Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Desviación e control social Código 615G01302
Titulación
Grao en Socioloxia
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
 Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Socioloxía e Ciencias da Comunicación
Coordinación
Lamela Viera, Maria del Carmen
 Correo electrónico
carmen.lamela@udc.es
Profesorado
Lamela Viera, Maria del Carmen
Piñeiro Aguiar, Edeler
Tarrío Maneiro, Ángela Estefanía
 Correo electrónico
carmen.lamela@udc.es
eleder.pineiro.aguiar@udc.es
estefania.tarrio.maneiro@udc.es
Web http://carmenlamela.wordpress.com/
Descrición xeral Presentación das ferramentas teóricas e prácticas para o estudo da desviación social desde unha perspectiva sociolóxica.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos
Non se realizarán cambios

2. Metodoloxías

*Metodoloxías docentes que se manteñen
- Sesión maxistral
- Discusión dirixida (computa na avaliación)
- Proba mixta (computa na avaliación)
- Atención personalizada

*Metodoloxías docentes que se modifican

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
- Correo electrónico: Diariamente. De uso pra facer consultas, solicitar encontros virtuais para resolver dúbidas e facer o seguimento do traballo realizado.
– Moodle: Diariamente. Segundo a necesidade do alumando. Dispoñen de “foros temáticos asociados aos módulos” da materia, para formular as consultas necesarias. Tamén hai “foros de actividade específica” para desenvolver as “Discusións dirixidas”, a través das que se se pon en práctica o desenvolvemento de contidos teóricos da materia.
– Teams: 1 sesión semanal en gran grupo para o avance dos contidos teóricos e 1 sesión semanal de discusión dirixida en grupos (ate 15 persoas) nas franxas horarias que ten asignada a materia no calendario de aulas da facultade. Esta dinámica permite facer un seguimento normalizado e axustado as necesidades da aprendizaxe do alumando para desenvolver o traballo da materia.

4. Modificacións na avaliación
Mantense o mesmo sistema de avaliación que no curso presencial

*Observacións de avaliación:
Mantéñense as mesmas que figuran na guía docente. A proba mixta equivalente ao exame final realizarase a través de Moodle.

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía

- Non se realizarán cambios. Xa dispoñen de todos os materiais de traballo da maneira dixitalizada en Moodle.

Competencias do título
Código Competencias do título
A19 Capacidades para definir, localizar y contactar la población objeto de integración social.
A21 Capacidades para identificar y medir factores de vulnerabilidad social y procesos conflictivos.
A32 Capacidades en contribuir al diseño de políticas públicas orientadas a abordar problemas sociales.
A35 Actitud crítica frente a las doctrinas y las prácticas sociales.
B3 Capacidad de análisis y síntesis.
B9 Reconocimiento a la diversidad y a la multiculturalidad.
B13 Razonamiento crítico.
C4 Desarrollarse para el ejercicio de una ciudadanía abierta, culta, crítica, comprometida, democrática y solidaria, capaz de analizar la realidad, diagnosticar problemas, formular e implantar soluciones basadas en el conocimiento y orientadas al bien común.
C6 Valorar críticamente el conocimiento, la tecnología y la información disponible para resolver los problemas con los que deben enfrentarse.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Explicar as principais teorías e conceptos para a análise da desviación social A21
A35
 B3
B13
 C6
Recoñecer a dimensión social da definición e do control da delincuencia e da desviación A19
A21
A35
 B3
B9
B13
 C4
C6
Aplicar as distintas perspectivas teóricas sociolóxicas ás distintas manifestacións da desviación A19
A21
A32
A35
 B3
B9
B13
 C6
Describir os feitos básicos das principais manifestacións de desviación no seu contexto social. A19
A21
 B3
B9
B13
 C4
C6
Identificar os procesos de estigmatización social, así como deducir os intereses, normas e valores sociais que están en xogo. A19
A21
A35
 B3
B9
B13
 C4
C6
Evaluar críticamente as principais fontes de información e datos para o estudo da desviación social. A19
A21
A35
 B3
B13
 C4
C6

Contidos
Temas Subtemas
Introdución á socioloxía da desviación e do control social - Presentación do programa
- Definiendo a desviación social: desde o esencialismo ao construtivismo
- Bibliografía e fontes de información sobre a desviación social
As principais perspectivas académicas sobre a desviación social - A criminoloxía clásica
- O positivismo
- Sociología jurídica
As principais perspectivas sociolóxicas sobre desviación e control social: o positivismo sociolóxico - Teorías estruturais-funcionalistas: evolución do concepto de anomia
- A Escola de Chicago e os enfoques subculturais
- Teorías del control social y sus límites
As principais perspectivas sociolóxicas sobre desviación e control social: teorías construtivistas - Teorías da reacción social
- Perspectiva marxista
- Perspectiva de xénero
Novas teorías e debates na socioloxía da desviación -
A xestión institucional do control do delito e da desviación - Evolución da xustiza penal moderna e do Estado penal-welfare
- A nova cultura do control del delito
Temas monográficos sobre desviación social: sexualidade, violencia, enfermidade mental, delincuencia, etc. -

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A19 A21 A32 A35 B3 B9 B13 C6 24 24 48
Proba mixta A19 A21 A32 A35 B3 B9 B13 C6 2 20 22
Discusión dirixida A19 A21 A32 A35 B3 B9 B13 C4 C6 22 55 77
 
Atención personalizada 3 0 3
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Durante as clases maxistrais expoñeranse os principais contidos ou temas do curso. En xeral, dedicaráselles unha clase por semana.
Proba mixta O exame final consistirá nunha parte de preguntas test e outra parte de preguntas de ensaio sobre as lecturas e os materiais asignados.
Discusión dirixida As clases de discusión dirixidas supoñerán o esforzo de aplicar a teoría e conceptos presentados previamente a casos máis prácticos, ou á interpretación de novos textos e casuística. Desenvolveranse a través dunha serie de preguntas suscitadas pola profesora respecto de os materiais que se traballarán en cada sesión.

Atención personalizada
Metodoloxías
Discusión dirixida
Proba mixta
Descrición
Poden ser de gran axuda as sesións de seguimento do traballo realizado durante o curso, individualizadas ou en pequenos grupos. Ademais, admítese e promove a atención de dúbidas e o intercambio de materiais vía correo electrónico e por foros de Moodle.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Discusión dirixida A19 A21 A32 A35 B3 B9 B13 C4 C6 As clases de discusión dirixidas supoñerán o esforzo de aplicar a teoría e conceptos presentados previamente a casos máis prácticos, ou á interpretación de novos textos e casuística. Desenvolveranse a través dunha serie de preguntas suscitadas pola profesora respecto de os materiais que se traballarán en cada sesión.

Pola demostración da realización do traballo esixido en cada caso, e da adecuada comprensión dos materiais, outorgaranse puntos que sumarán ata un máximo de 6, equivalente a un 60% da nota final. A realización da discusión e obtención dos puntos sempre esixirá presencialidad ou docencia sincrónica. 		60
Proba mixta A19 A21 A32 A35 B3 B9 B13 C6 O exame final representa o 40% da cualificación final. 40
 
Observacións avaliación

Prevese contemplar traballos sustitutivos non-presenciais optativos para o alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia. Para a segunda e posteriores convocatorias, a avaliación será mediante proba mixta sobre os contidos das lecturas asignadas.

Seguindo as recomendacións do Comité Ambiental de Green Campus do Centro, a entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia:
1.1. Solicitarase en formato virtual e/ou soporte informático
1.2. Realizarase a través de Moodle, en formato dixital sen necesidade de imprimilos
1.3. De se realizar en papel:
- Non se empregarán plásticos.
- Realizaranse impresións a dobre cara.
- Empregarase papel reciclado.
- Evitarase a impresión de borradores.

Fontes de información
Bibliografía básica Goffman, Erving (2008). Estigma. Buenos Aires, Amorrortu
Garland, D. (2005). La cultura del control. Barcelona, Gedisa
Larrauri, E. (2000). La herencia de la criminología crítica. Madrid, Siglo XXI
Taylor, I., P. Walton y J. Young (1977). La nueva criminología: Contribuciones a una teoría social de la conducta desviada. Buenos Aires, Amorrortu
Sutherland, Edwin (1988). Ladrones profesionales. Madrid, La Piqueta
Milgram, Stanley (1980). Obediencia a la autoridad. Bilbao, Desclée de Brouwer
Becker, Howard (2009). Outsiders. Buenos Aires, Siglo XXI
Separadamente da bibliografía básica, traballarase sobre unha serie de artigos, dispoñibles na plataforma moodle, sobre a que se realizarán as proba final e os exercicios presenciais.
Bibliografía complementaria Baratta, A. (1993). Criminología crítica y crítica del derecho penal. Madrid, Siglo XXI
Bergalli, Roberto (Coord) (2006). Flujos migratorios y su (des)control. Barcelona, Anthropos
Wacquant, L. (2001). Las cárceles de la miseria. Madrid, Alianza
Ao longo do curso presentarase e discutirá abundante bibliografía complementaria e outras fontes de información dispoñibles para profundar sobre o temario do programa.

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías