Identifying Data 2020/21
Subject (*) Mobile and Wireless Networks Code 614G01061
Study programme
Grao en Enxeñaría Informática
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
Fourth Optional 6
Language
Spanish
Galician
Teaching method Hybrid
Prerequisites
Department Enxeñaría de Computadores
Coordinador
Fresnedo Arias, Óscar
E-mail
oscar.fresnedo@udc.es
Lecturers
Bregains Rodriguez, Julio Claudio
Fresnedo Arias, Óscar
E-mail
julio.bregains@udc.es
oscar.fresnedo@udc.es
Web http://moodle.udc.es/
General description Perspectiva global. Conceptos fundamentais. Transmisión nas redes sen fíos. Antenas e hardware de radiofrecuencia. Estándares e protocolos. Despregamento e instalación dunha rede sen fíos.

Contingency plan 1. Modificacións nos contidos:

Os contidos da materia non se modificarán.

2. Metodoloxías:

As metodoloxías serán as mesmas que se definen na guía docente coa única modificación de que todas elas serían adaptadas a un formato completamente non presencial no caso de que fora necesario.

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado:

As titorías serán realizadas en calquera caso de forma non presencial usando o correo electrónico e a ferramenta Teams.

4. Modificacións na avaliación:

O exame final presencial será reemplazado por un exame virtual usando a plataforma Moodle.

*Observacións de avaliación:

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía:

Non hai modificacións.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A17 Coñecemento e aplicación das características, funcionalidades e estrutura dos sistemas distribuídos, as redes de computadores e internet, e deseñar e implementar aplicacións baseadas nelas.
A38 Capacidade para deseñar, despregar, administrar e xestionar redes de computadores.
B1 Capacidade de resolución de problemas
B3 Capacidade de análise e síntese
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Coñecer os fenómenos básicos da propagación das ondas de radio. A17
A38
B1
B3
C2
C3
C4
C6
C7
C8
Coñecer os principios básicos da transmisión da información en redes sen fíos. A17
A38
B1
B3
C2
C3
C4
C6
C7
C8
Coñecer os equipos hardware máis comúns dunha rede sen fíos. A17
A38
B1
B3
C2
C3
C4
C6
C7
C8
Entender e estimar a área de cobertura dunha rede sen fíos. A17
A38
B1
B3
C2
C3
C4
C6
C7
C8
Planificar o despregamento dunha rede sen fíos. A17
A38
B1
B3
C2
C3
C4
C6
C7
C8

Contents
Topic Sub-topic
Tema 1: Introdución. Perspectiva global 1.1. Orixe das comunicacións sen fíos
1.2. Redes de telefonía móbil
1.3. Redes de datos
1.4. Redes satelitais
Tema 2: Conceptos fundamentais 2.1 Ondas electromagnéticas: radiación, lonxitude de onda, efecto doppler, ancho de banda.
2.2 Unidades logarítmicas: decibelios, ganancia e atenuación, relación sinal/ruido.
2.3 Técnicas de multiplexación.
2.4 Topoloxías
2.5 Técnicas de modulación
2.6 Radiofrecuencia. Espectro radioeléctrico
Tema 3: Transmisión nas redes sen fíos 3.1 Comportamiento ondas de radio
3.2 Conceptos básicos de propagación do sinal: atenuacion en espazo libre, LOS, NLOS, fading
3.3 Modelos de propagación
3.4 Cálculo de radioenlaces
3.5 Redes celulares: Concepto, arquitectura, reuso de frecuencias, interferencias, aumento da capacidade
Tema 4: Antenas 4.1 Introducción
4.2 Fundamentos
4.3 Dipolos
4.4 Diagrama de radiación, directividade e ganancia
4.5 Tipos
4.6 Polarización
4.7 Resumen de características
Tema 5: Estándares e protocolos 5.1. Clasificación de redes sen fíos e estándares
5.2. Redes de telefonía móbil
5.2.1. Compoñentes e arquitectura
5.2.2. Procedementos
5.2.3. Capa física: LTE
5.3. Redes WiFi
5.3.1. Evolución das versións do estándar
5.3.2. Capa física e capa MAC
5.3.3. Autenticación e seguridade
5.4. Bluetooth
5.4.1. Pila de Bluetooth
5.4.2. Capa física e capa MAC
5.4.3. Procedementos
5.4.4. Perfís e versións
5.5. ZigBee e UWB
5.5.1. ZigBee
5.5.2. UWB
5.6. RFID
5.6.1. Principios de funcionamento
5.6.2. Tipos de sistemas RFID
5.6.3. Protocolos

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech A17 B3 C2 C8 21 49 70
ICT practicals A38 A17 B3 C3 C6 C7 6 32 38
Supervised projects A17 B1 B3 C2 C4 C6 C8 6 12 18
Mixed objective/subjective test B1 B3 C6 C7 5 18 23
 
Personalized attention 1 0 1
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech Exposición dos contidos teóricos da asignatura dacordo co temario da mesma.
ICT practicals Prácticas con ordenador nas que os estudantes deberán aplicar os conceptos adquiridos nas clases maxistrais.
Supervised projects Traballos realizados polo alumno no que deberán resolver unha serie de problemas ou supostos prácticos aplicando os coñecementos adquiridos.
Mixed objective/subjective test Proba escrita con preguntas de teoría e de solución de problemas dacordo cos contidos da asignatura.

Personalized attention
Methodologies
Guest lecture / keynote speech
ICT practicals
Mixed objective/subjective test
Supervised projects
Description
Resolución de dúbidas do alumnado que poidan surxir tanto nas sesións maxistrais como nas sesións de solución de problemas e de prácticas.

Seguemento da aprendizaxe evolutiva do alumno e da súa participación activa na dinámica das clases.

As titorías serán non presenciais a través de diferentes medios telemáticos, principalmente usando a ferramenta Teams, e no horario especificado. O horario de titorías poderase adaptar segundo as necesidades do alumnado na modalidade de matriculación a tempo parcial.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
ICT practicals A38 A17 B3 C3 C6 C7 A avaliación realizarase mediante o seguimento da entrega das prácticas e unha proba obxetiva para valorar os coñecementos adquiridos polos estudantes.
40
Mixed objective/subjective test B1 B3 C6 C7 Os conceptos teóricos expostos nas clases maxistrais e a capacidade do alumno para a solución de problemas vanse a avaliar na proba mixta final. 40
Supervised projects A17 B1 B3 C2 C4 C6 C8 Avaliarase a correcta realización por parte do alumno dos exercicios ou traballos propostos polo profesor. 20
 
Assessment comments

Esixirase unha nota mínima de 1 punto sobre 3 na proba mixta final.

No caso de non acadar dita nota, a cualificación final do alumno vaise a calcular como a suma da nota obtida nesta proba e o resultado de dividir por dous a suma da nota obtida nas prácticas a través de TIC e nas sesións de titorías en grupo coa solución de problemas.

Na segunda oportunidade avaliaranse soamente os contidos teóricos e de
solución de problemas na proba mixta. A nota de prácticas e de solución
de problemas nas titorías en grupo será a que
os estudantes acadaran na primeira oportunidade dacordo coa avaliación
continua descrita na guía.


Sources of information
Basic Carl J. Weisman (2002). The Essential Guide to RF and Wireless. Prentice Hall
Erik Dahlman, Stefan Parkvall, Johan Skold, Per Beming (2010). 3G Evolution: HSPA and LTE for Mobile Broadband. Academic Press
A. Cardama, L. Jofre, J.M. Rius, J. Romeu, S. Blanch, M. Ferrando (2002). Antenas. Edicions UPC
Constantine A. Balanis (2005). Antenna Theory: Analysis and Design. Caps. 1, 2 y 6. John Wiley & Sons
Z. N. Chen, K.M. Luk (2009). Antennas for Base Stations in Wireless Communications, Caps. 1 y 7. McGraw-Hill Professional
Robert Morrow (2002). Bluetooth: Operation and Use. McGraw-Hill
Robert Faludi (2011). Building Wireless Sensor Networks. O’Reilly.
Jeffrey G. Andrews, Arunabha Ghosh, Rias Muhamed (2007). Fundamentals of WiMAX: Understanding Broadband Wireless Networking . Pearson Education
Cisco Systems, José M. Díaz, Bruce E. Alexander, Jim Geier, Burce McMurdo (2006). Fundamentos de redes inalámbricas. Cisco Press
Julio Brégains, Carlos Escudero, Oscar Fresnedo (2017). https://moodle.udc.es/. Aula virtual
Dharma Prakash Agrawal, Qing-An Zeng (2010). Introduction to Wireless and Mobile Systems. Cengage Learning
Stefania Sesia (2011). LTE - The UMTS Long Term Evolution: From Theory to Practice. Wiley
Klaus Finkenzeller (2003). RFID Handbook. John Wiley & Sons
Andrea Goldsmith (2005). Wireless Communications . Cambridge University Press
William Stallings (2005). Wireless communications and networks. Pearson Prentice Hall
Drew Gislason (2008). Zigbee Wireless Networking. Newnes

Complementary Ramón Agusti, Francisco Bernardo, Fernando Casadevall, Ramon Ferrús, Jordi Pérez-Romero, Oriol Sa (2010). LTE: Nuevas tendencias en comunicaciones móviles. Fundación Vodafone España
C. Siva Ram Murthy, B.S. Manoj (2004). Ad Hoc Wireless Networks: Architectures and Protocols. Pearson Education
Jochen H. Schiller (2003). Mobile Communications. Pearson Education
Chris Hurley, Russ Rogers, Frank Thornton, Brian Baker (2007). WarDriving and Wireless Penetration Testing. Syngress


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
Networks/614G01017
Infrastructure Management/614G01025
Communications Software/614G01034
Digital Information Processing/614G01035

Subjects that are recommended to be taken simultaneously
Computer Infrastructure Engineering/614G01059
Network Design/614G01082

Subjects that continue the syllabus
Network Administration/614G01048
Administration of Infrastructures and Information Systems/614G01093

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.