| Competencias do título |
| Código | Competencias do título |
| A4 | Relaciones entre la población, los recursos y medio ambiente en su movimiento y estructura; y el estudio de las técnicas y métodos del análisis demográfico. |
| A8 | Análisis de las transformaciones y evolución de las sociedades contemporáneas. |
| A14 | Capacidades en elaborar, utilizar, e interpretar indicadores sociales e instrumentos de medición social. |
| A17 | Conocimientos y habilidades en la búsqueda de información secundaria en las diferentes fuentes (instituciones oficiales, bibliotecas, internet, etc.). |
| A32 | Capacidades en contribuir al diseño de políticas públicas orientadas a abordar problemas sociales. |
| B1 | Capacidad de organización y planificación. |
| B2 | Toma de decisiones. |
| B3 | Capacidad de análisis y síntesis. |
| B5 | Capacidad de gestión de la información. |
| B6 | Comunicación oral y escrita en la lengua nativa. |
| B7 | Conocimientos de informática relativos al ámbito de estudio. |
| B13 | Razonamiento crítico. |
| B25 | Capacidades para relacionar los conocimientos de la sociología y de otras disciplinas afines. |
| B27 | Capacidades en reconocer la complejidad de los fenómenos sociales. |
| C3 | Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida. |
| C6 | Valorar críticamente el conocimiento, la tecnología y la información disponible para resolver los problemas con los que deben enfrentarse. |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias do título | ||
| Adquirir os coñecementos sobre a metodoloxía de análise proxectiva da poboación. | A4 |
B1 B2 B3 B5 B7 |
C3 C6 |
| Coñecemento e uso de técnicas de cálculo prospectivo da poboación mediante o "método dos compoñentes". | A8 A14 A17 |
B1 B3 B5 B7 |
C3 |
| Avaliar os efectos sobre a estrutura dá pobiación que ten os cambios na tendencia das variables. | A8 A14 A17 |
B2 B3 B5 B7 B13 B25 B27 |
C6 |
| Propoñer medidas de políticas públicas encamiñadas a modificar as condicións sociais que afectan a evolución das variables demográficas. | A8 A32 |
B2 B3 B6 B25 B27 |
C6 |
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| TEMA 1: INTRODUCCION | O crecemento demográfico no mundo. Perspectivas futuras de cambios nas variables demográficas que afectan o crecemento. Que é unha proxección ?Demográfica??. Utilidade, conceptos e definicións |
| TEMA 2: PROYECCION POR COMPOÑENTES | Concepto e pasos. Poboación de partida, valoración dos datos estatísticos de base. Establecemento dunha poboación inicial "suavizada" por sexo e idade. |
| TEMA 3: PROXECCIÓN DE MORTALIDADE | Análise do nivel inicial da mortalidade por sexo. Hipótese sobre a súa evolución futura e a tendencia do diferencial entre sexos. Cálculo do indicador da intensidade da mortalidade e a súa proxección por sexo para cada salto da proxección. Cálculo da estrutura por idade correspondente a cada nivel da esperanza de vida alcanzada. |
| TEMA 4: PROXECCIÓN DE FECUNDIDADE | Análise do nivel inicial da fecundidade. Hipótese sobre a evolución futura do nivel e da estrutura por idade da fecundidade. Cálculo do indicador da intensidade da fecundidade e a súa proxección para cada salto da proxección. Cálculo da estrutura por idade da fecundidade acorde aos niveis proxectados. |
| TEMA 5: PROXECCIÓN DE MIGRACIÓNS | Análise do nivel actual da migración neta e da súa estrutura por sexo e idade. Hipótese sobre a súa evolución futura. Cálculo do indicador da intensidade da migración e a súa proxección para cada salto da proxección. Proposta dunha estrutura por sexo e idade adecuada á intensidade da migración proxectada para a poboación de estudo. |
| TEMA 6: MATRIZ DE CALCULO | Introdución dos resultados das proxeccións de cada compoñente demográfico, nun arquivo coa matriz de cálculo para a proxección da poboación inicial. Proxección da poboación inicial, por saltos quinquenales. Obtención das poboacións por sexo e idade, os nacementos, as defuncións e os migrantes, para cada salto do período proxectado. |
| TEMA 7: ANÁLISE DE RESULTADOS | Elaboración de táboas e gráficos de series temporais que resuman os resultados. Elaboración de gráficos de pirámides de poboación. Avaliación do crecemento do volume e dos cambios na estrutura da poboación. Conclusións sobre a situación proxectada no primeiro escenario e dos efectos que causaría seguir a súa tendencia. |
| TEMA 8: PROPOSTA DUN SEGUNDO ESCENARIO | Proposta de cambios na evolución do/as variables demográficas que poidan incidir nos efectos analizados no escenario proxectado. Proposta de políticas que incidan nas tendencias das variables, encamiñadas a producir os cambios buscados. Proxección do/os indicadores de/as variables demográficas que vai modificar. Proxección da segunda fase e análise dos resultados. Comparación dos cambios con respecto ao primeiro escenario e valoración da eficacia e viabilidade da proposta. |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Sesión maxistral | A4 A8 A32 B7 B13 B25 B27 C3 C6 | 12 | 0 | 12 |
| Lecturas | A4 B6 B13 B25 B27 | 2 | 10 | 12 |
| Prácticas a través de TIC | A4 A14 A17 B1 B2 B5 B7 C3 | 28 | 34.5 | 62.5 |
| Portafolios do alumno | A4 A8 A32 B3 B6 B13 B25 B27 C6 | 0 | 20 | 20 |
| Proba obxectiva | A4 B3 B6 B27 C6 | 2 | 0 | 2 |
| Atención personalizada | 4 | 0 | 4 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Sesión maxistral | Sesións nas que o profesor aborda os diferentes contidos do temario, explicando as particularidades de cada parte do temario da materia. |
| Lecturas | Bibliografía básica recomendada. Lecturas específicas de cada tema subidas á plataforma moodle. Presentación e defensa, en clase, dunha das lecturas. |
| Prácticas a través de TIC | Acceso a Bases de Datos do INE e obtención dos datos válidos para a poboación de estudo asignada. Comprensión e automatización dos ficheiros de cálculo entregados polo profesor (software específico para proxeccións demográficas). Proxección dos indicadores de cada variable demográfica. Elaboración de táboas e gráficos que sinteticen os resultados obtidos. |
| Portafolios do alumno | Conxunto dos resultados obtidos en cada práctica, referidos á poboación de estudo asignada a cada alumno. Elaboración de táboas sínteses e de gráficos de evolución. Elaboración de pirámides de poboación. Análise dos resultados. Elaboración de táboas de sínteses de resultados. Propostas alternativas e de políticas sociais. Comparación dos dous escenarios elaborados durante o curso. Conclusións da inercia demográfica da poboación de estudo, dos seus efectos e suxestión de posibles alternativas. |
| Proba obxectiva | Convocatorias oficiais e alumnos a tempo parcial. Neste exame deben presentarse os alumnos que non asisten a clase e non avaliados a través da súa portafolio. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias | Descrición | Cualificación |
| Lecturas | A4 B6 B13 B25 B27 | Aproveitamento das lecturas realizadas nos comentarios incorporados ao portafolio. Presentación en clase dunha das lecturas (de carácter voluntario). |
10 |
| Proba obxectiva | A4 B3 B6 B27 C6 | Exame correspondente ás convocatorias oficiais coa totalidade do temario. A este exame SÓ deberanse presentar os alumnos non asistentes a clase e non avaliados a través da súa portafolio |
50 |
| Portafolios do alumno | A4 A8 A32 B3 B6 B13 B25 B27 C6 | Resultados dos exercicios practicados no laboratorio de informática cos datos da poboación de estudo asignada a cada alumno. Capacidade de análise dos resultados. De elaboración de táboas sínteses e de gráficos de evolución. E de elaboración de pirámides de poboación. Competencia para a valoración da inercia demográfica da poboación de estudo e proposta de políticas sociais que incidan nos indicadores demográficos. Competencia na elaboración, redacción e presentación dun Informe técnico final, cos resultados do traballo realizado durante o curso. |
30 |
| Prácticas a través de TIC | A4 A14 A17 B1 B2 B5 B7 C3 | Capacidade de creación e aproveitamento de táboas e gráficos de síntesis. Capacidade para localizar, acceder e explotar os datos estatísticos de base. Competencia para a utilización dos ficheros cos procedementos para realizar os cálculos implicados nas proxeccións de poboación. Capacidade de creación e aprovechamiento de táboas e gráficos de sínteses. |
10 |
| Observacións avaliación | |||
|
Hai dous sistemas de avaliación. ALUMNOS PRESENCIAIS: Os alumnos que sigan o curso de maneira presencial serán avaliados de maneira continua pola realización das prácticas e a entrega de informes. As lecturas, as prácticas e o portafolio representarán o 100% da súa nota. NON ASISTENTES: Os alumnos que non asistan a clase serán avaliados mediante un exame (proba obxectiva) na data indicada pola convocatoria oficial correspondente. Os alumnos con dedicación a tempo parcial deberán poñerse en contacto co profesor para acordar as sesións de titorías necesarias para realizar os trabaos da materia. |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
(). . |
|
BÁSICA. - Cabré Pla, Anna. 2007. “Cuatro aproximaciones explicativas a las tendencias de nupcialidad y fecundidad”, en; CABRÉ, Anna (dir.) La constitución familiar en España. Bilbao: Fundación BBVA, pp. 17-40 - Izquierdo Escribano, A. (ed.), 2006. Demografía de los extranjeros: incidencia en el crecimiento de la población. Bilbao: Fundación BBVA. - Leal Maldonado, J.L. (Coord). 2004. Informe sobre la situación demográfica en España. Madrid. Ed. Fundación Fernando Abril Martorell. - Leal Maldonado, J.L. y Fernández Cordón, J.A. (Coord). 2006. Análisis territorial de la demografía española. Madrid: Fundación Fernando Abril Martorell. - Navarro, Vicenc (Coordinador). 2004. El Estado de Bienestar en España. Madrid. Ed. Tecnos. - Preston, S.H. 2000.Demography. Measuring and Modeling Population Processes. Oxford: Blackwell. - Vallin, J. 1995. La población mundial. Madrid: Alianza. . Vinuesa, J.; Zamora, F.; Génova, R.; Serrano, P.; y Recaño, J. 1994. Demografía. Análisis y Proyecciones. Madrid, Ed. Síntesis. - Vinuesa, Julio y Puga, Dolores (ed.). 2007. Técnicas y ejercicios de Demografía. Madrid. Ed. Instituto Nacional de Estadística. . VV.AA. 2001. Las claves demográficas del futuro de España. Madrid. Ed. Fundación Cánovas del Castillo. Colección VENTIUNO. . VV.AA. 2005. Revista “Papeles de Economía Española. Nº 104. Transformación demográfica raíces y consecuencias. . VV.AA. 2011. El futuro de la Población. Revista de Información Estadística y Cartográfica de Andalucía. Nº 1. Sevilla. Ed. Junta de Andalucía. . VV.AA. 2012. El reto demográfico de Galicia. Santiago de Compostela. Ed. Xunta de Galicia - Willekens, Frank J. 1990. "El componente de migración en los modelos multirregionales de proyección demográfica". Holanda. Ed. Netherlands Interuniversity Demographic Institute |
|
| Bibliografía complementaria | |
|
|
| Recomendacións | ||
| Materias que se recomenda ter cursado previamente | ||
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente | ||
|
| Materias que continúan o temario |
| Observacións | |