| Competencias do título |
| Código | Competencias do título |
| A2 | CE2 - Interpretar os feitos e as políticas sociais desde os distintos paradigmas teóricos vixentes na análise da exclusión. |
| A5 | CE5 - Interpretar as situacións e os procesos de marxinación social e económica de colectivos desde unha perspectiva histórica e macroestrutural. |
| A8 | CE8 - Identificar procesos e factores de cohesión social, e deseñar medidas para a súa potenciación. |
| A9 | CEM1 - Demostrar coñecementos avanzados sobre os principais movementos migratorios ao longo da historia e a súa relación con procesos de conflitividade e de cohesión social nas sociedades de orixe e destino |
| A10 | CEM2 - Dominar as principais ferramentas conceptuais e técnicas que permiten definir un colectivo e unha problemática migratoria como obxecto de estudo e análise. |
| A11 | CEM3 - Demostrar un coñecemento avanzado e crítico sobre as teorías e os debates académicos actuais de maior relevancia sobre as dinámicas migratorias e os procesos de integración dos colectivos migrantes. |
| A14 | CEM6 - Actuar como profesional competente e cualificado/a no ámbito da análise das migracións internacionais e do traballo con colectivos migrantes. |
| B1 | CB1 - Demostrar coñecementos avanzados, de carácter multidisciplinar, para a investigación e o exercicio profesional no ámbito da exclusión social. |
| B2 | CB2 - Aplicar e integrar os coñecementos a contornos e problemas emerxentes e indefinidos, na práctica investigadora e profesional. |
| B3 | CB3 - Seleccionar o marco científico adecuado para avaliar as evidencias dispoñibles e postular hipóteses razoadas sobre a avaliación previsible dos feitos sociais estudados. |
| B7 | CB7 - Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo. |
| B14 | CX2 - Realizar unha análise crítica da realidade social e do desenvolvemento profesional vinculada aos feitos sociais sobre os que se traballa. |
| B17 | CX5 - Elaborar e defender informes, proxectos e memorias no campo das ciencias sociais. |
| B18 | CX6 - Valorar a adecuación das distintas ferramentas teóricas, metodolóxicas e técnicas ás preguntas e os obxectivos específicos formulados sobre a realidade social e as políticas sociais. |
| B20 | CX8 - Aplicar a perspectiva comparada na comprensión das problemáticas sociais e das respostas e solucións políticas. |
| B21 | CX9 - Aplicar unha perspectiva interdisciplinar na análise e a valoración de problemáticas de exclusión e políticas sociais de inclusión e cohesión. |
| B22 | CX10 - Recoñecer e valorar os xuízos de valor e as evidencias nos argumentos que sosteñen as descricións e políticas sobre a realidade social. |
| C1 | CT1 - Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
| C3 | CT3 - Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
| C5 | CT5 - Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras. |
| C6 | CT6 -Adquirir habilidades para a vida e hábitos, rutinas e estilos de vida saudables. |
| C7 | CT7 - Desenvolver a capacidade de traballar en equipos interdisciplinares ou transdisciplinares, para ofrecer propostas que contribúan a un desenvolvemento sostible ambiental, económico, político e social. |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias do título | ||
| 1. Interpretar os feitos e as políticas sociais desde os distintos paradigmas teóricos no campo das migracións internacionais. | AM2 AM5 AM9 |
BM20 BM21 BM22 |
CM3 CM6 |
| 2. Demostrar un coñecemento avanzado e crítico sobre as teorías e os debates académicos actuais de maior relevancia sobre as dinámicas migratorias. | AM10 AM11 AM14 |
BM3 BM14 BM18 |
|
| 3. Dominar as principais ferramentas conceptuais e técnicas que permiten definir un colectivo e unha problemática migratoria como obxecto de estudo e análise. | AM8 AM10 AM14 |
BM1 BM2 BM7 |
|
| 4. Realizar unha análise crítica da realidade social e do desenvolvemento profesional vinculada aos feitos sociais sobre os que se traballa e desenvolver a capacidade de traballar en equipos interdisciplinares. | BM1 BM2 BM3 BM7 BM14 BM17 BM18 BM20 |
CM1 CM3 CM5 CM7 |
|
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| 1. Unha visión histórica das teorías das migracións internacionais | 1.1. A escola de Chicago: Park e Thomas e Znaniecki 1.2. "Race and Etnic relations" 1.3. A aportación ás migracións dende a socioloxía norteamericana contemporánea: Portes e Massey 1.4. A escola francesa e a súa achega teórica: Bourdieu e Sayad |
| 2. Teorías explicativas dos procesos de migracións internacionais | 2.1. O modelo económico do push-pull 2.2. Teorías da acción individual 2.3. Teorías do capital social e das redes 2.4. Teorías da mobilidade social |
| 3. Metodoloxías e técnicas: metodoloxías narrativas, participativas e artísticas para abordar as migracións | 3.1. Mapeamento corporal narrado 3.2. Fotovoz 3.3. Metaplan 3.4. Cartografías sociais |
| 4. Novas teorías e enfoques no contexto da Globalización | 4.1. Migración nun mundo globalizado 4.2. Mobilidade e transnacionalismo 4.3. Pertenza, identidade e cidadanía 4.4. Estudos de fronteira |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Actividades iniciais | A5 A8 A10 B14 C1 | 1 | 0 | 1 |
| Sesión maxistral | A2 A9 A10 A11 B14 B20 | 20 | 0 | 20 |
| Lecturas | A2 A10 A11 C1 | 0 | 27 | 27 |
| Saídas de campo | A2 A9 A10 A11 A14 B2 B7 B14 B21 C1 C7 | 8 | 4 | 12 |
| Obradoiro | A2 A5 A8 A9 A10 A11 A14 B1 B22 C3 C5 C6 | 12 | 18 | 30 |
| Traballos tutelados | A2 A9 A10 A11 A14 B2 B3 B7 B14 B17 B18 C1 C7 | 1 | 55 | 56 |
| Atención personalizada | 4 | 0 | 4 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Actividades iniciais | Actividades que se levan a cabo antes de iniciar calquera proceso de ensino-aprendizaxe a fin de coñecer as competencias, intereses e/ou motivacións que posúe o alumnado para o logro dos obxectivos que se queren alcanzar, vinculados a un programa formativo. Con ela preténdese obter información relevante que permita articular a docencia para favorecer aprendizaxes eficaces e significativos, que partan dos saberes previos do alumnado. |
| Sesión maxistral | Clases teóricas con participación do estudantado, en torno aos diversos contidos que compoñen o programa. |
| Lecturas | Son un conxunto de textos e documentación escrita que se recolleron e editaron como fonte de profundización nos contidos traballados. |
| Saídas de campo | O alumnado desta materia participará no Grupo de Innovación Docente "Mapa das linguas na/da Coruña" (MaLinCo). O seu tarefa relacionada co traballo colectivo do GID será de deseñar unha acción social de sensibilización sobre a diversidade lingüística e cultural da cidade da Coruña. |
| Obradoiro | Modalidade formativa orientada á aplicación de aprendizaxes na que se poden combinar diversas metodoloxías: Discusión dirixida (presentación e comentario en clase dos textos asignados para lectura); Exposicións; Simulacións, Debates, Solución de problemas, Prácticas guiadas, etc. A través destas metodoloxías o alumnado desenvolve tarefas eminentemente prácticas sobre un tema específico, co apoio e supervisión do profesorado. |
| Traballos tutelados | Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma das/os estudantes, baixo a tutela da profesora e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polo estudantado da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe. Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias | Descrición | Cualificación |
| Saídas de campo | A2 A9 A10 A11 A14 B2 B7 B14 B21 C1 C7 | O alumnado desta materia participará no Grupo de Innovación Docente "Mapa das linguas na/da Coruña" (MaLinCo). A súa tarefa relacionada co traballo colectivo do GID será de deseñar unha acción social de sensibilización sobre a diversidade lingüística e cultural da cidade da Coruña. | 10 |
| Sesión maxistral | A2 A9 A10 A11 B14 B20 | Avaliarase a participación do estudantado e a integración dos diversos contidos que compoñen o programa. | 15 |
| Traballos tutelados | A2 A9 A10 A11 A14 B2 B3 B7 B14 B17 B18 C1 C7 | Se avaliará mediante presentación oral (do traballo titelado desenvolvido ao longo da materia) • Defensa grupal Traballo entregado (15%) Presentación oral (15%) • Defensa individual-ante preguntas das avaliadoras (20%) Avaliarase a integración dos contenidos teórico-prácticos e as competencias da materia |
50 |
| Obradoiro | A2 A5 A8 A9 A10 A11 A14 B1 B22 C3 C5 C6 | Avaliarase a participación individual do estudantado e a integración dos diversos contidos que compoñen o programa nas distintas actividades realizadas. | 25 |
| Observacións avaliación | |||
|
Todas as metodoloxias da avaliación deben superarse para aprobar a materia. A |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
Houtum, H., Kramsch, O. y Zierhofer, W (eds.) (2005). B/ordering Space.. Londres: Ashgate Publishing.
Mezzadra, S.; Neilson, B. (2013). Border as method, or, the multiplication of labor.. Duke University Press
Anzaldua, G. (1987). Borderlands / La Frontera. The New Mestiza. . San Francisco: Aunt Lute Books.
Sennett, R. (2014). El extranjero: dos ensayos sobre el exilio. Barcelona: Anagrama
AA.VV. (2008). Estudios postcoloniales. Ensayos fundamentales. Madrid: Traficantes de Sueños
Sassen, S. (2013). Inmigrantes y ciudadanos: de las migraciones masivas a la Europa Fortaleza. Tres Cantos: Siglo XXI
Sayad, A. (2010). La doble ausencia: de las ilusiones del emigrado a los padecimientos del inmigrado. Rubí: Anthropos
Terrén, E. (2002). Razas en conflicto: perspectivas sociológicas. Barcelona: Anthropos
Portes, A.; DeWind, J. (2006). Repensando las migraciones internacionales. Nuevas perpectivas teóricas y empíricas. México: Miguel Ángel Porrúa
Zapata-Barrero, R. (ed.) (2010). Shaping the normative contours of the European Union: a Migration-Border framework.. Barcelona: CIDOB
Rea, A. (2009). Sociología de la inmigración. Barcelona: Hacer
Massey, D.; Arango, J; Graeme, H. ; Kouaocuci, A.; Pelegrino, A. (2000). Teorías de la Migración Internacional: Una reseña y una evaluación. Revista Trabajo, 3, pp. 5-50.
Messina, A. ; Lahav, G. (2006). The migration reader: exploring politics and policies. Boulder: Lynne Rienner
Ribas-Mateos, N. (2004). Una invitación a la sociología de las migraciones. Barcelona: Bellaterra.
Vázquez, A. (2008). Unha visión xeral da emigración galega contemporánea a América e a Europa. X.M. Cid et Alii, Migracións na Galicia contemporánea, Santiago, Sotelo Branco, p. 17-48
Houtum, H. y T. V. Naerssen (2002). “Bordering, Ordering and Othering”. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 93/2: 125-136
Balibar, Étienne (2009). “Europe as borderland”. Environment and Planning D: Society and Space, 27(2): 190-215
Houtum, H. (2005). “The Geopolitics of Borders and Boundaries”. Geopolitics, 10(4): 672-679 |
|
|
|
| Bibliografía complementaria | |
|
Allegue, Gonzalo, 1992: Galegos, as mans de América, Vigo, Nigra Barnett, Miguel, 2008: Galego, Xunta de Galicia. Mezzadra, Sandro (2005) Derecho de fuga: migraciones, ciudadanía y globalización. Madrid: Traficantes de Sueños. Houtum, H. y Pijpers, R. (2007) “The European Union as a Gated Community: The Two-faced Border and Immigration Regime of the EU”. Antipode, 39 (2): 291-309. Houtum, Henk (2010) “Human Blacklisting: The Global Apartheid of the EU’s External Border Regime.” Environment and Planning D: Society and Space 28 (6): 957–976. Casas Cortés, M., Cobarrubias, S. y Pickles, J. (2011) “Stretching Borders Beyond Sovereign Territories? Mapping EU and Spain’s Border Externalization Policies” Geopolítica(s). Revista de estudios sobre espacio y poder, 2(1): 71-90. Johnson, Corey; R. Jones; A. Paasi; L. Amoore; A. Mountz; M. Salter ; y C. Rumford (2011) “Interventions on Rethinking ‘the Border’ in Border Studies”. Political Geography 2011,vol. 30: 61-69. |
| Recomendacións | ||
| Materias que se recomenda ter cursado previamente | |
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente | ||
|
| Materias que continúan o temario | |
|
| Observacións | |
|
1.- A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia: 1.1. Solicitarase en formato virtual e/ou soporte informático 1.2. Realizarase a través de Moodle, en formato dixital sen necesidade de imprimilos 1.3. De se realizar en papel: - Non se empregarán plásticos. - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a impresión de borradores. 2.- Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural 3.- Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidade nos comportamentos persoais e profesionais 4.- Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria deberase incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (usarase linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores de ambos os sexos, propiciarase a intervención en clase de alumnos e alumnas...) 5.- Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas, e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade 6. Deberanse detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas 7. Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso axeitado, igualitario e proveitoso á vida universitaria |