Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Análise de políticas públicas Código 615G01401
Titulación
Grao en Socioloxia
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Cuarto Optativa 4.5
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Socioloxía e Ciencias da Comunicación
Coordinación
Roman Masedo, Laura
Correo electrónico
laura.roman@udc.es
Profesorado
Roman Masedo, Laura
Santiago Gómez, Elvira
Correo electrónico
laura.roman@udc.es
elvira.santiago@udc.es
Web
Descrición xeral A materia Análise de Políticas Públicas ten un dobre obxectivo. En primeiro lugar, trátase de familiarizar aos estudantes cos conceptos e modelos de análises propias do enfoque desta disciplina, dentro do marco de estudo xeral que proporciona a Ciencia Política e da Administración. En segundo lugar, preténdese aplicar devanditos coñecementos s os procesos de elaboración, implementación e avaliación das políticas públicas específicas, tanto en contextos locais, como rexionais, estatais e mesmo noutros de carácter supranacional. Este segundo obxectivo explica que a materia estea concibida de forma aberta, no sentido de que unha parte do seu contido dedicarase a temas de maior actualidade, sempre que poidan considerarse de interese para os alumnos. Así, a finalidade última desta materia é dotar ao estudante das ferramentas conceptuais e dos coñecementos analíticos que lle permitan enfrontarse á análise das políticas públicas no marco complexo dos novos procesos de gobernanza.

Competencias do título
Código Competencias do título
A17 Conocimientos y habilidades en la búsqueda de información secundaria en las diferentes fuentes (instituciones oficiales, bibliotecas, internet, etc.).
A18 Capacidades en evaluar los proyectos de políticas públicas y de intervención social, así como sus resultados.
A24 Conocimientos y habilidades en transmitir los conceptos, problemáticas y perspectivas sociológicas.
A32 Capacidades en contribuir al diseño de políticas públicas orientadas a abordar problemas sociales.
B5 Capacidad de gestión de la información.
B21 Aprendizaje autónomo.
B24 Habilidades para contextualizar e identificar los actores clave en cada situación.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Se finalizan con éxito esta materia, os estudantes deberán ser capaces de: Recompilar e manexar bases de datos e índices complexos relacionados coa temática da materia. A17
Valorar de acordo a criterios obxectivos o deseño e os resultados de distintas políticas públicas. A18
Comprender e comunicar axeitadamente os conceptos fundamentais da materia. A24
Deseñar un conxunto axeitado de alternativas para abordar a solución dunha problemática social concreta. A32
Manexar en tempos axeitados a información necesaria para elaborar o traballo da materia. B5
Demostrar madureza na busca, manexo e integración da información necesaria para elaborar o traballo da materia. B21
Detectar os principais actores políticos e sociais que interveñen en calquera fase do proceso de análise dunha política pública. B24

Contidos
Temas Subtemas
LECCION 1. A ANALISE DAS POLÍTICAS PÚBLICAS. As Políticas Públicas e as transformacións do Estado do Benestar. A "Ciencia das Políticas Públicas". Principais correntes de análise. Definición de "política pública". O ciclo de vida das políticas públicas: o modelo de fases. A dimensión de contido ou substantiva. A dimensión operativa ou instrumental das políticas. A teoría da análise das políticas públicas e as políticas públicas sectoriais.
LECCION 2. FORMULACIÓN DE POLÍTICAS PÚBLICAS: OS PROBLEMAS PÚBLICOS. A definición dos problemas. A construción social dos problemas públicos. Actores institucionais e non institucionais na formulación das políticas públicas. Legitimación das políticas públicas. Cultura política, valores e ética pública.
LECCION 3. A AXENDA DA ACTUACIÓN DOS PODERES PÚBLICOS. A inclusión dos problemas na axenda de actuación dos poderes públicos. Axenda sistémica e axenda institucional. Os actores que interveñen na formación da axenda: as redes de políticas. Factores que interveñen na formación da axenda.
LECCIÓN 4. A DECISIÓN PÚBLICA. As propostas de análises de Simon e Lindblom: a racionalidade limitada e a "ciencia de saír do paso". Modelos racional-exhaustivos. Modelos incrementales. A fixación de obxectivos como elemento central do proceso político.
LECCION 5. A IMPLEMENTACIÓN DAS POLÍTICAS PÚBLICAS O concepto de implementación. O problema da implementación. Enfoques teóricos e analíticos sobre a implementación das políticas públicas. Os actores: a organización das Administracións Públicas; burocracia e principio de discrecionalidad; outros actores institucionais e non institucionais. As relacións: formación de redes; xogos e estratexias; as relacións intergobernamentais.
LECCIÓN 6. A AVALIACION DAS POLÍTICAS PÚBLICAS. As orixes da avaliación de políticas. Avaliación e control. O orzamento como ferramenta de control. A ampliación do ámbito da avaliación: multiplicidad de intereses e criterios de avaliación. Clases de avaliación. A avaliación clásica por obxectivos: a fixación de indicadores; métodos experimentais e case-experimentais. A avaliación participativa: avaliación clásica vs. avaliación participativa. Modelos de avaliación participativa. Avaliación E calidade dos servizos públicos.
LECCIÓN 7. A TERMINACIÓN DE LAS POLITICAS PÚBLICAS. O final do ciclo de vida das políticas públicas. Dificultades para asegurar a terminación da política pública. Deseño de estratexias para asegurar a terminación e a sucesión de políticas.
LECCIÓN 8. POLÍTICAS PÚBLICAS SECTORIAIS I. As políticas públicas en España: marco conceptual. As políticas do estado de Benestar. Estado Autonómico e políticas públicas: o estilo de formación de políticas nun marco político descentralizado.
LECCIÓN 9. POLÍTICAS PÚBLICAS SECTORIAIS II. Estudos de caso. As políticas de protección social. Políticas de saúde. Políticas de educación. Políticas de intervención na economía. Políticas de igualdade de xénero. Políticas de inmigración. Políticas lingüísticas. Políticas ambientais.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Proba obxectiva A24 2 10 12
Sesión maxistral A24 17.5 0 17.5
Traballos tutelados A17 A18 A32 B5 B21 B24 17 56 73
 
Atención personalizada 10 0 10
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba obxectiva Ao final do período lectivo correspondente á materia, cada estudante ha de pasar unha proba escrita na que deberá demostrar o grao de coñecemento e comprensión da materia obxecto de estudo.
Sesión maxistral Comprenden o conxunto de explicacións do profesor necesarias para que o alumno/a adquira as competencias de Tipo A (relativas á comprensión dos contidos temáticos da materia) e se dote das ferramentas analíticas e as habilidades adecuadas ás competencias Tipo B.
Traballos tutelados Cada estudante debe realizar un traballo de investigación cuxo obxectivo sexa deseñar un conxunto de solucións viables para solucionar un problema social.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
A atención personalizada ao alumno realizarase respecto ao conxunto de actividades que comprende a materia. Por tanto, dita atención prestarase na resolución de dúbidas que poidan xurdir durante as clases maxistrais ou de face á preparación da proba escrita. Con todo, pola mesma natureza do traballo de investigación a atención personalizada reforzarase co establecemento do correspondente horario de tutorías.

No caso dos estudantes matriculados a tempo parcial, acordarase un horario de titorías acomodado ás circunstancias persoais do devandito alumnado.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba obxectiva A24 Trátase dunha proba na que os alumnos haberán de responder por escrito unha serie de preguntas relacionadas cos contidos do temario da materia. 50
Sesión maxistral A24 Neste caso trátase de valorar a asistencia regular dos estudantes ás clases. 10
Traballos tutelados A17 A18 A32 B5 B21 B24 Cada estudante deberá presentar por escrito ao final do período lectivo da materia un breve traballo de investigación que conteña os resultados da análise da política pública seleccionada. 40
 
Observacións avaliación
OBSERVACIÓNS PARA ESTUDANTES MATRICULADOS A TEMPO COMPLETO

Outros asuntos relevantes relacionados coa avaliación da materia son os seguintes.

1º) Para superar esta materia, tanto na convocatoria de 1ª como na de 2ª oportunidade, é necesario alcanzar 5 puntos dos cales 2, como mínimo, han de obterse no exame.

2º) Aqueles estudantes que non superen a materia na convocatoria de 1ª oportunidade poden volver presentarse (ou presentarse por vez primeira) á convocatoria de 2ª oportunidade e entregar, se non o fixeron, o traballo correspondente, pero non poderán repetir o traballo entre ambas as dúas convocatorias. Só se o estudante tampouco supera a materia na 2ª oportunidade, poderá repetir o traballo e presentalo o día da seguinte convocatoria á que se presente. Non se poderá superar a materia sen presentar o traballo obrigatorio.

3º) As notas de traballos e asistencia gárdanse dunha convocatoria para outra.



OBSERVACIÓNS PARA ESTUDANTES MATRICULADOS A TEMPO PARCIAL

Para aqueles estudantes acollidos á situación de recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia (segundo a "Norma que regula o réxime de dedicación ao estudo dos estudantes de Grao na Universidade da Coruña"), observaranse as seguintes normas de avaliación, tanto na primeira como na segunda oportunidade:

1º)Realización do exame oficial na primeira ou segunda oportunidade. A materia do devandito exame é a mesma e prepárase co mesmo Manual que no caso do resto de estudantes. O seu valor sobre a nota final será dun 70%.
2º)Presentación dun traballo nas datas establecidas para os exames da primeira ou segunda oportunidade. O devandito traballo versará sobre un asunto relacionado coa temática da materia que se acordará coa profesora na primeira titoría realizada para ese efecto. O seu valor sobre a nota final será dun 30%. O estudante que entregue o seu traballo na convocatoria de exame da primeira oportunidade non poderá repetilo en caso de ter que presentarse de novo ao exame na segunda, pero a cualificación quedará gardada. Non se poderá superar a materia sen presentar o traballo obrigatorio.
3º)Para acollerse a esta modalidade de avaliación, é condición sine qua non que os estudantes nesta situación PÓÑANSE EN CONTACTO COA PROFESORA DA MATERIA DURANTE AS TRES PRIMEIRAS SEMANAS DO CUADRIMESTRE. Este requirimento ten o obxecto de planificar e acomodar o seguimento da materia de forma individualizada e en función das circunstancias de cada estudante. Por tanto, non se admitirá que un estudante recorra a esta modalidade de avaliación unha vez superado o devandito prazo.

Fontes de información
Bibliografía básica
Aguilar Villanueva, L., La hechura de las políticas, Porrúa, Méjico, 2007. Aguilar Villanueva, L., La implementación de las políticas, Porrúa, Méjico, 1993. Aguilar Villanueva, L., Problemas públicos y agenda del gobierno, Porrúa, Méjico, 1993. Aguilar Villanueva, L., El estudio de las políticas públicas, Porrúa, Méjico, 1993. Alvira, F., Metodología para la Evaluación de Programas, Centro de Investigaciones Sociológicas, Madrid, 1997. Anderson, J., Public Policymaking. An Introduction, Houghton Mifflin Co., Boston, 1990. Ballart, X., ¿Cómo Evaluar Programas y Servicios Públicos? Aproximación Sistemática y Estudios de Caso, INAP, Madrid, 1992. Bañón, R., La evaluación de la acción y de las políticas públicas, Díaz de Santos, Madrid, 2003. Bardarch, E., A Practical Guide for Policy Analysis: The Eight Fold Path to More Effective Problem Solving, Chatham House, Nueva York, 2000. Birkland, T.A., An Introduction to the Policy Process: Theories, Concepts, and Models of Public Policy Making, M.E. Sharpe, Armonk, NJ, 2005 Bovens, M., Hart, P. y Peters, B.G. (eds.)., Success and Failure in Public Governance. A Comparative Analysis, Edward Elgar, Cheltenham, 2001. Bozeman, B., Todas las organizaciones son públicas, Méjico, FCE. Chaqués Bonafont, L., Redes de Políticas Públicas, Centro de Investigaciones Sociológicas, Madrid, 2004. Dye, T., Understanding Public Policy, Prentice-Hall, Upper Saddle River, N.J, 1998. Fischer, F., Miller, G. y Sidney, M., Handbook of Public Policy Analysis: Theory, Politics and Methods, CRC Press, Lincoln, 2007. Fischer, F., Reframing Public Policy: Discursive Politics and Deliberative Practices, Oxford University Press, Oxford, 2003. Formaini, R., The Myth of Scientific Public Policy, Transaction Publishers, New Brunswick, 1990. Goma, R. y Subirats, J. (coords.)., Las Políticas Públicas en España, Ariel, Barcelona, 1998. Grau, M. y A. Mateos (eds.), Análisis de Políticas Públicas en España, Tirant lo Blanch, Valencia, 2002. Laufer, R. y Burlaud, A., Dirección Pública: Gestión y Legitimidad, INAP, Madrid, 1989. Lindblom, C., El proceso de elaboración de las políticas públicas, MAP, Madrid, 1991. Mazmanian, D.A. y Sabatier, P.A., Implementation and Public Policy, University Press of America, Lanham, 1989. Miyakawa, T. (ed.)., The Science of Public Policy, Routledge, Londres, 1999. Monnier, E., Evaluación de la acción de los poderes públicos, Instituto de Estudios Fiscales, Madrid, 1995. Moran, M., Rein Ma., y Goodin R. E. (eds.)., The Oxford Handbook of Public Policy, Oxford University Press, Oxford, 2006. Parsons, W., Public Policy. An Introduction to the Theory and Practice of Policy Analysis, Edward Elgar, Aldershot, 1995. (Edición en español: Políticas Públicas: Una introducción a la teorías y la práctica del análisis de políticas públicas, Miño y Dávila eds. México D.F. 2007. Pérez Sánchez, M. (ed.)., Análisis de Políticas Públicas, Universidad de Granada, Granada, 2006. Peters, B.G. y Pierre, J., Handbook of Public Policy, Sage, Londres, 2006 Subirats, J., Análisis de Políticas Públicas y Eficacia de la Administración, INAP, Madrid, 1989. Subirats, J., Un Problema de Estilo. La Formulación de Políticas Públicas en España, Centro de Estudios Políticos y Constitucionales, col, “Cuadernos y Debates” nº 38, Madrid, 1992. Subirats, J., Knoepfel, P., Larrue, C., y Varone F., Análisis y Gestión de Políticas Públicas, Ariel, Barcelona, 2008. Thoenig, J. y Meny, Y., Las Políticas Públicas, Ariel, Barcelona, 1992. Roth Deubel, A-N., Políticas Públicas: Formulación, Implementación y Evaluación, Ediciones Aurora, Bogotá, 2002. Vedung, E., Evaluación de políticas públicas y programas, Ministerio de Trabajo y Asuntos Sociales, Madrid, 1999. Wallace, H. y Wallace, W., Policy Making in the European Union, Oxford University Press, Oxford, 1996. Weimer, D. y Vining, A., Policy Analysis. Concepts and Practice, Prentice-Hall, Englewood Cliffs, 1999.
Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Introdución á ciencia política e da administración/615G01106
Sistemas políticos comparados/615G01202

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías