Datos Identificativos 2018/19
Asignatura (*) Literatura Española dos Séculos XX e XXI Código 613G01040
Titulación
Grao en Español: Estudos Lingüísticos e Literarios
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Cuarto Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Letras
Coordinación
Lopez Criado, Fidel
Correo electrónico
fidel.lopez.criado@udc.es
Profesorado
Lopez Criado, Fidel
Correo electrónico
fidel.lopez.criado@udc.es
Web http://cileccongresos.com
Descrición xeral Estudo dos autores/obras/períodos/movimentos literarios máis significativos/representativos da literatura española dos séculos XX e XXI.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecer e aplicar os métodos e as técnicas de análise lingüística e literaria.
A2 Saber analizar e comentar textos e discursos literarios e non literarios utilizando apropiadamente as técnicas de análise textual.
A5 Ter un dominio instrumental avanzado oral e escrito da lingua española.
A11 Ter capacidade para avaliar, analizar e sintetizar criticamente información especializada.
A15 Ser capaz de aplicar os coñecementos lingüísticos e literarios á práctica.
A16 Coñecer a crítica textual e a edición de textos.
A17 Ter un coñecemento avanzado das literaturas en lingua española.
A18 Coñecer a historia e a cultura das comunidades hispanofalantes.
A19 Dominar a gramática da lingua española.
B1 Utilizar os recursos bibliográficos, as bases de datos e as ferramentas de busca de información.
B3 Adquirir capacidade de autoformación.
B5 Relacionar os coñecementos cos doutras áreas e disciplinas.
B6 Ter capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva.
B7 Ter capacidade de análise e síntese, de valorar criticamente o coñecemento e de exercer o pensamento crítico.
B8 Apreciar a diversidade.
B9 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.
B10 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán/á e profesional.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer e valorar críticamente os autores/obras/períodos/movimientos literarios máis significativos/representativos da literatura española dos séculos XX e XXI. A1
A2
A5
A11
A15
A16
A17
A18
A19
B1
B3
B5
B6
B7
B8
B9
B10
C3
C4
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
1. Literatura española (s. XX) 1900-1939.
1.2. Panorama de autores, movementos e obras máis significativas,

2. Literatura española (s. XX) 1939-1975.
2.1. Panorama de autores, movementos e obras máis significativas,


3. Literatura española (ss. XX-XXI) 1975- actualidade.
3.1. Panorama de autores, movementos e obras máis significativas,
1.1. Do '98 ás Vanguardas.
1.2. Consideracións ético-estéticas.
1.3. Case-studies (Lectura obligatoria):
Dicenta, Joaquín. Juan José. Madrid: Marenostrum, 2005.
Linares Rivas, M. La espuma del champagne. La Coruña:
Diputación, 1999.

2.1. Das Vanguardas á literatura de Postguerra.
2.2. Consideracións ético-estéticas.
2.3. Case-studies (Lectura obrigatoria):
Antología del grupo poético del 27 (selección). Madrid, Cátedra,
2010.
Fernández Flórez, W. Cuentística (selección), La Coruña:
Diputación 2001.

3.1. Da literatura de Posguerra á actualidade.
3.2. Consideracións ético-estéticas.
3.3. Case-studies (lectura obligatoria):
Cercas, Javier. Soldados de Salamina. Madrid, Cátedra, 2010.
Sánchez, Clara. Lo que esconde tu nombre. Madrid, Destino,
2010.


Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A1 A2 A18 A19 B3 B5 B8 B9 B10 C3 C4 C7 C8 21 24 45
Lecturas A2 B5 1 75 76
Obradoiro A1 A2 A5 A11 A15 A16 B1 B5 B6 B7 B10 18 6 24
Proba mixta A1 A2 A5 A11 A15 A16 A17 B1 B5 B6 B7 B10 2 0 2
 
Atención personalizada 3 0 3
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral O profesor explicará os fundamentos teórico-prácticos obxecto de estudo da asignatura.
Lecturas O alumno leerá y reflexionará sobre as lecturas que oprofesor lle asigne. É preceptivo ler as lecturas obrigatorias, polas edicións recomendadas, para as datas que se indicaren e sempre con antelación á presentación do tema no que se explica a lectura.
Obradoiro Mediante a combinación de diversas metodoloxías o alumno levará a cabo actividades sobor diferentes aspectos do programa baixo a supervisión do profesor:
1. Presentacións breves individuais sobor temas pertinentes á lectura, consensuadas có profesor. 2. control de lecturas: comprobación/revisión das lectura obrigatorias e a súa significación.
Proba mixta Haberá unha proba mixta (ou exame final) teórico-práctica sobre diversos aspectos da materia obxecto de estudo: autores, obras, movimentos e estudios bibliográficos (en HCLE).
Parte teórica: sobre os estudios bibliográficos pertinentes, abarcados n HCLE.
Parte práctica: sobre aspectos pertinentes ás lecturas obligatoriasindicadas en "Fontes de Información".

Atención personalizada
Metodoloxías
Sesión maxistral
Descrición
O alumno acudirá periódicamente a tutorías para aclarar dubidas sobre os temas suscitados nas aulas.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Obradoiro A1 A2 A5 A11 A15 A16 B1 B5 B6 B7 B10 Se valorará a comprensión e a capacidade crítica do alumno mediante:
1. Presentacións breves individuais, sobor temas pertinentes á lectura de: a) as obras literarias obligatorias; e b) as lecturas bibliográficas de HCLE, consensuadas có profesor.
2.Control de lecturas: comprobación/revisión das lecturas (literarias e/ou bibliográficas) e a súa significación histórico-literaria.
3. análisis de textos e contextos: interpretación crítica de todas as lecturas obligatorias (literarias e bibliográficas).
Cada unha destas actividades terá un valor de 33.3% da cualificación asignada neste apartado.
50
Proba mixta A1 A2 A5 A11 A15 A16 A17 B1 B5 B6 B7 B10 Haberá unha proba mixta (examen final) sobre diversos aspectos teórico-prácticos pertinentes á materia obxecto de estudo.
Parte teórica: sobre os estudios bibliográficos pertinentes, abarcados en HCLE, que constituirá o 50% do valor da proba.
Parte práctica: sobre aspectos pertinentes ás lecturas literarias obligatorias (indicadas en "Fontes de Información", 1-5, inclusives), que constituirá o 50% do valor da proba.
Se valorará a capacidade de comprensión, o rigor do análisis, o pensamento crítico, a orixinalidade e odominio do idioma castelá.
50
 
Observacións avaliación

Na proba mixta é necesario obter unha cualificación mínima de catro sobre dez para superar a materia.

 Recibirán a cualificación de "Non Presentado" aqueles alumnos que non se presenten á proba mixta.
 

 Na segunda oportunidade, gardaranse as notas de todolas actividades superadas e proporánse actividades alternativas ás que se fixeron nos obradoiros e non se superaron. Os alumnos que suspenderon o examen ou non se presentaron faranno de novo na data indicada no calendario oficial de exames.

Os estudantes con dispensa académica de asistencia recoñecida, despois de poñerse en contacto coa profesora, realizarán actividades alternativas ás que se fagan nos obradoiros e entregaranas o día da proba mixta. Polo que se refire aos controis de lectura, realizaránse tamén o mesmo día data oficial marcada para o exame.

 É necesario que o alumno teña un nivel adecuado de español (mínimo B1) para cursar esta materia.

Non se admitirán faltas graves de ortografía e/ou de coherencia na redación.


Fontes de información
Bibliografía básica Rico, et al. (2008). Historia y Crítica de laliteratura española. Barcelona: Crítica

Lecturas obrigatorias:

1. Dicenta, Joaquín. Juan José. Madrid: Marenostrum, 2005.

2. Linares Rivas, M. La espùma del champagne. La Coruña: Diputación, 1999.

2. Antología del grupo poético del 27 (selección). Madrid, Cátedra, 2010.

3. Fernández Flórez, W. Cuentística (selección), La Coruña: Diputación 2001

4. Cercas, Javier. Soldados de Salamina. Madrid, Cátedra, 2010.

5. Sánchez, Clara. Lo que esconde tu nombre. Madrid, Destino, 2010.

6. Rico, F. (ed.), Historia y crítica de la literatura española, Barcelona, Crítica, 1978-2000 -- Volúmenes 6, 6/1, 7, 7/1, 8, 8/1, 9 y 9/1, sólo os capítulos relacionados co teatro social e os autores/obras indicados como lecturas obrigatorias.

Se recomendarán/distribuirán en clase outras lecturas bibliográficas por autor/obra.

El profesor asesorará al alumno sobre bibliografía específica (personalizada).

Bibliografía complementaria

AMPLIACIÓN BIBLIOGRÁFICA:

Bousoño, Carlos. Poesía poscontemporánea (Cuatro Estudios y una introducción).Madrid: Júcar, 1985.

Fernández Santander, Carlos. Bibliografía de la novela (1936-1986). La Coruña: Librería Arenas, 1986.

Ferreras, J. La novela española de nuestrra época. Madrid, Taurus, 1988

Huerta Calvo, Joaquín. Historia del teatro español. Siglo XX (Hasta 1939). Madrid, Gredos, 1988.

Ferreras, J.i. El teatro en el siglo XX: Desde 1939. Madrid,Taurus, 1988.

Díez Huélamo, Begoña. Obras clave de la lírica española en lengua castellana. Barcelona: Ciclo, 1990.

Ferreres, Rafael. Los límites del modernismo y el 98.Madrid: Taurus, 1981.

 García de la Concha, Victor. La poesía española de 1935 a 1975.Madrid: Cátedra, 1987.

Garcia Lorenzo, Luciano, y María Francisca Vilches de Frutos."El teatro español del siglo XX: Estado de lainvestigación y últimas tendencias". Siglo, 20 (1984-85), 1-14.

García Posada, Miguel. La nueva poesía: 1975-1992. Barcelona: Crítica, 2009.

Garrido Gallardo, Miguel Angel."La teoría de la literatura española en el último lustro: Ensayo bibliográfico", en Varia Bibliográfica:Homenaje a José Simón Díaz .Kassel: Reichenberger, 1988.

González de Mendoza, Pilar. Catálogo bibliográfico de la novela española, 1960-1980;3 vols. Madrid: Universidad Complutense de Madrid, 1988.

Jackson, G. Aproximación a la España Contemporánea, 1898-1975 .Barcelona: Grijalbo, 1980.

Lechner, J. El compromiso en la poesía española del siglo XX (II: 1939-1974) .Leiden: Universitaire Press, 1975.

Mainer, José Carlos.Modernismo y 98, VI. Historia y crítica de la literatura española.Barcelona: Crítica, 1980.

Martínez Cachero, J. M."Bibliografía crítica sobre la novela española entre 1936 y 1980". La novela española entre 1936 y 1980 .Madrid: Castalia, 1985; 481-589.

Orozco, Emilio. Modernismo y barroco. Madrid: Cátedra, 1990.

Paulino Ayuso, José. Castelló,J.E. Espana: Siglo XX (1939-78). Madrid, Anaya, 1988.

Podol, Peter, et al. "El drama español del siglo XX: Estado de la cuestión bibliográfica". Estreno: 13 (1987), 32-36; 14 (1988), 59-63;15 (1989), 29-39.

Romera Castillo, José."Bibliografía", en "Texto y representación desde la perspectiva semiótica: un estado de la cuestión", en Simposio "O Teatro e o seu Ensino". Coruña: Universidade da Coruña, 1993.

Prats i Cuevas, España: Siglo XX (1898-1931). Madrid, Anaya 1988.

Paniagua,Javier. Espana: Siglo XX (1931-39). Madrid. Anaya, 1988.

Paulino Ayuso, José. La poesía en el siglo XX; desde 1939. Madrid: Playor, 1983.

Prat, Ignacio. Estudios sobre poesía contemporánea .Madrid: Taurus, 1983.

Provencio, Pedro. Poéticas españolas contemporáneas: La generación del 70. Madrid: Hiperión, 1988.

Rico, F. (ed.), Historia y crítica de la literatura española. Época contemporánea,Tomos 7, 7/1, 8, 8/1, 9, 9/1, Barcelona, Crítica, 1978-2000.

Shaw, Donald. La generación del 98 .Madrid: Cátedra, 1977. Zavala, Iris M. Fin de siglo: modernismo, 98 y bohemia .Madrid: Cuadernos para el Diálogo, 1974.

Sanz Villanueva, Santos. Literatura actual. Historia de la literatura española. Siglo XX, Tomo 6/2.Barcelona: Ariel, 1984.

Tusón,V. Poesía Española actual. madrid, Anaya, 1985.

Se recomendarán/distribuirán en clase otras lecturas por autor/obra.

El profesor asesorará al alumno sobre bibliografía específica (personalizada).


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías