Datos Identificativos 2018/19
Asignatura (*) Aprendizaxe e control motor Código 620G01012
Titulación
Grao en Ciencias da Actividade Física e do Deporte
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Segundo Formación básica 6
Idioma
Castelán
Inglés
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Educación Física e Deportiva
Coordinación
Sanchez Molina, Jose Andres
Correo electrónico
jose.andres.sanchez.molina@udc.es
Profesorado
Morenilla Burlo, Luis
Sanchez Molina, Jose Andres
Sevilla Sánchez, Marta
Correo electrónico
luis.morenilla@udc.es
jose.andres.sanchez.molina@udc.es
marta.sevilla@udc.es
Web http://www.motorcontrolgroup.com
Descrición xeral O control motor é unha disciplina científica que tenta responder á pregunta básica de como o ser humano controla o movemento? Esta disciplina non é máis que un intento de integrar moitas outras ciencias que se preguntan o mesmo, pero que historicamente non se relacionaron entre si. A psicoloxía, a neurofisiología ou a neuroloxía son exemplos de ciencias que achegaron moitísimo coñecemento sobre o funcionamento do sistema nervioso e o seu papel no movemento humano pero que mantiveron, ata non fai moito, un discurso illado as unhas das outras. Non quero dicir con iso que o control motor sexa a %ou201Cdisciplina%ou201D que resolverá finalmente todas as nosas dúbidas, senón que reflicte a importancia de abordar o movemento humano cun enfoque multidisciplinar ou máis ben interdisciplinar, dado que é o único modo de chegar a entender como o ser humano controla os seus movementos dotados de intención.

Competencias do título
Código Competencias do título
A14 Deseñar, planificar, avaliar técnico-cientificamente e desenvolver programas de exercicios orientados á prevención, a reeducación, a recuperación e readaptación funcional nos diferentes ámbitos de intervención: educativo, deportivo e de calidade de vida, considerando, cando fose necesario as diferenzas por idade, xénero, ou discapacidade.
A22 Comprender os fundamentos neurofisiolóxicos e neuropsicolóxicos subxacentes ao control do movemento e, de ser o caso, ás diferenzas por xénero. Ser capaz de realizar a aplicación avanzada do control motor na actividade física e o deporte.
A27 Aplicar os principios cinesiolóxicos, fisiolóxicos, biomecánicos, comportamentais e sociais nos contextos educativo, recreativo, da actividade física e saúde e do adestramento deportivo, recoñecendo as diferenzas biolóxicas entre homes e mulleres e a influencia da cultura de xénero nos hábitos de vida dos participantes.
A35 Coñecer e saber aplicar o método científico nos diferentes ámbitos da actividade física e o deporte, así como saber deseñar e executar as técnicas de investigación precisas, e a elección e aplicación dos estatísticos adecuados.
B1 Coñecer e posuír a metodoloxía e estratexia necesaria para a aprendizaxe nas ciencias da actividade física e do deporte.
B2 Resolver problemas de forma eficaz e eficiente no ámbito das ciencias da actividade física e do deporte.
B3 Traballar nos diferentes contextos da actividade física e o deporte, de forma autónoma e con iniciativa, aplicando o pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Trabajar de forma colaboradora, desenvolvendo habilidades, de liderado, relación interpersoal e traballo en equipo.
B5 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán.
B7 Xestionar a información.
B9 Comprender a literatura científica do ámbito da actividade física e o deporte en lingua inglesa e en outras linguas de presenza significativa no ámbito científico.
B10 Saber aplicar as tecnoloxías da información e comunicación (TIC) ao ámbito das Ciencias da Actividade Física e do Deporte.
B11 Desenvolver competencias para a adaptación a novas situacións e resolución de problemas, e para a aprendizaxe autónoma.
B12 Coñecer os principios éticos necesarios para o correcto exercicio profesional e actuar de acordo con eles.
B13 Coñecer e aplicar metodoloxías de investigación que faciliten a análise, a reflexión e cambio da súa práctica profesional, posibilitando a súa formación permanente.
B16 Dominar habilidades de comunicación verbal e non verbal necesarias no contexto da actividade física e o deporte.
B20 Coñecer, reflexionar e adquirir hábitos e destrezas para a aprendizaxe autónoma e o traballo en equipo a partir das prácticas externas en algún dos principais ámbitos de integración laboral, en relación ás competencias adquiridas no grao que se verán reflectidas no traballo fin de grao.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer e comprender os fundamentos neurofisiológicos e neuropsicolóxicos subxacentes ao control do movemento humano e o seu desenvolvemento A22
A27
B2
B5
B10
B13
C1
C2
C6
Ser capaz de realizar a aplicación avanzada do control e aprendizaxe motora nos ámbitos de actuación da actividade física e do deporte, e , no seu caso, considerando as diferenzas por xénero A14
A27
A35
B1
B2
B3
B4
B5
B7
B9
B10
B11
B12
B13
B16
B20
C3
C4
C5
C6
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1 Introducción o aprendizaxe e control motor Tema 1.1 Historia da aprendizaxe e o control motor
Tema 1.2 Conceptos, definicións e obxetivos
Tema 1.3 Instrumentos de medida
Tema 2 Aproximación o control do movemento humán Tema 2.1 Modelo de procesamiento da información
Tema 2.2 Control feedforward e feedback
Tema 2.3 Predicción, copia eferente, atenuación sensorial
Tema 3 Control xerárquico do movemento humán Tema 3.1 Control espinal do movimiento
Tema 3.2 Tractos ascendentes e descendentes
Tema 3.3 Contribución dos ganglios basais o movemento
Tema 3.4 O cerebelo
Tema 3.5 O control cortical do movemento
Tema 4 Aprendizaxe motor Tema 4.1 Definición de aprendizaxe e conceptos relacionados
Tema 4.2 Condicións da práctica
Tema 5 Teorías do aprendizaxe e control motor Tema 5.1 Teorías do aprendizaxe e control motor

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Actividades iniciais B7 C6 1 0 1
Prácticas de laboratorio A22 A35 B4 B12 B20 C3 C6 C8 5 15 20
Sesión maxistral C4 C5 C7 32 70 102
Prácticas a través de TIC A22 B10 B13 C3 4 8 12
Proba mixta A14 A27 B1 B2 B9 B11 B13 B16 C2 C1 2 0 2
Eventos científicos e/ou divulgativos B3 B5 B7 3 9 12
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Actividades iniciais O primeiro día de clase realizarase unha completa explicación dos aspectos tratados na guía docente co fin de que os alumnos coñezan as competencias que se pretende que adquiran.
De igual forma previo á realización de calquera dos traballos e actividades propostos achegarase a información necesaria e procederase á organización dos alumnos para o seu óptimo desenvolvemento.
Prácticas de laboratorio Realizaranse prácticas de laboratorio sobre os contidos teóricos impartidos na materia. En @dicha prácticas o alumno será activo participando como evaluador á vez que suxeito experimental.
Sesión maxistral Se impartirán los contenidos fundamentales mediante sesión magistral aunque demandando una participación activa del alumnado presentándole problemas y cuestiones a resolver.
Prácticas a través de TIC Empregarase unha aplicación como Kahoot ou similar, coa intención de estimular aos alumnos para estar ao corrente dos contidos expostos en sesións anteriores ou, mesmo, na propia sesión. Tamén servirá para determinar a participación do alumnado. Os alumnos con menor puntuación poderán ser encargados de elaborar cuestionarios a expor nunha próxima sesión onde se utilice Kahoot.
Proba mixta Proba que pode integrar preguntas tipo de probas de ensaio e preguntas tipo de probas obxectivas. En canto a preguntas de ensaio, recolle preguntas abertas de desenvolvemento. Ademais, en canto preguntas obxectivas, pode combinar preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de resposta breve, de discriminación, de completar e/ou de asociación.
Eventos científicos e/ou divulgativos Participación como suxeito experimental en estudos desenvueltos nun grupo de investigación.

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas de laboratorio
Descrición
Resolverase de maneira individual as consultas ou dúbidas expostas polos alumnos realizará mediante titorías previamente acordadas.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Eventos científicos e/ou divulgativos B3 B5 B7 O alumno pode obter un 15 % da nota mediante a asistencia a charlas, conferencias de carácter científico así como na participación activa en estudos realizados polo grupo de investigación que dirixe o profesor responsable e que versan sobre contidos da materia. 15
Proba mixta A14 A27 B1 B2 B9 B11 B13 B16 C2 C1 Consiste na realización dun ou dous controis ao longo do curso académico. 55
Prácticas a través de TIC A22 B10 B13 C3 Durante o curso presentarase a través de Tics (Moodle, Kahoot, Symbaloo) unha serie de controis relacionados coas prácticas, así como para motivar o estudo e a resolución de dúbidas. 30
 
Observacións avaliación
A proba mixta será obrigatorio superala para poder engadir a puntuación dos eventos científicos e da probas mixtas.
A nota de cada apartado gardarase para futuras oportunidades e convocatorias.
Tanto a proba mixta como a probas prácticas a través de Tics darase ao alumnos no idioma no que se imparte a materia (castelán). Aquel alumno que desexe as proba mixta noutro idioma oficial da UDC deberá solicitalo ao profesor como mínimo cunha semana de antelación.
Avaliación dos estudantes con matrícula parcial: a avaliación será o mesmo que para o resto dos alumnos con matrícula completa.



Fontes de información
Bibliografía básica
Fernández del Olmo, M. Á. (2012). Neurofisiología aplicada a la actividad física Madrid: Síntesis. Kandel, J. H., & Schwartz, T. M. (Eds.). (2001). Principios de neurociencia (4ª ed.). Madrid: McGraw-Hill. Mark, L., & Latash, S. (1998). Neurophysiological basis of movement. Champaign: Illinois: Human Kinetics. Rothwell, J. C. (1994). Control of human voluntary movement (2ª ed.). London: Chapman & Hall.
Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Anatomía e cinesioloxía do movemento humano/620G01002
Psicoloxía da actividade física e do deporte/620G01011

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías