| Competencias do título |
|
Código
|
Competencias do título
|
| A1 |
C1. Coñecer ao detalle os principais avances teóricos e prácticos en materia e técnicas de investigación cualitativa e cuantitativa e a súa aplicación - crítica, reflexiva e contextual - para comprender, definir e explicar fenómenos de alta complexidade e incerteza asociados aos retos sociais, económicos e políticos actuais. |
| A2 |
C2. Coñecer ao detalle os fundamentos teóricos e prácticos da investigación-acción participativa e do uso avanzado da investigación social para a intervención no ámbito público e privado. |
| A3 |
C3. Coñecer de forma detallada os fundamentos teóricos e prácticos das técnicas prospectivas e o uso avanzado das mesmas para emitir conclusións fundamentadas na evolución futura de retos sociais, económicos e políticos complexos e de alta incerteza. |
| A4 |
C4. Coñecer, comparar e combinar de forma creativa e nova as principais paradigmas e deseños de investigación (cuantitativa, cualitativa, mixta, prospectiva, participativa), recollendo os principais avances recentes en cada deseño. |
| A5 |
C5. Identificar os requisitos éticos da investigación social ante distintos escenarios de aplicación multidisciplinares, especialmente aqueles de gran complexidade ou con colectivos de alta vulnerabilidade, e as ferramentas existentes para cumprir con estes requisitos ao nivel esixido a escala autonómica, estatal e internacional. |
| A10 |
C10. Adquirir coñecementos avanzados sobre os aspectos teóricos e prácticos dos retos das sociedades actuais a través dos procesos de investigación e análise social. |
| A11 |
H1. Avaliar e seleccionar a paradigma metodolóxico adecuado (cuantitativa, cualitativa, mixta, prospectiva, participativa) para formular xuízos a partir de información incompleta ou limitada sobre fenómenos asociados aos retos sociais, económicos e políticos. |
| A12 |
H2 Adoptar as medidas adecuadas para a preservación dos principios éticos fundamentais e avanzados da investigación social, así como para a protección adecuada dos datos recompilados. |
| A13 |
H3 Desenvolver unha investigación aplicada con fins de intervención relacionada con algún reto complexo da sociedade. |
| A15 |
H5 Levar a cabo unha investigación de tipo cualitativo e cuantitativo en R. |
| A16 |
H6 Desenvolver capacidade para planificar a investigación, elixindo correctamente as fases e os procedementos que garantan a máxima rigorosidade e que sexan adecuados a distintos contextos dentro do ámbito público ou privado. |
| A17 |
H7 Adquirir a capacidade de continuar profundando nos métodos de investigación e análise dun modo que haberá de ser en gran medida auto-dirixido e autónomo. |
| A19 |
H9 Desenvolver unha capacidade avanzada para avaliar a calidade e os resultados dos procesos de investigación. |
| A20 |
CP1. Contrastar a importancia da diversidade metodolóxica existente para a análise da realidade social, política e económica, abordando distintos problemas complexos das sociedades actuais a través de solucións creativas e novas. |
| A21 |
CP2. Aplicar os procesos e protocolos de captación de información de forma ética necesarios para observar e analizar de forma correcta e respectuosa a realidade social, política e económica, especialmente en contextos de alta vulnerabilidade ou complexidade. |
| A23 |
CP4. Desenvolver a capacidade para aplicar os coñecementos teóricos e metodolóxicos adquiridos á actividade profesional en contornas interdisciplinares. |
| A24 |
CP5. Ser capaz de traballar con fontes de datos, metodoloxías e técnicas de investigación científica e ferramentas informáticas avanzadas propias das ciencias sociais. |
| A29 |
CP10. Elaborar, presentar e defender de maneira individual un exercicio orixinal de carácter profesional no ámbito da investigación que faga unha contribución significativa ao estado da cuestión no estudo dun problema complexo e/ou á súa resolución práctica. |
| A30 |
CP11. Adquirir experiencia na toma de decisións e o traballo en equipo en contextos profesionais interdisciplinares aplicando os resultados da investigación social. |
| Resultados de aprendizaxe |
| Resultados de aprendizaxe |
Competencias do título |
| Coñecer os plantexamentos teóricos e metodolóxicos avanzados para o estudo empírico das realidades sociais complexas a través das técnicas cualitativas. |
AM1
AM4
AM11
AM13
AM17
AM20
AM23
AM24
AM29
AM30
|
|
|
| Coñecer os plantexamentos metodolóxicos das principais técnicas cualitativas, de investigación-acción participativa (IAP), da investigación aplicada dirixida á intervención e da investigación prospectiva. |
AM2
AM5
AM10
AM12
AM13
AM16
AM20
AM21
AM23
AM29
AM30
|
|
|
| Aprender a adaptar o uso das distintas técnicas cualitativas en función dos obxectivos de cada investigación. |
AM1
AM2
AM3
AM4
AM5
AM10
AM11
AM12
AM13
AM16
AM19
AM20
AM21
AM23
AM24
AM29
AM30
|
|
|
| Adquirir as destrezas precisas para emitir conclusións fundamentadas na evolución de fenómenos complexos. |
AM10
AM11
AM12
AM13
AM15
AM17
AM19
AM20
AM29
AM30
|
|
|
| Ser capaz de deseñar hipótesis e obxectivos de investigación de forma participativa e colaborativa así como coñecer os pasos e protocolos para asegurar os principios de distribución equitativa, representación e transparencia. |
AM5
AM10
AM11
AM12
AM29
AM30
|
|
|
| Contidos |
| Temas |
Subtemas |
| BLOQUE I |
- Estratexias metodolóxicos na aplicación de técnicas cualitativas
- Xustificación, deseño mostral e criterios de selección
- Grupos de discusión
- Observación participante
- Técnicas participativas da análise da realidade: o prodeso de IAP
- Entrevistas |
| BLOQUE II |
- A prospectiva como método para a toma de decisións estratéxicas. Historia e definición dos estudos do futuro.
- A análise de escenarios. Definición, deseño e utilidade.
- A análise DAFO e a toma de decisións.
- O deseño de estratexias mediante CAME. |
| Planificación |
| Metodoloxías / probas |
Competencias |
Horas presenciais |
Horas non presenciais / traballo autónomo |
Horas totais |
| Obradoiro |
A16 A21 A23 A29 A30 |
13 |
30 |
43 |
| Traballos tutelados |
A11 A12 A13 A16 A17 A19 A20 A21 A23 A24 A29 A30 |
15 |
50 |
65 |
| Sesión maxistral |
A1 A2 A3 A4 A5 A10 A11 A12 A13 A15 A17 A19 A20 A24 |
19 |
21 |
40 |
| |
| Atención personalizada |
|
2 |
0 |
2 |
| |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
| Metodoloxías |
|
Metodoloxías |
Descrición |
| Obradoiro |
Nos obradoiros aplicaránse os coñecementos adquiridos durante as sesións maxistrais coa axuda das docentes, a través de exercicios prácticos e exemplos. |
| Traballos tutelados |
Realizaránse prácticas e traballos nas que o estudantado levará a cabo o deseño, implementación e análisis dos datos obtidos a través das distintas técnicas abordadas. |
| Sesión maxistral |
As profesoras introducirán os diferentes contidos da asignatura nas sesións maxistrais nas que se fomentará la participación e o debate do estudantado. |
| Atención personalizada |
|
Metodoloxías
|
| Obradoiro |
| Traballos tutelados |
|
| Descrición |
| Os obradoiros están orientados a resolver dúbidas e poñer en práctica o aprendido nas sesións maxistrais. Estos obradoiros permitirán a elaboración dos traballos tutelados. Neste sentido, realizarase atención personalizada durante os obradoiros e a través da realización de titorías individuais. O material utilizado nas sesións estará dispoñible no Campus Virtual, así como as instruccións para a elaboración das diferentes prácticas e traballos tutelados. |
|
| Avaliación |
|
Metodoloxías
|
Competencias |
Descrición
|
Cualificación
|
| Traballos tutelados |
A11 A12 A13 A16 A17 A19 A20 A21 A23 A24 A29 A30 |
Realizaranse prácticas e traballos nos que o estudantado levarán a cabo o deseño, implementación e análise dos datos obtidos a través das distintas técnicas aboradas. |
100 |
| |
|
Observacións avaliación |
Convocatoria da primeira oportunidade: a calificación global da materia será a resultante da suma das calificacións obtidas en cada bloque da asignatura (sendo o 50% das prácticas e traballos correspondentes ao Bloque I + o 50% das prácticas e traballos correspondentes ao Bloque 2). Hai que aprobar ambos bloques para poder superar a asignatura.
Recoméndase a asistencia ás clases maxistrais e aos obradoiros para poder levar a cabo as prácticas e traballos tutelados.
Convocatoria de segunda oportunidade: manterase o mesmo sistema de avaliación nas convocatorias de primeira e segunda oportunidade. O estudantado que non teña superado a materia na primeira convocatoria, deberá presentar a totalidade das prácticas e traballos na segunda convocatoria (manterase a calificación obtida naqueles traballos que teñan realizado durante o cuatrimestre).
|
| Fontes de información |
|
Bibliografía básica
|
|
|
BIBLIOGRAFÍA BLOQUE I: - - Corbetta, P.,
& Fraile Maldonado, M. (2003). Metodología y técnicas de investigación
social. Madrid:
- McGraw-Hill.
- - Denzin, N. K., y
Lincoln, Y. S. (2011). The Sage handbook of qualitative research (4th ed.)..
Thousand Oaks: Sage.
- - Delgado, J.M y
Gutiérrez, J (coord) (1994). Métodos y técnicas cualitativas de investigación
en Ciencias Sociales.
- Madrid: Síntesis.
- - García Ferrando, M.,
Ibáñez, J., y Alvira Martín, F. (1986). El análisis de la realidad social.
Métodos y tecnicas de
- investigación. Madrid:
Alianza.
- - Gutiérrez, J. (2008).
Dinámica del grupo de discusión. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas.
- - Hernández Sampieri,
R.; Fernández Collado, C. y Baptista Lucio, M. P. (2010). Metodología de la
investigación.
- Madrid: McGraw-Hill
- - Ibáñez, J. (1992). Más
allá de la sociología: El grupo de discusión: Teoría y crítica (3ª ed.).
Madrid: Siglo XXI.
- - Jorge Sierra, E.
(2003). Nuevos elementos para la reflexión metodológica en sociología. Del
debate
- cuantitativo/cualitativo
al dato complejo. Papers, 70, 57-81.
- - King, G., Verba, S.,
& Keohane, R. O. (2000). El diseño de la investigación social. La
inferencia científica en los
- estudios cualitativos.
Madrid: Alianza.
- - Krueger, R. (1991). El
grupo de discusión. Guía práctica para la investigación aplicada. Madrid:
Pirámide.
- - Lozares, C, Martín, A.
López, P. (1998). El tratamiento multiestratégico en la investigación
sociológica. Papers, 55,
- 27-43.
- - Murillo, S. (2006).
Detectives y camaleones: el grupo de discusión. Una propuesta para la
investigación cualitativa.
- Madrid: Talasa.
- - Sarabia, B (1997).
Metodología cualitativa en España. Madrid: Centro de Investigaciones
Sociológicas.
- - Trinidad., A.
Carrero,V y Soriano, R (2006). Teoría fundamentada "grounded theory"
: la construcción de
- la teoría a través del
análisis interpretacional. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas.
- - Valles Martínez, M.
(1997 (2003 reimp.)). Técnicas cualitativas de investigación social: reflexión
metodológica y
- práctica profesional.
Madrid: Síntesis.
- - William, E. (2007).
The case study handbook: how to read, discuss, and write persuasively about cases.
Boston,
- Mass.: Harvard Business
School Press.
- - Conde Gutiérrez del
Alamo, F. (2009). Análisis sociológico del sistema de discursos. Madrid: Centro
de
- Investigaciones
Sociológicas.
- - van Dijk, T.A. (2009).
Discurso y poder. Barcelona: Gedisa.
- - Kvale, S. (2011). Las
entrevistas en investigación cualitativa. Madrid: Morata.
- - Flick, U. (2014). La
gestión de la calidad. Madrid: Morata
- - Flick, U. (2015). El
diseño de la Investigación Cualitativa. Madrid: Morata
- - Velasco, M. y Díaz de
Rada, A. (1997). La lógica de la investigación etnográfica. Barcelona: Trotta
- - Simons, H. (2011). El
estudio de caso teoría y práctica. Madrid: Morata
- - Harrison, H.; Birks,
M.; Franklin, R. y Mills, J. (2017). Case Study Research: Foundations and
Methodological
- Orientations . Forum:
Qualitative Social Research, 18(1)
BIBLIOGRAFÍA BLOQUE II: - Bas, E.
y Guilló, M. 2012. Prospectiva e innovación. Prospectiva e innovación,
1-356.
- Bertrand
de Jouvenel. 1967. The Art of Conjecture. New York: Basic Books.
- Cely, A.
V. 1999. Metodología de los escenarios para estudios prospectivos. Ingeniería
e investigación, (44), 26-35.
- Dennis
Gabor. 1964. Inventing the Future. New York: Knopf.
- Frederick
R. Brodzinski. 1979. “The Futurist Perspective and the Managerial Process,”
Utilizing Futures Research New Directions for Student Services, No. 6, 18-19.
- Godet
M. 1997. Manuel de prospective stratégique. Dunod, Paris.
- Harold
S. Becker. 1985. “Making Futures Research Useful: The Practitioner’s
Opportunity”, Futures Research Quarterly 1:2, 17.
- Huerta,
D. S. 2020. Analisis foda o dafo. Bubok.
- Ian
H. Wilson. 1978. “Scenarios”. En Fowles, Jib ed. Handbook of Futures Research
(Westport, Connecticut: 225-248.
- Jib
Fowles, ed. 1978. Handbook of Futures Research. Westport, Connecticut:
Greenwood Press.
- John
McHale, “Futures Critical: A Review,” En Human Futures: Needs, Societies,
Technologies (Guildford, Surrey, U.K.: IPC Business Press Limited, 1974), 13.
- Marien,
M. 1985. “Toward a New Futures Research: Insights from Twelve Types of
Futurists,” Futures Research Quarterly 1:1, 13-14.
- Miklos
T. y Tello, M. E. 1998. Planeación prospectiva, Limusa Noriega Editores,
México.
- Olaf
Helmer. 1983. Looking Forward: A Guide to Futures Research. London: Sage
Publications.
- Pachón,
M. L. y Camargo Remolona, R. 2004. Una aproximación a los estudios de futuro.
Facultad de Administración de Empresas, Universidad Externado de Colombia.
- Rodríguez-Teijeiro,
A., Otero-Enríquez, R. y Román-Masedo, L. 2018. Hacia una aproximación
prospectiva de las prácticas curriculares: diagnóstico estratégico a través de
un análisis DAFO. In Innovación educativa en la era digital: libro
de actas (pp. 379-383). Universidad Nacional de Educación a
Distancia–UNED.
- Román-Masedo, L., Otero-Enríquez, R. y
Rodríguez-Teijeiro, A. 2020. Estrategias de mejora del Prácticum del Grado en
Sociología a través de un modelo CAME. In  IV Xornadas de Innovación
Docente (pp. 435-446). Universidade da Coruña, Cufie.
|
|
Bibliografía complementaria
|
|
- Coppedge, M. (2012). Democratization and research
methods. New York: Cambridge University Press.
- Creswell, John W (1994). Research design: qualitative
and quantitative approaches. Thousand Oaks: Sage.
- Goulding, Ch. (2002). Grounded theory: a practical
guide for management, business and market researchers.
- London: Sage.
- Krueger, R. A. (1997). Developing questions for focus
groups. London: Sage.
- Krueger, R. A. (1997). Analyzing & reporting
focus group results. London: Sage.
- Locke, K.D. (2001). Grounded theory in management
research. London: Sage.
- Morgan, D.L. (1997). Planning focus groups. London:
Sage.
- Morgan, D.L. (1998). The focus group guidebook. London:
SAGE.
- Morse, J. (ed) (1994). Critical issues in qualitative
research methods. London: Sage.
- Nagy Hesse-Biber, P.L. (eds) (2006). Emergent methods
in social research. Thousand Oaks, California: Sage
- Silverman, D. (1993). Interpreting qualitative data:
methods for analysing talk, text and interaction. London: Sage.
- Strauss, A. y Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative
Research. London: Sage.
- Wertz, F. J. (2011). Five ways of doing qualitative
analysis: Phenomenological psychology, grounded theory discourse analysis,
narrative research, and intuitive inquiry. New York: Guilford Press.
- Denzin, N.K. y Lincoln, Y. S. (Coords.) (2012). Manual
de investigación cualitativa. Volumen. II. Paradigmas y perspectivas en
disputa. Barcelona: Gedisa. Capítulo:8
- Flick, U. (2004). Introducción a la investigación
cualitativa. Madrid: Morata. Capítulo: II
- Jackson, Ph W. (1991). La vida en las aulas. Madrid:
Morata. (Introducción)
- Lather, P. (2006). Paradigm proliferation as a good
thing to think with: teaching research in education as a wild profusion.
International Journal of Qualitative Studies in Education,19(1),
January-February, 35-57.
- Denzin, N.K. y Lincoln, Y. S. (Coords.) (2012). Manual
de investigación cualitativa. Volumen. I. El campo de la investigación
cualitativa. Barcelona: Gedisa (Cap.6 Christians, C. G. La ética y la política
en la investigación cualitativa.
- Flick, U. (2004). Introducción a la investigación
cualitativa. Madrid: Morata.Libros generales
- Goetz, J. P.y LeCompte. M.D. (1988). Etnografía y
diseño cualitativo en investigación educativa. Madrid: Morata.
- Hammersley, M. y Atkinson, P. (2001). Etnografía.
Métodos de investigación. Barcelona: Paidós.
- House, E. R. y Howe, K. R. (2001). Valores en
evaluación e investigación social. Madrid: Morata.
- Stake, R. E. (1998). Investigación con estudio de
casos. Madrid: Morata.
- Taylor, S.J. y Bogdan, R. (1986). Introducción a los
métodos cualitativos de investigación. Barcelona: Paidós.
|
| Recomendacións |
| Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
| Procesos e Deseños da Investigación Social/615545002 | | Innovacións na Análise de Datos Cualitativos/615545006 |
|
| Materias que continúan o temario |
|
| Observacións |
|
Recoméndase a asistencia ás clases maxistrais e aos obradoiros para poder facer un seguimento axeitado da materia e realizar as prácticas e traballos tutelados. |
|