| Competencias do título |
| Código | Competencias do título |
| A1 | Conocimiento de los componentes básicos de las desigualdades sociales y las diferencias culturales. |
| A2 | Introducción a la psicología de los colectivos y grupos humanos. |
| A3 | Introducción a la evolución de las sociedades contemporáneas y de sus movimientos sociales y políticos. |
| A4 | Relaciones entre la población, los recursos y medio ambiente en su movimiento y estructura; y el estudio de las técnicas y métodos del análisis demográfico. |
| A6 | Conocimientos básicos de macroeconomía. |
| A8 | Análisis de las transformaciones y evolución de las sociedades contemporáneas. |
| A9 | Análisis de los principales conceptos y generalizaciones sobre la sociedad humana y sus procesos. |
| A14 | Capacidades en elaborar, utilizar, e interpretar indicadores sociales e instrumentos de medición social. |
| A15 | Conocimientos y habilidades para plantear y desarrollar una investigación aplicada en las diferentes áreas de la sociedad. |
| A17 | Conocimientos y habilidades en la búsqueda de información secundaria en las diferentes fuentes (instituciones oficiales, bibliotecas, internet, etc.). |
| A19 | Capacidades para definir, localizar y contactar la población objeto de integración social. |
| A34 | Conocimientos y actitudes de ética profesional. |
| A35 | Actitud crítica frente a las doctrinas y las prácticas sociales. |
| B1 | Capacidad de organización y planificación. |
| B3 | Capacidad de análisis y síntesis. |
| B5 | Capacidad de gestión de la información. |
| B6 | Comunicación oral y escrita en la lengua nativa. |
| B7 | Conocimientos de informática relativos al ámbito de estudio. |
| B13 | Razonamiento crítico. |
| B17 | Motivación por la calidad. |
| B18 | Creatividad. |
| B21 | Aprendizaje autónomo. |
| B26 | Capacidades en reconocer el carácter global y local de los fenómenos sociales. |
| B27 | Capacidades en reconocer la complejidad de los fenómenos sociales. |
| C1 | Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, en las lenguas oficiales de la comunidad autónoma. |
| C4 | Desarrollarse para el ejercicio de una ciudadanía abierta, culta, crítica, comprometida, democrática y solidaria, capaz de analizar la realidad, diagnosticar problemas, formular e implantar soluciones basadas en el conocimiento y orientadas al bien común. |
| C6 | Valorar críticamente el conocimiento, la tecnología y la información disponible para resolver los problemas con los que deben enfrentarse. |
| C7 | Asumir como profesional y ciudadano la importancia del aprendizaje a lo largo de la vida. |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias do título | ||
| Coñecer a estrutura social de Galicia, distinguindo entre o que son mitos e tópicos do que é a realidade actual. | A1 A2 A3 A4 A6 A8 A9 A14 A19 A34 A35 |
B1 B3 B5 B7 B13 B17 B18 B26 B27 |
C1 C4 C6 C7 |
| Desenvolver unha metodoloxía de traballo que lle proporcione a información necesaria para acadar respostas rigorosas a preguntas concretas | A15 A17 |
B1 B3 B5 B6 B13 B17 B18 B21 B27 |
C1 C4 C6 C7 |
| Expoñer ante un público crítico ideas complexas apoiándose en ferramentas tecnolóxicas axeitadas | A8 A9 A14 A15 A17 A19 |
B1 B3 B5 B6 B13 B17 B18 B21 |
C1 C6 C7 |
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| Bloque 1. Cuestións teóricas | 1. Introducción: variables da estructura social e o cambio social 2. Familia 3. Traballo e economía 4. Política 5. Educación 6. Lingua 7. Identidade e cultura - Tópicos e mitos 8. Territorio e poboación - Migración |
| Bloque 2. Cuestións prácticas | 1. Reflexións dos seminarios 2. Traballo de investigación que se desenvolverá ao longo do curso, sobre un dos subtemas anteriores. As sesións finais estarán destinadas á exposición deste traballo. |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Lecturas | A2 A1 A3 A4 A6 A8 A9 A14 A19 B1 B3 B5 B13 B17 B26 B27 C4 | 4 | 20 | 24 |
| Seminario | A8 A17 A34 A35 B3 B5 B6 B7 B13 B18 C1 C6 C7 | 8 | 24 | 32 |
| Traballos tutelados | A8 A9 A14 A15 A17 A19 A34 A35 B1 B3 B5 B6 B13 B17 B18 B21 B26 B27 C1 C6 C7 | 12 | 31 | 43 |
| Presentación oral | A9 A14 A15 A17 A19 A34 A35 B1 B3 B5 B6 B7 B13 B17 B18 B21 B27 C1 C6 | 4 | 6 | 10 |
| Atención personalizada | 3.5 | 0 | 3.5 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Lecturas | O/a estudante terá que manexar as lecturas xerais ao longo do curso. |
| Seminario | Cada seminario versará sobre un tema teórico no que a profesora realizará unha explicación (pode haber charlas e o visionado de documentais) co posterior debate colectivo e a entrega dunha reflexión final de cada estudante a través do Campus Virtual. |
| Traballos tutelados | Realización dun traballo de investigación dun tema, á elección do alumnado, sobre a realidade social galega. En función da pregunta de investigación, requerirase un tipo concreto de información, que o/a estudante terá que conseguir para chegar á súa resposta. Terase en conta a diversidade de fontes, que sexan as axeitadas, a elección dos indicadores necesarios, etc. para dar resposta á pregunta de investigación. Este traballo deberá ter un título, introducción (na que se formule o problema de investigación e os obxectivos do traballo), base teórica, de ser o caso metodoloxía (ideal e real), conlusións e bibliografía. Poderá ser un traballo teórico e de reflexión. O estudantado contará con bibliografía específica de cada tema que deberá ampliar. Haberá entregas periódicas para o seu seguemento. |
| Presentación oral | Presentación oral ao final de curso de cada estudante sobre o seu traballo de investigación |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias | Descrición | Cualificación |
| Lecturas | A2 A1 A3 A4 A6 A8 A9 A14 A19 B1 B3 B5 B13 B17 B26 B27 C4 | Valorarase a comprensión das lecturas, a capacidade de síntese, a análise crítica, a súa aplicación a casos concretos, etc. Todo esto poñerase de manifesto ao longo do seminario e na entrega das reflexións. | 10 |
| Traballos tutelados | A8 A9 A14 A15 A17 A19 A34 A35 B1 B3 B5 B6 B13 B17 B18 B21 B26 B27 C1 C6 C7 | Traballo de investigación sobre un tema relacionado con Galicia. Terase en conta a diversidade de fontes, que sexan as axeitadas, a elección dos indicadores necesarios, etc. para dar resposta á pregunta de investigación. Este traballo deberá ter un título, introducción (na que se formules o problema de investigación e obxectivos do traballo), base teórica, metodoloxía (ideal e real), conlusións e bibliografía (normas APA). Pode ser un traballo teórico e de reflexión. A extensión será de entre 3000 e 5000 palabras, sen contar bibliografía nin anexos. Haberá entregas periódicas para o seu seguemento. | 40 |
| Presentación oral | A9 A14 A15 A17 A19 A34 A35 B1 B3 B5 B6 B7 B13 B17 B18 B21 B27 C1 C6 | Valorarase a calidade da exposición o fío argumental, o apoio dos datos, o emprego axeitado de materiais audiovisuais, a creatividade, etc. | 10 |
| Seminario | A8 A17 A34 A35 B3 B5 B6 B7 B13 B18 C1 C6 C7 | A participación no seminario aportando ideas, suxerindo, plantexando, criticando ou debatindo e entrega das reflexións sobre cada seminario son unha parte salientable da calificación final. | 40 |
| Observacións avaliación | |||
|
Hai que superar todas as partes para superar a asignatura. Gardarase a nota de cada parte nas diferentes oportunidades. Para o alumnado con recoñecemento de adicación a tempo parcial Na primeira oportunidade: · · ·
|
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
VEIRA VEIRA, José Luis (coord) (2010). La evolución de los valores sociales en Galicia. A Coruña: Netbiblo
VÁZQUEZ FERNÁNDEZ, Xosé Gabriel (2009). Análise da sociedade galega. León: Orbigraf
FERRÁS SEXTO, C. (2000). De la aldea al suburbio. Cambios demográficos y territoriales en Galicia, 1990-.... Revista Galega de Economía, 20, 1-19
DE GABRIEL, N (2013). El proceso de alfabetización en Galicia: un intento de explicación y comprensión. . Historia de la educación, 32, 289-313
OTERO PEDRAYO, Ramón (1982). Ensaio Histórico sobre a Cultura Galega. Vigo: Editorial Galaxia
LAMAS, Santiago (2004). Galicia borrosa. Sada (A Coruña): Edicións do Castro
FREIXANES, Víctor (Coord.) (2002). Galicia. Unha luz no Atlántico. Vigo: Edicións Xerais
PRECEDO LEDO, Andrés (1988). Geografía humana de Galicia. Vilassar de Mar (Barcelona): Oikos-Tau
DUBERT GARCÍA, Isidro (2016). Historia das historias de Galicia. Vigo: Xerais
VILLARES, Ramón (2000). Historia, con algo de prospectiva. Vigo: Ir Indo Edicións
VEIRA VEIRA, José Luis (dir.) (2007). Las actitudes y los valores sociales en Galicia. Madrid: CIS
MURADO, Miguel-Anxo (2008). Otra idea de Galicia. Barcelona: Random House Mondadori
VÁZQUEZ FERNÁNDEZ, Xosé Gabriel (2011). Perfil y Tipologías Sociales de Galicia. Madrid: Editorial Académica Española |
|
|
|
| Bibliografía complementaria |
SERRANO CAMBÓN, Francisco Luis (2006). Cronología inédita de Galicia. En: http://perso.wanadoo.es/cambon/
VV. AA. (C. LAMELA, O. TABOADELA, X. G. VÁZQUEZ) (2003). El País de Nunca Máis y Máis que Nunca. A Coruña: Fundación Santiago Rey Fernández-Latorre
KERBO, H. R. (1998). Estratificación social y desigualdad. El conflicto de clases en perspectivas histórica y comparada. Madrid: McGraw-Hill
I.G.E. (Instituto Galego de Estatística) (Anual). Galicia en cifras. Xunta de Galicia
VÁZQUEZ FERNÁNDEZ, Xosé Gabriel (2003). Galicia: Nunca Máis (cada 500 años). Barcelona: AEDEMO
FERNÁNDEZ DE ROTA, José Antonio (1987). Gallegos ante un espejo: Imaginación Antropológica en la Historia. . A Coruña: Ediciós do Castro
VV.AA. (SABUCEDO;KLANDERMANS;RODRÍGUEZ;FERNÁNDEZ) (2000). Identidad social, valoración política y movilización colectiva en un contexto supranacional. Madrid: Fundación Infancia y Aprendizaje
SANGRADOR, José Luis (1994). Identidades, actitudes y estereotipos en la España de las autonomías. Madrid: CIS
CONSELLO ECONÓMICO E SOCIAL DE GALICIA (Anual). Memoria sobre a situación económica e social de Galicia. Xunta de Galicia
LISÓN TOLOSANA, Carmelo (1974). Perfiles simbólico-morales de la cultura gallega. Madrid: Akal |
|
Para coñecer máis: - ALONSO MONTERO, Xesús: Encuesta mundial sobre la lengua y la cultura gallegas. Alvarellos Editora. Santiago de Compostela. 2008 - ÁLVAREZ SOUSA, Antón (Coordinador): Realidade social galega. Ir Indo Edicións. Vigo. 2000. - ATLAS SOCIOECONÓMICO DE GALICIA CAIXANOVA. Edita Instituto Sondaxe. A Coruña. Anos 2005, 2006, 2007, 2008 e 2009. - BARREIRO RIVAS, Xosé Luis: A Galicia do 2020, en “Galicia 2020”. Ir Indo Edicións. Vigo. 2000. - C.I.S. (Centro de Investigaciones Sociológicas): Identidades, actitudes y estereotipos en la España de las Autonomías. Estudo nº 2.123. Madrid. 1994. - CONSELLO GALEGO DE RELACIÓNS LABORAIS: Memoria do Consello Galego de Relacións Laborais, Consello Galego de Relacións Laborais. - FERNÁNDEZ DE ROTA, José Antonio:Antropología de un viejo paisaje gallego. C.I.S. Siglo XXI Editores. Madrid. 1984. - GABINET D'ESTUDIS SOCIALS: Informe sobre a pobreza en Galicia, Santiago de Compostela, Xunta de Galicia, 1995. - GARCÍA DOCAMPO, M. (2000): El concepto y la medida de las desigualdades sociales. A Coruña: Servicio de Publicación da Universidade da Coruña. - GONDAR PORTASANY, Marcial: Entre o si e o non: retrato antropolóxico de nós, en “Galicia. Unha Luz no Atlántico”, Edicións Xeráis. Vigo. 2002. - HERNÁNDEZ DE FRUTOS, T. (1997): Para comprender las estructuras sociales; Pamplona: Verbo Divino. - LAMAS ALONSO, L., (Asesor): A poboación de Galicia. Proxeccións, Santiago de Compostela, Xunta de Galicia, 1987. - MARTÍNEZ, R. (1999): Estructura social y estratificación. Reflexiones sobre las desigualdades sociales; Madrid: Miño y Dávila editores. - MUÑIZ DE LAS CUEVAS, R.: O pobo oculto. Pobreza e acción social en Galicia, Vigo, Edicións A Nosa Terra, 1996. - PENSADO, José Luis: Galicia en su lengua y sus gentes. Biblioteca Gallega. A Coruña. 1991. - PINTOS DE CEA, Juan Luis: Análisis y descripción de los hábitos culturales de los gallegos. Xunta de Galicia. - SACO ÁLVAREZ, A. (2006): Sociología aplicada al cambio social. Santiago. Tórculo. -TARRÍO FERNÁNDEZ, José Antonio: Cultura, educación e tradicións populares en Galicia. Edicións do Castro. Sada (A Coruña). 1989. - TEZANOS, J. F. (1988): “La estratificación social: Desigualdad y jerarquización” en S. del Campo, Tratado de Sociología, Madrid, Taurus (1992), pp. 287-318. - TEZANOS, J. F. (1988): “Principales teorías sobre estratificación social”, en S. del Campo, Tratado de Sociología, Madrid: Taurus, pp. 319-365. - VÁZQUEZ FERNÁNDEZ, Xosé Gabriel: El suicidio en Galicia. En Libro de Ponencias do 1º Congreso Astur-Galaico de Socioloxía. Santiago de Compostela. 1993. - VÁZQUEZ FERNÁNDEZ, Xosé Gabriel: La historia de la demoscopia en Galicia. En “Realidade social de Galicia”. Ir Indo Edicións. Vigo. 2000. - VILAS NOGUEIRA, Xosé: Competitivos, xerárquicos e igualitaristas en Galicia: prosopografía. Revista de Estudos Políticos. nº 103. Madrid. 1999 - VILLARES, Ramón: Sobre a identidade histórica de Galicia, en; "Galicia. Unha Luz no Atlántico”. Edicións Xeráis. Vigo. 2002 - V.V. AA. (VICENTI, ROVIRA, TENORIO): Aldeas, Aldeanos y Labriegos en la Galicia Tradicional. Instituto de Estudos Agrarios, Pesqueros y Alimentarios. Madrid. 1984. |
| Recomendacións | |||||||||
| Materias que se recomenda ter cursado previamente | |||||||||
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente | ||
|
| Materias que continúan o temario |
| Observacións | |
|
O obxecto de estudo específico da materia de Estutura e cambio social de Galicia asúmese que foi traballado noutras materias, por eso non se insistirá tanto en que o/a estudante adquira unha serie de contidos concretos (todos os subtemas que compoñen o temario) como en que sexa quen de desenvolver críticamente unha resposta a unha pregunta concreta, que participe activa e colaborativamente na posta en común dos traballos e que obteña unha idea cabal da sociedade complexa na que vive, da súa estrutura e do cambio ocurrido nela. |