Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Seguridad Ubicua Código 614530013
Titulación
Máster Universitario en Ciberseguridade
Descriptores Ciclo Periodo Curso Tipo Créditos
Máster Oficial 2º cuatrimestre
Primero Optativa 3
Idioma
Castellano
Gallego
Modalidad docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Ciencias da Computación e Tecnoloxías da Información
Coordinador/a
Rabuñal Dopico, Juan Ramon
Correo electrónico
juan.rabunal@udc.es
Profesorado
Alvarellos González, Alberto José
Martinez Perez, Maria
Rabuñal Dopico, Juan Ramon
Correo electrónico
alberto.alvarellos@udc.es
maria.martinez@udc.es
juan.rabunal@udc.es
Web http://faitic.uvigo.es
Descripción general Coordinada pola Universidade de Vigo. Consultade a guía en:

https://secretaria.uvigo.gal/docnet-nuevo/guia_docent/?centre=305
Plan de contingencia 1. Modificacións nos contidos

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen

*Metodoloxías docentes que se modifican

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado

4. Modificacións na avaliación

*Observacións de avaliación:

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía

Competencias del título
Código Competencias del título
A4 CE4 - Conocer la normativa técnica y legal de aplicación en materia de ciberseguridad, sus implicaciones en el diseño de sistemas, en el uso de herramientas de seguridad y en la protección de la información
A9 CE9 - Tener capacidad para elaborar de planes y proyectos de trabajo en el ámbito de la ciberseguridad, claros, concisos y razonados
B2 CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar los conocimientos adquiridos y su capacidad de resolución de problemas en entornos nuevos o poco conocidos dentro de contextos más amplios (o multidisciplinares) relacionados con su área de estudio
B3 CB3 - Que los estudiantes sean capaces de integrar conocimientos y enfrentarse a la complejidad de formar juicios a partir de una información que, siendo incompleta o limitada, incluya reflexiones sobre las responsabilidades sociales y éticas vinculadas a la aplicación de sus conocimientos y juicios
B4 CB4 - Que los estudiantes sepan comunicar sus conclusiones, y los conocimientos y razones últimas que las sustentan, a públicos especializados y no especializados de un modo claro y sin ambigüedades
B6 CG1 - Tener capacidad de análisis y síntesis. Tener capacidad para proyectar, modelar, calcular y diseñar soluciones de seguridad de la información, las redes y/o los sistemas de comunicaciones en todos los ámbitos de aplicación
B7 CG2 - Resolución de problemas. Tener capacidad de resolver, con los conocimientos adquiridos, problemas específicos del ámbito técnico de la seguridad de la información, las redes y/o los sistemas de comunicaciones
B10 CG5 - Tener capacidad para aplicar los conocimientos teóricos en la práctica, en el marco de infraestructuras, equipamientos y aplicaciones concretos, y sujetos a requisitos de funcionamiento específicos
C4 CT4 - Valorar la importancia de la seguridad de la información en el avance socioeconómico de la sociedad
C5 CT5 - Tener capacidad para comunicarse oralmente y por escrito en inglés

Resultados de aprendizaje
Resultados de aprendizaje Competencias del título
Coñecer a seguridade nas diferentes capas relacionadas cos sistemas ubicuos e as tecnoloxías que utilizan. AP4
AP9
BP2
BP3
BP4
BP6
BP7
BP10
CP4
CP5
Entender os problemas de seguridade asociados ao mundo ubicuo. AP4
AP9
BP2
BP3
BP4
BP6
BP10
CP4
CP5
Coñecer casos reais de ataques a sistemas ubicuos. AP4
BP2
BP3
BP4
BP10
CP4
CP5

Contenidos
Tema Subtema
Seguridade física Elementos de hardware. Compoñentes.
- Buses de comunicación.
- Interfaces.
- Hardware criptográfico.
Ataques.
Seguridade no middleware Seguridade no proceso de arrinque.
Seguridade no sistema operativo.
Control de acceso.
Cifrado.
Actualización do firmware.
Seguridade nas comunicacións Comunicacións sen fíos.
Riscos e ameazas nas comunicacións
Seguridade na percepción do contorno Ataques nos sistemas de posicionamento.
Ataques ás medidas dos sensores.
Privacidade

Planificación
Metodologías / pruebas Competéncias Horas presenciales Horas no presenciales / trabajo autónomo Horas totales
Sesión magistral A4 A9 B2 B3 B4 B6 B7 B10 C4 C5 10 20 30
Prácticas de laboratorio A4 A9 B2 B3 B4 B6 B7 10 35 45
 
Atención personalizada 0 0
 
(*)Los datos que aparecen en la tabla de planificación són de carácter orientativo, considerando la heterogeneidad de los alumnos

Metodologías
Metodologías Descripción
Sesión magistral Realización en grupo do deseño, implementación e proba dun sistema IoT, poñendo especial énfase
na seguridade.
Realización en grupo de ataques á seguridade dos sistemas implementados por outros
compañeiros ou de terceiros.
Con esta metodoloxía traballaranse as competencias CB2, CB3, CB4, CG1, CG2, CG5, CE4, CE9, CT4
e CT5.
Prácticas de laboratorio Exposición, por parte dos profesores, dos principais contidos teóricos relacionados coa seguridade
para sistemas ubicuos (seguridade empotrada, nas comunicacións e nos backends)
Con esta metodoloxía contribuirase a adquisición das competencias CB2, CB3, CB4, CG1, CG2, CE4
e CE9.

Atención personalizada
Metodologías
Prácticas de laboratorio
Sesión magistral
Descripción
Os profesores da materia proporcionarán atención individual e personalizada aos alumnos durante o
curso, solucionando as súas dúbidas e preguntas. As dúbidas atenderanse de forma presencial
(durante a propia sesión maxistral, ou durante o horario establecido para as titorias). O horario de
titorias establecerase ao principio do curso e publicarase na páxina web da materia.

Evaluación
Metodologías Competéncias Descripción Calificación
Prácticas de laboratorio A4 A9 B2 B3 B4 B6 B7 O alumnado dividirase en grupos para a realización do deseño,
implementación e proba dun sistema IoT, poñendo especial énfase na
seguridade.
O mesmo grupo realizará ataques á seguridade dos sistemas
implementados por outros compañeiros ou por terceiros.
O proxecto realizado, e o informe contendo o resultado dos ataques
completados (en canto á súa calidade e ao seu éxito) serán avaliados
despois da súa entrega valorando aspectos como como a corrección, a
calidade, as prestacións e as funcionalidades. Deberase entregar o
código, prototipos e documentación realizados. Así mesmo, será
necesario realizar unha presentación dos resultados.
Durante a realización do proxecto realizarase un seguimento continuo
do deseño e da evolución da implementación. Se os resultados
intermedios non son satisfactorios, poderase aplicar unha penalización
de ata o 20% da nota.
O seguimento será grupal e individual: cada un dos membros do grupo
debe documentar as tarefas desenvolvidas dentro do seu equipo e
responder sobre elas.
80
Sesión magistral A4 A9 B2 B3 B4 B6 B7 B10 C4 C5 Realizaranse un ou varios exames para avaliar a comprensión dos
contidos presentados nas sesións maxistrais. De haber máis de un
exame, a nota final será a media aritmética das distintas probas
20
 
Observaciones evaluación

Para superar a materia é necesario completar as distintas partes nas que se divide (exame ou exames acerca dos contidos expostos na sesión maxistral e proxectos). A nota final será o resultado de aplicar a media xeométrica ponderada da nota de cada unha das partes.

Así, se a nota das sesións maxistrais é NT, e a nota do proxecto é NP, a nota final será:

Nota = NT^0.2 ? NP^0.8

Durante o primeiro mes, os estudantes deberán indicar explicitamente e por escrito o seu desexo de cursar a materia seguindo a avaliación única. Noutro caso considerarase que seguen a avaliación continua. Aqueles que sigan a avaliacióncontinua non se poderán considerar "non presentados" unha vez se realice a entrega do primeiro cuestionario ou tarefa.

Os alumnos que opten pola avaliación única deberán presentar adicionalmente un dossier que deberá defender presencialmente ante os profesores, onde se inclúan tódolos detalles sobre a realización das distintas tarefas, moi especialmente o proxecto. No caso de seguir a avaliación única, os alumnos deberán realizar o traballo de forma individual, salvo que o profesorado lles comunique explicitamente a autorización para realizalo en grupo.

Segunda oportunidade

Só poderán optar á segunda oportunidade aqueles alumnos que non superaron a primeira oportunidade (ao finalizar o cuadrimestre). A avaliación será a descrita nos apartados anteriores, pero adicionalmente será preciso presentar un dossier que deberá ser defendido presencialmente ante os profesores, onde se inclúan tódolos detalles sobre a realización das distintas tarefas, moi especialmente o proxecto.

Aqueles estudantes que seguisen a avaliación continua poden optar por manter as notas obtidas na primeira oportunidade para as distintas partes da materia ou descartalas.

Outros comentarios

As puntuacións obtidas só son válidas para o curso académico en vigor.

Aínda que o proxecto se desenvolverá (na medida do posible) en grupos, os alumnos deben deixar evidencias do seu traballo individual dentro do grupo. No caso no que o rendemento dun alumno ou alumna non sexa acorde ao dos seus compañeiros de grupo, considerarase a súa expulsión do mesmo e/ou poderá ser avaliado de forma individual nesta parte.

O uso de calquera material durante a realización dos exames terá que ser autorizado explicitamente polo profesorado.

En caso de detección de plaxio ou de comportamento non ético nalgún dos traballos/probas realizadas, a cualificación final da materia será de "suspenso (0)" e os profesores comunicarán o asunto ás autoridades académicas para que tome as medidas oportunas.


Fuentes de información
Básica Brian Russell, Drew Van Duren (2016). Practical Internet of Things Security. Packt Publishing

Complementária Bruce Schneider (2015). Applied Cryptography: Protocols, Algorithms and Source Code in C. Wiley
Houbing Song, Glenn A. Fink, Sabina Jeschke (2018). Security and Privacy in Cyber-Physical Systems. Foundations, Principles, and Applications.. Wiley


Recomendaciones
Asignaturas que se recomienda haber cursado previamente
Seguridad de la Información/614530003
Test de Intrusión/614530008
Fortificación de Sistemas Operativos/614530007
Seguridad en Comunicaciones/614530004
Seguridad de Aplicaciones/614530005
Redes Seguras/614530006

Asignaturas que se recomienda cursar simultáneamente

Asignaturas que continúan el temario

Otros comentarios


(*) La Guía Docente es el documento donde se visualiza la propuesta académica de la UDC. Este documento es público y no se puede modificar, salvo cosas excepcionales bajo la revisión del órgano competente de acuerdo a la normativa vigente que establece el proceso de elaboración de guías