Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Psicología social Código 615G01108
Titulación
Grao en Socioloxia
Descriptores Ciclo Periodo Curso Tipo Créditos
Grado 1º cuatrimestre
Primero Formación básica 6
Idioma
Castellano
Modalidad docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía
Coordinador/a
Clemente Diaz, Miguel
Correo electrónico
miguel.clemente@udc.es
Profesorado
Clemente Diaz, Miguel
Espinosa Breen, Pablo
Correo electrónico
miguel.clemente@udc.es
pablo.espinosa.breen@udc.es
Web http://http://www.udc.es/dep/psico/
Descripción general Esta materia pretende introducir ao alumno/a nos aspectos conceptuais, teóricos e aplicados da psicoloxía social, analizando as distintas perspectivas para o estudio da interacción entre o individuo e o grupo. Ademáis, persíguese instruilo/a nos distintos procesos psicosociais que contribúen á explicación do comportamento colectivo e a interacción social, facendo especial fincapé na percepción social, a identidade social, a atribución e a cognición social. Preténdese analizar os contextos reais e simbólicos nos que se desenvolve a conducta humana, recoñecendo a importancia da distintividade do nivel de análise psicosocial para explicar o comportamento social.
É por iso que, para que dentro do chamado proceso psicosocial básico, gran énfase está feita sobre o chamado Social Psicoloxía Cognitiva, dado o seu interese e importancia dentro da tendencia actual da disciplina e as relacións cos campos descrito. O curso está dirixido, polo tanto, exemplos e cuestións de interese para o estudante de Educación Social, destacando aspectos da Psicoloxía Cultural e Cross-Cultural, linguaxe, comportamento colectivo e comunicación.
Resumidamente, polo tanto, teñen a intención de alcanzar o seguinte efecto:
- Coñecementos básicos de Psicoloxía Social.
- Desenvolvemento de estratexias de busca e material de avaliación psicosocial en cada caso son o futuro interese do alumno.
- Socialización dos alumnos da terminoloxía, a forma de concibir a realidade e metodoloxía de Psicoloxía Social.
Plan de contingencia 1. Modificacións nos contidos
Ningunha
2. Metodoloxías
* Metodoloxías docentes que se manteñen
Todas salvo polo indicado a continuación.
* Metodoloxías docentes que se modifican
No caso de que non se poidan celebrar sesións presenciais:
As clases celebraránse no mesmo horario asignado ás sesións presenciais a través da aplicación Teams.

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
No caso de que non se poidan celebrar titorías presenciais:
Manterase o mesmo horario de titorías. Os alumnos deberán solicitar ao profesor titorías a través de correo electrónico con polo menos 48 horas de antelación. O profesor contestará o correo indicando o horario dispoñible para as titorías en función doutras peticións existentes. Á hora indicada o alumno deberá estar conectado a Teams e recibirá unha videollamada para celebrar a titoría. Cabe a posibilidade de celebrar titorías de grupo con este sistema.
4. Modificacións na avaliación
No caso de que non se poida celebrar exame presencial:
Colgaranse no Moodle da materia catro supostos ou experimentos de Psicoloxía Social, e entre 3 e 4 preguntas para cada un deles. As preguntas estarán relacionadas, entre outros aspectos, con identificar os procesos psicosociais que reflicten estes supostos, indicar as implicacións destes procesos, indicar outros procesos relacionados ou propoñer exemplos prácticos. Deberanse elixir e desenvolver dous dos devanditos supostos.
Para responder o alumno deberá crear un documento de texto; escribir o seu nome e apelidos e “exame psicoloxía social” no encabezado; indicar o número de cada suposto escollido, e copiade as preguntas que veñen ao final do texto. A continuación de cada pregunta redactará a resposta correspondente. Recoméndase que a extensión total das respostas a cada suposto estea entre 1000 e 1500 palabras. Extensións superiores ou inferiores serán avaliadas negativamente. É necesario contestar a todas as preguntas dos supostos escollidos. Revisarase a existencia de posibles coincidencias nas respostas aos exames que sexan indicativas de plaxio. Unha vez contestadas as preguntas, o exame deberase enviar nun documento de word ou .pdf a través da tarefa de moodle habilitada antes da data e hora do exame. O nome do arquivo deberá ter este formato: “apelidos_nome_exame_ps_social. doc” (ou .docx ou .pdf).
As preguntas colgaranse no Moodle unha semana antes da data do exame e as respostas do alumno entregaranse nunha tarefa vía Moodle como tarde á hora e día do exame.

Os traballos solicitados presentaranse a través de Moodle e as presentacións dos traballos na aula faranse a través da aplicación Teams.

5. Modificacións dá bibliografía ou webgrafía
Ningunha

Competencias del título
Código Competencias del título
A2 Introducción a la psicología de los colectivos y grupos humanos.
B3 Capacidad de análisis y síntesis.
B12 Trabajo en equipo.
B26 Capacidades en reconocer el carácter global y local de los fenómenos sociales.
B27 Capacidades en reconocer la complejidad de los fenómenos sociales.

Resultados de aprendizaje
Resultados de aprendizaje Competencias del título
Introducción a la psicología de los colectivos y grupos humanos A2
Comprender los supuestos y fundamentos históricos, pedagógicos, psicológicos y sociológicos de la acción socioeducativa y sus ámbitos de actuación, valorando sus implicaciones. A2
B3
B27
Capacidad de análisis y síntesis B3
Identificar y analizar los factores contextuales que afectan a los procesos de intervención socioeducativa. B26
B27
Trabajo en equipo B12
Seleccionar diferentes métodos y técnicas para la planificación y evaluación de programas y servicios. B3
Capacidades en reconocer la complejidad de los fenómenos sociales. B26
Diseñar y desarrollar proyectos, programas y servicios en los diferentes campos de intervención profesional promoviendo la participación y el desarrollo comunitario. B27
Capacidades en reconocer la complejidad de los fenómenos sociales B27
Observar, analizar, interpretar procesos de mediación social, cultural y educativa B3
Diseñar y llevar a cabo proyectos de investigación elementales aplicables a los diferentes campos de intervención B3
Desarrollar una disposición favorable al trabajo en contornos multiculturales y plurilingüísticos B26
B27
Elaborar, analizar, sintetizar, valorar y transmitir críticamente la información B3
Adquirir y dominar habilidades comunicativas que permitan transmitir información, ideas y propuestas a diversas audiencias B3
Valorar críticamente el conocimiento, la tecnología y la información disponible para resolver los problemas con los que deben enfrentarse B3
B27
Asumir como profesional y ciudadano la importancia del aprendizaje a lo largo de la vida B26

Contenidos
Tema Subtema
I.- INTRODUCCION: DEFINICIÓN, HISTORIA Y METODOLOGIA DE LA PSICOLOGIA SOCIAL Tema 1.- La conducta humana como conducta social: definiciones de Psicología Social.
Tema 2.- Niveles de análisis en Psicología Social.
Tema 3.- Historia de la Psicología Social.
Tema 4.- Filosofía y epistemología de la conducta social.
Tema 5.- El método en Psicología Social.
Tema 6.- Técnicas de investigación en Psicología Social.
II.- ORIENTACIONES TEÓRICAS EN PSICOLOGÍA SOCIAL Tema 7.- Orientaciones psicodinámicas
Tema 8.- Orientaciones del Aprendizaje Social.
Tema 9.- Orientaciones cognitivas.
Tema 10.- Orientaciones críticas, interaccionismo simbólico y teoría del rol.
Tema 11.- Orientaciones etológicas, sociobiológicas, culturales y otras orientaciones.
III.- PERCEPCION Y COGNICION SOCIAL Tema 12.- Percepción social.
Tema 13.- Atribución social
Tema 14.- Cognición social.
Tema 15.- Actitudes psicosociales.
Tema 16.- Estereotipos.
Tema 17.- Representaciones sociales.
IV.- CONTROL DE LA ACCION Y PERSONALIDAD SOCIAL Tema 18.- Teorías de la Personalidad Social.
Tema 19.- El Self, la Autoestima y el Autoconcepto
V.- PROCESOS PSICOSOCIALES BASICOS Tema 20.- Motivación social.
Tema 21.- Comparación social y normas sociales.
Tema 22.- Emociones.
Tema 23.- Influencia social y poder.
Tema 24.- Conformidad y desviación social.
Tema 25.- Socialización.
VI.- COMUNICACION Tema 26.- Comunicación no verbal.
Tema 27.- Comunicación verbal y lenguaje.
Tema 28.- Persuasión.
Tema 29.- Testimonio y Mentira.
Tema 30.- Comunicación de masas.
VII.- RELACIONES INTERPERSONALES E INTERACCION SOCIAL Tema 31.- Atracción.
Tema 32.- Relaciones Intimas y Amor.
Tema 33.- Altruísmo y Conducta Prosocial.
Tema 34.- Agresión y violencia
Tema 35.- Apoyo Social.
Tema 36.- Habilidades sociales.
Tema 37.- Negociación, Formación de Coaliciones, Cooperación y Competición.
Tema 38.- Conflicto.
VIII.- GRUPOS Y RELACIONES INTERGRUPALES Tema 39.- Psicología de los Grupos.
Tema 40.- Identidad y Categorización Social.
Tema 41.- Discriminación y Prejuicio.
Tema 42.- Contacto Intergrupo.
Tema 43.- Conducta Colectiva.

Planificación
Metodologías / pruebas Competéncias Horas presenciales Horas no presenciales / trabajo autónomo Horas totales
Investigación (Proyecto de investigación) A2 B3 10 30 40
Aprendizaje colaborativo A2 B12 10 20 30
Esquema A2 B26 B27 10 30 40
Análisis de fuentes documentales A2 B3 B26 B27 5 20 25
Prueba de respuesta breve A2 B3 1 7 8
 
Atención personalizada 7 0 7
 
(*)Los datos que aparecen en la tabla de planificación són de carácter orientativo, considerando la heterogeneidad de los alumnos

Metodologías
Metodologías Descripción
Investigación (Proyecto de investigación) Dado que el alumno debe elaborar un trabajo extenso, se implica una metodología de trabajo en la elaboración de proyectos de investigación, imprescindible como formato de presentación del mismo. Dicho trabajo puede realizarse en grupos de 2 personas, o de manera individual. El tema será aprobado previamente por el profesor.
Aprendizaje colaborativo El alumno podrá trabajar en grupo junto con otro alumno si lo desea (si bien se recomienda) par al desarrollo en profundidad de uno de los temas del programa.
Esquema Algunas de las exposiciones de sesiones magistrales del profesor exigirán que el alumno desarrolle temas específicos, si bien de manera breve y en el plazo máximo de 2 semanas desde la exposición en el aula. Dichos esquemas se presentarán únicamente por correo electrónico.
Análisis de fuentes documentales Para la elaboración de los trabajos citados el alumno debe consultar fuentes documentales propias de la Psicología Social
Prueba de respuesta breve El examen constará de cuatro supuestos o experimentos de Psicología Social, y entre 3 y 4 preguntas para cada uno de ellos. Las preguntas estarán relacionadas, entre otros aspectos, con identificar los procesos psicosociales que reflejan estos supuestos, indicar las implicaciones de estos procesos, indicar otros procesos relacionados o proponer ejemplos prácticos. Se deberán elegir y desarrollar dos de dichos supuestos.

Atención personalizada
Metodologías
Análisis de fuentes documentales
Investigación (Proyecto de investigación)
Esquema
Descripción
El profesor resolverá cuantas dudas se le planteen derivadas del estudio del material existente y de los capítulos de los libros que se recomienden para facilitar el aprendizaje y posibilitar una buena ejecución en la prueba objetiva.
Además, dado que los alumnos realizarán un trabajo , la elaboración del mismo será supervisada por el profesor.
Por otro lado, cualquier alumno o alumna podrá consultar cuantas dudas tenga respecto de la asignatura.

Evaluación
Metodologías Competéncias Descripción Calificación
Investigación (Proyecto de investigación) A2 B3 La nota global de cada proyecto de investigación comprende la labor de analizar la información, búsqueda bibliográfica, etc. 50
Prueba de respuesta breve A2 B3 El examen constará de cuatro supuestos o experimentos de Psicología Social, y entre 3 y 4 preguntas para cada uno de ellos. Las preguntas estarán relacionadas, entre otros aspectos, con identificar los procesos psicosociales que reflejan estos supuestos, indicar las implicaciones de estos procesos, indicar otros procesos relacionados o proponer ejemplos prácticos. Se deberán elegir y desarrollar dos de dichos supuestos.
Para responder el alumno escribir su nombre y apellidos y “examen psicología social” en el encabezado todas las hojas facilitadas para hacer el examen; indicar el número de cada supuesto escogido, y copiar las preguntas que vienen al final del texto. A continuación de cada pregunta redactará la respuesta correspondiente. La extensión recomendada es de entre una y dos páginas para las preguntas de cada supuesto.
50
 
Observaciones evaluación

El proyecto de investigación está compuesto de varias actividades.

Es necesario superar cada una de las evaluaciones (con un 50% de la calificación máxima) para superar la asignatura.

No se establece ningún criterio de evaluación diferente para el alumnado a tiempo parcial o con dispensa académica.


Fuentes de información
Básica

MANUAL DE LA ASIGNATURA:

MORALES, J.F. MOYA, M., GAVIRIA, E.(2007) Psicología social (3a. ed.), McGraw-Hill España, 2007. ProQuest EbookCentral,http://ebookcentral.proquest.com/lib/bibliotecaudcsp/detail.action?docID=3194912.

OTRAS FUENTES:

ANTONS, K.(1986). Práctica de ladinámica de grupos, ejercicios y técnica . Barcelona: Herder.

ARIAS ORDUÑA, A, V. (2012) Psicología Social Aplicada. Madrid: Panamericana

ARONSON, E.(1997). El Animal Social: UnaIntroducción a la Psicología Social . Madrid: Alianza Editorial.

BARRIGA, S.; LEON, J.M. &MARTINEZ, M. (Eds.) (1987), IntervenciónPsicosocial: el Individuo y la Comunidad, Agentes de su Propio Bienestar .Barcelona, Hora.

BLANCH, J.M. (1982). Psicologías Sociales: AproximaciónHistórica . Barcelona,Hora.

BLANCO, A. (1988). Cinco tradiciones en la PsicologíaSocial . Madrid, Morata.

BLANCO, A.; BECERRA, A.&CABALLERO, A. (2004). Psicologíade los Grupos . Madrid: Pearson - Prentice House.

BREAKWELL, G. M., GILMOUR, R. (eds.). (1982). Social Psychology: A practicalmanual . Londres: The BritishPsychological Society & Macmillan Press.

CLEMENTE, M. (1992b). Psicología Social Aplicada .Madrid, Pirámide.

CLEMENTE, M. (2010). Intorducción a la PsicologíaSocial: principales orientaciones teóricas explicativas de la interacciónsocial . Madrid: Universitas.

CLEMENTE, M. (2010). Introducción a la PsicologíaSocial: conceptualización, historia y metodología . Madrid: Universitas.

CLEMENTE, M. (Ed.) (1992a). Psicología Social: Métodos yTécnicas de Investigación . Madrid, Eudema.

COLLIER, G.; MINTON, H.L. & REYNOLDS, G. (1996). Escenarios y Tendencias de la Psicología Social . Madrid: Tecnos.

DE DIEGOVALLEJO, R. & CHICO DEL RIO, M. (2013). Prácticas de Psicología Social .Madrid: Pirámide.

DEPARTAMENTODE ECOPSICOLOGÍA Y PERSONALIDAD, U.A.M. (1986). Prácticas de Psicología social .Madrid: Universidad Autónoma de Madrid.

FERNÁNDEZ SEDANO, I. &CUADRADO GUIRADO, I. (2012). Psicología Social .Madrid: Sanz yTorres

HOGG, M. A. & VAUGHAN,G. M. (2010) Psicología Social. Madrid: Panamericana

IBAÑEZ, T. (1990). Aproximaciones a la PsicologíaSocial . Barcelona, Sendai.

IBAÑEZ, T. (Ed.) (1989). El Conocimiento de la RealidadSocial . Barcelona, Sendai.

JIMENEZ BURILLO, F. (1981). Psicología Social . Madrid,U.N.E.D. (2 vols.)

MARÍN SÁNCHEZ, M. &TROYANO RODRÍGUEZ, Y. (2012). Psicología Social de los procesos grupales. Madrid:Pirámide

MARTIN, A.; CHACON, F. &MARTINEZ, M. (Eds.) (1988). PsicologíaComunitaria . Madrid, Visor.

MORALES, J.F. & HUICI, C.(Eds.) (1989). Lecturas dePsicología Social . Madrid, UNED.

MORALES, J.F.; BLANCO, A.;HUICI, C. & FERNANDEZ DOLS, J.M. (Eds.) (1985). Psicología Social Aplicada .Bilbao, Desclée de Brouwer.

MORALES, J.F.; KOMBLIT, A.L.;PAEZ, D. & ASUN, D. (2002). PsicologíaSocial . Madrid: Pearson - Addison Wesley.

MUNNE, F. (1971). Grupos, Masas y Sociedades .Barcelona, Hispano-Europea.

MUNNE, F. (1982). Psicología Social . Barcelona,CEAC.

MUNNE, F. (1986). La Construcción de la PsicologíaSocial como Ciencia Teórica . Barcelona, Alamex.

MUNNE, F. (1989). Entre el Individuo y la Sociedad:Marcos y Teorías Actuales sobre el Comportamiento Interpersonal . Barcelona,PPU.

MYERS, D.G. (2004). Explorando la Psicología Social . Madrid, McGrawHill.

PAEZ, D. etal. (2003). Psicología Social,Cultura y Educación . Madrid, Pearson -Prentice Hall.

PAEZ, D.; VALENCIA, J.;MORALES, J.F.; SARABIA, B.; y URSUA, N. (1992). Teoría y Método en PsicologíaSocial . Barcelona, Anthropos.

PASTOR, G. (1978). Conducta Interpersonal: Ensayo dePsicología social Sistemática . Salamanca, Universidad Pontificia deSalamanca.

PATERNA BLEDA, C.,MARTÍNEZ MARTÍNEZ, M. C. & VERA MARTÍNEZ, J. J. (2015). Psicologíasocial: de la teoría a la práctica cotidiana. Madrid: Pirámide

PEIRO, J.M. (1983). Psicología de la Organización .Madrid, U.N.E.D.

PEIRO, J.M. (1990). Organizaciones: Nuevas PerspectivasPsicosociales . Barcelona, PPU.

QUILES DELCASTILLO, M. N., MORERA BELLO, M. D., RODRÍGUEZ TORRES, R. (1998). Psicología social: procesosinterpersonales . Madrid: Pirámide.

RODRIGUEZ, A. & SEOANE, J.(Eds.) (1989). Creencias,Actitudes y Valores . Madrid, Alhambra.

SÁNCHEZ, M.M. &PECINO-MARTÍNEZ, R. (2012). Introducción a la Psicología Social . Madrid: Pirámide

SANGRADOR, J.L. (1982). Interacción Humana y ConductaSocial . Madrid, Salvat.

SEGOVIA VÁZQUEZ,S. (coord.) (1989). Cuadernosde prácticas de psicología (3ºcurso). Cuadernos de la UNED. Madrid: Universidad Nacional de Educación aDistancia.

TORREGROSA, J.R. & CRESPO,E. (Eds.) (1984). EstudiosBásicos de Psicología Social . Barcelona, Hora.

TORREGROSA, J.R. &SARABIA, B. (Eds.) (1983). Perspectivasy Contextos de la Psicología Social . Barcelona, Hispano-Europea.

TORREGROSA, J.R. (Ed.) (1974). Teoría e Investigación en laPsicología Social Actual . Madrid, Instituto de la Opinión Pública.

Asimismo, existennumerosas páginas web que el alumno puede consultar. En concreto, se recomiendaentrar en www.psicoactiva.com

Complementária


Recomendaciones
Asignaturas que se recomienda haber cursado previamente

Asignaturas que se recomienda cursar simultáneamente

Asignaturas que continúan el temario

Otros comentarios


(*) La Guía Docente es el documento donde se visualiza la propuesta académica de la UDC. Este documento es público y no se puede modificar, salvo cosas excepcionales bajo la revisión del órgano competente de acuerdo a la normativa vigente que establece el proceso de elaboración de guías