O sistema de avaliación consiste,

- CONTROIS XERAIS de Teoría e Historia (2 controis)

ou Proba de coñecemento (exame escrito)

- PRÁCTICAS EN LABORATORIO (4 prácticas)

ou Informe escrito (entrega de resultados)

Os Controis Xerais consistirán nun exame escrito de dúas horas de duración, sobre o temario
da materia. Incluirá avaliacións das lecturas obrigatorias, a
comprensión das clases teóricas e as prácticas de laboratorio. Trátase
de exames con preguntas teóricas e prácticas.

Os dous controis terán unha puntuación de 7 puntos sobre 10 da nota
final do curso.

As prácticas consistirán na realización de exercicios relacionados co cálculo de
indicadores das principais variables demográficas.

Cada práctica inclúe a selección de indicadores, o manexo de bases de
datos estatísticos, a construción de táboas de cálculo e a elaboración
de gráficos.

Realizaranse 4 prácticas. Da suma das 4 prácticas obterase a nota final
da avaliación de Prácticas. Terá unha puntuación de 3 puntos sobre 10
da nota final do curso, sempre que se aprobasen as preguntas prácticas dos dous controis .

CUALIFICACIÓN FINAL

A nota final da materia sae da suma das avaliacións:

Control 1 (3,5) + Control 2 (3,5) + Nota das prácticas (3).

A nota final será a suma desas avaliacións a condición de que cada unha
delas fose aprobada.

É imprescindible ter aprobado cada unha das tres avaliacións.

É dicir, non hai media sen aprobar previamente cada un dos dous
controis e a avaliación das prácticas.

En caso de non aprobar algunha, a avaliación suspensa deberá superarse
na convocatoria oficial de xuño. É dicir, para a convocatoria oficial de
xuño conservarase cada nota parcial aprobada e só deberá contestar as
preguntas da avaliación suspensa.

En caso de suspender, o alumno acudirá
á segunda convocatoria oficial (en xullo) con toda a materia, é dicir,
cos dous controis e as prácticas correspondentes.

Os alumnos a tempo parcial ou con dispensa académica serán obxecto dunha
titoría personalizada, por parte de calquera dos dous profesores que
imparten a materia, un mes antes do exame final. A primeira titoría
establecerase na última semana do mes de abril e a segunda a mediados do
mes de maio.

NOTA: É necesario aprobar o exame para superar a materia.

Aqueles alumnos que non superen as avaliacións deberán presentarse á
convocatoria oficial de xullo, con toda a materia.

A efectos de revisión das cualificacións en cada control a comunicación
cos profesores será presencial no día e hora indicado nas listas das
notas de cada control. Non se realizasen consultas sobre as notas por
correo.

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Os estudantes aprenderán a buscar nas fontes de datos aqueles que se refiren a realidades demográficas relevantes e a producir táboas e gráficos descritivos dos mesmos.	A4 A17	B1 B2 B3 B5 B6 B9 B12 B13 B27	C1 C3
Os estudantes aprenderán a calcular e interpretar os indicadores básicos da análise demográfica (taxas e índices) así como a producir e interpretar táboas e gráficos que describan realidades demográficas relevantes	A14 A32	B1 B2 B3 B7 B9 B12 B13	C1 C3

Temas	Subtemas
1.- O mundo que gañamos ou o que é igual, unha historia mínima da poboación mundial. De onde vimos?	1) O primeiro tema versa sobre a historia do poboamento mundial e subministra información ao alumno acerca de cal foi a evolución demográfica. É obrigatoria a lectura dun dos seguintes tres libros durante o mes de outubro e será obxecto de exame para o control 1: - Livi-Bacci, M. (1990), Historia Mínima da Poboación Mundial, Barcelona, Ed. Ariel. - Francesco C. Billari e Gianpiero Dalla Zuanna (2010), Declive ou revolución demográfica?, Madrid, Editorial CIS - Gosta Esping-Andersen (2010), Los tres grandes retos do Estado do Benestar, Barcelona, Editorial Ariel.
2.- En que momento estamos?, é dicir, a demografía do cambio de valores e as novas relacións familiares á que se suma a transición migratoria e o cambio étnico nos países de baixa fecundidade.	2) O segundo ofrece dous enfoques interpretativos para analizar a evolución da poboación e a súa dinámica máis actual. É obrigatoria a lectura dos seguintes artigos durante o mes de novembro e son obxecto de exame no control 2: - VV.AA. (1993), Europa no movemento demográfico. Os sistemas de pensións e a evolución demográfica, Madrid, Ministerio de Traballo e Seguridade Social. Capítulos 1 e 2. - Sen, A. (1995), "A explosión demográfica. Mitos e realidades", Revista Letra Internacional, Abril.
3.- O noso caso. A situación demográfica na España autonómica e que futuro nos agarda?	3) O terceiro tema céntrase en catro debates actuais e no estudo das súas consecuencias. A lectura obrigatoria neste caso é a seguinte e sera materia de exame no control 3 que tendra lugar en xaneiro: George, S. (2010), Sus crise, as nosas solucións, Barcelona, Ed. Icaria.

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Sesión maxistral	A4 A32 B9 B13 B27 C3	14	0	14
Lecturas	A4 B6 B9 B13 B27	0	30	30
Recensión bilbiográfica	A4 A17 B3 B6 B9 B13 B27 C1	2	15	17
Aprendizaxe colaborativa	A14 A17 B1 B2 B3 B5 B7 B12 C3	7	30	37
Prácticas a través de TIC	A14 A17 B2 B3 B5 B7 C3	14	20	34
Proba de ensaio	A14 A17 A32 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B12 C1 C3	2	15	17

Atención personalizada		1	0	1

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Sesión maxistral	Son as clases teóricas nas que os profesores abordan os conceptos e aspectos básicos do temario da materia.
Lecturas	Cada tema do programa tendra unhas lecturas obrigatorias asociadas que deberan lerse atentamente pois son materia de exame
Recensión bilbiográfica	Os alumnos deben escoller a lectura dun libro (entre tres libros designados polos profesores) e realizar unha recension critica desta.
Aprendizaxe colaborativa	Haberá sete horas destinadas a traballar en equipos pequenos. Cada equipo de traballo deberá expoñer unha lectura das seleccionadas polos profesores
Prácticas a través de TIC	Consiste na realización de clases prácticas, en grupos medianos, sobre cuestións relacionadas coa demografía e a evolución da poboación. As prácticas son definidas polos profesores sobre temas de actualidade e utilizásense ordenadores e o programa informático EXCEL para levalas a cabo.
Proba de ensaio	Realizásense dous controis ao longo do cuadrimestre. Será necesario aprobar os dous controis para superar a materia. En caso contrario, o alumno deberá evaluarse de novo dos controis suspendidos.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Lecturas	A4 B6 B9 B13 B27	As lecturas avaliásense na 'proba de ensaio'	10
Recensión bilbiográfica	A4 A17 B3 B6 B9 B13 B27 C1	A recension bibliografica avaliásese na proba de ensaio.	10
Proba de ensaio	A14 A17 A32 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B12 C1 C3	Realizásense dous controis ao longo do cuadrimestre. É necesario aprobalos para facer nota media. Os alumnos que suspendan algún deses examéns podrezan presentarse á convocatoria de xaneiro/febreiro coa parte que non superaron	50
Prácticas a través de TIC	A14 A17 B2 B3 B5 B7 C3	Realizaranse catro prácticas avaliables, a media das catro computará na cualificación final do curso.	30

Observacións avaliación
O sistema de avaliación consiste, - CONTROIS XERAIS de Teoría e Historia (2 controis) ou Proba de coñecemento (exame escrito) - PRÁCTICAS EN LABORATORIO (4 prácticas) ou Informe escrito (entrega de resultados) Os Controis Xerais consistirán nun exame escrito de dúas horas de duración, sobre o temario da materia. Incluirá avaliacións das lecturas obrigatorias, a comprensión das clases teóricas e as prácticas de laboratorio. Trátase de exames con preguntas teóricas e prácticas. Os dous controis terán unha puntuación de 7 puntos sobre 10 da nota final do curso. As prácticas consistirán na realización de exercicios relacionados co cálculo de indicadores das principais variables demográficas. Cada práctica inclúe a selección de indicadores, o manexo de bases de datos estatísticos, a construción de táboas de cálculo e a elaboración de gráficos. Realizaranse 4 prácticas. Da suma das 4 prácticas obterase a nota final da avaliación de Prácticas. Terá unha puntuación de 3 puntos sobre 10 da nota final do curso, sempre que se aprobasen as preguntas prácticas dos dous controis . CUALIFICACIÓN FINAL A nota final da materia sae da suma das avaliacións: Control 1 (3,5) + Control 2 (3,5) + Nota das prácticas (3). A nota final será a suma desas avaliacións a condición de que cada unha delas fose aprobada. É imprescindible ter aprobado cada unha das tres avaliacións. É dicir, non hai media sen aprobar previamente cada un dos dous controis e a avaliación das prácticas. En caso de non aprobar algunha, a avaliación suspensa deberá superarse na convocatoria oficial de xuño. É dicir, para a convocatoria oficial de xuño conservarase cada nota parcial aprobada e só deberá contestar as preguntas da avaliación suspensa. En caso de suspender, o alumno acudirá á segunda convocatoria oficial (en xullo) con toda a materia, é dicir, cos dous controis e as prácticas correspondentes. Os alumnos a tempo parcial ou con dispensa académica serán obxecto dunha titoría personalizada, por parte de calquera dos dous profesores que imparten a materia, un mes antes do exame final. A primeira titoría establecerase na última semana do mes de abril e a segunda a mediados do mes de maio. NOTA: É necesario aprobar o exame para superar a materia. Aqueles alumnos que non superen as avaliacións deberán presentarse á convocatoria oficial de xullo, con toda a materia. A efectos de revisión das cualificacións en cada control a comunicación cos profesores será presencial no día e hora indicado nas listas das notas de cada control. Non se realizasen consultas sobre as notas por correo.

Bibliografía básica	(). . (). .
	- Cipolla. Carlo M. Historia económica de la población mundial. Ed. Crítica. Barcelona, 1978.   Visión histórica de las relaciones entre producción, economía y población. - Comisión de las Comunidades Europeas 1983. Europa en el movimiento demográfico. Madrid. Ministerio de Trabajo y Seguridad Social. Madrid.   Situación de la población europea a finales del siglo XX. Descripción de los efectos del paso del final de la primera transición demográfica al envejecimiento de las poblaciones europeas. - Della Zuanna, Giampiero y Billari, Francesco C. 2010. ¿Declive o revolución demográfica?: Reflexiones a partir del caso italiano. Madrid. Ed. Centro de Investigaciones Sociológicas-CIS.   Debate sobre los planteamientos que defienden la situación de declive demográfico en algunas naciones europeas. Centrado en el caso de las regiones italianas - Esping-Andersen, G. 1991. Los tres grandes retos del Estado de Bienestar. Barcelona. Ed. Ariel (2010).    Análisis socio-político que evalúa los tres principales tipos de “Estados de Bienestar” existentes en Europa occidental y otras economías capitalistas avanzadas. - Esping-Andersen G. (Coord.) El déficit de natalidad en Europa. Ed. Obra Social “la Caixa”. Barcelona, 2013.   Estudio demográfica de la situación, características e implicaciones que tiene la mantenimiento de una baja natalidad. -  Livi- Bacci M. Un largo viaje. Ed. Pasado y presente. Barcelona, 2016.    Visión sintética de la historia y evolución de la población humana - Malthus. R. Primer ensayo sobre la población. Ed. Alianza. Madrid, 1966.   Estudio de las consecuencias que puede tener el crecimiento de la población en la Gran Bretaña del siglo XIX. Primer estudio sobre la relación entre producción de alimentos y población. -->
Bibliografía complementaria
	- Emmott S. Diez mil millones. Ed. Anagrama, Barcelona, 2013.      Análisis de las consecuencias que puede llegar a tener un población de 10.000 millones. Efectos sobre la producción, comercialización, distribución y consumo. - Leal, J. L. y Fernández Cordón, J.A. 2006. Análisis territorial de la demografía española. Madrid. Fund. Fernando Abril Martorell.      Situación de las variables demográficas y del crecimiento de las poblaciones de las Comunidades Autónomas a principios del S.XXI. - Livi-Bacci, Massimo. 1983. Introducción a la demografía. Barcelona. Ed. Ariel.      Texto de los principios básicos del análisis de la población, desde la perspectiva demográfica. - Vinuesa, Julio y Puga, Dolores(ed.). 2006. Técnicas y ejercicios de Demografía. Madrid. Ed. Instituto Nacional de Estadística.      Compendio de nociones básicas de cálculo y tratamiento de las variables demográficas, con ejemplos de la población española.