Datos Identificativos 2018/19
Asignatura (*) Proxeccións de Poboación en Áreas Pequenas Código 615518016
Titulación
Mestrado Universitario en Socioloxía Aplicada: Investigación Social e de Mercados
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
 Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Socioloxía e Ciencias da Comunicación
Coordinación
Correo electrónico
Profesorado
Correo electrónico
Web
Descrición xeral As proxeccións demográficas supoñen un dos poucos "laboratorios" que se poden usar dentro das ciencias sociais. A través desta materia os alumnos aprenderán a realizar proxeccións de poboación de sub-áreas territoriales, tendo como marco as proxeccións oficiais da rexión onde se localizan.
O obxectivo é poder analizar os cambios no tamaño e estrutura das poboacións estudadas

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Dominar nun nivel de postgrado os coñecementos, as ferramentas e os procedementos da investigación social e de mercados aplicándoos á solución de problemas e necesidades
A4 Ser quen de discriminar a técnica de investigación axeitada ao problema plantexado
A8 Ter capacidade para traballar críticamente con fontes de datos, metodoloxías e técnicas de investigación científica e ferramentas informáticas proprias da investigación social e de mercados
A10 Ser quen de redactar, presentar e defender documentos e informes de investigación social e de mercados
B2 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (o multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo
B3 Que os estudantes sexan quen de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuizos a partires de unha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vencelladas á aplicación dos seus coñecementos e xuizos
B4 Que os estudiantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun xeito claro e sen ambigüedades
B6 Ser quen de buscar, xestionar, analizar e sintetizar a información, seleccionando aquela que resulta pertinente para a toma de decisións
B11 Ser quen de asumir responsabilidades tanto individuais como colectivas na tarefa investigadora ou profesional
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da Comunidade Autónoma de Galicia
C6 Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Realizar estimacións de crecemento poboacional en áreas territoriais reducidas mediante o establecemento de hipótesis razoadas. AM1
AM4
AM8
 BM2
BM6
 CM6
Manexar e interpretar correctamente datos cuantitativos para convertilos en información útil para tómaa de decisións en investigación de mercados AM4
AM8
 BM3
BM6
Avaliar o alcance de cambios no comportamento demográfico da poboación AM4
AM8
 BM2
BM3
BM6
Realizar un informe referido a proxeccións poboacionais en áreas reducidas que pode formar parte dun informe máis amplo AM10
 BM4
BM11
 CM1

Contidos
Temas Subtemas
1- INTRODUCCIÓN 1.1 Breve historia das proxeccións de poboación
1.2 Situación do crecemento demográfico en España
1.3 Utilidade. Conceptos e definicións
2- PROXECCIÓN POR COMPONENTES 2.1 Metodoloxía
2.2 Resultados
3- PROXECCIÓN DE ÁREAS PEQUENAS 3.1 Derivadas de proxeccións por compoñentes
3.1.1 Fórmulas de cálculo
3.1.2 Análise de coherencia.
3.2 Proxeccións independentes
3.2.1 Proxección mediante funcións matemáticas.
3.2.2 Proxección mediante variables sintomáticas
3.2.3 Análise de coherencia.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A1 A8 15 0 15
Prácticas de laboratorio A4 B2 B11 C6 15 25 40
Portafolios do alumno A1 A10 B3 B4 B6 C1 0 15 15
 
Atención personalizada 5 0 5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Clases teóricas nas que se expón o contido da materia
Prácticas de laboratorio Clases prácticas nas que os alumnos aplican técnicas específicas para a proxección de poboacións menores.
Comprensión e automatización dos ficheros de cálculo entregados polo profesor.
Elaboración de táboas e gráficos cos resultados das proxeccións.
Portafolios do alumno Conxunto dos resultados obtidos nas clases prácticas.
Elaboración de táboas e gráficos de sínteses de resultados.
Análise de resultados e conclusións.

Atención personalizada
Metodoloxías
Portafolios do alumno
Prácticas de laboratorio
Descrición
Desenvolverase na aula ou nos talleres e individualmente no horario de titorías do profesor.
Os alumnos con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia deberán porse en contacto co profesor en outubro e en xaneiro para acordar a súa forma de avaliación

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Portafolios do alumno A1 A10 B3 B4 B6 C1 Capacidade de tratamento, organización e análise dos resultados obtidos nas prácticas de laboratorio.
Competencia na avaliación das dinámicas demográficas das distintas poboacións que compoñen un territorio concreto.
Capacidade de valorar distintas opcións na resolución de problemas concretos. 		70
Prácticas de laboratorio A4 B2 B11 C6 Competencia no manexo de Bases de Datos e nos cálculos propios de proxeccións demográficas, tanto de áreas maiores como de áreas pequenas. 20
Sesión maxistral A1 A8 Capacidade na comprensión dos contidos de cada tema e das lecturas indicadas polo profesor. 10
 
Observacións avaliación
O proceso de avaliación desenvolverase de forma continua durante o curso e resumirase no contido do "portafolio do alumno". A nota que se obteña no supón o 100% da avaliación.
Os alumnos con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia deberán porse en contacto co profesor en outubro e en xaneiro para acordar a súa forma de avaliación.

Fontes de información
Bibliografía básica

BÁSICA.

- Duchesne, Louis. 1987. Proyecciones de población por sexo y edad para áreas intermedias y menores. Santiago de Chile. Ed. CELADE-NU

. Leal Maldonado, J.L. y Fernández Cordón, J.A. (Coord). 2006. Análisis territorial de la demografía española. Madrid: Fundación Fernando Abril Martorell.

. Preston, S.H. 2000. Demography. Measuring and Modeling Population Processes. Oxford: Blackwell.

. Shryock, H.S. y Siegel, J.S. 1976. The methods and materials of Demography. Londres: Academic Press.

. Vinuesa, Julio y Puga, Dolores (ed.). 2007. Técnicas y ejercicios de Demografía. Madrid. Ed. Instituto Nacional de Estadística.

.  Vinuesa, J.; Zamora, F.; Génova, R.; Serrano, P.; y Recaño, J. 1994. Demografía. Análisis y Proyecciones. Madrid, Ed. Síntesis.

.  VV.AA. 2005. Revista “Papeles de Economía Española. Nº 104. Transformación demográfica raíces y consecuencias.

.  VV.AA. 2011. El futuro de la Población. Revista de Información Estadística y Cartográfica de Andalucía. Nº 1. Sevilla. Ed. Junta de Andalucía.

.  VV.AA. 2012. El reto demográfico de Galicia. Santiago de Compostela. Ed. Xunta de Galicia.

.  VV.AA. 2001. Las claves demográficas del futuro de España. Madrid. Ed. Fundación Cánovas del Castillo. Colección VENTIUNO.

.  Zamora López, Francisco. 1990. Perspectivas, previsiones o proyecciones y no predicciones. Madrid. Ed. Instituto de Demografía-CSIC. Serie Artículos y Ponencias Nº 6.         

- Zamora López, Francisco y Fernández Cordón, J.A. 1990. Sistemas de proyecciones demográficas para municipios y pequeñas áreas. Madrid. Ed. Instituto de Demografía-CSIC. Serie Artículos y Ponencias Nº 9.

 

 

COMPLEMENTARIA.

- Barbi, B.; Bertino, S.e Sonnino, E. (eds). 2004. Inverse projection techniques: old and new approaches. Berlín: Springer.

- Craig, D. H. 1995. Demographic projection techniques for regions and smaller areas. Vancouver: UBC Press.

- Imhoff, E. van. 1995. Household Demography and Household Modeling. New Cork. Plenum Press.

- Naciones Unidas

.      1956b. Manual III. Métodos para preparar proyecciones de población por sexo y edad. Nueva York. Ed. Naciones Unidas (ST/SOA/SERIE A/25).

.      1970a. Manual V. Métodos para preparar proyecciones de la población económicamente activa. Nueva York. Ed. Naciones Unidas (ST/SOA/SERIE A/46).

.      1974. Manual VII. Métodos para la proyección de los hogares y las familias. Nueva York. Ed. Naciones Unidas (ST/SOA/SERIE A/54).

.      1975. Manual VIII. Métodos para hacer proyecciones de la población urbana y rural. Nueva York. Ed. Naciones Unidas (ST/SOA/SERIE A/55).

.      1979. Prospects of Population: Methodology and Assumptions. New York. Ed. United Nations (ST/ESA/SER.A/67)

.      1981. Modalidades del crecimiento de la población urbana y rural. Nueva York, Ed. N.U.-Departamento de Asuntos Económicos y Sociales Internacionales.

.      1981. Population projections: problems and solutions. New York. Ed. United Nations (TCD/SEM.81/3)

- Perrault, Jeanine. 1975. Algoritmo y modelo de proyecciones demográficas. Canadá.

- Rogers, A. 1985. Regional population projection models. Beverly Hills: Sage.

- Shyrock, H.; Siegel, J.S. et alia. 1976. The Methods and Materials of Demography. San Diego: Academic Press.

-  Zamora López, Francisco. 1990. Perspectivas, previsiones o proyecciones y no predicciones. Madrid. Ed. Instituto de Demografía-CSIC. Serie Artículos y Ponencias Nº 6.

 

Mortalidad

.  Gómez Redondo, Rosa. 2005. La Mortalidad en España durante la segunda mitad del Siglo XX: evolución y cambios, en revista “Papeles de Economía Española. Nº 104”. 2005.

.  Blanes Llorens, Amand. 2006. Las desigualdades territoriales de la mortalidad, en Leal y Fernández Cordón. “La dimensión regional de la demografía española”. Madrid. Fundación Fernando Abril Martorell. 2006.

Fecundidad

.  Cabré Pla, Anna. 2007. Cuatro aproximaciones explicativas a las tendencias de nupcialidad y fecundidad, en; CABRÉ, Anna (dir.) La constitución familiar en España. Bilbao: Fundación BBVA, pp. 17-40.

.  Delgado Pérez, Margarita. 2004. Fecundidad, en Leal y Fernández Cordón. “Informe sobre la situación demográfica en España. 2004”. Madrid. Fundación Fernando Abril Martorell. 2004.

.  Devolder, Daniel; Cabré, Anna. 2009. "Factores de la evolución de la fecundidad en España en los últimos 30 años". Panorama Social ("Familias en Transformación"), 10, pp. 23-39.

.  Fernández Cordón, J. Antonio. 2006. Natalidad y fecundidad en las regiones españolas, en Leal y Fernández Cordón. “La dimensión regional de la demografía española”. Madrid. Fundación Fernando Abril Martorell. 2006.

.  Requena Díaz de Revenga, Miguel. 2006. Los hogares españoles en la perspectiva regional, en Leal y Fernández Cordón. “La dimensión regional de la demografía española”. Madrid. Fundación Fernando Abril Martorell. 2006.

Migraciones

.  Cos Guerra, Olga y Reques Velasco, Pedro. 2005. Los cambios en los patrones territoriales de la población española (1900-2001), en revista “Papeles de Economía Española. Nº 104”. 2005.

.  López de Lera, Diego. 2006. El impacto de la inmigración extranjera en las regiones españolas, en Leal y Fernández Cordón. “La dimensión regional de la demografía española”. Madrid. Fundación Fernando Abril Martorell. 2006.

.  Recaño Valverde, Joaquín. 2006. Los intercambios poblacionales entre regiones españolas, en Leal y Fernández Cordón. “La dimensión regional de la demografía española”. Madrid. Fundación Fernando Abril Martorell. 2006.
Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías