Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Sistemas políticos comparados Código 615G01202
Titulación
Grao en Socioloxia
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
 Segundo Formación básica 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Socioloxía e Ciencia Política da Administración
Coordinación
Miguez Gonzalez, Santiago
 Correo electrónico
santiago.miguez@udc.es
Profesorado
Miguez Gonzalez, Santiago
 Correo electrónico
santiago.miguez@udc.es
Web http://http://www.sociologia.udc.es/
Descrición xeral O principal obxetivo desta materia é a de proporcionar un coñecemento básico e relevante sobre os sistemas políticos contemporáneos, con especial énfase na súa evolución actual, desenvolvendo a capacidade para a análise comparada. Seguindo varios modelos de análise das diferentes dimensións dos rexímenes políticos (institucións, procesos políticos, cultura política, etc.) estudiaranse con especial atención os rexímenes democráticos occidentais. Asemade farase unha aproximación a realidade actual dos rexímenes políticos doutras rexións (America Latina, Africa etc.).

Competencias do título
Código Competencias do título
A8 Análisis de las transformaciones y evolución de las sociedades contemporáneas.
A10 Introducción a las teorías sobre el poder, la legitimidad y el Estado. Formas de organización política y su evolución histórica, con especial atención a los sistemas contemporáneos.
A15 Conocimientos y habilidades para plantear y desarrollar una investigación aplicada en las diferentes áreas de la sociedad.
A17 Conocimientos y habilidades en la búsqueda de información secundaria en las diferentes fuentes (instituciones oficiales, bibliotecas, internet, etc.).
B3 Capacidad de análisis y síntesis.
B5 Capacidad de gestión de la información.
B12 Trabajo en equipo.
B27 Capacidades en reconocer la complejidad de los fenómenos sociales.
C3 Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida.
C4 Desarrollarse para el ejercicio de una ciudadanía abierta, culta, crítica, comprometida, democrática y solidaria, capaz de analizar la realidad, diagnosticar problemas, formular e implantar soluciones basadas en el conocimiento y orientadas al bien común.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Describir e analizar os diferentes elementos que compoñen os principais sistemas políticos contemporáneos. A10
Recoñecer a complexidade dos procesos políticos nos rexímenes democráticos actuais e saber aplicar instrumentos analíticos adecuados e de uso común nos estudos de ciencia política B27
Coñecer e saber empregar os principais recursos na procura de información en diferentes fontes secundarias para a análise das diferentes dimensións dos sistemas políticos actuais. A17
Saber empregar axeitadamente e de forma crítica a información recollida nas principais fontes de información (bibliotecas, internet,etc) para levar un análise comparativo dos rexímemes políticos actuais. B5
Saber manexarse cos principais recursos e aplicacions para conseguir datos secundarios fiables A17
 C3
Demostrar un dominio básico dos instrumentos de comparación específicos da ciencia política A15
Saber levar a cabo unha analise comparativa das principais institucions políticas dos rexímenes democráticos actuais A8
Presentar axeitadamente un traballo de análise comparado realizado individualmente ou en grupo B12
Saber interpretar a situación actual dos sistemas políticos seguindo unha análise sistemática. B3
Recoñecer e saber empregar os principais indicadores que conforman a cultura política C4

Contidos
Temas Subtemas
1. Introdución (a). Os sistemas políticos e a perspectiva sistémica para o estudo da política. O método comparado en Ciencia Política. Institucións e tipos de rexímenes políticos. Definicións de democracia.
1. O estudo comparado das democracias.
2. O modelo maioritario vs. o modelo consensual.
3. Realidade actual dos rexímenes democráticos e non democráticos.
4. Os rexímenes democráticos occidentais.
5. O modelo maioritario no Reino Unido.
6. O modelo consensual en Suíza e Bélxica.
2.Sistemas de partidos.Modelos bipartidistas e multipartidistas. 1. O número efectivo de partidos.
2. As dimensións do conflito partidista.
3. Perspectiva comparada.
3. Modelos de poder executivo. 1. Teoría das coalicións.
2. Incentivos para a formación de gabinetes de minoría e sobredimensionados.
3. Perspectiva comparada.
4. Relacións entre o executivo e o lexislativo. 1. Formas de goberno parlamentario e presidencial.
2. Separación de poderes e equilibrio de poder.
3. Perspectiva comparada.
5. Sistemas electorais. 1. Elementos dos sistemas electorais.
2. Modelos maioritarios e proporcionais.
3. O sistema electoral do Reino Unido.
4. O sistema electoral dos Estados Unidos de Norteamérica.
5. O sistema electoral da República Francesa.
6. O sistema electoral de España.
7. O sistema electoral da República Federal Alemana.
8. O sistema electoral da República Italiana.
6. División de poder. Os contrastes federal unitario e centralizado descentralizado Perspectiva comparada.
7. Parlamentos. 1. Unicameraliamo e bicameralismo.
2. Variedades de bicameralismo.
3. Perspectiva comparada.
8. Constitucions: procedementos de enmienda e revisión xudicial. 1. Constitucións escritas e non escritas.
2. Constitucións flexibles e ríxidas.
3. Revisión xudicial.
4. Rixidez constitucional e revisión xudicial.
5. Perspectiva comparada.
9. Os sistemas postcomunistas. Os sistemas políticos de Europa centro-oriental e do leste. A evolución de sistemas comunistas actuais. 1. A Federación Rusa.
2. As repúblicas postcomunistas (Hungría, Polonia, Chequia, Eslovaquia, Rumania e Bulgaria).
3. Excurso sobre a República Popular China.
10. Os sistemas políticos na América do Sur. 1. México e as repúblicas centroamericanas.
2. As repúblicas andinas. Chile, Bolivia e Perú.
3. A República Arxentina e a República Federal de Brasil.
11. Os sistemas políticos no Oriente Próximo, Sureste asiático e Extremo Oriente. 1. A República de Corea, o Reino de Tailandia e a República de Filipinas
2. Excurso sobre a República Surasiática da India
3. A República Islámica de Irán, o Reino de Arabia Saudita e a República Turca.
4. Excurso sobre Israel.

12. Os sistemas políticos de Africa. 1. Os Estados do Magreb: o Reino de Marrocos e a República de Tunes
2. Os sistemas políticos dos países ao sur do Sahara.
3. As repúblicas de Kenia e Tanzania.
4. As repúblicas surafricanas de Namibia e Suráfrica.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A8 A10 A17 C4 40 0 40
Lecturas A8 A10 A15 A17 C4 3 30 33
Proba de resposta múltiple A8 A10 2 10 12
Proba obxectiva A8 A10 B3 B27 3 15 18
Traballos tutelados A15 A17 B3 B5 B12 C3 9 15 24
Presentación oral A8 A10 A17 B3 10 10 20
 
Atención personalizada 3 0 3
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Exposición impartida polo profesor/a baseada no uso da palabra e apoiada en materiais gráficos e resumos informativos.
Lecturas Proporcionarase unha relación de textos e documentos que o alumno/a traballará como fonte de profundización nos contidos da materia.
Proba de resposta múltiple Proba obxectiva na que se formularán cuestións en forma de pregunta directa ou de afirmacións do estribo incompleto, e varias opcións ou alternativas de resposta que proporcionan posibles solucións, das que só unha é válida.
Proba obxectiva Proba escrita utilizada para a evaluación do aprendizaxe.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade sobre a súa aprendizaxe.
Consistirá na presentación dun traballo escrito de extensión non superior a dez páxinas.
Presentación oral Intervención inherente aos procesos de ensino-aprendizaxe baseada na exposición verbal dun modo ordenado de temas preestablecidos e propoñendo cuestións e aclaracións.

Atención personalizada
Metodoloxías
Lecturas
Traballos tutelados
Presentación oral
Descrición
A atención personalizada ao alumno realizarase en relación co conxunto de actividades que comprende a materia. Dita atención prestarase na resolución de dúbidas que poidan xurdir durante na realización das lecturas, os traballos tutelados e as presentacións orais.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Sesión maxistral A8 A10 A17 C4 A asistencia ás sesións maxistrais considérase unha actividade obrigatoria que computará a efectos de avaliación 10
Lecturas A8 A10 A15 A17 C4 A realización das lecturas obrigatorias será avaliada na proba obxetiva e no traballo que deben entregar a final do curso 10
Proba de resposta múltiple A8 A10 Realizarase unha proba deste tipo a mediados do curso 30
Proba obxectiva A8 A10 B3 B27 Proba de avaliación global sobre os contidos da materia que se realizará ao final do curso 25
Traballos tutelados A15 A17 B3 B5 B12 C3 Traballos escritos realizados de forma individual ou en grupo adicados a analizar aspectos relevantes dos sistemas políticos obxecto de estudo e presentados cunha metodoloxía comparativa 20
Presentación oral A8 A10 A17 B3 Consistirá na presentación pública en clase, de cuestions de actualidade relacionadas cos contidos da materia (partidos, eleccions, etc.) 5
 
Observacións avaliación

Tanto na primeira oportunidade (convocatoria de febreiro) como na segunda (convocatoria de xullo) farase un exame baseado: (a) nunha proba de resposta múltipe (test) e (b) nunha proba obxetiva na que os estudantes deberán desenrolar varias preguntas de carácter xeral.

E imprescindibel aprobar este exame para poder superar a asignatura.

As calificacions obtidas ao longo do curso curso nas outras probas de evaluación (traballo tutelado, presentacions e asistencias) tamen teranse en conta na segunda oportunidade.

Na segunda oportunidade os alumnos poderán presentar novas versions dos traballos tutelados para millorar a calificación final.

Fontes de información
Bibliografía básica (). .
RÖRHICH, W. ((2001)). Los sistemas políticos del mundo. Madrid, Alianza
LIJPHART, A. ((2000)). Modelos de democracia. Formas de gobierno y resultados en treinta y seis países. Barcelona, Ariel.
Bibliografía complementaria Meredith,M (2011). Africa. Una historia de 50 años de independencia. Intermon-Oxfam
ALCÁNTARA, M. y A. MARTINEZ (ed.) (2001). Politica y Gobierno en España. Valencia, Tirant lo Blanch
DELGADO, I., P.CHAVARRI Y P. OÑATE (2002). Sistemas de organización política contemporánea. Madrid, UNED.
PASQUINO, G. (2004). Sistemas políticos comparados. Francia, Alemania, Gran Bretaña, Italia y Estados Unidos. Buenos Aires, Prometeo
ALCÁNTARA M. (ed.) (2000). Sistemas políticos de América Latina. Madrid, Tecnos.
ALCÁNTARA M. (ed.) (2000). Sistemas políticos de la Unión Europea. Valencia, Tirant lo Blanch


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías