Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Literatura Española do Século de Ouro 1 Código 613G01023
Titulación
Grao en Español: Estudos Lingüísticos e Literarios
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
 Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Filoloxía Española e Latina
Coordinación
Pena Sueiro, Nieves
 Correo electrónico
nieves.pena.sueiro@udc.es
Profesorado
Martínez García, Paula
Pena Sueiro, Nieves
 Correo electrónico
paula.mgarcia@udc.es
nieves.pena.sueiro@udc.es
Web
Descrición xeral O obxectivo desta manteria é ampliar o estudo de autores e obras dos séculos XVI e XVII, completando o panorama básico ao que alumno accedeu na materia Literatura Española de 2º de Grao. A materia ocupase da poesía e do teatro dos séculos XVI e XVII, con un enfoque hitórico-filoloxíco. Preténdese desenvolver a capacidade de lectura comprensiva e crítica e a capacidade de relacionar os aspectos históricos, culturais e estéticos.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecer e aplicar os métodos e as técnicas de análise lingüística e literaria.
A2 Saber analizar e comentar textos e discursos literarios e non literarios utilizando apropiadamente as técnicas de análise textual.
A3 Coñecer as correntes teóricas da lingüística e da ciencia literaria.
A5 Ter un dominio instrumental avanzado oral e escrito da lingua española.
A7 Coñecer as literaturas en lingua galega, española e inglesa.
A11 Ter capacidade para avaliar, analizar e sintetizar criticamente información especializada.
A14 Ser capaz para identificar problemas e temas de investigación no ámbito dos estudos lingüísticos e literarios e interrelacionar os distintos aspectos destes estudos.
A15 Ser capaz de aplicar os coñecementos lingüísticos e literarios á práctica.
A16 Coñecer a crítica textual e a edición de textos.
A17 Ter un coñecemento avanzado das literaturas en lingua española.
B1 Utilizar os recursos bibliográficos, as bases de datos e as ferramentas de busca de información.
B2 Manexar ferramentas, programas e aplicacións informáticas específicas.
B3 Adquirir capacidade de autoformación.
B5 Relacionar os coñecementos cos doutras áreas e disciplinas.
B6 Ter capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva.
B7 Ter capacidade de análise e síntese, de valorar criticamente o coñecemento e de exercer o pensamento crítico.
B9 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.
B10 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán/á e profesional.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer a literatura do Século de Ouro, especialmente a poesía e o teatro A7
Saber analizar e comentar textos e discursos literarios e non literarios utilizando apropiadamente as técnicas de análise textual. A2
A3
A11
A15
A16
Ser capaz de aplicar os coñecementos lingüísticos e literarios á práctica. A1
A5
A15
A16
A17
 B7
 C1
Utilizar os recursos bibliográficos, as bases de datos e as ferramentas de busca de información. B1
Buscar e conseguir, de forma autónoma información científica sobre a literatura e cultura española áurea. A14
A15
 B1
B2
B3
B5
B6
B7
B9
 C1
C3
C4
Ter capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva. B6
B7
Ter capacidade de análise e síntese, de valorar criticamente o coñecemento e de exercer o pensamento crítico B7
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán/á e profesional. B10

Contidos
Temas Subtemas
1.Introducción aos séculos XVI y XVII
1. Contexto sociohistórico
2. Contexto literario
2. A poesía nos séculos XVI y XVII 1. Xéneros, metros e autores
3. O teatro nos séculos XVI y XVII 1. Coordenadas da Comedia Nueva
2. Fórmula da Comedia Nueva
3. Xéneros
4. Autores e obras máis representativos

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Lecturas A2 A7 A16 A17 B5 2 25 27
Aprendizaxe colaborativa A1 A5 A11 A14 A15 A17 B1 B2 B5 B6 B9 B10 C1 C3 C4 14 28 42
Proba mixta A2 A7 B6 C1 C4 2 22 24
Sesión maxistral A2 A3 B3 B7 21 0 21
Traballos tutelados A1 A2 A11 A14 A15 A16 B1 B5 B6 B7 C3 2 30 32
Actividades iniciais B1 B7 1 0 1
 
Atención personalizada 3 0 3
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Lecturas O estudante terá que realizar ao longo do cuadrimestre as lecturas relactivas ás fontes primarias e segundarias da materia. A lectura das obras deberá estar finalizada con antelación ao momento no que comece a súa explicación nas aulas de aprendizaxe colablrativo. As lecturas deberán facerse nas edicións recomendades na bibliografía. Proporcionarase ao estudante unha selección de textos de bibliografía segundaria para a contextualización dos temas.
Aprendizaxe colaborativa Ao non existir na nomencaltura da guía a correspondente á disciplina filolóxica de comentario de texto literario, adoptase esta denominación. Semanalmente haberá unha sesión interactiva na que se realizarán actividades relativas á aplicación metodolóxica do comentario de texto literario aplicado aos textos obxectos da materia. Para realizar esta actividade, o estudante deberá ter traballado previamente o texto proposto para a análise de xeito a poner en común os resultados do seu traballo.
Proba mixta Na data oficial marcada polo Centro, o estudante realizará unha proba na que desmostrará os coñecementos teóricos e prácticos adquiridos ao longo do curso.
Sesión maxistral Haberá unha sesión maxistral por semana de noventa minutos de duración. LA responsabilidade desta sesión recae sobre a profesora. Os obxectivos das sesións serán a exposición dos rasgos máis salientables para os periodos literarios abordados dos xenéros e autores estudados.
Traballos tutelados O alumno deberá realizar ao longo do cuadrimestre un traballo tutelado sobre algún dos temas da materia
Actividades iniciais No primeiro día de aulas os estudantes realizarán individualmente un comentario de texto literario por escrito co fin de determinar o nível xeral e adecuar así a impartición da materia cara a obxectivos de mellora e progreso. Nesta mesma sesión, darase conta das ferramentas metodlóxicas introductorias á materia.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Aprendizaxe colaborativa
Descrición
Ao longo do cuadrimestre fixaranse as sesións de titorías con cada un dos estudantes para supervisar os traballos en curso.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A1 A2 A11 A14 A15 A16 B1 B5 B6 B7 C3 Será preciso a realización dun traballo tutelado escrito sobre un dos temas da materia.
As datas de entrega serán inapelables. 		40
Lecturas A2 A7 A16 A17 B5 Realizaranse probas de lectura no día en que se comence a impartir o tema ao que corresponde a lectura prevista. 10
Proba mixta A2 A7 B6 C1 C4 Consistirá nunha proba teórica e práctica que medirá o aproveitamento da materia por parte do estudante. Os criterios de avaliación serán: adecuación da resposta á pregunta formulada, estrutiuración do discurso, corrección léxica, ortográfica e gramatical.
Para superar a materia, a calificación mínima desta proba deberá ser de 4 puntos sobre 10. 		50
 
Observacións avaliación

Realizaránse controis de lectura, pois a súa realización é 
imprescindible para a adquisición dos contenidos teóricos e prácticos, así como para as aplicación metodolóxicas da materia. 

O plaxio da totalidade ou de
parte de traballos alleos, especialmente dos que figuran en internet, conlevará
a cualificación de 0 

Aqueles alumnos que non superen a materia na convocatoria
de xaneiro, terán que reelaborar na segunda oportunidade de xullo as
actividades cuxos resultados teñan sido insatisfactorios. Manteranse as calificacións
das actividades non reelaboradas. As porcentaxes das lecturas seguirán a ser
as arriba indicadas. Os alumnos que non teñan realizado o traballo ou non
se teñan presentado á proba mixta en xaneiro, presentaranse na segunda
oportunidade de xullo consonte ao mesmo sistema de avaliación.

Para aprobar a materia será preciso ter, como mínimo, un 4 na proba  mixta.

Serán calificados en xaneiro
con Non Presentado (N.P.)  aqueles estudantes que non se presenten á proba
mixta.

O alumnos aos que se lles teña
concedida a dispensa académica terán que realizar as mesmas actividades que o
restante dos da aula (, xa que non se reserva ningunha porcentaxe da avaliación á asistencia e
participación na aula. ­­­­

Fontes de información
Bibliografía básica

Lecturas obrigatorias

Garcilaso de la Vega, Obras completas con comentario, E. Rivers ed., Madrid. Castalia, 2001/Obra poética y textos en prosa, ed. B. Morros, Barcelona, Crítica, 1995.

Góngora, Luis de, Fábula de Polifemo y Galatea, ed. de Jesús Ponce Cárdenas, Madrid, Cátedra, 2010 / Fábula de Polifemo y Galatea y selección de poemas incluida en el t. II de la ed. de Dámaso Alonso Góngora y el Polifemo, (Gredos) / Antología poética, ed. de A. Carreira (Castalia Didáctica), Poesía selecta, ed. A. Pérez Lasheras y J. M. Micó (Taurus).

Calderón de la Barca, Pedro, La vida es sueño, ed. J, Ruano de la Haza, Madrid, Castalia, 1994/ E. Rodríguez, Madrid, Espasa-Calpe, 2000.

Lope de Vega, La dama boba, ed. D. Marín, Madrid, Castalia, 2000; Las bizarrías de Belisa, ed. E. García, Madrid, Cátedra, 2004.
Bibliografía complementaria (). .

Historias da literatura española:

Alberich, J. et alii, Historia de la literatura española, Madrid, Cátedra, 1990.

Alborg, J.L., Historia de la literatura española, Madrid, Gredos, 1966-1999.

Canavaggio, J., Historia de la literatura española, Barcelona, Ariel, 1994-1995.

Díez Borque, J.M., Historia de la literatura española, Madrid, Taurus, 1980.

García de la Concha, V., Historia de la literatura española, Madrid, Espasa-Calpe, 1995-1998.

Jones, R.O., Historia de la literatura española, Barcelona, Ariel, 1977.

Pedraza Jiménez, F. y M. Rodríguez Cáceres, Las épocas de la literatura española, Barcelona, Ariel, 1997.

Pedraza Jiménez, F. y M. Rodríguez Cáceres, Manual de literatura española, Tanfalla, Cénlit, 1980-2000.

Rodríguez Cacho, L., Manual de historia de literatura española, Madrid, Castalia, 2009.

Herramientas para el análisis literario:

Azaustre Galiana, A. y J. Casas Rigall, Manual de retórica española, Barcelona, Ariel, 1997.

García Barrientos, J.L., Como se comenta una obra de teatro, Madrid, Síntesis, 2001.

Jauralde Pou, P., E. Varela Merino y P. Moíño Sánchez, Manual de métrica española, Madrid, Castalia, 2005.

Luján Atienza, A., Como se comenta un poema, Madrid, Síntesis, 1999.

Navarro Durán, R., La mirada al texto. El comentario de textos literarios, Barcelona, Ariel, 1995.

Quilis, A., Métrica española, Barcelona, Ariel, 1994.

Pujante, D., Manual de retórica, Madrid, Castalia, 2003.

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

Recoméndase ao estudante a asistencia ás aulas e a súa participación para poder preparar a materia de xeito progresivo. É fundamental comezar coa lectura das obras o antes posible para poder acadar o maior aproveitamento posible tanto nas sesións expositivas como nas interactivas. Lémbrase que para superar a materia é imprescindible o uso correcto do idioma tanto oral como escrito: ortografía, puntuación, corrección sintáctica e gramatical.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías