| Competencias do título |
| Código | Competencias do título |
| A1 | Coñecer e aplicar os métodos e as técnicas de análise lingüística e literaria. |
| A2 | Saber analizar e comentar textos e discursos literarios e non literarios utilizando apropiadamente as técnicas de análise textual. |
| A3 | Coñecer as correntes teóricas da lingüística e da ciencia literaria. |
| A4 | Ter un dominio instrumental avanzado oral e escrito da lingua galega. |
| A7 | Coñecer as literaturas en lingua galega, española e inglesa. |
| A10 | Ter capacidade para avaliar criticamente o estilo dun texto e para formular propostas alternativas e correccións. |
| A11 | Ter capacidade para avaliar, analizar e sintetizar criticamente información especializada. |
| A14 | Ser capaz para identificar problemas e temas de investigación no ámbito dos estudos lingüísticos e literarios e interrelacionar os distintos aspectos destes estudos. |
| A15 | Ser capaz de aplicar os coñecementos lingüísticos e literarios á práctica. |
| A17 | Ter un coñecemento avanzado da literatura galega. |
| A19 | Coñecer a historia e a cultura das comunidades galegofalantes. |
| A23 | Coñecer a situación sociolingüística da lingua galega. |
| A27 | Coñecer a evolución histórica externa e interna da lingua galega. |
| B1 | Utilizar os recursos bibliográficos, as bases de datos e as ferramentas de busca de información. |
| B2 | Manexar ferramentas, programas e aplicacións informáticas específicas. |
| B3 | Adquirir capacidade de autoformación. |
| B4 | Ser capaz de comunicarse de maneira efectiva en calquera contorno. |
| B5 | Relacionar os coñecementos cos doutras áreas e disciplinas. |
| B6 | Ter capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva. |
| B7 | Ter capacidade de análise e síntese, de valorar criticamente o coñecemento e de exercer o pensamento crítico. |
| B8 | Apreciar a diversidade. |
| B9 | Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
| B10 | Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán/á e profesional. |
| C1 | Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
| C2 | Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro. |
| C4 | Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
| C6 | Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
| C7 | Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
| C8 | Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias do título | ||
| Analisar e interpretar textos, aplicando diferentes modelos teóricos e xenéricos. | A1 A2 A3 A4 A10 A11 |
B1 B2 B5 B7 |
C1 C2 C4 |
| Coñecer e aplicar diferentes métodos e técnicas de análise á produción literaria e cultural galega do século XX. | A1 A2 A3 A4 A7 A11 A14 A15 A17 A23 |
B1 B3 B7 |
C1 C4 C6 |
| Comprender os procesos históricos dos estudos literarios e culturais e as súas mudanzas de paradigma | A1 A4 A7 A10 A11 A14 A17 A19 A23 A27 |
B3 B5 B8 B10 |
C1 C4 C7 |
| Aplicar as técnicas de análise cultural, considerando os fundamentos ideolóxicos presentes en contextos diversos | A1 A2 A3 A4 A10 A11 A15 A17 |
B4 B5 B7 B9 |
C1 C7 |
| Adquirir as habilidades necesarias para analizar e interpretar os mecanismos da creación literaria. | A1 A2 A4 A10 A11 A15 A17 |
B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 |
C1 C6 C8 |
| Coñecer e valorizar a diversidade cultural, con especial atención ao ámbito galego-portugués. | A7 A10 A11 A14 A15 A17 A19 A23 A27 |
B1 B3 B4 B5 B8 B10 |
C1 C4 |
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| 1.- Introdución xeral á literatura galega do séc. XX |
1.1.- Caracterización xeral. Periodización 1.2.- Cuestións metodolóxicas |
| 2.- O segundo renacemento |
2.1.- As liñas de actuación cultural das Irmandades: ampliación e consolidación do sistema literario 2.2.- Da "Xeración do 16" ao grupo Nós: caracterización e problemas. 2.2.1.- Principais autores. Análise de textos representativos 2.3.- Á procura da renovación temática e formal. As vangardas e a súa influencia. 2.3.1.- Principais autores. Análise de textos representativos |
| 3.- A literatura de posguerra e o exilio ás dúas beiras do Atlántico: continuidade e ruptura | 3.1 Guerra civil e posguerra na Galiza. 3.2. A literatura e cultura galegas na emigración e no exilio. 3.2.1. Principais autores. Análise de textos representativos |
| 4.- A recuperación literaria no interior a partir de 1950 | 4.1. A reconstrución do sistema literario: axentes editoriais e actividade cultural. Grupos, movementos e autores/as. 4.2.- Continuidade e innovación na literatura da década de 60 4.2.1.-Principais autores/as. Análise de textos representativos 4.3.- Renovación da linguaxe poética, narrativa e teatral na década de 70 4.3.1.- Principais autoras/es. Análise de textos representativos |
| 5.- Da década de oitenta á actualidade | 5.1 Diversificación xenérica. Grupos, movementos e autoras/es. 5.2 A irrupción das autoras e a apertura a novos discursos. 5.3. Análise de textos representativos |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Análise de fontes documentais | A1 A2 A3 A4 A10 A11 A14 A15 A17 A23 A27 B1 B2 B3 B7 B8 B9 B10 C1 C2 C4 | 2 | 20 | 22 |
| Lecturas | A3 A4 A7 A10 A11 A14 A15 A17 A19 A23 A27 B1 B3 B5 B7 B8 C4 C6 C8 | 0 | 15 | 15 |
| Proba mixta | A1 A2 A3 A4 A7 A10 A11 A15 A17 A19 A23 A27 B1 B3 B4 B5 B6 B7 B8 C1 | 2 | 4 | 6 |
| Traballos tutelados | A1 A2 A3 A4 A10 A11 A15 | 2 | 25 | 27 |
| Actividades iniciais | A1 A23 B6 | 1 | 1 | 2 |
| Discusión dirixida | A3 A7 A14 | 6 | 2 | 8 |
| Recensión bilbiográfica | A17 B6 B1 C2 | 2 | 7 | 9 |
| Seminario | A4 A11 B3 C2 C6 | 6 | 12 | 18 |
| Presentación oral | A1 A3 A4 A15 A17 B1 C2 | 6 | 6 | 12 |
| Sesión maxistral | A1 A3 A7 A10 A11 A14 A15 A17 A19 A23 A27 B1 B2 B5 B7 B9 B10 C4 C6 C7 C8 | 10 | 13 | 23 |
| Atención personalizada | 8 | 0 | 8 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Análise de fontes documentais | A profesora iniciará a análise e o comentario das obras literarias incluídas na programación e solicitará do alumnado a realización de comentarios individualizados segundo as pautas estabelecidas. |
| Lecturas | O alumnado deberá realizar a lectura das obras literarias obrigatorias. As lecturas representan, xunto ás prácticas de comentario, unha das actividades principais do curso e, como tal, serán avaliadas. |
| Proba mixta | Proba escrita en que se demostrarán os coñecementos e competencias adquiridos e que combinará actividades de carácter ensaístico, de análise de fontes e de control de lecturas. |
| Traballos tutelados | Traballo individual sobre algunha das obras de lectura obrigatoria. O tema e dimensións serán acordados coa profesora na aula, nas horas de atendemento ou a través do correo laura.tato@udc.gal. |
| Actividades iniciais | Presentación e aprendizaxe de uso das plataformas dixitais da literatura galega contemporánea. |
| Discusión dirixida | Comentario colectivo realizado a partir dos textos literarios seleccionados pola profesora e que estarán a disposición do alumnado na plataforma Moodle. |
| Recensión bilbiográfica | Traballo individual realizado na aula sobre unha ou varias obras. |
| Seminario | Traballo en grupo reducido en torno ás obras de lectura e/ou textos seleccionados pola profesora. |
| Presentación oral | Comentario individual realizado na aula sobre un texto ou unha obra de lectura obrigada. |
| Sesión maxistral | Sesións teóricas presenciais en que se presentarán os puntos principais dos contidos da materia, como punto de partida para o traballo posterior do alumnado. O coñecemento dos contidos desenvolvidos nestas sesións será esixido para a superación do curso. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias | Descrición | Cualificación |
| Lecturas | A3 A4 A7 A10 A11 A14 A15 A17 A19 A23 A27 B1 B3 B5 B7 B8 C4 C6 C8 | O control das lecturas poderá realizarse mediante a entrega dos resumos ou fichas, mediante exposición oral ou cunha parte específica dentro da proba mixta. | 10 |
| Análise de fontes documentais | A1 A2 A3 A4 A10 A11 A14 A15 A17 A23 A27 B1 B2 B3 B7 B8 B9 B10 C1 C2 C4 | Os comentarios de textos que o alumnado realice na aula ou na casa poderán ser recollidos e avaliados ao longo do curso ou ben serán incluídos como unha parte específica dentro da proba mixta. | 25 |
| Proba mixta | A1 A2 A3 A4 A7 A10 A11 A15 A17 A19 A23 A27 B1 B3 B4 B5 B6 B7 B8 C1 | Proba escrita en que se demostrarán os coñecementos e competencias adquiridos e que combinará actividades de carácter ensaístico, de análise de fontes e de control de lecturas. |
40 |
| Traballos tutelados | A1 A2 A3 A4 A10 A11 A15 | Traballo individual sobre unha das lecturas obrigatorias. A sua temática debe ser comunicada á profesora e na aula serán dadas as explicacións pertinentes sobre as súas dimensións e o sistema de citación que debe ser empregado. | 25 |
| Observacións avaliación | |||
|
Para superar a materia, o alumnado deberá conseguir unha cualificación igual ou superior a 5 puntos no conxunto de actividades que compoñen a avaliación. SEGUNDA OPORTUNIDADE (XULLO) Aquel alumnado que non superase a materia con anterioridade, terá que presentar/realizar as actividades avaliábeis non superadas ou non presentadas anteriormente. A data limite de entrega será a marcada para o exame do mes de xullo. ALUMNADO A TEMPO PARCIAL OU CON DISPENSA ACADÉMICA O alumnado que estea matriculado a tempo parcial ou que conte con dispensa académica deberá poñerse en contacto coa profesora (laura.tato@udc.gal) para fixar os traballos que debe presentar, ademais de realizar as lecturas e a proba mixta. AVALIACIÓN DA OPORTUNIDADE ADIANTADA DE DECEMBRO Nesta oportunidade adiantada cada alumno/a será avaliado/a mediante unha "Proba mixta" que terá lugar na data oficial marcada pola Facultade de Filoloxía. NON PRESENTADO/A Considerarase como NON PRESENTADO/A o/a alumno/a que non entregue os traballos marcados ou non realice a proba escrita. OUTRAS PRECISIÓNS Todas as actividades ou probas deberán cumprir unhas exixencias mínimas de corrección lingüística (ortografía, puntuación, concordancia sintáctica, ausencia de reiteracións, precisión léxica, rexistro formal…); no caso de deficiencias lingüístico-expresivas, estas poderán ser penalizadas na cualificación, segundo o documento "Exixencias mínimas de corrección lingüística" (aprobado pola Sección de Galego-Portugués o 6/7/2018 e pendurado en Moodle). Os traballos presentados polo alumnado poderán ser incorporados ao Turnitin, ferramenta para a detección do plaxio así como de traballos previamente presentados nesta ou noutras universidades, incluso polo mesmo/a alumno/a. En caso de que se produza algunha destas circunstancias, poderán ser aplicadas as medidas contempladas nas Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e mestrado universitario da Universidade da Coruña (artigo 14.4).
|
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
Vilavedra, D. (coord.) (1995-2000). Diccionario da Literatura Galega. Vigo: Galaxia
Tarrío, Anxo (coord.) (). Galicia. Literatura (vols. XXXII-XXXIV) . A Coruña:Hércules de edicións
Vilavedra, D. (1999). Historia da Literatura Galega. Vigo: Galaxia
Asociación Socio-Pedagóxica Galega (ed.)A.VV. (1996). Historia da Literatura Galega 5 vols.. Vigo: A Nosa Terra
Carballo Calero, R. (1981). Historia da Literatura Galega Comtemporánea. Vigo Xerais
Pena, Xosé Ramón (2013). Historia da Literatura III. De 1916 a 1936. Vigo: Xerais
Pena, Xosé Ramón (2019). Historia da literatura IV. De 1936 a 1975. A "longa noite". Vigo Xerais
Tato Fontaíña, L. (1999). Historia do Teatro Galego. das orixes a 1936. Vigo: A Nosa Terra
Rodríguez Sánchez, F. (1990 ). Literatura galega contemporánea. Problemas de método e interpretación . Vilaboa: Ed. do Cumio
Bernárdez, C. L. et alii (2001). Literatura galega S. XX. Vigo: A Nosa Terra |
|
OBRAS DE LECTURA OBRIGADA: - Ramón Cabanillas: Da terra asoballada - Ramón Otero Pedrayo: Arredor de si - Alfonso R. Castelao: Retrincos - Manuel Antonio: De catro a catro - Celso Emilio Ferreiro: Longa noite de pedra - Álvaro Cunqueiro: Merlín e familia ou As cronicas do Sochantre - Eduardo Blanco-Amor: Xente ao lonxe - Xosé Luis Méndez Ferrín: Con pólvora e magnolias - Manuel Rivas: Vivir sen permiso e outras historias de Oeste - Roberto Vidal Bolaño: Saxo tenor - Enma Pedreira: Besta do seu sangue |
|
| Bibliografía complementaria |
Domínguez Alberte, X. C. (). "A diversificación do xénero narrativo dende 1975", en Actas das I Xornadas das Letras Galegas en Lisboa. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia
Forcadela, Manuel (1998). "A narrativa galega contemporánea: 1800-1975. Unha perspectiva", en Actas das I Xornadas das Letras Galegas en Lisboa. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia
Fernández Pérez-Sanjulián, Carme (2003). A Construción nacional no discurso literario de Ramón Otero Pedrayo. Vigo: A Nosa Terra
Rodríguez, Francisco (1993). Eduardo Blanco Amor. O desacougo da nación negada. Vilaboa: Edicións do Cumio
González Fernández, Helena (2005). Elas e o paraugas totalizador: escritoras, xénero e nación. Vigo Xerais
Carvalho Calero, Ricardo (1989). Estudos e ensaios sobre literatura galega. A Coruña: Ediciós do Castro
Castelao, Manuel (2009). Novoneyra. Celso Emilio. Os Eidos. Longa noite de pedra. Santiago de Compostela: Laiovento
Biscaínho, Carlos e Lourenço, Cillha (2002). O ideario teatral das Irmandades da Fala. Estudio e antoloxía. A Coruña: Deputación Provincial da Coruña
Rodríguez Fer, Claudio (1989). Poesía galega. Crítica e metodoloxía. Vigo Xerais
Castro Vázquez, Isabel (2007v). Reexistencia, a obra de Manuel Rivas. Vigo Xerais
González Millán, X. (2000). Resistencia cultural e diferencia histórica. Barcelona: Sotelo Blanco |
|
A profesora facilitará, a través da plataforma Moodle, a bibliografía e os recursos bibliográficos complementarios pertinentes para cada un dos temas e cada unha das obras obxecto de estudo nesta materia. |
| Recomendacións | |||
| Materias que se recomenda ter cursado previamente | ||
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
| Materias que continúan o temario | |||
|
| Observacións | |
|
Para calquera dúbida, poden pórse en contacto coa profesora, persoalmente en horario de atención ao alumnado, ou concertando cita previa no enderezo electrónico: laura.tato@udc.gal |