Identifying Data 2020/21
Subject (*) Iniciación en deportes II (Rugby) (optativa) Code 620G01311
Study programme
Grao en Ciencias da Actividade Física e do Deporte
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate Yearly
Third Optional 6
Language
Spanish
Galician
Teaching method Hybrid
Prerequisites
Department Educación Física e Deportiva
Coordinador
Vazquez Lazo, Juan Carlos
E-mail
juan.lazo@udc.es
Lecturers
Vazquez Lazo, Juan Carlos
E-mail
juan.lazo@udc.es
Web
General description O rugby e un deporte en gran progresión en los últimos anos, tanto a nivel internacional como nacional. Neste deporte presentanse características que facen que sexa unha das actividades motrices más completas, tanto si o vinculamos co proceso de iniciación, como si o desenrolamos co proceso de entrenamento-competición. Motricidade, socialización, es el máximo expoñente de la interacción en relación a los deportes de colaboración-oposición, tanto por número como por actuación motriz; educación deportiva, xa que conserva valores comportamentales que no depoorte de hoxe en día se han ido degradando en aras dunha mayor popularidade.
O rugby lo presentamos como unha ferramenta formativa si lo vinculamos a la iniciación, o como un deporte hiperinstitucionalizado cando asume competencias no proceso de engtreno-competición.
Contingency plan 1. Modificacións nos contidos

Non se realizan modificacions nos contidos

2. Metodoloxías

*Metodoloxías docentes que se manteñen

• Se mantieñe a resolución dos casos prácticos

*Metodoloxías docentes que se modifican

·• modificanse as clases magistrais presenciales e pasan a ser por videoconferencia
• modificanse as practicas de campo e pasan a darse vía telemática por videos

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado

Moodle Todas as semanas, dos días aportase documentación aclaratoria das clases feitas

Teams Cumplindo co horario académico aprobado por departamento a principio do curso realizanse 2 clases teóricas y unha de resolución dos casos prácticos
Correo electronico Para resolver algunha cuestión puntual

4. Modificacións na avaliación

·Resolución de casos prácticos 60% cancelase o porcentaje do estudo presencial dos casos prácticos na aula, pasando o seu valor o 60%. o longo do curso realizaránse casos prácticos que sexan resoltos po los alumnos (nun total de 6)
presentaránse o día siguinte de su discusión e debate, por correo electrónico a juan.lazo@udc.es

Presentación de respostas a preguntas con materiais 40% daránse en cuatro (4) ocasions una relación de preguntas (5 preguntas relacionadas con la temática ya presentada) vía moodle y los alumnos dispondrán de 60’ para responderlas con todos los materiales aportados y aquellos que ellos quieran consultar. Transcurrido ese tiempo se mandarán vía correo electrónico juan.lazo@udc.es y se llevará a cabo la corrección de las mismas en videoconferencia con la correspondiente discusión y debate.
Tendrá un valor del 40% de la nota final



*Observacións de avaliación:

SPara la convocatoria de 2ª oportunidad la evaluación se realizará con un examen escrito en duración de una hora (60 minutos), en donde se contestará a la resolución de un caso practico, dicho examen tendrá un valor del 100%,

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía

No se ha modificado nada salvo resúmenes aportados por el docente en forma de resúmenes, mapas conceptuales y esquemas, para compendiar los contenidos presentes en el temário de la asignatura.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 Comprender os beneficios do deporte como experiencia de lecer para ser capaz de incluír os indicadores fundamentais na planificación e atender os mesmos no desenvolvemento da práctica de lecer, considerando o xénero, a idade e a discapacidade, e analizando con enfoque crítico as estratexias de discriminación positiva.
A5 Fomentar a convivencia, estimulando e poñendo en valor a capacidade de constancia, esforzo e disciplina dos participantes nas actividades de educación física e deportiva.
A8 Deseñar, desenvolver, e avaliar os procesos de ensino – aprendizaxe, relativos á actividade física e o deporte, con atención e titorización segundo as características individuais e contextuais das persoas (xénero, idade, discapacidade, culturas, etc.).
A9 Elaborar propostas curriculares para as distintas etapas no marco institucional dun centro educativo, desenvolvendo os elementos da programación didáctica da área de E. Física, con arranxo á lexislación vixente e ao proxecto educativo de centro.
A11 Posuír o conxunto de habilidades ou competencias docentes que faciliten o proceso de ensino-aprendizaxe na aula de educación física.
A16 Deseñar, programar e desenvolver actividades esenciais da motricidade humana: o xogo, a danza e a expresión corporal, o exercicio e as actividades no medio natural, no ámbito educativo, recreativo e da actividade física e saúde, promovendo a igualdade de dereitos e oportunidades e evitando a exclusión en función do xénero e a discapacidade.
A17 Programar e desenvolver actividades físico-deportivas no medio natural, no contexto educativo e recreativo, favorecendo a participación á que todos teñen dereito e evitando a invisibilidade por razóns de xénero ou discapacidade.
A25 Identificar e comprender os requisitos psicomotores e sociomotores das habilidades deportivas, executando basicamente as habilidades motrices específicas dun conxunto de deportes, considerando as diferenzas por xénero.
A26 Identificar e aplicar as peculiaridades didácticas de cada especialidade deportiva na intención pedagóxica dos diferentes ámbitos de intervención.
A27 Aplicar os principios cinesiolóxicos, fisiolóxicos, biomecánicos, comportamentais e sociais nos contextos educativo, recreativo, da actividade física e saúde e do adestramento deportivo, recoñecendo as diferenzas biolóxicas entre homes e mulleres e a influencia da cultura de xénero nos hábitos de vida dos participantes.
A29 Identificar os riscos para a saúde que se derivan da práctica de actividade física insuficiente e inadecuada en calquera colectivo ou grupo social.
A31 Realizar a análise funcional da conduta nos contextos deportivos, educativos ou de exercicio físico para a saúde, como paso previo á intervención psicolóxica.
A33 Seleccionar e saber utilizar o material e equipamento deportivo adecuado para cada tipo de actividade físico-deportiva no contexto educativo, deportivo, recreativo e da actividade física e saúde.
B1 Coñecer e posuír a metodoloxía e estratexia necesaria para a aprendizaxe nas ciencias da actividade física e do deporte.
B2 Resolver problemas de forma eficaz e eficiente no ámbito das ciencias da actividade física e do deporte.
B3 Traballar nos diferentes contextos da actividade física e o deporte, de forma autónoma e con iniciativa, aplicando o pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Trabajar de forma colaboradora, desenvolvendo habilidades, de liderado, relación interpersoal e traballo en equipo.
B5 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán.
B6 Dinamizar grupos nos diferentes ámbitos do exercicio profesional.
B7 Xestionar a información.
B8 Desenvolver hábitos de excelencia e calidade nos diferentes ámbitos do exercicio profesional.
B9 Comprender a literatura científica do ámbito da actividade física e o deporte en lingua inglesa e en outras linguas de presenza significativa no ámbito científico.
B10 Saber aplicar as tecnoloxías da información e comunicación (TIC) ao ámbito das Ciencias da Actividade Física e do Deporte.
B11 Desenvolver competencias para a adaptación a novas situacións e resolución de problemas, e para a aprendizaxe autónoma.
B12 Coñecer os principios éticos necesarios para o correcto exercicio profesional e actuar de acordo con eles.
B13 Coñecer e aplicar metodoloxías de investigación que faciliten a análise, a reflexión e cambio da súa práctica profesional, posibilitando a súa formación permanente.
B14 Comprender e aplicar a lexislación vixente relativa ao marco das actividades físicas e deportivas nos distintos ámbitos: educación, deporte, xestión, lecer e saúde.
B15 Comprender e saber utilizar as importantes posibilidades que a educación física e o deporte teñen para xerar hábitos sociais e valores democráticos (coeducación de xéneros, respecto á diversidade social e cultural, cooperación, competición respectuosa, compromiso co contorno…).
B16 Dominar habilidades de comunicación verbal e non verbal necesarias no contexto da actividade física e o deporte.
B17 Promover e avaliar actividades de ampliación curricular, referentes á creación de hábitos autónomos de actividade física e deporte.
B18 Comprometerse e involucrarse socialmente coa súa profesión e en concreto, coa situación actual da actividade física e o deporte na educación formal; coa xestión do centro educativo; cos seus compañeiros (traballo cooperativo) e con aqueles aos que educa.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
- Facer que oalumno leve a cabo la posta en práctica, tanto específica como teórica dos contidos a desenrrolar vinculados co proceso de iniciación. A1
A5
A8
A9
A11
A16
A17
A25
A26
A27
A29
A31
A33
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B17
B18
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
- Dotar o alumno dos coñecimientos teóricos en relación a identificación do deporte desde a sua estructura formal e funcional básica A1
A5
A8
A9
A11
A16
A17
A25
A26
A27
A29
A31
A33
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B17
B18
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Saber planificar e programar en relación a o proceso, detallando obxetivos y contidos xenais e específicos A1
A5
A8
A9
A11
A16
A17
A25
A26
A27
A29
A31
A33
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B17
B18
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8

Contents
Topic Sub-topic
Tema 1.- Alcance e dimensión da asignatura. 1.1.- Introdución: marco lexislativo.
1.2.- Aproximación o concepto do deporte e as suas diferentes categorizacions en relación a la asignatura.
1.3.- Análisi do descriptor da asignatura.
1.4.- Interdisciplinariedade de contidos.
1.5.- Características xerales do rugbi nos diferentes procesos deportivos.
Tema 2.- Características de identidade do rugbi.
2.1.- Ha sabido conservar a sua ancestral y primitiva virilidade.
2.2.- Conserva y manteñe sus tradicions (externas e internas) sobre o xogo.
2.3.- Nunca a permitido que primara la victoria, o fin, por riba dos valores do xogo.
2.4.- Representa unha actividade en donde se mesturan e teñen cabida prototipos de personalidade diferentes, caracterizados de maneira mayoritaria nas distintas posicions de xogo.
2.5.- Es imprescindible a colaboración pra poder levar a cabo o xogo.
Tema 3.- Qué e o rugbi. 3.1.- Resumo conceptual.
3.1.1.- E dinámica.
3.1.2.- E naturalidade de acción.
3.1.3.- E explotación das habilidades e capacidades individuais para o uso colectivo.
3.1.4.- E diversión.
3.1.5.- E compañerismo.
3.1.6.- E tradición.
3.1.7.- E xogo.
Tema 4.- Historia do rugbi.
4.1.- Nacemento do rugbi.
4.1.1.- Visión “romántica” do nacemento do rugbi.
4.2.- Xogos históricos paralelos.
4.2.1.- Tsu Chu (Fútbol chino).
4.2.2.- Kemari.
4.2.3.- Pallone.
4.2.4.- Raices Gregas: Episcyro, Phenindo, Aporrhaxis, Uranio.
4.2.5.- Harspastum.
4.2.6.- Soule.
4.2.7.- Calcio.
4.3.- Evolución histórica.
4.3.1.- Soule vs. Calcio.
3.2.- RUGBI. Século XVII, XVIII, XIX.
3.3.- Loita de regras.
3.4.- Rugbi vs. Football.
3.5.- R.F.U./R.F.L.
3.6.- Actualidade.
4.- Torneos e espectáculos máis representativos.
4.1.- O Torneo VI Nacions.
4.1.1.- A Copa Calcuta.
4.1.2.- O Grand Slam.
4.1.3.- A tripla Coroa.
4.1.4.- A Culler de Madeira.
4.2.- A Super XV.
4.3.- O Torneo IV Nacions.
4.4.- O Campionato do Mundo.
Tema 5.- Coñecer e comprender un deporte: o rugbi.
5.1.- As clasificacions clásicas.
5.1.1.- O rugb e sua clasificación.
5.1.2.- Novas tendencias de clasificación.
5.2.- Diferentes tipos de rugbis.
5.2.1.- Rugbi a 15.
5.2.2.- Rugbi a 13.
5.2.3.- Rugbi a 7 (Seven).
5.2 4.- Rugbi a 12.
5.2.5.- Rugbi a 9.
5.2.6.- As aplicacions metodolóxicas do rugbi: Rugbi Image, Rugbi Master, Rugbi Sala, Mini Rugbi, Rugbi Playa, Quad rugbi.
Tema 6.- A estrutura formal do rugbi. 6.1.- As constantes formais.
6.1.1.- O móbil (o balón).
6.1.1.1.- Diferenciación do móbil en función da tipoloxía do rugbi.
6.1.1.2.- Posibles adaptacións en relación a o proceso de iniciación.
6.1.2.- O espazo.
6.1.2.1.- Diferenciación do espazo formal en función da tipoloxía do rugbi.
6.1.2.2.- Posibles adaptacións en relación a o proceso de iniciación.
6.1.3.- O tempo.
6.1.3.1.- Diferenciación do tempo formal en función da tipoloxía del rugby.
6.1.3.2.- Posibles adaptacións en relación a o proceso de iniciación.
6.1.4.- Os xogadores.
6.1.4.1.- Diferenciación dos Xogadores en función da tipoloxía del rugbi.
6.1.4.2.- Posibles adaptacións en relación a o proceso de iniciación.
6.1.5.- O obxectivo.
6.1.5.1.- Diferenciación do obxectivo en función da tipoloxía do rugbi.
6.1.5.2.- Posibles adaptacións en relación a o proceso de iniciación.
6.1.6.- O tenteo.
6.1.6.1.- Diferenciación do tenteo en función da tipoloxía do rugbi.
6.1.6.2.- Posibles adaptacios en relación al proceso de iniciación.
6.1.7.- Las regras.
6.1.7.1.- Diferenciación de las regras en función de la tipoloxía del rugby.
6.1.7.2.- Posibles adaptacións en relación a o proceso de iniciación.
6.1.8.- A técnica.
1.8.1.- Posibles adaptacións en relación a o proceso de iniciación.
6.1.9.- Los ritos e protocolos.
6.2.- Valoración das constantes de estrutura formal en relación con rugbi.
Tema 7.- A estrutura funcional do rugby.
7.1.- Concepto da estrutura funcional.
7.1.1.- Determinación da estrutura funcional.
7.1.1.1.- Po la estrutura formal.
7.1.1.2.- Po la filosofía do xogo.
7.1.1.3.- Po lo adestramento condicional.
7.1.1.4.- Por los xogadores.
7.1.1.5.- Por el modelo de análise.
7.1.2.- As visiones dentro de las estruturas.
7.1.2.1.- Visión tradicional.
7.1.2.1.1.- Características.
7.1.2.1.2.- Etapas.
7.1.2.2.- Visión integradora.
7.1.2.2.1.- Características.
7.1.2.2.2.- Etapas.
7.1.3.- Interpretación da estrutura funcional con respecto al rugby baixo a visión de diferentes modelos de análise.
Tema 8.- A observación e aplicación de modelos e métodos no proceso de iniciación.
8.1.- Elementos de estrutura funcional.
8.2.- Construción das planillas de observación de cada uno de los elementos de estructura funcional del rugby.
8.2.1.- La mele.
8.2.1.1.- Zona de localización.
8.2.1.2.- Estado inicial.
8.2.1.3.- Formación.
8.2.1.4.- Introdución do balón.
8.2.1.5.- Desenvolvemento da mele.
8.2.1.6.- Estado final do desenvolvemento da mele.
8.2.1.7.- Resultado inicial.
8.2.1.8.- Resultado final.
8.2.2.- A touche.
8.2.2.1.- Zona de localización.
8.2.2.2.- Estado inicial.
8.2.2.3.- Formación.
8.2.2.4.- Desenvolvemento.
8.2.2.5.- Resultado final del desenvolvemento.
8.2.2.6.- Resultado final.
8.2.3.- O maul.
8.2.3.1.- Zona de localización.
8.2.3.2.- Estado inicial.
8.2.3.3.- Formación.
8.2.3.4.- Desenvolvemento.
8.2.3.5.- Estado del desenvolvemento.
8.2.3.6.- Resultado final.
8.2.4.- O ruck.
8.2.4.1.- Zona de localización.
8.2.4.2.- Estado inicial.
8.2.4.3.- Formación.
8.2.4.4.- Desenvolvemento.
8.2.4.5.- Estado del desenvolvemento.
8.2.4.6.- Resultado final.
8.2.5.- O xogo a man.
8.2.5.1.- Zona de localización.
8.2.5.2.- Desenvolvemento.
8.2.5.3.- Resultado final.
8.2.6.- O xogo o pe.
8.2.6.1.- Zona de localización.
8.2.6.2.- Desenvolvemento.
8.2.6.3.- Resultado final.
8.3.- Exemplo de posible instrumento de análise integrado.
8.3.1.- Partido.
8.3.2.- Tempo.
8.3.3.- Recuperación.
8.3.4.- Zona de recuperación.
8.3.5.- Acción.
8.3.6.- Zona de inicio.
8.3.7.- Formación.
8.3.8.- Desenvolvemento.
8.3.9.- Resultado inicial.
8.3.10.- Apertura.
8.3.11.- Resultado final.
8.3.12.- Final.
8.3.13.- Zona de remate.
Tema 9- Relación entre técnica y táctica.
9.1.- A técnica como necesidade táctica en el desenvolvemento do xogo de rugby.
9.2.- A táctica como necesidade para la adquisición da técnica en el desenvolvemento do xogo de rugby.
Tema 10.- Relación entre táctica y estratexia.
10.1- La estratexia en mans das características físico-psico-técnico-tácticas.
10.2.- A visión directiva como punto de referencia del desenvolvemento da estratexia de xogo.
10.3.- Las posibilidades de modificación de la estratexia de xogo.
Tema 11.- A capacidade coordinativa e o acto motor no rugby.
11.1.- Consideracións sobre o concepto de coordinación motriz
11.2.- Relación entre as capacidades de coordinación e o acto motor del xogador de rugby.
11.2.1.- Combinación de diferentes movementos nas diferentes manifestacións do xogo.
11.2.2.- Capacidade coordinativa e automatización de combinacións.
11.3.- Aspectos a ter en conta en el desenvolvemento das capacidades coordinativas do xogador según das diferentes etapas evolutivas.
11.4.- Propostas para o entrenamento específico de las capacidades coordinativas en rugby.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech A1 A5 A8 A9 A11 A16 A26 A29 A31 A33 B1 B2 B3 B4 B6 B7 B10 B12 B15 B16 C7 12 24 36
Mixed objective/subjective test A17 A25 A27 B5 B8 B9 B11 B13 B14 2 18 20
Problem solving B17 B18 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C8 26 45 71
Document analysis A29 B1 B3 B7 C1 C2 C5 C6 2 14 16
 
Personalized attention 7 0 7
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech Aulas de carácter teórico nas que o docente desnrrolará os contidos dos diferentes temas relacionados nas guias docentes.
Mixed objective/subjective test Correspondera con duas partes diferenciadas. Unha teórica e outra de indole práctico.
Problem solving Desenrrolaranse casos prácticos aplicables os diferentes procesos e ámbitos deportivos en relación co rugby.
Document analysis Aportaranse diferentes artigos de carácter formal-funcional para o seu estudio, análisis e a sua asimilación.

Personalized attention
Methodologies
Problem solving
Document analysis
Description
Durante o curso académico se farán resolucions a os diferentes casos prácticos presentados , eso fará que o alumno lle surjan dubidas que deberán ser solventadas de xeito individual e constante.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Mixed objective/subjective test A17 A25 A27 B5 B8 B9 B11 B13 B14 Constará de duas partes:
1ª proba teórica, na que se preguntará sobre aqueles contidos de carácter teórico que teñan relación co presentado na guía docente e que se haxan traballado durante o desenrrolo do curso académico. Terá un valor de 4 puntos.
2ª proba práctica, na que se terán que aplicar todos os anteriores contidos teóricos para la resolución dun hipotético caso práctico. Tendrá un valor de 3 puntos.
Será necesario aprobar as duas prates para poder optar a media das notas obtidas.
Executarase do mesmo xeito nas duas oportunidades das que dispón o alumno o longo do curso,
70
Problem solving B17 B18 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C8 Durante o curso se traballarán prácticas de aula na que se expondrán diferentes casuísticas relacionadas co rugby en os seus distintos procesos e ámbitos. Nelas os alumnos deberán de solventar problemas de desenrrolo, evolución e corrección de contidos.
A presentación farase na clase seguinte a aquela na que se interactuó e a resolución dará lugar a calificación.
Por esto, o comenzo do curso divididirase os alumnos en grupos que serán os que sirvan para levar a cabo ditas prácticas pactadas.
A nota obtida será a que se sume a la conseguida na proba mixta, independentemente do seu porcentaxe.
Nesta parte da evaluación, o alumnoque no crumpa co requisito de porcentaxe de asistencia no tendrá posibilidade de sumar a nota a la totalidad da calificación, po lo que na segunda oportunidade procederase a calificar soamente a proba mixta.
30
 
Assessment comments

1ª oportunidade:

-         
E obrigatoria a asistencia o 70% de las clases

-         
Si o alumno no cumpre o % de asistencia a clase obrigatorio:

o   ten dereito a
presentarse o examen (proba mixta) como o resto do alumnado que cumpra o
requisito de asistencia;

o   perde a
puntuación correspondente o apartado resolución de problemas (3 puntos)

o   perde a
puntuación correspondiente a parte práctica da proba mixta (3 puntos).

-         
O apartado teórico da proba mixta (4 puntos) no caso de ser aprobada
conservarase para a 2a oportunidade.

-          Para estudantes lesionados, os contidos prácticos
e o examen prático adaptarase en función das características da súa
lesión (gravidade, periodo de baixa…).   

 

 2ª oportunidade:

Alumnos sin % de asistencia obrigatorio:

-         
Non fai falta asistencia para aprobar a materia na segunda oportunidade.

-         
Ten que realizar a parte práctica da proba mixta en todos os casos; e, a parte
teórica no caso de habela suspendido na primiera oportunidade

-         
Apartado de resolución de problemas non poden facelo xa que e un contido
trabllado durante as clases

Alumno con asistencia:

-         
Examinarase daquel apartado da proba mixta non aprobado na primira
oportunidade.

Para a realización da proba mixta deberase de
comunicar o responsable da asignatura a necesidade de facer dita proba no
idioma galego a semana anterior a data señalada para tal fin. No caso de non
ser comunicado realizarase no idioma castelan.

Na circunstancia de matrícula parcial do alumno, éste
tendrá que cumprir cos requisitos establecidos do mesmo xeito co resto do
alumnado o de ter necesidade  comunicarllo
o responsable da asignatura quen o adaptará en base as posibilidades.


Sources of information
Basic

BAYER, C. (1986): La enseñanza de los Juegos Deportivos Colectivos. Editorial Hispano Europea. Barcelona.

BERNARDOS, C. y USERO, F. (1988) Rugby básico. Editorial Alhambra. Madrid.

BLÁZQUEZ, D. (1986): Iniciación a los Deportes de Equipo. Ediciones Martínez Roca. Barcelona.

BORTOLI, L. & ROBAZZA, C. (1991): Teoría dello Schema ed apprendimento motorio. Rivista di Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 21, pp. 63-70.

BOUET, M. (1968): Signification du Sport. Editorial PUF. París.

CASTARLENAS, J. L. (1993): Estudio de las situaciones de Oposición y Competición. Aplicación de los universales ludomotores a los deportes de combate: el Judo. Apunts. Educación Física y Deportes, n1 32, pp. 54-65.

CORLESS, B. (1988) El Rugby. Técnica, táctica y entrenamiento. Hispano-Europea. Barcelona.

DOPICO, J. , IGLESIAS, E. (1994): Judo: hacia un análisis de la Táctica en función del Reglamento. R.E.D. (Revista de Entrenamiento Deportivo), n1 2, pp. 37-44.

DOPICO, J., VÁZQUEZ, J. y SANTIAGO, M. (1993): La Estructura Formal y Funcional de los Deportes de Lucha con Agarre. Seminario: La Estrategia y la Táctica en los Deportes de Lucha: Kárate-Judo. INEF-Galicia. A Coruña.

DUFOUR, W. (1989): Le tecniche dìosservazione del comportamento motorio. Rivista di Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 17, pp. 28-32.

ETXEBESTE, J. y JOVEN, A. (1989) Rugby educativo. Paper Kite. Lérida.

GREENWOOD, J. (1993) Rugby total. Editorial Tutor y F.E.R. . Madrid.

GREENWOOD, J. (1994) Rugby táctico y mental. Editorial Tutor y F.E.R. . Madrid.

GROSER, HERMAN, TUSKER y ZINTL (1991): El Movimiento Deportivo. Editorial Martínez Roca. Barcelona.

HERNÁNDEZ, J. (1987): Estudio sobre el análisis de la Acción de Juego en los Deportes de Equipo: Su aplicación al Baloncesto. Tesis Doctoral. Barcelona.

HERNÁNDEZ, J. (1994): Análisis de las Estructuras del Juego Deportivo. INDE Publicaciones. Barcelona.

HOTZ, A. (1991): Il rilancio delle capacitá cognitive nello sport. Rivista di Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 23, pp. 33-37.

KONZANG, I. (1990): Attivitá cognitiva e formazione del giocatore. Rivista di Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 20, pp. 14-20.

MAGNO, P. (1991): Lìallenamento della capacitá senso-perceptiva. Rivista di Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 23, pp. 43-50.

MAHLO, F. (1981): La Acción Táctica en el Juego. Editorial Pueblo y Educación. La Habana.

MEINEL, K. & SCHNABEL, G. (1987) Teoría del Movimiento. Motricidad Deportiva. Editorial Stadium. Buenos Aires (Argentina).

NERIN, J. (1988) Rugby. Entreinement fisique. Editorial Ánfora. París.

NERIN, J. (1989) Rugby. Entrenamiento del rugby. Editorial Ánfora. París.

PARLEBÁS, P. (1988): Elementos de Sociología del Deporte. Editorial Unisport. Málaga.

RIERA RIERA, J. (1989): Aprendizaje de la Técnica y la Táctica deportivas. Publicaciones INDE. Barcelona.

RIGAL, R., PAOLETTI, R. Y PORTMANN, M. (1993): Motricidad: Aproximación Psicofisiológica. Editorial Augusto E. Pila Teleña. Madrid.

SCHNABEL, G. (1988): Il fattore tecnico coordinativo. Rivista di Cultura Sportiva. Scuolla dello Sport, n1 13, pp. 23-27.

SCHUBERT, F. (1990): Apprendimento della Técnica et Sport di situazione. Rivista di Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 18, pp. 47-53.

SCHUBERT, F. (1990): Sport di situazione ed apprendimento tecnico. Rivista di Cultura Sportiva. Scuolla dello Sport, n1 20, pp. 27-31.

SOLÁ, J. (1989).- El entrenamiento de un equipo de rugby. R.E.D., nº 5-6, vol. III, pág. 60, Barcelona.

STAROSTA, W. (1992): Sensazione cinestetiche ed apprendimento della tecnica. Rivista di Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 24, pp. 27-30.

VARIOS (1992): Judo I. Editorial Comité Olímpico Español. Madrid.

VARIOS (1993): Estudio praxiológico de las prácticas deportivas, expresivas, lúdico-recreativas y aprehensivas. Apunts. Educación Física y Deportes, n1 32, pp.27-37.

VÁZQUEZ LAZO, J.C. (1998) “Iniciación al rugby”. I.S.B.N.: 84-8013-370-8. Gymnos. Madrid

VÁZQUEZ LAZO, J.C. (1998) C.T.P. con el título “Análisis estructural del hockey sobre hierba”. N.R. C-2106-1998. INEF-Galicia.A Coruña

VÁZQUEZ LAZO, J.C. (1998) C.T.P. con el título “Estructura funcional en base a un modelo sociomotriz en relación al deporte del rugby”. N.R. C-2105-1998. INEF-Galicia.A Coruña, 1998.

VIAL, P., ROCHE, D. & FRADET, C. (1978): Le judo. Evolution de la competition. Editorial Vigot. París.

Complementary

ACUÑA DELGADO, A. (1994): Fundamentos Socioculturales de la Motricidad Humana y el Deporte. Edita Servicio de Publicaciones de la Universidad de Granada. Granada.

ARNAIZ SÁNCHEZ, P. (1988): Fundamentación de la Práctica Psicomotriz en B. Aucuturier. Editorial Seco Olea. Madrid.

BARRIÈRE, R. y otros (1990).- Rugby: enseignant-entraîneur: Une double responsablilité (2ª parte). E.P.S., nº 224, pág. 11, Paris.

BERGER, J. & MINOW, H. (1984): Microcicli e metodología delĺallenamento. Rivista di Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 3, pp. 14-21.

BUTTIFANT, M. y col. (1987): Deux exemples: Combat et Football. Revista EPS, n1 207, pp. 71-74.

CARRERAS, D. y SOLÁ, J. (1997).- Hacia una sistematización del análisis del juego. Rugby: el juego al pie. APUNTS de educaciò física i esports, nº 47, pág. 40, Barcelona.

CAZENAVE, F. (1974).- Rugby: la technique individuelle du joueur de rugby francais: la passe. E.P.S., nº 127, pág. 74, Paris.

CEI, A., BERGERONE, C. & RUGGERI, V. (1986): Anticipazione e stile attentivo. Rivista di Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 6, pp. 38-42.

COLLINET, S. (1995).- Rugby: le plaquage. E.P.S., nº252, pág. 54, Paris.

CORRAZE, J. (1988): Las bases neuropsicológicas del movimiento. Editorial Paidotribo. Barcelona.

COULAT, M. (1988).- Rugby: intelligence des actions individuelles et collectives (partie II). E.P.S., nº 211, pág. 22, Paris.

DE PAZ, J. (1994): La formación táctica en el balonmano. Procesos de aprendizaje y propuestas. I Congreso Internacional de Castilla y León de Rendimiento Deportivo. León.

DE VEGA, M. (1985): Introducción a la Psicología Cognitiva. Alianza Editorial. Madrid.

DELEPLACE, R. (1966).- Rugby à 15: écoles et styles. E.P.S., nº 79, pág. 69, Paris.

DELFINI, P. (1991): La determinazione: aspeti cognitivi. Rivista de Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 23, pp. 38-42.

DURAND, M. (1992): Desarrollo Motor y detección de jóvenes talentos en el deporte. Congreso Galego do Deporte e a Educación Física. A Coruña.

DURRIEU, C. (1990).- Rugby: jeux d́opposition. E.P.S.,nº 223, pág. 66, Paris.

DURRIEU, C. (1991).- Juegos de oposición: situaciones de rugby. R.E.F., nº41, pág. 23, Barcelona.

ESPUNA, G. (1991).- El pateador. BOLETÍN TÉCNICO, nº 27 , pág. 441-448. Escuela Técnica Nacional. Madrid. (Extracto del libro Le Buteur en Rugby)

FAMOSE, J.P. (1992): Aprendizaje Motor y dificultad de la tarea. Editorial Paidotribo. Barcelona.

FORTEZA DE LA ROSA, A. (1988): Teoría y Metodología del Entrenamiento. Instituto Superior de Cultura Física de la Habana. Cuba.

FORTEZA DE LA ROSA, A. (1988): Teoría y Metodología del Entrenamiento. Instituto Superior de Cultura Física de la Habana. Cuba.

GOYFFON, P. (1969).- Rugby: clarification du jeu dáttaque. nº99, pág. 65. Paris.

GROSER, STARISCHKA & ZIMMERMANN (1988): Principios del entrenamiento deportivo. Editorial Martínez Roca. Barcelona.

GUZMAN, M. (1992): Criterios básicos de la táctica en los deportes individuales. Revista de Entrenamiento Deportivo (RED), n1 2.

GUZMAN, M. (1992): Criterios básicos de la táctica en los deportes individuales. Revista de Entrenamiento Deportivo (RED), n1 2.

HARRE, D. & HAUPTMANN, M. (1987) La rapiditá ed il suo sviluppo. Rivista di Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 11, pp. 31-38.

HERNÁNDEZ, J. (1988): Diferentes perspectivas de análisis de la Acción de Juego en los Deportes de Equipo. Revista de Entrenamiento Deportivo, n1 5 y 6.

JOUBERT, J. C. (1987).- El pase en rugby: progresión pedagógica. R.E.D., nº1, vol.

JOUBERT, J. C. (1987).- El pase en rugby: progresión pedagógica. R.E.D., nº1, vol. I, pág. 58-62, Barcelona.

JOUBERT, J.C. (1974).- Rugby: Les coups de pied d́envoi et de renvoi. Modifications aux regles. E.P.S., nº125, pág. 68, Paris.

KONZANG, G. (1991): Conoscere e giocare. Rivista di Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 21, pp. 57-62.

LAMOUR, H. (1991): Manual para la enseñanza de la E. F. y el Deporte. Editorial Paidós Ibérica. Barcelona.

LAWTHER, J. D. (1983): Aprendizaje de las habilidades motrices. Editorial Paidós Ibérica. Barcelona.

LE BOULCH, J. (1978): Hacia una ciencia del movimiento humano. Introducción a la psicokinética. Editorial Paidós. Buenos Aires (Argentina).

LE BOULCH, J. (1991): El Deporte Educactivo. Editorial Paidós Ibérica. Barcelona.

LÓPEZ, C. (1993): Modificaciones en los niveles de lípidos y lipoproteínas en luchadores. Congreso Nacional sobre Salud y Calidad de vida. León.

LÜSCHEN G. y WEIS K. (1979): Sociología del Deporte. Editorial Miñón. Valladolid.

MAHLO, F. (1981): La Acción Táctica en el Juego. Editorial Pueblo y Educación. La Habana.

MANNO, R. (1991): Fundamentos del Entrenamiento Deportivo. Editorial Paidotribo. Barcelona.

MATVEEV, L. (1985): Fundamentos del Entrenamiento Deportivo. Editorial Ráduga. Madrid-Moscú.

MERINO, C. (1991): La capacidad coordinativa en deportes de equipo. Revista de Educación Física, n1 38, pp. 2-9.

NADORI, L. (1983): Il talento e a sua selezione. Rivista di Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 1, pp. 43-49.

NOUGIER, V. (1990): Ĺorientamento delĺattenzione. Rivista di Cultura Sportiva. Scuola dello Sport, n1 20, pp. 7-13.

OÑA SICILIA, A. (1994): Comportamiento Motor. Edita Servicio de Publicaciones de la Universidad de Granada. Granada.

OÑA SICILIA, A. (1994): Comportamiento Motor. Edita Servicio de Publicaciones de la Universidad de Granada. Granada.

ÓREILLY, L. (1990).- Apoyo de cerca: el maul. BOLETÍN TÉCNICO, nº 16 , pág. 231-236. Escuela Técnica Nacional. Madrid.

ÓREILLY, L. (1990).- La touche: un nuevo desafío. BOLETÍN TÉCNICO, nº21 , pág. 354-363. Escuela Técnica Nacional. Madrid.

PARLEBÁS, P. (1981): Contribution a un lexique commente en Science de ĺAction Motrice. Publications INSEP. París.

PARLEBÁS, P. (1984): Perspectivas para una Educación Física Moderna. Editorial Unisport. Málaga.

PINON, B. (1987): La transferencia en las situaciones de aprendizaje motor. Revista de Educación Física, n1 13, pp. 21-29.

PIQUE, J. (1988).- Las combinaciones de los tres-cuartos. BOLETÍN TÉCNICO, nº 1 , pág. 7-8 Escuela Técnica Nacional. Madrid.

PIQUE, J. (1988).- Las combinaciones de los tres-cuartos. BOLETÍN TÉCNICO, nº 0, pág. 10-11 Escuela Técnica Nacional. Madrid.

PLA, O. (1987).- Rugby: una sesión de placaje. R.E.F., nº14, pág. 19, Barcelona.

PLATONOV, V. N. (1988): El Entrenamiento Deportivo. Teoría y Metodología. Editorial Paidotribo. Barcelona.

PLATONOV, V. N. (1991): La Adaptación en el Deporte. Editorial Paidotribo. Barcelona.

PLATONOV, V. N. (1992): Bases de la preparación de los jóvenes deportistas con un sistema de preparación a largo plazo. Congreso Galego do Deporte e a Educación Física. A Coruña.

POPINCIUN, C. (1975) Rugby. Manual para profesores y entrenadores. Stadium. Buenos Aires.

POUILLART, G. (1989): Las Actividades Físicas y Deportivas: enseñar, estimular, entrenar. Editorial Paidós Ibérica. Barcelona.

POULAIN, R. (1967).- Rugby: les 3ª lignes et la mêlée. E.P.S., nº 85, pág. 77, Paris.

POULAIN, R. (1968).- Rugby: les avants dans le jeu ouvert. E.P.S., nº 92, pág. 67, Paris.

POULAIN, R. (1968).- Rugby: les trois-quarts centres. E.P.S., nº 95, pág. 69, Paris.

práctica del rugby. A propósito de un caso. Archivos de Medicina del Deporte,

RUÍZ PÉREZ, L.M. (1994): Deporte y Aprendizaje. Editorial Visor. Madrid.

SAVARD, C. & BRUNELLE, J. (1991): Ĺinfluence du respect de la tecnique sur la realisation d́un geste moteur. Revista STAPS, n1 25, pp. 7-19.

SEIRUL-LO, F. (1986): Estructura de las sesiones de participación cognitiva. Revista de Educación Física, n1 10, pp. 5-8.

SEIRUL-LO, F. (1986): Estructura de las sesiones de participación cognitiva. Revista de Educación Física, n1 10, pp. 5-8.

TASSET, J.M. (1987): Teoría y Práctica de la Psicomotricidad. Editorial Paidós Ibérica. Barcelona.

TICOULAT, M. (1988).- Rugby: intelligence des actions individuelles et collectives (partie III). E.P.S., nº 212, pág. 37, Paris.

TICOULAT, M. (1988).- Rugby; intelligence des actions individuelles et collectives (partie I). E.P.S., nº 210, pág, 20, Paris.

USERO, F. (1988) Manual de Rugby a “9" y a “12". F.E.R. Madrid.

USERO, F. (1993) Rugby. Entrenamiento y juego. Campomanes Libros S.L. Madrid.

USERO, F. y OTROS (1986) La preparación física del rugby. F.E.R. Madrid.

VANGIONI, J. (1989).- Objetivos pedagógicos en los deportes de combate y de

VANGIONI, J. (1989).- Objetivos pedagógicos en los deportes de combate y de equipo. R.E.F., nº28, pág. 29-34, Barcelona.

VARIOS (1989).- La touche y el juego de tres-cuartos desde la touche (1ª parte). BOLETÍN TÉCNICO, nº 5 , pág. 73-81. Escuela Técnica Nacional. Madrid. (Producido por la Unión Escocesa de Rugby).

VARIOS (1976): Aspectos fundamentales del entrenamiento de la Lucha. Edita Federación Internacional de Lucha Amateur. Belgrado (Jugoslavia).

VARIOS (1987): Comportamiento de la hemoglobina después de una carga física hasta el agotamiento en atletas de Judo y Ciclismo. Revista de Cultura Física. Instituto Superior de Cultura Física de La Habana (Cuba), n1 2, pp. 59-67.

VARIOS (1988).- El sistema Neozelandés. BOLETÍN TÉCNICO, nº 2, pág. 17-30. Escuela Técnica Nacional. Madrid.

VARIOS (1988).- Melé y juego de los tres-cuartos desde la melé. BOLETÍN TÉCNICO, nº 4 , pág. 43-72. Escuela Técnica Nacional. Madrid.

VARIOS (1988): Yearly changes in the body composition and muscular strenght of High School wrestlers. RQES, N1 3, pp. 244-247.

VARIOS (1989).- Análisis del juego. BOLETÍN TÉCNICO, nº 8 , pág. 115-118. Escuela Técnica Nacional. Madrid. (Folleto Técnico de la NZRFU.)

VARIOS (1989).- Defensa. BOLETÍN TÉCNICO, nº 10 , pág.137-156. Escuela Técnica Nacional. Madrid. (Producido por la Unión Escocesa de Rugby).

VARIOS (1989).- La touche y el juego de tres-cuartos desde la touche (2ª parte). BOLETÍN TÉCNICO, nº 6 , pág. 83-100. Escuela Técnica Nacional. Madrid. (Producido por la Unión Escocesa de Rugby).

VARIOS (1989).- Posiciones para árbitros. BOLETÍN TÉCNICO, nº 9 , pág.129-136. Escuela Técnica Nacional. Madrid. (Producido por la Unión Escocesa de Rugby).

VARIOS (1989): Validity of anthropometric estimations of body composition in High School wrestlers. RQES, n1 3, pp. 239-245.

VARIOS (1990).- El calentamiento. Fundamentos fisiológicos y metodología. BOLETÍN TÉCNICO, nº 17 , pág. 251-262. Escuela Técnica Nacional. Madrid.

VARIOS (1992): Body composition of Winconsin Interscholastic wrestlers. RQES, n1 1, pg. 50.

VARIOS (1992): Comparison of bioelectrical impedance and skinfolds to determine minimal weights in High School wrestlers. RQES, n1 1, pg. 52.

VARIOS (1993): Apuntes del Curso de Postgrado: Preparación Física en Deportes de Equipo. INEF-Galicia, Universidade da Coruña.

VARIOS (1993): Apuntes del Curso de Postgrado: Preparación Física en Deportes de Equipo. INEF-Galicia, Universidade da Coruña.

VELA, J. M. (1993).- Rugby: lectura de las situaciones de juego. R.E.D., nº 3, vol. VII, pág. 32-35, Barcelona.

VII, pág. 32-35, Barcelona.

VILLEGAS, C. (1991).- La melé. BOLETÍN TÉCNICO, nº 25 , pág. 403-415. Escuela Técnica Nacional. Madrid.

vol. VI, pág. 203., Pamplona-Iruñea.

WEINECK, J. (1992): Capacidad de desarrollo y entrenamiento de las principales formas de exigencia motora en la infancia y adolescencia. Congreso Galego do Deporte e a Educación Física. A Coruña.


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
Bases of Physical Education and Sport/620G01004
Learning and Motor Control/620G01012

Subjects that are recommended to be taken simultaneously
Games and Leisure Sport/620G01005

Subjects that continue the syllabus
Theory and Practice of Exercise/620G01016
Teaching/Learning Processes in Physical Activity and Sport/620G01022

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.