Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Lecturas de Literatura Española. Teatro Código 613G01031
Titulación
Grao en Español: Estudos Lingüísticos e Literarios
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Terceiro Optativa 4.5
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Letras
Coordinación
Martinez Lopez, Maria Josefa
Correo electrónico
maria.josefa.martinez@udc.es
Profesorado
Martinez Lopez, Maria Josefa
Correo electrónico
maria.josefa.martinez@udc.es
Web
Descrición xeral Lectura crítica e comentario de textos dramáticos dunha ou varias etapas da Literatura Española. A materia ten un carácter eminentemente práctico, de xeito que non se contempla a priori o deseño dun temario articulado en unidades. Non obstante, haberá unha introducción que permita ao alumnado o uso de ferramentas para aprender a técnica do comentario de textos dramáticos. Contemplaranse necesariamente estes apartados: 1.Introducción metodolóxica 2.Contextualización histórico-filolóxica 3.Lectura, análise e comentario literario dos textos teatrais en español que se especificarán na guía docente

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecer e aplicar os métodos e as técnicas de análise lingüística e literaria.
A2 Saber analizar e comentar textos e discursos literarios e non literarios utilizando apropiadamente as técnicas de análise textual.
A3 Coñecer as correntes teóricas da lingüística e da ciencia literaria.
A5 Ter un dominio instrumental avanzado oral e escrito da lingua española.
A10 Ter capacidade para avaliar criticamente o estilo dun texto e para formular propostas alternativas e correccións.
A11 Ter capacidade para avaliar, analizar e sintetizar criticamente información especializada.
A14 Ser capaz para identificar problemas e temas de investigación no ámbito dos estudos lingüísticos e literarios e interrelacionar os distintos aspectos destes estudos.
A15 Ser capaz de aplicar os coñecementos lingüísticos e literarios á práctica.
A16 Coñecer a crítica textual e a edición de textos.
A17 Ter un coñecemento avanzado das literaturas en lingua española.
A18 Coñecer a historia e a cultura das comunidades hispanofalantes.
A19 Dominar a gramática da lingua española.
B1 Utilizar os recursos bibliográficos, as bases de datos e as ferramentas de busca de información.
B2 Manexar ferramentas, programas e aplicacións informáticas específicas.
B3 Adquirir capacidade de autoformación.
B4 Ser capaz de comunicarse de maneira efectiva en calquera contorno.
B5 Relacionar os coñecementos cos doutras áreas e disciplinas.
B6 Ter capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva.
B7 Ter capacidade de análise e síntese, de valorar criticamente o coñecemento e de exercer o pensamento crítico.
B8 Apreciar a diversidade.
B9 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.
B10 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán/á e profesional.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Saber analizar e comentar textos e discursos literarios e non literarios utilizando apropiadamente as técnicas de análise textual. Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. Ter capacidade para avaliar, analizar e sintetizar criticamente información especializada. Ter un dominio instrumental avanzado oral e escrito da lingua española. A1
A2
A3
A5
A10
A11
A14
A15
A16
A17
A18
A19
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
C3
C4
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
Introducción metodolóxica 1.1. A linguaxe dramática
1.2. A pragmática teatral
1.3. Nocións de teoría do teatro
Cervantes dramaturgo 2.1. Preceptiva dramática. Cervantes e Lope de Vega
2.2. Práctica teatral cervantina. La destrucción de Numancia. Comedia de la entretenida.
2.3. 2.3. Entremeses
Modalidades xenéricas da Comedia 3.1. Comedia seria. El burlador de Sevilla. La vida es sueño.
3.2. Comedia palatina. El perro del hortelano. El vergonzoso en palacio.

Outros xéneros dramáticos 4.1 Auto sacramental. La cena del rey Baltasar.
4.2. Comedia haxiográfica. El purgatorio de San Patricio.
4.3. El otro Calderón. Entremeses, jácaras y mojigangas.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A1 A2 A3 A5 A11 A15 A16 A17 A18 A19 B1 B2 B3 B4 B5 B7 B10 C4 C7 C8 14 15 29
Obradoiro A1 A2 A3 A5 A10 A11 A14 A15 A16 A17 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 C3 C4 C7 C8 18 18 36
Lecturas A2 A10 A16 A17 A18 B3 B6 0 20 20
Traballos tutelados A1 A2 A3 A5 A10 A11 A14 A15 A16 A17 B3 B9 B10 C3 C4 C7 0 25 25
 
Atención personalizada 2.5 0 2.5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral As sesións maxistrais estarán a cargo da profesora e consistirán en orientar ao alumnado tanto nos temas relacionados cos métodos de análise como nas cuestións históricas (etapas, movementos, xéneros).
Obradoiro Actividade de reflexión, debate sobre as propostas sobre o tema do os documentos de base do traballo individual a desenvolver
Lecturas
Traballos tutelados Traballo individual a través do cal o alumnado demostra que asimila e sabe explicar un tema elixido. O traballo terá unha extensión mínima de 10 e máxima de 15 páxinas a 1.5 espazo interliñal e fonte Times New Roman 12. Os criterios de avaliación indicaranse en Moodle.

Atención personalizada
Metodoloxías
Sesión maxistral
Descrición
O alumno acudirá periódicamente a tutorías (presenciais, cando fose posible, ou telemáticas, en caso de confinamento por covid19) para aclarar dúbidas sobre a temática obxeto de estudo.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A1 A2 A3 A5 A10 A11 A14 A15 A16 A17 B3 B9 B10 C3 C4 C7 Traballo individual a través do cal o alumnado demostra que asimila e sabe explicar un tema elixido. O traballo terá unha extensión mínima de 10 e máxima de 15 páxinas a 2 espazos interliñais e fonte Times New Roman 12. 70
Obradoiro A1 A2 A3 A5 A10 A11 A14 A15 A16 A17 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 C3 C4 C7 C8 Actividade de reflexión, debate sobre as propostas dos temas e dos documentos de base do traballo individual a desenvolver que serán presentados na aula. 30
 
Observacións avaliación
Obterán a cualificación de NP (no presentado) as persoas que non realicen o Traballo individual titorizado.

O alumnado que suspenda o traballo tutorizado na primeira oportunidade (xuño), deberá volvelo presentar, corrixindo as deficiencias e incorporando as melloras indicadas por la profesora.  A data de entrega do traballo será o mesmo día fixado pola Facultade para o exame oficial de xullo. No caso de que non se complete a actividade de obradoiro en xuño, a alumno fará un exercicio (comentario de texto teatral) proporcionado pola profesora. A data de entrega do exercicio será o mesmo día fixado pola Facultade para o exame oficial de xullo.

O alumnado con dispensa académica adaptarase á presente avaliación por ter a oportunidade de adaptarse ás metodoloxías empregadas.

Calquera falta de honradez académica (plaxio, é dicir, utilización de textos ou ideas doutros autores sin indicar a procedencia, copiar traballos, copiar nos exames, ou outras formas) se penalizará acordo con o indicado na normativa académica. Cumpre sinalar que a Xunta de Facultade aprobou o uso da aplicación "Turnitin" por parte do profesorado, ferramenta que permite detectar o plaxio. Pode reconocer traballos presentados nesta ou noutras universidades, asi como porcións de textos procedentes doutros textos e sinalar a sua procedencia.

A materia poderá ser adaptada ao estudantado que precise da adopción de medidas encamiñadas ao apoio á diversidade. De ser o caso, deberán contactar cos servizos disponíbeis na UDC/no Centro: nos prazos oficiais estipulados de maneira previa a cada cuatrimestre académico, coa Unidade de Atención á Diversidade (https://www.udc.es/cufie/ADI/apoioalumnado/); no seu defecto, coa Titora ADI da Facultade de Filoloxía (no seguinte enderezo electrónico: pat.filoloxia@udc.gal).


Fontes de información
Bibliografía básica

LECTURAS IBLIGATORIAS

Tema 1

Cervantes, M de., La destrucción de Numancia, ed. A. Hermenegildo, M. Castalia, 1994: Comedia de la entretenida en, Comedias y tragedias, ed. L. Gómez Canseco, Madrid, Galaxia Gutenberg Círculo de lectores, 2015; Entremeses, ed. E. Asensio, M. Castalia, 1990, 4ª ed.; Madrid, Galaxia Gutenberg Círculo de lectores, 2012, ed. A. Sáez, Madrid, Cátedra, 2020 (non dispoñle na biblioteca da facultade).

Tema 2

Tirso de Molina, El burlador de Sevilla, ed. A. Arellano, Madrid, Espasa Calpe, 2000; Calderón de la Barca, La vida es sueño, ed. E. Rodríguez Cuadros, Madrid, Espsa Calpe, 2010.

Tema 3

Vega, Lope de la, El perro del hortelano, ed. D. Kossoff, Madrid, Castalia, 1993 (acompaña El castigo sin venganza); Tirso de Molina, El vergonzo en Palacio, ed. B. Oteiza, Madrid RAE, Barcelona Galaxia Gutenberg, 2012.

Tema 4

Calderón de la Barca, P., El purgatorio de San Patricio, ed. J. M. Ruano de la Haza, Liverpool, University, 1988; Calderón de la Barca, La cena del rey Baltasar, Pamplona, Universidad de Navarra; Kassel, Reichenberger, 2013; Calderón de la Barca, P., Entremeses, jácaras y mojigangas, ed. E. Rodríguez Cuadros y A. Tordera, Madrid, Castalia,

Bibliografía complementaria García Barrientos, José Luis (2001). Cómo se comenta una obra de teatro. Madrid, Síntesis
Huerta Calvo, Javier (coord) (2003). Historia del teatro español. Madrid, Gredos
Arellano, Ignacio (1995). Historia del teatro español del siglo XVII. Madrid, Cátedra
Ruiz Ramón, Francisco (). Historia del teatro español desde sus orígenes hasta 1900. Madrid, Cátedra
Romera Castillo, José (ed.) (2013). Teatro e internet en la primera década del siglo XXI. Madrid, Verbum
Trancón, Santiago (2006). Teoria del teatro: bases para el análisis teatral. Madrid, Editorial Fundamentos

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías