados A1 A2 A3 A4 A5 A7 A8 A9 B1 B2 B3 B4 B6 B7 B9 C1 C3 C6 0 35 35
Lecturas A1 A2 A3 A6 A7 A8 A9 B3 B4 B5 B6 B7 B10 C1 C4 C7 C8 0 50 50
Obradoiro A1 A2 A3 A4 A5 A7 A9 A10 B2 B3 B4 B5 B8 C3 C5 C6 15 0 15
Discusión dirixida A1 A2 A5 A7 A8 B1 B2 B3 B4 B10 C4 C5 C6 C7 C8 15 0 15
Sesión maxistral A1 A2 A3 A4 A5 A8 A9 A10 B2 B6 B7 B8 B9 C3 C4 C6 C7 C8 20 0 20
 
Atención personalizada 15 0 15
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Traballos tutelados Un traballo tutelado terá carácter obrigatorio e individual e nel aplicaranse contidos e/ou metodoloxía relativos á materia.
Lecturas Unha serie de lecturas sobre a materia. Poderán dar lugar á realización de recensións ou á aplicación dos contidos a casos prácticos.
Obradoiro Actividades de curso. Trátase de exercicios, traballos, comentarios... de carácter obrigatorio. Algúns deles poderán ter carácter non presencial.
Discusión dirixida Titorías en grupo. Dedicaranse a facer un seguimento do traballo do alumno.
Sesión maxistral Clases expositivas e interactivas. Introduciranse conceptos e saberes relacionados coa temática da materia, apoiándose en exercicios, comentarios.

Atención personalizada
Metodoloxías
Sesión maxistral
Traballos tutelados
Obradoiro
Descrición
Tanto as prácticas como o traballo tutelado realizaranse cun seguimiento personalizado por parte do profesor.
Tamén se espera que se faga uso das titorías para resolver dúbidas relacionadas coas lecturas ou coas clases maxistrais.
Enténdese que a avaliación forma parte do proceso de aprendizaxe e, xa que logo, recoméndase que se empreguen as titorías para revisar os exercicios, o traballo e o exame final.
As titorías poderanse levar a cabo persoalmente, mediante correo electrónico ou chat.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Discusión dirixida A1 A2 A5 A7 A8 B1 B2 B3 B4 B10 C4 C5 C6 C7 C8 Considérase discusión dirixida a asistencia e participación nas clases e titorías. 15
Traballos tutelados A1 A2 A3 A4 A5 A7 A8 A9 B1 B2 B3 B4 B6 B7 B9 C1 C3 C6 Terá carácter obrigatorio e individual e nel aplicaranse contidos e/ou metodoloxía relativos á materia. 60
Obradoiro A1 A2 A3 A4 A5 A7 A9 A10 B2 B3 B4 B5 B8 C3 C5 C6 Actividades de curso. Trátase de exercicios, traballos, comentarios, etc. de carácter obrigatorio. Algúns deles poderán ter carácter non presencial. 25
 
Observacións avaliación

Na
“segunda oportunidade” (e convocatoria adiantada de decembro)  os estudantes poderán presentar unha nova
versión dos traballos que non obtivesen o nivel suficiente. No caso de
cualificación insuficiente nos apartados relacionados coa asistencia e
participación, a nota dos traballos constituirá o 100% da cualificación final.

Para
os estudantes con dispensa académica recoñecida, a puntuación alcanzada polos
traballos suporá o 100% da nota final, tanto na primeira coma na segunda
oportunidade.

Será
cualificado como "non presentado/a" en ambas oportunidades quen non
entregue o traballo tutelado.


Fontes de información
Bibliografía básica Baker, Paul, Andrew Hardie & Tony McEnery (2006). A Glossary of Corpus Linguistics. Edimburgo: Edinburgh University Press
Kennedy, Graeme (1998). An Introduction to Corpus Linguistics. Londres: Longman
Hunston, Susan (2002). Corpora in Applied Linguistics. Cambridge: Cambridge University
McEnery, Tony & Andrew Wilson (2002). Corpus Linguistics. Edinburgh University Press
Tognini-Bonelli, Elena (2001). Corpus Linguistics at Work. Amsterdam: John Benjamins
Teubert, Wolfgang & Ramesh Krishnamurthy (eds.) (2007). Corpus Linguistics. Critical Concepts in Linguistics. 6 vols. London:
Biber, Douglas, Susan Conrad & Randi Reppen (1998). Corpus Linguistics. Investigating Language Structure and Use. Cambridge: Cambridge
Teubert, Wolfgang & Anna Cermáková (2007). Corpus linguistics: a short introduction. London: Continuum
McEnery, Tony & Andrew Hardie (2012). Corpus Linguistics: Method, Theory and Practice. Cambridge, Cambridge University Press
Sinclair, John (1991). Corpus,Concordance, Collocation. Oxford: Oxford Univ. Press
McEnery, Tony, Richard Xiao & Yukio Tono (2006). Corpus-based Language Studies. An advanced resource book. Londres: Routledge
Wynne, Martin (ed.) (2005). Developing Linguistic Corpora: a Guide to Good Practice. Oxford: Oxbow Books
Enrique-Arias, Andrés (ed.) (2009). Diacronía de las lenguas iberorrománicas. Nuevas aportaciones desde la lingüística de corpus . Madrid / Frankfurt: Iberoamericana / Vervuert
Herrera Soler, Honesto, Rosario Martínez Arias y Marian Amengual Pizarro (2011). Estadística aplicada a la investigación lingüística. Madrid: Eos
Cheng, Winnie (2012). Exploring Corpus Linguistics. Language in Action. Londres: Routledge
Blecua, José Manuel et alii (eds.) (1999). Filología einformática. Nuevas tecnologías en los estudios filológicos. Barcelona:Milenio / Universitat Autònoma de Barcelona
Lavid, Julia (2005). Lenguaje y nuevas tecnologías: nuevas perspectivas, métodos y herramientas para el lingüista del siglo XXI . Madrid: Cátedra
Berber Sardinha, Tony (2004). Lingüística de Corpus. Barueri: Manole
Parodi, Giovanni (2010). Lingüística de corpus: de la teoría a la empiria. Madrid:
Litosseliti, Lia (ed.) (2010). Research Methods in Linguistics . London: Continuum
Baker, Paul (2010). Sociolinguistics and Corpus Linguistics. Edimburgo: Edinburgh University Press
O’Keeffe, Anne & Michael McCarthy (ed.) (2010). The Routledge Handbook of Corpus Linguistics. Londres. Routledge
Briz Gómez, Antonio y Marta Albelda Marco (2009). “Estado actual de los corpus de lengua española hablada y escrita: I+D”. El español en el mundo. Anuario del Instituto Cervantes. Madrid: Instituto Cervantes
Hoffmann, Sebastian (2008). “Looking at language in use: some preliminaries”. Hoffmann, S et al.: Corpus Linguistics with BNCWeb - a Practical Guide. Frankfurt: Lang, pp. 1-12.
Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións
Adaptación. A materia poderá ser adaptada a estudantes con discapacidades, que non teñan un nivel de español ou galego similar ao do nativo ou que por calquera motivo necesiten algunha modificación en calquera dos aspectos reflectidos nesta guía docente. Rógase aos interesados que se poñan en contacto co profesor ou co seu titor.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías