Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Psicoloxía social Código 615G01108
Titulación
Grao en Socioloxia
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
 Primeiro Formación básica 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía
Coordinación
Clemente Diaz, Miguel
 Correo electrónico
miguel.clemente@udc.es
Profesorado
Clemente Diaz, Miguel
Espinosa Breen, Pablo
 Correo electrónico
miguel.clemente@udc.es
pablo.espinosa.breen@udc.es
Web http://http://www.udc.es/dep/psico/
Descrición xeral Esta materia pretende introducir ao alumno/a nos aspectos conceptuais, teóricos e aplicados da psicoloxía social, analizando as distintas perspectivas para o estudio da interacción entre o individuo e o grupo. Ademáis, persíguese instruilo/a nos distintos procesos psicosociais que contribúen á explicación do comportamento colectivo e a interacción social, facendo especial fincapé na percepción social, a identidade social, a atribución e a cognición social. Preténdese analizar os contextos reais e simbólicos nos que se desenvolve a conducta humana, recoñecendo a importancia da distintividade do nivel de análise psicosocial para explicar o comportamento social.
É por iso que, para que dentro do chamado proceso psicosocial básico, gran énfase está feita sobre o chamado Social Psicoloxía Cognitiva, dado o seu interese e importancia dentro da tendencia actual da disciplina e as relacións cos campos descrito. O curso está dirixido, polo tanto, exemplos e cuestións de interese para o estudante de Educación Social, destacando aspectos da Psicoloxía Cultural e Cross-Cultural, linguaxe, comportamento colectivo e comunicación.
Resumidamente, polo tanto, teñen a intención de alcanzar o seguinte efecto:
- Coñecementos básicos de Psicoloxía Social.
- Desenvolvemento de estratexias de busca e material de avaliación psicosocial en cada caso son o futuro interese do alumno.
- Socialización dos alumnos da terminoloxía, a forma de concibir a realidade e metodoloxía de Psicoloxía Social.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos
Ningunha
2. Metodoloxías
* Metodoloxías docentes que se manteñen
Todas salvo polo indicado a continuación.
* Metodoloxías docentes que se modifican
No caso de que non se poidan celebrar sesións presenciais:
As clases celebraránse no mesmo horario asignado ás sesións presenciais a través da aplicación Teams.

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
No caso de que non se poidan celebrar titorías presenciais:
Manterase o mesmo horario de titorías. Os alumnos deberán solicitar ao profesor titorías a través de correo electrónico con polo menos 48 horas de antelación. O profesor contestará o correo indicando o horario dispoñible para as titorías en función doutras peticións existentes. Á hora indicada o alumno deberá estar conectado a Teams e recibirá unha videollamada para celebrar a titoría. Cabe a posibilidade de celebrar titorías de grupo con este sistema.
4. Modificacións na avaliación
No caso de que non se poida celebrar exame presencial:
Colgaranse no Moodle da materia catro supostos ou experimentos de Psicoloxía Social, e entre 3 e 4 preguntas para cada un deles. As preguntas estarán relacionadas, entre outros aspectos, con identificar os procesos psicosociais que reflicten estes supostos, indicar as implicacións destes procesos, indicar outros procesos relacionados ou propoñer exemplos prácticos. Deberanse elixir e desenvolver dous dos devanditos supostos.
Para responder o alumno deberá crear un documento de texto; escribir o seu nome e apelidos e “exame psicoloxía social” no encabezado; indicar o número de cada suposto escollido, e copiade as preguntas que veñen ao final do texto. A continuación de cada pregunta redactará a resposta correspondente. Recoméndase que a extensión total das respostas a cada suposto estea entre 1000 e 1500 palabras. Extensións superiores ou inferiores serán avaliadas negativamente. É necesario contestar a todas as preguntas dos supostos escollidos. Revisarase a existencia de posibles coincidencias nas respostas aos exames que sexan indicativas de plaxio. Unha vez contestadas as preguntas, o exame deberase enviar nun documento de word ou .pdf a través da tarefa de moodle habilitada antes da data e hora do exame. O nome do arquivo deberá ter este formato: “apelidos_nome_exame_ps_social. doc” (ou .docx ou .pdf).
As preguntas colgaranse no Moodle unha semana antes da data do exame e as respostas do alumno entregaranse nunha tarefa vía Moodle como tarde á hora e día do exame.

Os traballos solicitados presentaranse a través de Moodle e as presentacións dos traballos na aula faranse a través da aplicación Teams.

5. Modificacións dá bibliografía ou webgrafía
Ningunha

Competencias do título
Código Competencias do título
A2 Introducción a la psicología de los colectivos y grupos humanos.
B3 Capacidad de análisis y síntesis.
B12 Trabajo en equipo.
B26 Capacidades en reconocer el carácter global y local de los fenómenos sociales.
B27 Capacidades en reconocer la complejidad de los fenómenos sociales.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Introducción á psicoloxía dos colectivos e grupos humanos A2
Comprender os supostos e fundamentos históricos, pedagóxicos, psicolóxicos e sociolóxicos da acción socioeducativa e os seus ámbitos de actuación, valorando as súas implicacións. A2
 B3
B27
Capacidade de análise e síntese B3
Identificar e analizar os factores contextuais que afectan aos procesos de intervención socioeducativa. B26
B27
Traballo en equipo. B12
Seleccionar diferentes métodos e técnicas para a planificación e evaluación de programas e servizos. B3
Capacidades en reconocer o carácter global e local dos fenómenos sociais. B26
Deseñar e desenrolar proxectos, programas e servizos nos diferentes campos de intervención profesional promovendo a participación e o desenrolo comunitario. B27
Capacidades en reconocer a complexidade dos fenómenos sociais. B27
Observar, analizar, interpretar procesos de mediación social, cultural e educativa. B3
Deseñar e levar a cabo proxectos de investigación elementais aplicables aos diferentes campos de intervención. B3
Desenrolar unha disposición favorable ao traballo en contornos multiculturais e plurilingüísticos. B26
B27
Elaborar, analizar, sintetizar, valorar e transmitir críticamente a información. B3
Adquirir e dominar habilidades comunicativas que permitan transmitir información, ideas e propostas a diversas audiencias. B3
Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información disponible para resolver os problemas cos que deben enfrentarse. B3
B27
Asumir como profesional e ciudadano a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. B26

Contidos
Temas Subtemas
I.- INTRODUCCIÓN: DEFINICIÓN, HISTORIA E METODOLOXÍA DA PSICOLOXÍA SOCIAL Tema 1.- A conducta humana como conducta social: definicions de Psicoloxía Social.
Tema 2.- Niveis de análisis en Psicoloxía Social.
Tema 3.- Historia da Psicoloxía Social.
Tema 4.- Filosofía e epistemoloxía da conducta social.
Tema 5.- O método en Psicoloxía Social.
Tema 6.- Técnicas de investigación en Psicoloxía Social.
II.- ORIENTACIÓNS TEÓRICAS EN PSICOLOXÍA SOCIAL Tema 7.- Orientacións psicodinámicas
Tema 8.- Orientacións da Aprendizaxe Social.
Tema 9.- Orientacións cognitivas.
Tema 10.- Orientacións críticas, interaccionismo simbólico e teoría do rol.
Tema 11.- Orientacións etolóxicas, sociobiolóxicas, culturais e outras orientacións.
III.- PERCEPCION E COGNICION SOCIAL Tema 12.- Percepción social.
Tema 13.- Atribución social
Tema 14.- Cognición social.
Tema 15.- Actitudes psicosociais.
Tema 16.- Estereotipos.
Tema 17.- Representacións sociais.
IV.- CONTROL DA ACCION E PERSONALIDADE SOCIAL Tema 18.- Teorías da Personalidade Social.
Tema 19.- O Self, a Autoestima e o Autoconcepto.
V.- PROCESOS PSICOSOCIAIS BÁSICOS Tema 20.- Motivación social.
Tema 21.- Comparación social e normas sociais.
Tema 22.- Emocións.
Tema 23.- Influencia social e poder.
Tema 24.- Conformidad e desviación social.
Tema 25.- Socialización.
VI.- COMUNICACION Tema 26.- Comunicación no verbal.
Tema 27.- Comunicación verbal e linguaxe.
Tema 28.- Persuasión.
Tema 29.- Testimonio e Mentira.
Tema 30.- Comunicación de masas.
VII.- RELACIONES INTERPERSONAIS E INTERACCION SOCIAL Tema 31.- Atracción.
Tema 32.- Relacións Intimas e Amor.
Tema 33.- Altruísmo e Conducta Prosocial.
Tema 34.- Agresión e violencia
Tema 35.- Apoio Social.
Tema 36.- Habilidades sociais.
Tema 37.- Negociación, Formación de Coaliciones, Cooperación e Competición.
Tema 38.- Conflicto.
VIII.- GRUPOS E RELACIONES INTERGRUPAIS Tema 39.- Psicología dos Grupos.
Tema 40.- Identidade e Categorización Social.
Tema 41.- Discriminación e Prexuizo.
Tema 42.- Contacto Intergrupo.
Tema 43.- Conducta Colectiva.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Investigación (Proxecto de investigación) A2 B3 10 30 40
Aprendizaxe colaborativa A2 B12 10 20 30
Esquemas A2 B26 B27 10 30 40
Análise de fontes documentais A2 B3 B26 B27 5 20 25
Proba de resposta breve A2 B3 1 7 8
 
Atención personalizada 7 0 7
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Investigación (Proxecto de investigación) Dado que o alumno debe elaborar un traballo extenso, implícase unha metodoloxía de traballo na elaboración de proxectos de investigación, imprescindible como formato de presentación do mesmo. Devandito traballo pode realizarse en grupos de 2 persoas, ou de maneira individual. O tema será aprobado previamente polo profesor.
Aprendizaxe colaborativa O alumno poderá traballar en grupo xunto con outro alumno se o desexa (aínda que se recomenda) par ao desenvolvemento en profundidade dun dos temas do programa.
Esquemas Algunhas das exposicións de sesións maxistrais do profesor esixirán que o alumno desenvolver temas específicos, aínda que de maneira breve e no prazo máximo de 2 semanas desde a exposición na aula. Devanditos esquemas presentaranse unicamente por correo electrónico.
Análise de fontes documentais Para a elaboración dos traballos citados o alumno debe consultar fontes documentais propias da Psicoloxía Social
Proba de resposta breve O exame constará de catro supostos ou experimentos de Psicoloxía Social, e entre 3 e 4 preguntas para cada un deles. As preguntas estarán relacionadas, entre outros aspectos, con identificar os procesos psicosociais que reflicten estes supostos, indicar as implicacións destes procesos, indicar outros procesos relacionados ou propoñer exemplos prácticos. Deberanse elixir e desenvolver dous dos devanditos supostos.

Atención personalizada
Metodoloxías
Análise de fontes documentais
Investigación (Proxecto de investigación)
Esquemas
Descrición
O profesor resolverá cantas dudas se lle plantexen derivadas do estudio do material existente e dos capítulos dos libros que se recomenden para facilitar a aprendizaxe e posibilitar unha boa execución na prueba obxectiva.
Ademais, dado que os alumnos realizarán un traballo , a elaboración do mismo será supervisada polo profesor.
Por outra banda, calquer alumno o alumna poderá consultar cantas dudas tenga respecto da asignatura.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Investigación (Proxecto de investigación) A2 B3 A nota global de cada proxecto de investigación comprende a labor de analizar a información, búsqueda bibliográfica, etc. 50
Proba de resposta breve A2 B3 O exame constará de catro supostos ou experimentos de Psicoloxía Social, e entre 3 e 4 preguntas para cada un deles. As preguntas estarán relacionadas, entre outros aspectos, con identificar os procesos psicosociais que reflicten estes supostos, indicar as implicacións destes procesos, indicar outros procesos relacionados ou propoñer exemplos prácticos. Deberanse elixir e desenvolver dous dos devanditos supostos.
Para responder o alumno escribir o seu nome e apelidos e “exame psicoloxía social” no encabezado todas as follas facilitadas para facer o exame; indicar o número de cada suposto escollido, e copiar as preguntas que veñen ao final do texto. A continuación de cada pregunta redactará a resposta correspondente. A extensión recomendada é de entre unha e dúas páxinas para as preguntas de cada suposto.
 50
 
Observacións avaliación

O proxecto de investigación está composto por varias actividades. 

É necesario aprobar a investigación e a prueba objetiva para superar a asignatura

Non se establece ningún criterio de avaliación diferente para o alumnado a tempo parcial ou con dispensa académica.

Fontes de información
Bibliografía básica

MANUAL DA ASIGNATURA:

MORALES, J.F. MOYA, M., GAVIRIA, E.(2007) Psicología social (3a. ed.), McGraw-Hill España, 2007. ProQuest EbookCentral,http://ebookcentral.proquest.com/lib/bibliotecaudcsp/detail.action?docID=3194912.

OTRAS FONTES:

ANTONS, K.(1986). Práctica de ladinámica de grupos, ejercicios y técnica . Barcelona: Herder.

ARIAS ORDUÑA, A, V. (2012) Psicología Social Aplicada. Madrid: Panamericana

ARONSON, E.(1997). El Animal Social: UnaIntroducción a la Psicología Social . Madrid: Alianza Editorial.

BARRIGA, S.; LEON, J.M. &MARTINEZ, M. (Eds.) (1987), IntervenciónPsicosocial: el Individuo y la Comunidad, Agentes de su Propio Bienestar .Barcelona, Hora.

BLANCH, J.M. (1982). Psicologías Sociales: AproximaciónHistórica . Barcelona,Hora.

BLANCO, A. (1988). Cinco tradiciones en la PsicologíaSocial . Madrid, Morata.

BLANCO, A.; BECERRA, A.&CABALLERO, A. (2004). Psicologíade los Grupos . Madrid: Pearson - Prentice House.

BREAKWELL, G. M., GILMOUR, R. (eds.). (1982). Social Psychology: A practicalmanual . Londres: The BritishPsychological Society & Macmillan Press.

CLEMENTE, M. (1992b). Psicología Social Aplicada .Madrid, Pirámide.

CLEMENTE, M. (2010). Intorducción a la PsicologíaSocial: principales orientaciones teóricas explicativas de la interacciónsocial . Madrid: Universitas.

CLEMENTE, M. (2010). Introducción a la PsicologíaSocial: conceptualización, historia y metodología . Madrid: Universitas.

CLEMENTE, M. (Ed.) (1992a). Psicología Social: Métodos yTécnicas de Investigación . Madrid, Eudema.

COLLIER, G.; MINTON, H.L. & REYNOLDS, G. (1996). Escenarios y Tendencias de la Psicología Social . Madrid: Tecnos.

DE DIEGOVALLEJO, R. & CHICO DEL RIO, M. (2013). Prácticas de Psicología Social .Madrid: Pirámide.

DEPARTAMENTODE ECOPSICOLOGÍA Y PERSONALIDAD, U.A.M. (1986). Prácticas de Psicología social .Madrid: Universidad Autónoma de Madrid.

FERNÁNDEZ SEDANO, I. &CUADRADO GUIRADO, I. (2012). Psicología Social .Madrid: Sanz yTorres

HOGG, M. A. & VAUGHAN,G. M. (2010) Psicología Social. Madrid: Panamericana

IBAÑEZ, T. (1990). Aproximaciones a la PsicologíaSocial . Barcelona, Sendai.

IBAÑEZ, T. (Ed.) (1989). El Conocimiento de la RealidadSocial . Barcelona, Sendai.

JIMENEZ BURILLO, F. (1981). Psicología Social . Madrid,U.N.E.D. (2 vols.)

MARÍN SÁNCHEZ, M. &TROYANO RODRÍGUEZ, Y. (2012). Psicología Social de los procesos grupales. Madrid:Pirámide

MARTIN, A.; CHACON, F. &MARTINEZ, M. (Eds.) (1988). PsicologíaComunitaria . Madrid, Visor.

MORALES, J.F. & HUICI, C.(Eds.) (1989). Lecturas dePsicología Social . Madrid, UNED.

MORALES, J.F.; BLANCO, A.;HUICI, C. & FERNANDEZ DOLS, J.M. (Eds.) (1985). Psicología Social Aplicada .Bilbao, Desclée de Brouwer.

MORALES, J.F.; KOMBLIT, A.L.;PAEZ, D. & ASUN, D. (2002). PsicologíaSocial . Madrid: Pearson - Addison Wesley.

MUNNE, F. (1971). Grupos, Masas y Sociedades .Barcelona, Hispano-Europea.

MUNNE, F. (1982). Psicología Social . Barcelona,CEAC.

MUNNE, F. (1986). La Construcción de la PsicologíaSocial como Ciencia Teórica . Barcelona, Alamex.

MUNNE, F. (1989). Entre el Individuo y la Sociedad:Marcos y Teorías Actuales sobre el Comportamiento Interpersonal . Barcelona,PPU.

MYERS, D.G. (2004). Explorando la Psicología Social . Madrid, McGrawHill.

PAEZ, D. etal. (2003). Psicología Social,Cultura y Educación . Madrid, Pearson -Prentice Hall.

PAEZ, D.; VALENCIA, J.;MORALES, J.F.; SARABIA, B.; y URSUA, N. (1992). Teoría y Método en PsicologíaSocial . Barcelona, Anthropos.

PASTOR, G. (1978). Conducta Interpersonal: Ensayo dePsicología social Sistemática . Salamanca, Universidad Pontificia deSalamanca.

PATERNA BLEDA, C.,MARTÍNEZ MARTÍNEZ, M. C. & VERA MARTÍNEZ, J. J. (2015). Psicologíasocial: de la teoría a la práctica cotidiana. Madrid: Pirámide

PEIRO, J.M. (1983). Psicología de la Organización .Madrid, U.N.E.D.

PEIRO, J.M. (1990). Organizaciones: Nuevas PerspectivasPsicosociales . Barcelona, PPU.

QUILES DELCASTILLO, M. N., MORERA BELLO, M. D., RODRÍGUEZ TORRES, R. (1998). Psicología social: procesosinterpersonales . Madrid: Pirámide.

RODRIGUEZ, A. & SEOANE, J.(Eds.) (1989). Creencias,Actitudes y Valores . Madrid, Alhambra.

SÁNCHEZ, M.M. &PECINO-MARTÍNEZ, R. (2012). Introducción a la Psicología Social . Madrid: Pirámide

SANGRADOR, J.L. (1982). Interacción Humana y ConductaSocial . Madrid, Salvat.

SEGOVIA VÁZQUEZ,S. (coord.) (1989). Cuadernosde prácticas de psicología (3ºcurso). Cuadernos de la UNED. Madrid: Universidad Nacional de Educación aDistancia.

TORREGROSA, J.R. & CRESPO,E. (Eds.) (1984). EstudiosBásicos de Psicología Social . Barcelona, Hora.

TORREGROSA, J.R. &SARABIA, B. (Eds.) (1983). Perspectivasy Contextos de la Psicología Social . Barcelona, Hispano-Europea.

TORREGROSA, J.R. (Ed.) (1974). Teoría e Investigación en laPsicología Social Actual . Madrid, Instituto de la Opinión Pública.

Asimismo, existennumerosas páginas web que el alumno puede consultar. En concreto, se recomiendaentrar en www.psicoactiva.com
Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías