| Competencias do título |
| Código | Competencias do título |
| A3 | Coñecer e analizar a cultura deportiva e propoñer os cambios necesarios, na propia e na das persoas coas que traballa, desde a ética e o xogo limpo, as diferenzas de xénero e a visibilidade dos discapacitados. |
| A7 | Promover e avaliar a formación de hábitos de actividade física e deporte ao longo do ciclo vital, considerando que a idade, o xénero ou a discapacidade son variables que necesitan da intervención consciente para favorecer a igualdade de oportunidades. |
| A14 | Deseñar, planificar, avaliar técnico-cientificamente e desenvolver programas de exercicios orientados á prevención, a reeducación, a recuperación e readaptación funcional nos diferentes ámbitos de intervención: educativo, deportivo e de calidade de vida, considerando, cando fose necesario as diferenzas por idade, xénero, ou discapacidade. |
| A24 | Deseñar, planificar, avaliar técnica e cientificamente e administrar programas de actividade física adaptada a persoas e diferentes grupos de poboación con discapacidade, ou que requiran atención especial. |
| A29 | Identificar os riscos para a saúde que se derivan da práctica de actividade física insuficiente e inadecuada en calquera colectivo ou grupo social. |
| A33 | Seleccionar e saber utilizar o material e equipamento deportivo adecuado para cada tipo de actividade físico-deportiva no contexto educativo, deportivo, recreativo e da actividade física e saúde. |
| B1 | Coñecer e posuír a metodoloxía e estratexia necesaria para a aprendizaxe nas ciencias da actividade física e do deporte. |
| B2 | Resolver problemas de forma eficaz e eficiente no ámbito das ciencias da actividade física e do deporte. |
| B3 | Traballar nos diferentes contextos da actividade física e o deporte, de forma autónoma e con iniciativa, aplicando o pensamento crítico, lóxico e creativo. |
| B5 | Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán. |
| B6 | Dinamizar grupos nos diferentes ámbitos do exercicio profesional. |
| B11 | Desenvolver competencias para a adaptación a novas situacións e resolución de problemas, e para a aprendizaxe autónoma. |
| B17 | Promover e avaliar actividades de ampliación curricular, referentes á creación de hábitos autónomos de actividade física e deporte. |
| B19 | Exercer a profesión con responsabilidade, respecto e compromiso. |
| C4 | Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
| C6 | Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
| C7 | Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias do título | ||
| - Coñecer e saber diferenciar e discriminar os distintos tipos de necesidades especiais e as súas principais repercusións psicomotrices. | A3 A7 A14 |
||
| - Saber deseñar, planificar, avaliar e administrar na práctica os programas de actividade física e deporte adaptado en educación formal e outros contextos (terapéutico, recreativo, competitivo). | A24 A29 |
B2 B3 B5 B6 |
|
| - Coñecer e ser capaz de utilizar recursos metodolóxicos suficientes para favorecer os procesos de integración das persoas con necesidades especiais a través da actividade física e o deporte adaptado. | A33 |
B1 B2 B11 B17 B19 |
C4 C6 C7 |
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| - Actividade física e deporte adaptado para poboacións con necesidades especiais (nn.ee.): coñecemento, indicacións e contraindicaciones. | 1.- Fundamentos básicos de actividade física e deporte adaptado 1.1.- Bases conceptuais 1.2.- Evolución histórica 2.- O marco legal e as consideracións arquitectónicas e materiais 2.1.- Leis xerais 2.2.- Leis específicas 2.3.- Principios normativos básicos 2.4.- Regras xerais 2.5.- As instalacións deportivas: barreiras e solucións 2.6.- O material deportivo e as súas adaptacións 3.- Poboacións con necesidades especiais 3.1.- Terminoloxía e clasificación 3.2.- Etiología, evaluación e prevención 3.3.- Problemática da persoa con necesidades especiais |
| - Actitude deontolóxica dentro do contexto escolar obrigatorio en actividade física e deporte adaptado. | 4.- Adaptacións curriculares individualizadas (ACI) en educación física 4.1.- Alternativas educativas 4.2.- Fases das ACI en educación física 4.3.- Pautas metodolóxicas de actuación |
| - Coñecemento e elaboración de programas de intervención en educación física ante necesidades especiais do tipo anatómico-fisiológico, psíquico e/ou inadaptación social. | 5.- Educación física e deporte adaptado como elemento favorecedor da inclusión escolar 5.1.- Educación física e deporte adaptado para o alumnado con necesidades especiais de tipo anatómico-fisiológico 5.2.- Educación física e deporte adaptado para o alumnado con necesidades especiais de tipo psíquico 5.3.- Educación física e deporte adaptado para o alumnado con problemas de inadaptación social |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Sesión maxistral | A3 A7 A29 | 24 | 36 | 60 |
| Práctica de actividade física | A3 A14 A24 A33 B11 | 16 | 32 | 48 |
| Estudo de casos | A24 A33 B2 B3 B17 B19 | 2 | 24 | 26 |
| Mapa conceptual | B2 B3 B5 B6 | 1 | 3 | 4 |
| Aprendizaxe colaborativa | C4 C6 C7 | 2 | 2 | 4 |
| Proba de discriminación | B1 B2 | 1 | 2 | 3 |
| Atención personalizada | 5 | 0 | 5 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Sesión maxistral | Durante este tipo de sesións, farase unha exposición oral dos contidos. Ademais, contarase coa axuda dos medios audiovisuais co fin de clarificar o exposto. Os alumnos poderán intervir no momento que o desexen para aclarar calquera contido ou resolver dúbidas respecto da materia impartida. |
| Práctica de actividade física | Trátase dunha técnica para aplicar con grupos reducidos. Ten por finalidade que os alumnos desenvolver empatía social e vivencien, mediante simulación, os problemas e dificultades que ten unha persoa con necesidades especiais á hora de realizar actividade física e deporte. |
| Estudo de casos | Con este método, os alumnos enfrontaranse de maneira teórica a unha serie de datos específicos que lles van a permitir coñecer cales son as principais características de diferentes Alumnos con Necesidades Educativas Especiais (ACNEAE). A partir de aí, farán o deseño dunha sesión de educación física ordinaria (unha para cada un deles)/deles) na que se inclúan obrigatoriamente adaptacións segundo o caso. Ademais, cada sesión debe corresponder a un bloque diferente dos que marca o Decreto 86/2015 polo que se regulan os ensinos de secundaria obrigatoria en Galicia. O documento comezará cunha portada de presentación na que conste o nome do alumno e o grupo ao que pertence. Deberá conter un índice paginado. E, ao final, terán que aparecer, como mínimo, cinco referencias bibliográficas seguindo unha normativa concreta (ex. APA-6ª ed.). |
| Mapa conceptual | Trátase dunha técnica de traballo individual na que o alumno terá que establecer relacións entre os conceptos crave de cada un dos temas que se impartan. Son representacións que flúen en grao sumo xeral todo o máis detallado. |
| Aprendizaxe colaborativa | Mediante este tipo de metodoloxía, preténdese fomentar o ensino-aprendizaxe de forma presencial baseándonos na organización da clase en pequenos grupos. O alumnado traballará conxuntamente na resolución de tarefas asignadas pola profesora para mellorar a súa propia aprendizaxe e o dos outros membros do grupo. |
| Proba de discriminación | Proba obxectiva que consiste en optar por unha das dúas opcións que se presentan a unha cuestión determinada. As respostas en branco non descontarán. Por cada fallo, restarase un acerto. O tempo máximo de realización da proba será dunha hora. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias | Descrición | Cualificación |
| Estudo de casos | A24 A33 B2 B3 B17 B19 | Cada alumno, presentará un traballo individualizado IMPRESO cun máximo de 10 páxinas, sen contar a portada inicial nin o índice, tamaño Din A4 e seguindo os requisitos expresados no apartado de "metodoloxía". Tales condicións tamén estarán na plataforma Moodle da universidade. A data límite de entrega será o día do exame. | 10 |
| Práctica de actividade física | A3 A14 A24 A33 B11 | Os alumnos poderán chegar a obter un máximo de 2 puntos na súa cualificación cuantitativa a condición de que PARTICIPEN ACTIVAMENTE, como mínimo, no 70% das sesións que se impartan. | 20 |
| Proba de discriminación | B1 B2 | Constará de 60 preguntas tipo test referentes aos contidos expostos ao longo das leccións maxistrais. Daranse 2 opcións de resposta, sendo só una delas correcta. Os erros penalizan (cada erro anula un acerto). | 60 |
| Aprendizaxe colaborativa | C4 C6 C7 | Os alumnos, de forma individual ou como máximo en grupos de tres, realizarán unha tarefa segundo as indicacións dadas pola profesora nas sesións teóricas, co fin de complementar cada un dos temas impartidos en clase. O prazo de presentación deste traballo é dunha semana desde a súa data de proposta. |
10 |
| Observacións avaliación | |||
|
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
SAÑUDO, B; MARTÍNEZ, V; y MUÑOA, J. (Coords.) (2012). Actividad física en poblaciones especiales. Salud y calidad de vida.. Sevilla. Wanceulen
GÓMEZ, H. (2009). Educación física y atención a la diversidad. La Tierra Hoy. Madrid
HERNÁNDEZ, F.J. (2012). Inclusión en educación física. Barcelona. Inde
RÍOS, M; RUIZ, P; y CAROL, N. (Coords.) (2014). La inclusión en la actividad física y deportiva. Comité Paralímpico Español
MENDOZA, N. (2009). Propuestas prácticas de educación física inclusiva para la etapa de secundaria. Barcelona. Inde |
|
|
|
| Bibliografía complementaria |
VERDUGO, M.A. (2011). Discapacidad intelectual. Definición, clasificación y sistemas de apoyo. Madrid. Alianza
PÉREZ, J.A. y SUÁREZ, C. (2004). Educación física para la integración de los alumnos con espina bífida. Alicante. Editorial Club Universitario
GAREL, J-P. (2007). Educación física y discapacidades. Barcelona. Inde
MENA, B; NICOLAU, R; SALAT, L; TORT, P. y ROMERO, B. (4º ED.) (2011). El alumno con TDAH. Guía práctica para educadores.. Barcelona. Mayo
BERNAL, J.A. (2002). El profesor de educación física y el alumno sordo.. Sevilla. Wanceulen
CORNAGO, A. (2013). Manual del juego para niños con autismo.. Valencia. Psylicom
ESCRIBÁ, A. (2001). Síndrome de Down. Propuestas de intervención. Madrid. Gymnos |
|
RECURSOS WEB: http://efdeportes.com/efd0/b-afe.htm. Es un apartado de esta revista digital en el que aparece una relación de artículos sobre el mundo de la actividad física para personas con discapacidad. http://sportsciencies.com. En esta revista podemos encontrar articulos científicos interesantes sobre la actividad física adaptada. http://www.eujapa.upol.cz. Esta es la referencia de la revista europea de actividad física adaptada. Actualmente, es una de las de mayor prestigio y reconocimiento internacional. Sus publicaciones son semestrales. http://journals.humankinetics.com/apaq. En este caso estamos tratando de la revista oficial de la Federación Internacional de Actividad Física Adaptada. Tiene facilidad de acceso a sus artículos por encontrarse dentro de los recursos electrónicos de revistas digitales de la UDC. http://www.dafaweb.es/ La Asociación Española de Deporte y Actividad Física Adaptada (AEDAFA) nace con la vocación de aunar la actividad e intereses de profesionales en relación a la actividad física y el deporte adaptado, con un marcado carácter multi- e inter-disciplinar. Los asociados pueden acceder a una información actualizada, caracterizada por su rigor académico y científico. http://www.deporteinclusivo.es/ Es la página del Centro de Estudios sobre Deporte Inclusivo (CEDI). Se trata de un organismo cuyo objetivo es fomentar la iniciación y la promoción deportiva en personas con discapacidad. Se puede considerar puntero a nivel nacional y es el que aporta la información más actualizada sobre cualquier tipo de evento (cursos, jornadas, congresos, etc.) dentro de este ámbito. |
| Recomendacións | |||
| Materias que se recomenda ter cursado previamente | ||
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente | ||
|
| Materias que continúan o temario | |||
|
| Observacións | |