Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Metodoloxía da investigación por enquisas Código 615G01303
Titulación
Grao en Socioloxia
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Socioloxía e Ciencia Política da Administración
Coordinación
Correo electrónico
Profesorado
Correo electrónico
Web
Descrición xeral Esta asignatura del nuevo plan de estudios posiblemente sea una de las que el futuro/a profesional de la sociología vaya a utilizar más en su actividad profesional e investgadora. La encuesta ha sido muy denostada, normalmente por personas que la desconocen. Hay que tener en cuenta que la encuesta no es buena ni mala en sí misma. Lo que sí hay buenas y malas encuestas

Competencias do título
Código Competencias do título
A5 Aprendizaje de los conceptos y de las técnicas estadísticas aplicadas a la sociedad humana.
A7 Conocimiento y dominio de la metodología de las ciencias sociales y de sus técnicas básicas y avanzadas (cuantitativas y cualitativas) de investigación social; con especial atención a los aspectos de muestreo y de los programas informáticos de aplicación.
A8 Análisis de las transformaciones y evolución de las sociedades contemporáneas.
A9 Análisis de los principales conceptos y generalizaciones sobre la sociedad humana y sus procesos.
A13 Habilidades para la evaluación y realización de estudios de calidad y satisfacción.
A14 Capacidades en elaborar, utilizar, e interpretar indicadores sociales e instrumentos de medición social.
A15 Conocimientos y habilidades para plantear y desarrollar una investigación aplicada en las diferentes áreas de la sociedad.
A16 Conocimientos y habilidades técnicas para la produción y el análisis de los datos cuantitativos y cualitativos.
A17 Conocimientos y habilidades en la búsqueda de información secundaria en las diferentes fuentes (instituciones oficiales, bibliotecas, internet, etc.).
A18 Capacidades en evaluar los proyectos de políticas públicas y de intervención social, así como sus resultados.
A19 Capacidades para definir, localizar y contactar la población objeto de integración social.
A26 Saber elegir las técnicas de investigación social (cuantitativas y cualitativas) pertinentes en cada momento.
A27 Conocimientos y habilidades de las técnicas de muestreo y de trabajo de campo.
B1 Capacidad de organización y planificación.
B3 Capacidad de análisis y síntesis.
B4 Resolución de problemas.
B5 Capacidad de gestión de la información.
B13 Razonamiento crítico.
B25 Capacidades para relacionar los conocimientos de la sociología y de otras disciplinas afines.
B26 Capacidades en reconocer el carácter global y local de los fenómenos sociales.
B27 Capacidades en reconocer la complejidad de los fenómenos sociales.
C3 Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida.
C6 Valorar críticamente el conocimiento, la tecnología y la información disponible para resolver los problemas con los que deben enfrentarse.
C8 Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico y cultural de la sociedad.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Ser capaz de deseñar un proxecto completo de investigación, dende o principio ao final. A5
A7
A14
A16
A17
A26
A27
B3
B5
C3
C8
A27 Coñecementos e habilidades das técnicas de muestreo e de traballo de campo. A13
A15
B1
C8
A26 Saber escoller as técnicas de investigación social (cuantitativas e cualitativas) pertinentes en cada momento. A15
A18
B3
B4
B13
C8
A17 Coñecementos e habilidades na procura de información secundaria nas diferentes fontes (institucións oficiais, bibliotecas, internet, etc.). A8
A9
A26
C8
A16 Coñecementos e habilidades técnicas para a produción e a análise dos datos cuantitativos e cualitativos. A16
B26
B27
C6
A15 Coñecementos e habilidades para suscitar e desenvolver unha investigación aplicada nas diferentes áreas da sociedade. A9
A13
A16
B3
B4
B5
C6
C8
A7 Coñecemento e dominio da metodoloxía das ciencias sociais e das súas técnicas básicas e avanzadas (cuantitativas e cualitativas) de investigación social; con especial atención aos aspectos de muestreo e dos programas informáticos de aplicación. A5
A7
A14
A15
A16
A19
A26
A27
B3
B4
B5
B25
B27
C3
C6
C8

Contidos
Temas Subtemas
1. Introducción a) Orixe das enquisas.
b) Razons para realizar unha enquisa.
c) Temas posibles.
d) Expectativas e roles.
e) Cuestions éticas.
2. Deseño e planificación da enquisa a) Deseño do proxecto.
b) Adecuación do deseño aos obxetivos.
c) Do modelo de análise á operativización dos conceptos
d)A medida e tipos de medida
e) Fases dunha investigación mediante enquisas.
f) O valor e a prioridade da información.
3.Características xerais da investigación por enquisas a)Definición e rasgos característicos da enquisa
b) Tipos de enquisa
c) O deseño da mostra
4. Desenvolvimento dos instrumentos para a enquisa II: a estructura do cuestionario e as preguntas:
a) Partes o secciones dun cuestionario.
b) O fluxo das preguntas.
c) As preguntas e os seus tipos.
d) A redacción das preguntas.
e) Fontes do sesgo nas preguntas.
f) Formato e lonxitude do cuestionario.
g) As instruccions para a cumprimentación do cuestionario.
h) A validez das preguntas.
i) A validación do cuestionario: o pre-test.
5. O deseño da mostra
a) Teoría do muestreo.
b) Estadísticas frente a palabras.
c) A inferencia estadística.
d) O deseño da mostra .
e) Tipos de muestreo.
f) O tamaño da mostra.
g) Estimación de errores de muestreo.
6. A recollida de datos a. A entrevista: tipos e técnicas,o papel do entrevistador/a, errores e sesgos do entrevistador, briefing.
b. O cuestionario por correo.
c. A entrevista telefónica: vellos e novos métodos.
d. A enquisa vía web: posibilidades, límites e práctica.
7. O traballo de campo a) O contacto inicial coa persoa/unidade seleccionada e o seu calendario.
b) Procedementos de seguimento dos contactos.
c) Incentivos ós entrevistados/as.
d) As sustitucións.
e) Documentación do traballo de campo, coas seus procedementos e manuais.
f) La supervisión del trabajo de campo.
8. O rexistro da información a) O dato e a matriz de datos. Unidade e variables.
b)A codificación e o rexistro dos datos
c)Identificación dos datos en soporte informático
9. Análise de datos da enquisa: estratexias 9. O análisis de datos da enquisa: estratexias analíticas
a) A elección da ferramenta estadística axeitada.
b) As relacions entre variables.
c) O uso de modelos na análise de enquisas.
d) Análise frente a interpretación.
10. A interpretación dos resultados da enquisa e o informe de investigación a) Os resultados: guía para a súa interpretación.
b) A elaboración do informe final.
c) A preparación dos datos para a súa utilización pública.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A8 A9 A14 A15 A16 A17 A26 A27 B25 B26 B27 20 0 20
Prácticas a través de TIC A5 A7 A13 A14 A15 A16 A17 A18 A19 A26 A27 B1 B3 B4 B5 B13 B25 B26 B27 C3 C6 C8 20 20 40
Aprendizaxe colaborativa A9 A13 A14 A15 A16 A17 A18 A19 A26 A27 B4 B5 B13 B25 C3 C6 C8 30 0 30
Investigación (Proxecto de investigación) A5 A7 A13 A14 A15 A16 A17 A18 A26 A27 B1 B3 B4 B5 B13 B25 C3 C6 C8 20 30 50
 
Atención personalizada 10 0 10
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Na sesión magistral explicaranse por parte do profesor os temas do programa. Poderá establecerse debate sobre diferentes aspectos dos temas que se están explicando. Os alumnos deberán, baseándose nas notas que tomen en clase, elaborar a súa propia asignatura, complementando as explicacións do profesor coas referencias bibliográficas do programa e coas que para cada tema vaia suxerindo o profesor. É obrigada a asistencia e participación en clase.
Prácticas a través de TIC Dependendo da natureza da práctica, esta realizarase ou ben no laboratorio de informática ou ben en seminarios, ou ben individualmente en casa.
Aprendizaxe colaborativa Organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar a súa propia aprendizaxe e a dos outros membros do grupo.
Investigación (Proxecto de investigación) Trátase de realizar un proxecto completo do deseño dunha nvestigación por enquisas.

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas a través de TIC
Investigación (Proxecto de investigación)
Aprendizaxe colaborativa
Descrición
Tutorías personalizadas.

Os alumnos terán que realizar un deseño completo dunha investigación por enquisa.

Nas tutorías irase supervisano por parte do profesor o avance do deseño do proxecto.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Prácticas a través de TIC A5 A7 A13 A14 A15 A16 A17 A18 A19 A26 A27 B1 B3 B4 B5 B13 B25 B26 B27 C3 C6 C8 Para cada tema do programa o alumno/a terá que realizar unha práctica, co fin de conseguir as habilidades e destezas necesarias. 50
Investigación (Proxecto de investigación) A5 A7 A13 A14 A15 A16 A17 A18 A26 A27 B1 B3 B4 B5 B13 B25 C3 C6 C8 Realizarase en grupo un proxecto completo do deseño dunha investigación por enquisas. 40
Aprendizaxe colaborativa A9 A13 A14 A15 A16 A17 A18 A19 A26 A27 B4 B5 B13 B25 C3 C6 C8 Organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar a súa propia aprendizaxe e a dos outros membros do grupo. 10
 
Observacións avaliación

Propóñense dous sistemas de avaliación:A) Sistema baseado na avaliación continua:A nota final da asignatura é a suma ponderada das notas das prácticas, do proxecto de investigación a realizar en grupo ao longo do curso e da aprendizaxe colaborativo. Estas partes apróbanse cun 5, sendo esta a nota mínima para poder realizar a suma ponderada. A nota das prácticas calcularase facendo a media aritmética dos exercicios prácticos realizados. Cada práctica non entregada no tempo e forma indicado valorarase cun cero e como tal computará na media.En caso de suspender unha das partes o alumno/a poderá recuperala en xullo, entregando o exercicio corrixido e mantendo a nota da parte aprobada. B)Sistema baseado na avaliación final: Consistente na realización dun exame final sobre os contidos do programa impartido en clase e na realización dun traballo de curso a entregar no momento sinalado polo profesor na clase. Ambas partes apróbanse cun cinco. A nota final será a media de ambas notas cuxo cálculo será a partir de cinco.


Fontes de información
Bibliografía básica

BIBLIOGRAFÍA EN ESPAÑOL

 

Alvira Martín, F. (2011), La encuesta: Una perspectiva general metodológica Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas.

Azofra, M.J. (1999) Cuestionarios, Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas.

Azorín, Sánchez-Crespo (1986), Métodos y aplicaciones del muestreo, Madrid: Alianza Universidad Textos.

Bosch, J.L.C. (1993), Encuestas telefónicas y por correo, Madrid, Centro de Investigaciones Sociológicas.

Cea D´Ancona, M.A. (2004), Métodos de encuesta: Teoría y práctica, errores y mejora, Madrid: Síntesis.

Cochran, W. (1992), Técnicas de muestreo, México: CECSA.

Díaz de Rada Igúzquiza, V. (2000), Problemas originados por la no respuesta en investigación social, Pamplona: Universidad Pública de Navarra:.

Díaz de Rada, V. (2001), Organización y gestión de los trabajos de campo con encuestas personales y telefónicas, Barcelona: Ariel.

Díaz de Rada, V. (2009), Análisis de datos de encuesta: Desarrollo de una investigación completa utilizando SPSS, Barcelona: UOC.

Díaz de Rada, Vidal (2001), Diseño y elaboración de cuestionarios para la investigación comercial, Madrid: ESIC.

Díaz de Rada, Vidal (2002), Tipos de encuestas y diseños de investigación, Pamplona: Universidad Pública de Navarra.

Fernández García, F. R. y Mayor Gallego (1994), Muestreo en Poblaciones Finitas: Curso Básico, Barcelona: EUB.

Ghiglione, R. (1989), Las encuestas sociológicas: Teorías y prácticas, México:Trillas.

Hyman, Herbert H. (1971), Diseño y análisis de las encuestas sociales, Buenos Aires: Amorrortu.

Kish, L. (1972, 1ª ed.) Muestreo de encuestas, México: Trillas.

Rodríguez Osuna, Jacinto, (1993) Métodos de muestreo, Madrid: CIS,.

Rodríguez Osuna, Jacinto, (1991) Métodos de Muestreo. Casos Prácticos, Madrid: CIS.

Sánchez Carrión, Juan Javier (2000), La bondad de la encuesta: el caso de la no respuesta, Madrid: Alianza.

 

BIBLIOGRAFÍA EN OTROS IDIOMAS

 

American Association for Public Opinion Research. (2000), Best Practices for Survey and Public Opinion Research. Ann Arbor, MI: AAPOR. (http://www.aapor.org/ethics/intro.html.).

Baker, R.P. and W.L. Lefes (1988), The Design of CATI Systems: A Review of Current Practice. En R.M. Groves, P.P Biemer, L.E. Lyberg, J.T. Massey, W.L. Nicholls II, and J. Waksberg (eds.), Telephone Survey Methodology. New York: Wiley, pp. 387-402.

Baker, R.P., Crawford, S., and Swinehart, J. (2004), Development and Testing of Web Questionnaires.” En S. Presser, J. Rothgeb, M.P. Couper, J. Lessler, E.A. Martin, J. Martin, and E. Singer (eds.), Methods for Testing and Evaluating Survey Questionnaires. New York: Wiley, pp. 361-384.

Biemer, P.P. and Lyberg, L.E. (2003), The Survey Process and Data Quality. Cap. 2 en Introduction to Survey Quality, New York: Wiley, pp. 26-62.

Bradburn, N. M., Sudman, S., & Wansink, B. (2004), Asking questions: The definitive guide to questionnaire design, San Francisco: Jossey-Bass.

Converse, J. M., & Presser, S. (1986), Survey questions: Handcrafting the standardized questionnaire,Newbury Park, CA: Sage Publications.

Couper, M.P. (2008), Designing Effective Web Surveys, New York: Cambridge University Press.

Couper, M.P. (2000), Web Surveys: A Review of Issues and Approaches. Public Opinion Quarterly, 64: 464-494.

Couper, Mick P. (2000), Web Surveys: A Review of Issues and Approaches. Public Opinion Quarterly, v64 (4):164-194.

DeVellis, R. F. (2003), Scale development: Theory and applications. Thousand Oaks, CA:Sage Publications.

Dillman, D. A. (2000), Mail and internet surveys: The tailored design method (2ª ed.) New York: Wiley.

Dillman, D.A. (1991), The Design and Administration of Mail Surveys, AnnualReview of Sociology, 17: 225-249.

Fowler, F. J. (1995), Improving survey questions: Design and evaluation,Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

Frey, J. H., & Oishi, S. M. (1995), How to conduct interviews by telephone and in person, Thousand Oaks, CA: Sage.

Groves, et al. (2004) Survey methodology, Hoboken, New Jersey: Wiley.

Groves, R.M. et al. (2004), Methods of Data Collection. Cap. 5 en Survey Methodology, New York: Wiley.

Hox, Joop J. (1997), From theoretical concept to survey question. En L. Lyberg, P. Biemer, M. Collins, E. de Leeuw, C. Dippo, N. Schwarz, & D. Trewin (Eds.), Survey measurement and process quality, pp. 47-70. N.Y.: Wiley-Interscience.

Lavrakas, P.J.  (Ed.)  (2008), Encyclopedia ofSurvey Research Methods, Londres: Sage.

Lepkowski, J.M. et al. (2008), Advances in Telephone Survey Methodology, New York: Wiley.

Nardi, P. M. (2006),  Doing survey research: A guide to quantitative methods, 2ª ed.. New York: Allyn and Bacon.

Rossi, P., Wright, J. y Anderson, A. (eds.) (1983), Handbook of Survey Research, San Diego: Academic Press.

Weisberg, H. F., Krosnick, J. A., & Bowen, B. D. (1996), An introduction to survey research, polling, and data analysis(3ª ed.), Thousand Oaks, CA: Sage.

 

 

 

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Estatística aplicada ás ciencias sociais 1/615G01101
Métodos e técnicas de Investigación social/615G01105
Estatística aplicada ás ciencias sociais 2/615G01201
Análise multivariante de datos sociais/615G01206

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías