Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Orientación socioeducativa para a igualdade Código 615525021
Titulación
Mestrado Universitario en Políticas Sociais e Intervención Sociocomunitaria
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
 Segundo Optativa 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Didácticas Específicas e Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Pedagoxía e Didáctica
Coordinación
Arias Rodriguez, Maria Alicia
 Correo electrónico
alicia.arias.rodriguez@udc.es
Profesorado
Arias Rodriguez, Maria Alicia
Arza Arza, Neves
Gabriel Fernandez, Narciso de
Iglesias Galdo, Ana Maria
 Correo electrónico
alicia.arias.rodriguez@udc.es
neves.arza@udc.es
narciso.de.gabriel@udc.es
ana.iglesias@udc.es
Web http://http://www.sociologia.udc.es/gl/estudos/m%C3%A1sters/mestrado-en-pol%C3%ADticas-sociais-e-intervenci%C3%B3n-sociocomunitaria
Descrición xeral
Preténdese orientar o estudantado na práctica da reflexión fundamentada e no descubrimento de novas interrogantes que lles permitan obxectivar algúns dos elementos sociais que contribúen á xenerización da cultura considerada común, e tomar así conciencia do grao de coerción e/ou consentimento das relacións sociais en función da variable xénero. Defenderase a necesidade de apropiarse deste marco teórico-crítico, de carácter sociohistórico, para o deseño e desenvolvemento de proxectos sociais realmente coeducativos, isto é, que aporten razóns sobre a urxente necesidade de incorporar os saberes feministas á práctica profesional e tamén á vida cotiá, e contribuír así a reducir as diferentes fendas de xénero e a camiñar cara a sociedades máis inclusivas e xustas


Plan de continxencia Plan de continxencia (adaptado de addenda Covid19):
1. Modificacións nos contidos: non se realizarán cambios
2. Metodoloxías
Metodoloxías docentes que se manteñen:
-Análise de fontes documentais
-Discusión dirixida
-Sesión maxistral
-Portafolios do alumno
-Actividades iniciais
– Atención personalizada
Metodoloxías docentes que se modifican: non se realizarán cambios
3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado:
–Correo electrónico: De uso para facer consultas, solicitar encontros virtuais para resolver dúbidas e facer o seguimento dos exercicios nas clases e o portafolios
– Moodle: Segundo a necesidade do alumando. Dispoñen de “foros temáticos asociados aos módulos” da materia, para formular as consultas necesarias. Tamén hai “foros de actividade específica”, a través das cales se poñen en práctica o desenvolvemento de contidos teóricos da materia.
– Teams:
A) sesión semanal en gran grupo para o avance dos contidos e das actividades na franxa horaria que ten asignada a materia non calendario de clases aprobado pola comisión académica do mestrado e aprobados na Xunta de Facultade (planificadas para o estudantado presencial)
B) De 1 a 2 sesións semanais (ou mais segundo o demande o alumnado) en pequeno grupo para ou seguimento e apoio na realización das actividades. Esta dinámica permite facer un seguimento normalizado e axustado as necesidades de aprendizaxe do alumando para desenvolver a materia (planificadas para o estudantado presencial)
4. Modificacións na avaliación: non se realizarán cambios
Observacións:
a) A presencialidade dos/as estudantes só controlarase nas clases da materia a través da realización das actividades. Os/as estudantes serán considerados presenciais sempre que asistan ás clase; soamente poden faltar tres veces (sen xustificante). Os/as estudantes poden presentar xustificantes, por faltar a clase, sempre que sexan médicos, de traballo, de hospitalización, etc. pero deben ser homologados (non poden ser, por exemplo, a solicitude dunha cita médica, etc.). O recurso principal que se empregará para o control da asistencia do alumno será o Moodle, onde se realizará as actividades.
b) Os/as estudantes non presenciais e estudantes online poden seguir a materia por Moodle, se ben non poderán participar nas actividades (elabóranse actividades propios para este tipo de estudantado) nin serán convocados por TEAMS para as clases. Considerarase alumnado non presencial aquel que, dada unha nova situación de confinamento, ate ese momento tivera elixido esa opción (no primeiro día de clase) ou ben tivera superado xa as tres faltas de asistencia en total (ou nalgunha das partes da materia); nesta última opción as/os estudantes pasarían automaticamente a esta modalidade. Manterase a avaliación deste alumnado tal e como se recolle na Guía Docente, no apartado específico de "observacións". Os/as estudantes online serán aqueles que na matricula da materia optan por esta situación.
c) As clases manteñen o formato de grupos de traballo que se especificaran na guía docente, ben se estamos na modalidade presencial ou virtual. Os grupos de traballo crearanse por TEAMS, que será o medio a través do cal se fará o seguimento das actividades por parte do profesorado (estas clases serán sempre no horario aprobado pola comisión académica do mestrado e aprobado na Xunta de Facultade). Soamente para os/as estudantes presenciais.
d) A avaliación da materia será virtual (debido a circunstancias sanitarias) e manterase a mesma ponderación das cualificacións, con independencia da modalidade docente. Será da seguinte forma: actividades serán dentro de cada clase (neste caso, ao final da clase por moodle). As actividades non se habilitará ata que comecen as clases; este material que se fagan serán presentadas dentro do portafolios e serán colgados en Moodle na data establecida polo profesorado o primeiro día da clase. Cabe lembrar que a/o estudante presencial debe presentarse a cada unha das formas de avaliar para superar a materia, e dicir, debe facer todas as actividades que planifique o profesorado de cada módulo dentro do portafolios. Os estudantes non presenciais e online terán que realizar soamente o portafolio e as actividades que planifique o profesorado responsable de cada módulo (este estudantado debe comunicarse nas primeiras clases co profesorado encargado de cada módulo)
g) As titorías da materia serán individuais e virtuais. O alumnado deberá solicitar hora ao profesorado vía correo electrónico. MOI IMPORTANTE, AS TUTORIAS SEMPRE SERÁN DENTRO DO HORARIO PRESENTADO POLO PROFESORADO QUE IMPARTE A MATERIA.
5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía: non se realizarán cambios. Xa dispoñen de todos os materiais de traballo da maneira dixitalizada en Moodle.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 CE1 - Determinar as dimensións e categorías axeitadas para o diagnóstico e a análise científica das situacións de exclusión social.
A2 CE2 - Interpretar os feitos e as políticas sociais desde os distintos paradigmas teóricos vixentes na análise da exclusión.
A3 CE3 - Deseñar e desenvolver procesos de observación e documentación para o estudo das políticas e os sistemas de benestar social.
A4 CE4 - Recompilar e interpretar a información suficiente para chegar a diagnósticos fiables sobre os riscos de exclusión e os factores de vulnerabilidade social.
A5 CE5 - Interpretar as situacións e os procesos de marxinación social e económica de colectivos desde unha perspectiva histórica e macroestrutural.
A6 CE6 - Avaliar a capacidade e eficacia das medidas de intervención para corrixir ou previr situacións e procesos de exclusión social.
A7 CE7 - Identificar e valorar a posibilidade de intervención e prevención en procesos de conflitividade social.
A8 CE8 - Identificar procesos e factores de cohesión social, e deseñar medidas para a súa potenciación.
A10 CEM2 - Dominar as principais ferramentas conceptuais e técnicas que permiten definir un colectivo e unha problemática migratoria como obxecto de estudo e análise.
A11 CEM3 - Demostrar un coñecemento avanzado e crítico sobre as teorías e os debates académicos actuais de maior relevancia sobre as dinámicas migratorias e os procesos de integración dos colectivos migrantes.
A14 CEM6 - Actuar como profesional competente e cualificado/a no ámbito da análise das migracións internacionais e do traballo con colectivos migrantes.
A15 CEG1 - Demostrar coñecementos avanzados sobre a evolución histórica da discriminación das mulleres e dos marcos ideolóxicos e teóricos que xustifican e confrontan as desigualdades de xénero.
A16 CEG2 - Dominar as ferramentas conceptuais e metodolóxicas para identificar e analizar os mecanismos de exclusión e a vulnerabilidade vinculados ás áncoras patriarcais do sistema social.
A17 CEG3 - Aplicar a perspectiva de xénero como enfoque epistemolóxico e metodoloxía de investigación e de intervención sobre a realidade social.
A18 CEG4 - Examinar contextos e situacións de violencia e discriminación de xénero e sexual desde unha perspectiva teórica complexa e comprometida.
A19 CEG5 - Explicar os principios básicos que orientan os distintos tipos de políticas de igualdade desenvolvidos e as claves para avaliar a súa eficacia.
A20 CEG6 - Actuar como profesional competente e cualificado/a no ámbito do diagnóstico, o desenvolvemento e a xestión de políticas de igualdade de xénero.
A21 CEE1 - Explicar os procesos de exclusión vinculados ás transformacións da estrutura familiar e por idades das sociedades.
A22 CEE2 - Manexar ferramentas conceptuais e metodolóxicas para a análise da vulnerabilidade asociada a formas de convivencia e a determinados grupos de idade.
A23 CEE3 - Identificar as dinámicas interxeracionais, biolóxicas e socioeconómicas que xeran situacións de exclusión.
A26 CEE6 - Actuar como profesional competente e cualificado/a no ámbito do deseño, a xestión e a avaliación de políticas de intervención dirixidas á conciliación familiar e ás necesidades dos maiores.
B1 CB1 - Demostrar coñecementos avanzados, de carácter multidisciplinar, para a investigación e o exercicio profesional no ámbito da exclusión social.
B2 CB2 - Aplicar e integrar os coñecementos a contornos e problemas emerxentes e indefinidos, na práctica investigadora e profesional.
B3 CB3 - Seleccionar o marco científico adecuado para avaliar as evidencias dispoñibles e postular hipóteses razoadas sobre a avaliación previsible dos feitos sociais estudados.
B4 CB4 - Identificar os dilemas éticos e a responsabilidade social tras os retos formulados na práctica profesional e investigadora.
B5 CB5 - Comunicar con claridade os coñecementos e problemas científicos sobre os que se traballa tanto a un público non experto como de especialistas.
B6 CB6 - Posuír e comprender coñecementos que proporcionen unha base ou oportunidade para ser orixinais no desenvolvemento e/ou a aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
B7 CB7 - Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B8 CB8 - Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B9 CB9 - Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
B11 CB11 - Participar en proxectos de investigación e colaboracións científicas no ámbito da exclusión social, en contextos interdisciplinares e de transferencia de coñecementos.
B12 CB12 - Manter responsabilidade e compromiso co desenvolvemento profesional continuo de forma autónoma.
B13 CX1 - Comprender e integrar coñecementos complexos para traducilos en propostas de investigación e programas de intervención en contextos sociais problemáticos.
B14 CX2 - Realizar unha análise crítica da realidade social e do desenvolvemento profesional vinculada aos feitos sociais sobre os que se traballa.
B15 CX3 - Deseñar, aplicar e avaliar proxectos de investigación en ciencias sociais relacionados cos procesos e as situacións de exclusión social.
B18 CX6 - Valorar a adecuación das distintas ferramentas teóricas, metodolóxicas e técnicas ás preguntas e os obxectivos específicos formulados sobre a realidade social e as políticas sociais.
B22 CX10 - Recoñecer e valorar os xuízos de valor e as evidencias nos argumentos que sosteñen as descricións e políticas sobre a realidade social.
C1 CT1 - Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 CT3 - Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C5 CT5 - Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C7 CT7 - Desenvolver a capacidade de traballar en equipos interdisciplinares ou transdisciplinares, para ofrecer propostas que contribúan a un desenvolvemento sostible ambiental, económico, político e social.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Reflexionar acerca da situación actual das mulleres partindo do coñecemento da súa memoria histórica, así como das dificultades e retos aos que se enfrontan prestando especial atención a aquelas que presentan un maior risco de exclusión social AM2
AM5
AM15
AM19
AM23
 BM7
BM8
BM9
BM11
BM12
BM14
BM22
 CM1
CM3
CM5
CM7
Reflexionar acerca da idoneidade e validez do constructo xénero, da súa transmisión a través do proceso de socialización así como da súa incidencia na creación dos estereotipos de xénero, na construción da identidade de xénero e na atribución de roles e status social. AM6
AM7
AM8
AM11
AM14
AM17
AM18
AM21
 BM1
BM2
BM3
BM4
BM5
BM13
BM18
 CM1
CM3
CM5
CM7
Auto-diagnosticar a situación de partida das mulleres, valorando os factores obxectivos e subxectivos que inciden na inserción e o desenvolvemento profesional e ocupacional e na mellora da calidade de vida AM1
AM3
AM4
AM10
AM16
AM17
AM20
AM22
AM26
 BM1
BM6
BM15
 CM1
CM3
CM5
CM7

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1.-Acceso das mulleres ao sistema educativo 1.1 Exclusión, dependencia e autonomía.
1.2. Alfabetización e escolarización primaria.
1.3. Ensino secundario e superior.
A UDC como exemplo
Tema 2.- Aceso das mulleres ás profesións 2.1. A profesión de mestra: oportunidades e resistencias
2.2. A primeira catedrática da universidade española: Emilia Pardo Bazán
2.3. A muller escritora
Tema 3.- Neoliberalismo e Pedagoxía patriarcal 3.1. Neoliberalimo e libre elección
3.2. Mercantilización da educación
Tema 4.- Coerción consentimento e coeducación 4.1. Efectos do patriarcado no sistema educativo.
4.2. Feminismo e coeducación.
Estratexias para diseñar proxectos de coeducación.

Tema 5.- Orientación profesional con perspectiva de xénero 5.1 Barreiras de xénero na toma de decisións académicas e profesionais e na inserción laboral
5.2 Finalidades, características e pautas para a intervención
5.3 Programas e experiencias no ámbito escolar e laboral
Tema 6.-Boas prácticas da igualdade no ámbito educativo e laboral 6.1. Boas prácticas coeducativas en orientacion. Indicadores, ferramentas para a súa detección e exemplos
6.2.O emprendemento das mulleres en España
6.3. Das accións positivas ao mainstreaming de xénero nos proxectos de inserción laboral

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Análise de fontes documentais A2 A4 B22 C5 5 5 10
Discusión dirixida A5 A8 A11 A14 A15 A18 A19 A23 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B13 B14 B22 C1 C3 C5 15 15 30
Sesión maxistral A2 A4 A11 A15 A18 A19 A21 B1 B4 B14 C1 C3 C5 20 20 40
Portafolios do alumno A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A10 A11 A14 A15 A16 A17 A18 A19 A20 A21 A22 A23 A26 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 B13 B14 B15 B18 B22 C1 C3 C5 C7 20 20 40
Actividades iniciais A3 A4 A7 A8 A11 A15 A18 A19 A23 B1 B2 B3 B4 B5 B7 B8 B9 B13 B14 C1 C3 C5 C7 20 0 20
 
Atención personalizada 10 0 10
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Análise de fontes documentais O obxecto da análise documental son os programas e accións de orientación educativa e profesional destinados a distintos colectivos e contextos
Discusión dirixida Tras a lectura e análise dun texto de actualidade científica se desenvolverá unha discusión sobre as distintas perspectivas argumentais. Esta metodoloxía soamente a utilizará o estudantado presencial
Sesión maxistral A lección maxistral vai ser utilizada para a presentación dalgúns contidos. Previamente, co obxectivo de facilitar o seu seguimento, proporcionarase a través de moodel a presentación de power point. Se as clases, debido as crise sanitaria, son virtuais estas presentacións se expondrán en moodle con power point con voz gravada
Esta metodoloxía soamente é para os estudante presencial
Portafolios do alumno O alumnado presencial, non presencial e online deberá de presentar o portafolio no que ha de recoller as actividades propostas polo profesorado da materia. O portafolio será entregado a través de moodel nas datas que se específiquen para a primeira ou segunda oportunidade.
Actividades iniciais As actividades iniciais permiten identificar os coñecementos previos do alumnado sobre as temáticas abordadas e ós ámbitos de intervención coeducativa do seu interese. Soamente para o estudantado presencial. Se por mor da crise sanitaria as clases son virtuais, ditas actividades serán por moodle

Atención personalizada
Metodoloxías
Análise de fontes documentais
Actividades iniciais
Discusión dirixida
Portafolios do alumno
Descrición
Na atención personalizada o profesorado resolverá as dúbidas que teña o/a alumno/a sobre os diferentes temas a traballar na materia. Durante estas sesións, realizarase un seguimento do traballo do estudantado, supervisando e orientando mais directamente o proceso a seguir en cada unha das actividades realizadas.
Esta atención personalizada realizarase no despacho do profesorado no horario de titorías. Este horario está colgado en moodle
A ATENCIÓN PERSONALIZADA REALIZARASE CARA A CARA ENTRE O ESTUDANTADO E PROFESOR. ESTA ATENCIÓN TEN QUE SER INDIVIDUAL (PARA CUMPRIR ASÍ AS RECOMENDACIÓNS ORIXINADAS POLO COVID-19). PODEN SER GRUPAIS PERO A TRAVÉS DE TEAMS (estas para o estudantado presencial)
PARA PODER ORGANIZAR DITA ATENCIÓN. O ESTUDANTADO DEBE COMUNICARSE PRIMEIRAMENTE COA PROFESORA VÍA CORREO ELECTRÓNICO (NESE CORREO SOLICITARÁ UNHA TUTORIA INDIVIDUAL OU GRUPAL). LEMBRADE QUE AS PROFESORAS SON AS QUE MARCARÁN O HORARIO DE DITA TUTORIA. SE O ESTUDANTADO



Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Portafolios do alumno A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A10 A11 A14 A15 A16 A17 A18 A19 A20 A21 A22 A23 A26 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 B13 B14 B15 B18 B22 C1 C3 C5 C7 O portafolio recolle as actividades que van computar para a avaliación e que serán propostas polo profesorado da materia ó comezo de cada módulo. Os estudantes non presenciais presentaran un portafolio acordado coas actividades que indica cada profesorado que imparte cada módulo (deben poñerse en contacto co mesmo. Habilitarase un apartado e moodle) e as/os estudantes online presentarán un portafolio coas actividades que indique o profesorado (habilitarase un apartado en moodle). Para aprobar a materia todas/os estudantes hai que ter superadas todas as actividades . O peso na cualificación final de cada módulo é a seguinte:


-15% o módulo I (tema 1 e 2)
-30% o módulo II (tema 3 e 4)
- 10% para o módulo III (tema 5)
-45% para o módulo IV (tema 6)
 100
 
Observacións avaliación

Na avaliación da materia (exposta
no apartado da guía docente, denominado "Paso 7: Avaliación") terase
en conta antes de nada o seguinte:

 

a)ESTUDIANTES QUE
ASISTAN SEMPRE A CLASE (ou alumnado con dispensa académica) (estudantes
presenciais) considéranse que asisten un
80%, isto equivale a non ter máis de 3 faltas sen xustificar. Xustifícase as
faltas médicas (con xustificante correctamente cuberto por un médico colexiado)
e as faltas por un traballo (con xustificante correctamente cuberto no traballo
onde se xustifique que en horas de clase se está a traballar) ou calquera outra
falta sempre co documentación homologado. A asistencia ás clases será
contabilizada polo profesorado presencialmente, unicamente virtualmente por
moodle pola crise sanitaria. Non se poderá ter máis de dúas faltas de
asistencia en cada unha das partes da materia (técnicas de recollida e técnicas
de análise).

A avaliación destes alumnos ten
en conta unicamente o portafolio

 

Nota aclaratoria:

Estes estudantes seguirán sendo
presenciais (nas mesmas circunstancias ou perderán dita categoría) se, por mor
da crise sanitaria, as clases son virtuais. Xa que as clases son virtuais
sempre a través de teams. Para elo, o profesorado configurará en teams o grupo e
terán clases no mesmo horario que foi aprobado na xunta de facultade. A
avaliación, nestas circunstancias (crise sanitaria), será sempre polo
portafolios

 

b)ESTUDANTES QUE NON
ASISTAN SEMPRE A CLASE (estudantes non presenciais)  OU
ESTUDANTES ONLINE considéranse que non asisten
cando faltan máis dun 80%, é dicir, ten máis de tres faltas sen xustificar, ou
ben ten máis de dúas faltas nunha das partes da materia (técnicas de recollida
e/ou análise da información). Se xustifica as faltas médicas (con xustificante
correctamente cuberto por un médico colexiado) e as faltas por un traballo (con
xustificante correctamente cuberto no traballo onde se xustifique que en horas
de clase se está a traballar), aínda que en ningún caso estes xustificantes
suporán a posibilidade de realizar as actividades das clases fóra de prazo.
Tamén pode ser aquel estudantado que así opte dende o inicio da materia, xa que
na matricula optan pola forma online.  Estes
estudantes se presentarán un portafolio específico que aparecerá explicado en
cada módulo da materia. Estes estudantes ao inicio da materia debe poñerse en
contacto individualmente co profesorado responsable de cada módulo.

Fontes de información
Bibliografía básica Gabriel, N. de (2014). "The entrance of women into the teaching profession in Spain (1855-1940)",. History of Education 43(3), 334-354.
TORRES, J. (2009). "The Trojan Horse of curricular contents". in Michael APPLE and Luis Armando GANDIN (Edit.). The routledge international handbook of critical e
Piussi, A. and Mañeru, A (2006). Educación, nombre común femenino. Barcelona: Octaedro.
TOURAINE, A. (2006). El mundo de las mujeres.. Barcelona: Paidós
Harding, S. (1993). Rethinking standpoint epistemology: What is “strong objetivity?. In Feminist Epistemologies and Value, ed. L. Alcoff and E. Potter, 49-82. London: Routledge. Igles
Bom W. (2013). Abrirse paso. Orientación laboral y profesional para mujeres. Barcelona: El Roure Editorial
Álvarez, J. (2014). Acción tutorial y orientación: aceptación, compromiso, valores: una propuesta de estilo para la intervención de tutores y orientadores.. Bilbao: Desclée de Brouwer.
Miedzian, M. (1995). Chicos son, hombres serán. cómo romper los lazos entre masculinidad y violencia. Madrid: Horas y Horas.
Harding, S. (1996). Ciencia y feminismo. Madrid: Morata.
Sánchez A, e Iglesias, A. (2017). Coeducación: feminismo en acción. Atlánticas. Revista Internacional de Estudios Feministas
Nuñez, C., Carpintero, E., García, M., Serrano, S. y Ordóñez, X. (2011). Comprender la Orientación Educativa: manual de prácticas. Madrid: Catarata.
VVAA. (2010). Conciliación de la vida laboral, familiar y personal. Implantaciones de planes de igualdad en organizaciones laborales. Materiales divulgativos. Madrid: Ministerio de igualdad y Fundación Mujeres.
APPLE, M (1996). Cultural politics and education. . New York: Teachers College Press.
Piussi, A. (1989). Educare nella differenza.. Turin: Rosenberg & Sellier
APPLE, M (2006). Educating the "right" way: Markets, standards, God, and inequality. 2nd edition.. New York: Routledge.
TORRES, J. (1998). El curriculum oculto. Madrid: Morata
Piussi, A. (2001). El sentido libre de la diferencia sexual.. Cuadernos De Pedagogía, 306, , 57-61.
Gabriel, N. de (2018). Emilia Pardo Bazán, las mujeres y la educación: el Congreso Pedagógico (1892) y la Cátedra de Literatura (1916. Historia y Memoria de la Educación, nº 8, 2018, 489-525.
Ballarín, Pilar e Iglesias, Ana ((2018).). Feminismo y educación. Recorrido de un camino común. Historia de la Educación. Revista interuniversitaria,37, 37-67
Acedo, G (2012). Formación y Orientación laboral. Madrid: Anaya Multimedia
Miranda Santana, C. (2003). Género y orientación sociolaboral. Una experiencia desde la interdesciplinariedad y la integración en el currículum. Universidad de Las Palmas de Gran Canaria
PARASKEVA & Jurjo TORRES, (edit) (2012). Globalism and power. Iberiam educational and curriculum policies. Peter Lang
Rodríguez, C. (2001). Investigaciones sobre las desigualdades de género en el sistema educativo. In Un Acercamiento . a Los Estudios De Género. A.A.V.V., 121-154.Valencia: Germania.
Mañeru, A (2001). La diferencia sexual en la educación. In Educar En Femenino y En Masculino. N. Blanco, 131-143. Madrid: Akal.
BOURDIEU, P. (2000). La dominación masculina. . Barcelona: Anagrama
Fernández Riquelme, S (2010). La Mediación social: itinerario histórico de la resolución de conflictos sociales. Contribuciones a las Ciencias Sociales. . Contribuciones a las Ciencias Sociales. Documento en línea:www.eumed.net/rev/cccss/07/sfr.htm
Cobos, A (2012). La orientación profesional y la búsqueda de empleo: experiencias innovadoras y técnicas de intervención que facilitan la inserción laboral.. Barcelona: Graó
Askew, S. and Ross, C. (1991). Los chicos no lloran. el sexismo en educación.. Buenos Aires: Paidós.
CONNELL, R. (2000). Male roles masculinities and violence: a culture of peace perspective.. París: Unesco
Botherton, F (2013). Manual de orientación. Badalona: Paidotribo
CONNELL, R. (1996). Masculinities.. Cambridge: Polity Press.
Cirillo, L. (2002). Mejor huérfanas. por una crítica feminista al pensamiento de la diferencia.. Barcelona: Anthropos
Varela, J., Parra, P. e Val Cubero, A. (2016). Memorias para hacer camino. Madrid: Morata.
Acker, J., Barry, K., and Essveld, J. (1983). Objectivity and truth: Problems in doing feminist research.. Women´s Studies, 6, no. 4: 423-435.
Santana, L. E (2013). Orientación profesional. Madrid: Síntesis
Rodríguez, Mª. L (2011). Orientación profesional no sexista: teoría y práctica.. Saarbrücken: Editorial Académica Española
Harding, S. (1993.). Rethinking standpoint epistemology: What is “strong objetivity?. In Feminist Epistemologies and Value, ed. L. Alcoff and E. Potter, 49-82. London: Routledge.
Fundación Mujeres (2007). Rompiendo esquemas. Programa de orientación académica y profesional.. Oviedo: Instituto Asturiano de la Mujer
Acker, S (1989). Teachers, gender and careers. London: Lewes Falmer,
Gabriel, N. de (2013). “A educacion das mulleres no século XIX: exclusión, dependencia e autonomía”. Sarmiento, 16, 7-35
Iglesias, A. e Ballarín, P. (2013). “El mito del ‘éxito’ escolar de las chicas”. Revista Sarmiento, Anuario Galego de Historia da Educación, 17, 67-82.
Gabriel, N. de (2018). “Schoolteachers, social control and profesional conflicto: government procedures brought against schoolteachers in Galicia (1859-1910)”, . History of Education, vol. 47, nº 4, 2018, pp. 466-487
McRobble, A (2010). “¿Las chicas arriba?. Las mujeres jóvenes y el contrato sexual posfeminista”. Debate Feminista, 21(41), 113-135.
Ballarín, Pilar ((2019)). ¿Por qué llamamos coeducación a la que no coeduca?. Rosa Cobo (ed.) La imaginación feminista. Debates y transformaciones disciplinares, pp. 165-200. Mad

 
Bibliografía complementaria

Escámez, J et al (2008). Educación en la igualdad de género. Cien propuestas de acción. Valencia: Fundación de la Comunidad Valenciana. Recuperado de: http://www.inclusio.gva.es/documents/610706/162187124/Educaci%C3%B3n+igualdad+g%C3%A9nero/551ddf6c-2e7a-40ff-b3cb-d7c32420e12d (consultado: 10/07/2018)

Instituto de la Mujer (2008). Guía de coeducación. Síntesis sobre la educación para la igualdad de oportunidades entre hombres y mujeres. Madrid: Ministerio de Igualdad Recuperado de http://www.inmujer.gob.es/observatorios/observIgualdad/estudiosInformes/docs/009-guia.pdf (consultado: 10/07/2018)

López, Irene (2007). El enfoque de género en la intervención social. Madrid: Cruz Roja. Recuperado de http://www.cruzroja.es/pls/portal30/docs/PAGE/2006_3_IS/BIBLIOTECA/MANUAL%20DE%20G%C9NERO.PDF (consultado: 10/07/2018)

Salas, Begoña (coord) (1997). Guía par ala elaboración del modelo coeducativo de centro. Vitoria: Instituto Vasco de la Mujer Recuperado de http://www.emakunde.euskadi.eus/contenidos/informacion/publicaciones_guias2/es_emakunde/adjuntos/guia.04.01.elaboracion.modelo.coeducativo.centro.cas.pdf (consultado: 10/07/2018)

Xunta de Galicia (2016). I Plan de actuaciones para a igualdade nos centros educativos de Galicia: 2016-2020. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia. Recuperado de:http://www.inmujer.gob.es/areasTematicas/AreaEducacion/Programas/Programas.htm (consultado: 10/07/2018)

Enlaces web: 

Instituto la mujer (Educación): http://www.inmujer.gob.es/areasTematicas/AreaEducacion/Programas/Programas.htm 

Educando en Igualdad: http://www.educandoenigualdad.com/materiales-fete-ugt/

Intercambia- Educar en femenino y en masculino: http://intercambia.educalab.es/

Plurales.Educando en Igualdad http://www.inmujer.gob.es/areasTematicas/educacion/programas/ProyPlurales.htm

Grup de Dones CREA-Safo: http://crea.ub.edu/index/human-excellence/antisexism/safo/?lang=es

Cinco Apps para luchar contra la violencia de género: http://intercambia.educalab.es/?p=6075

Barabal. Gender mainstreaming in Roma Education: http://barabal.eu/

Convivencia escolar: https://www.mecd.gob.es/educacion/mc/convivencia-escolar/recursos/enlaces-interes/igualdad-genero.html

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Políticas de igualdade/615525022
Historia das teorías feministas/615525017
Xénero, traballo e coidados/615525018
Xénero e sexualidade. Desafíos e respostas/615525019
Distintas formas de violencia contra as mulleres/615525020

Materias que continúan o temario

Observacións

Recomendase para cumprir coa perspectiva de xénero utilizar el lenguaxe inclusivo

Comité Ambiental da Facultade (GREEN CMPUS) recoméndase:

-Recoméndase os envíos dos traballos telemáticamente e de non ser posible, no útilizar plásticos, elixir a impresión a doble cara, empregar papel reciclado e evitar imprimir borradores.

-Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural.

-Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sosenibiliade nos comportamentos persoais e profesionais.

 

 


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías