Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Globalización, medio ambiente e poboación Código 615G01409
Titulación
Grao en Socioloxia
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
 Cuarto Optativa 4.5
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Socioloxía e Ciencia Política da Administración
Coordinación
Martínez Buján, Raquel
 Correo electrónico
raquel.bujan@udc.es
Profesorado
Martínez Buján, Raquel
 Correo electrónico
raquel.bujan@udc.es
Web
Descrición xeral O principal obxectivo da materia é proporcionar as nocións teóricas claves para interpretar a interrelación entre os procesos de globalización, o medio e o crecemento da poboación. O avance da ciencia e a tecnoloxía introduciu novas pautas de relación social, o aumento de persoas e as migracións provocaron modificacións no ámbito de natural así como os desastres ecolóxicos tamén provocaron movementos de persoas a outros lugares. Canto máis impredicibles se producen estes cambios máis movémonos cara a unha sociedade do risco. Por iso, a finalidade desta materia é aprender a predicir os efectos que un cambio en cada un destes sistemas pode proporcionar nos outros. A crecente interconectividade das sociedades xera a necesidade de observar os fenómenos sociais dende unha perspectiva global que permita entender en clave de interrelación cada un deles. Así mesmo estudaranse as consecuencias das sociedades globais sobre a pobreza, a desigualdade e o benestar.

Competencias do título
Código Competencias do título
A4 Relaciones entre la población, los recursos y medio ambiente en su movimiento y estructura; y el estudio de las técnicas y métodos del análisis demográfico.
A8 Análisis de las transformaciones y evolución de las sociedades contemporáneas.
A14 Capacidades en elaborar, utilizar, e interpretar indicadores sociales e instrumentos de medición social.
A17 Conocimientos y habilidades en la búsqueda de información secundaria en las diferentes fuentes (instituciones oficiales, bibliotecas, internet, etc.).
B1 Capacidad de organización y planificación.
B3 Capacidad de análisis y síntesis.
B16 Sensibilidad hacia temas medio ambientales.
B26 Capacidades en reconocer el carácter global y local de los fenómenos sociales.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, en las lenguas oficiales de la comunidad autónoma.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Interpretar a evolución das sociedades contemporáneas no marco das estruturas económicas e financeiras globais A8
 B3
B26
Avaliar as interaccións entre a poboación e as capacidades dos recursos naturais dispoñibles A4
 B16
Elaborar indicadores para a medición de procesos sociais relacionados cos movementos de poboación e as súas consecuencias sobre a desigualdade social. A14
A17
 B1
B3
Redactar informes analíticos de fenómenos sociais que mediante resultados empíricos ofrezan evidencias sobre as causas da desigualdade social e as súas implicacións. A4
A8
A14
A17
 B1
B3
B26
 C1

Contidos
Temas Subtemas
TEMA 1.- O proceso de globalización e a sua incidencia no crecemento da poboación. Comprensión do proceso de globalización. Desafíos debates teóricos e desafíos futuros.
TEMA 2.- Cabemos todos no mundo? Consideracións sobre as relacións entre o medio e a poboación. Relacións e consecuencias entre o crecimento económico, o aumento de poboación e o medio ambente.
TEMA 3.- Crises económicas globais: consecuencias sobre a pobreza, a desigualdade e o benestar. Son necesarias as políticas de austeridade para propiciar un crecemento económico? Estructura económica e social no período de recesión. As políticas de austeridade e España e as súas consecuencias sobre a desigualdade social.
TEMA 4.- Políticas de expulsión da poboación inmigrante. ¿Veñen demasiados e agotan os recursos? España como país de inmigración e opinión pública. O debate do número de pobación extranxeira e a disponibilidade de recursos económicos e de benestar. Políticas de exlcusión e expulsión da poboación migrante.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A4 A8 B16 B26 16 32 48
Obradoiro A14 A17 B1 B3 C1 16 24 40
Proba obxectiva A4 A8 A14 A17 B1 B3 B16 B26 C1 1 19.5 20.5
 
Atención personalizada 4 0 4
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Exposición oral por parte do profesor dos aspectos fundamentais da materia. As exposicións complementaranse co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes.
Obradoiro Sesións prácticas nas que os estudantes traballarán en equipos baixo a atención personalizada do docente. Consistirán en definir e elaborar cada un das partes do traballo a entregar para a avaliación da materia. Manexaranse tanto técnicas cuantitativas como cualitativas. O obxectivo é elaborar un informe final con resultados empíricos de elaboración primaria.
Proba obxectiva Realización por parte do alumnado dun traballo que conteña as partes dunha investigación social aplicada.

Atención personalizada
Metodoloxías
Obradoiro
Descrición
Nos talleres traballarase en equipo coa guía e a axuda necesaria da profesora. Tamén se poden programar as titorías que os alumnos consideren necesarias. Dispoñibilidade virtual vía correo electrónico.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba obxectiva A4 A8 A14 A17 B1 B3 B16 B26 C1 A evaluación consistirá na realización dun traballo teórico e empírico sobre un tema relacionado cos contidos do programa. As clases interactivas da materia utilizaranse para explicar e elaborar cada unha das súas partes coa tutorización personalizada da docente. O traballo pode ser individual ou, como máximo, nun grupo de dúas persoas. A asistencia é obrigatoria e non se poden faltar a máis de tres clases sen xustificación. 100
 
Observacións avaliación

A evaluación consistirá na realización dun traballo teórico e empírico sobre un tema
relacionado cos contidos do programa. As clases interactivas da materia
utilizaranse para explicar e elaborar cada unha das súas partes coa tutorización
personalizada da docente. O traballo pode ser individual ou, como
máximo, nun grupo de dúas persoas. A asistencia é obrigatoria e non se
poden faltar a máis de tres clases sen xustificación.

Fontes de información
Bibliografía básica

-          BAUMAN, Z. (2007), Vida de consumo, Buenos Aires, Fondo de cultura económica de Argentina.

-          Castells, M (1997): “La era de la información: economía, sociedad y cultura”. Alianza, Madrid.

-          FERNÁNDEZ, F. (1989), “Políticas demográficas y vocación democrática. Anotaciones al margen de la ponencia de Juan Salcedo”, Revista del Centro de Estudios Constitucionales, 2: 225-239.

-          FERNÁNDEZ, F. (2005), “Ética y políticas demográficas en la plétora miserable”, (http://www.paginadigital.com.ar/articulos/2005/2005terc/educacion2/etica-filosofia-271105.asp)

-          HARDIN, G. (1968), “The tragedy of commons”, Science, 162: 1243-1248.

-          Isaac, SL (1989): “Population policy: a manual for policymakers and planners”. Columbia U.P., Columbia.

-          Livi Bacci, M (1990): “Historia mínima de la población mundial”. Ariel, Barcelona.

-          Losada, A (2001): “Migraciones, globalización y desarrollo económico”. CEPAM, Santiago.

-          Martín Palmero, Federico (editor) (2004): “Desarrollo sostenible y huella ecológica”.  Netbiblo, Coruña.

-          Miguel, JM (1985): “Políticas de población”. Espasa-Calpe, Madrid.

-          Novela: Iyer, Pico (2000), El alma global: jet lag, centros comerciales y la búsqueda del hogar, Madrid, Kailas.

-          Observatorio Metropolitano (2007), Madrid, ¿la suma de todos? Globalización, territorio y desigualdad, Madrid, Observatorio Metropolitano.

-          OLIVERA, L. (2005), “Los cornucopianos ganan” (http://arvo.net/demografia/los-cornucopianos-ganan/gmx-niv409-con10939.htm)

-          Papalia, D (2005): “Desarrollo humano”. Mc-Graw Hill, Madrid.

-          Reinhard, M (1996): “Historia de la población mundial”. Ariel, Barcelona.

-          Saskia Sassen: “Ciudad global y la lógica de la expulsión del neoliberalismo”. http://www.youtube.com/watch?v=7Dc-2v_YjJ4

-          Sassen, S (2001): “¿Perdiendo el control? La soberanía en la era de la globalización”. Bellaterra, Barcelona.

-          Sassen, S (2003): “Los espectros de la globalización”. FCE, Madrid.

-          SASSEN, S. (2007), Una sociología de la globalización, Buenos Aires, Editorial Katz: 125-164

-          Sen, A (1997):  “Bienestar, justicia y mercado”. Paidós, Barcelona.

-          SEN, A. (2007), Identidad y violencia, Buenos Aires, Editorial Katz.

-          Tamames, R (1995): “Ecología y desarrollo sostenible: la polémica sobre los límites al crecimiento”. Alianza, Madrid.

-          Vallin, J (1995): “La población mundial”. Alianza, Madrid.