Identifying Data 2019/20
Subject (*) Iniciación en deportes IV (Natación) (optativa) Code 620G01313
Study programme
Grao en Ciencias da Actividade Física e do Deporte
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate Yearly
Third Optional 6
Language
Spanish
English
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Educación Física e Deportiva
Coordinador
Sanchez Molina, Jose Andres
E-mail
jose.andres.sanchez.molina@udc.es
Lecturers
Sanchez Molina, Jose Andres
E-mail
jose.andres.sanchez.molina@udc.es
Web http://http://www.motorcontrolgroup.com/
General description Unha vez que o suxeito se ha adaptado ao medio acuático e tivo a posibilidade de evolucionar na aprendizaxe das habilidades básicas acuáticas, un dos posibles obxectivos é conseguir desprazarse da forma máis rápida e económica posible; para iso, exponse as habilidades específicas propias do medio acuático como son os estilos da natación deportiva, así como as saídas e as viraxes.
Aínda que o estilo individual de cada nadador depende en gran medida das súas características corporais, non por iso han de escusarse os erros técnicos nas execucións individuais, debéndose distinguir as desviacións persoais do estilo eficiente. Non se ha de esquecer que o adestramento técnico sempre ha de acompañar ao nadador, ocupando o primeiro plano nunha primeira fase de aprendizaxe e perfeccionamento, que é a que neste curso tratarase xunto aos procedementos de adestramento e a súa aplicación permitindo iniciar o camiño cara á natación deportiva.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A5 Fomentar a convivencia, estimulando e poñendo en valor a capacidade de constancia, esforzo e disciplina dos participantes nas actividades de educación física e deportiva.
A18 Deseñar e aplicar métodos adecuados para o desenvolvemento e a avaliación técnico-científica das habilidades motrices básicas nas diferentes etapas evolutivas do ser humano, considerando o xénero.
A19 Planificar, desenvolver, controlar e avaliar técnica e cientificamente o proceso de adestramento deportivo nos seus distintos niveis e nas diferentes etapas da vida deportiva, de equipos con miras á competición, tendo en conta as diferenzas biolóxicas entre homes e mulleres e a influencia da cultura de xénero na actuación do adestrador e nos deportistas.
A25 Identificar e comprender os requisitos psicomotores e sociomotores das habilidades deportivas, executando basicamente as habilidades motrices específicas dun conxunto de deportes, considerando as diferenzas por xénero.
A26 Identificar e aplicar as peculiaridades didácticas de cada especialidade deportiva na intención pedagóxica dos diferentes ámbitos de intervención.
A27 Aplicar os principios cinesiolóxicos, fisiolóxicos, biomecánicos, comportamentais e sociais nos contextos educativo, recreativo, da actividade física e saúde e do adestramento deportivo, recoñecendo as diferenzas biolóxicas entre homes e mulleres e a influencia da cultura de xénero nos hábitos de vida dos participantes.
A33 Seleccionar e saber utilizar o material e equipamento deportivo adecuado para cada tipo de actividade físico-deportiva no contexto educativo, deportivo, recreativo e da actividade física e saúde.
B1 Coñecer e posuír a metodoloxía e estratexia necesaria para a aprendizaxe nas ciencias da actividade física e do deporte.
B2 Resolver problemas de forma eficaz e eficiente no ámbito das ciencias da actividade física e do deporte.
B4 Trabajar de forma colaboradora, desenvolvendo habilidades, de liderado, relación interpersoal e traballo en equipo.
B6 Dinamizar grupos nos diferentes ámbitos do exercicio profesional.
B7 Xestionar a información.
B9 Comprender a literatura científica do ámbito da actividade física e o deporte en lingua inglesa e en outras linguas de presenza significativa no ámbito científico.
B10 Saber aplicar as tecnoloxías da información e comunicación (TIC) ao ámbito das Ciencias da Actividade Física e do Deporte.
B11 Desenvolver competencias para a adaptación a novas situacións e resolución de problemas, e para a aprendizaxe autónoma.
B16 Dominar habilidades de comunicación verbal e non verbal necesarias no contexto da actividade física e o deporte.
B19 Exercer a profesión con responsabilidade, respecto e compromiso.
B20 Coñecer, reflexionar e adquirir hábitos e destrezas para a aprendizaxe autónoma e o traballo en equipo a partir das prácticas externas en algún dos principais ámbitos de integración laboral, en relación ás competencias adquiridas no grao que se verán reflectidas no traballo fin de grao.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Identificar os fundamentos biomecánicos que condicionan os modelos técnicos da natación deportiva e a aplicación dos principios do adestramento en situacións reais. A25
A27
B1
B4
B7
B9
B16
C3
C6
Describir e comprender a técnica dos estilos de nado, viraxes e saídas de competición e os seus aspectos regulamentarios. A25
B1
B7
C2
Analizar e discutir a conveniencia de establecer unha secuencia de ensino-perfeccionamento das accións técnicas propias da natación deportiva. A26
B1
B2
C1
Buscar posibles medios para percibir a execución e evolución da acción técnica, xustificar a razón da súa efectividade e o efecto da falta de coñecemento e atención sobre a mesma. A25
A26
A27
B2
B4
C3
C6
Detectar desviacións na execución de calquera modelo técnico empregado na natación deportiva, comprender as súas consecuencias, xustificar a súa existencia, determinar a súa relación con outros e establecer os medios para o axuste. A19
A25
A26
A27
B2
B10
B11
C3
C6
Aplicar os coñecementos teórico-prácticos adquiridos na adquisición de habilidades específicas da natación deportiva e no seu adestramento. A5
A18
A19
A33
B2
B4
C2
C3
Analizar, criticar e discutir a intervención propia e allea no proceso de ensino-aprendizaxe, perfeccionamento e adestramento; e, expor alternativas en situacións prácticas, segundo a capacidade de aplicar coñecementos, propostas e organizar tarefas e información asociada. A25
A26
B1
B2
B6
B16
B19
B20
C2
C3
C6
C7

Contents
Topic Sub-topic
Bloque temático 1. Modelos técnicos de natación e as súas bases biomecánicas Tema 1.1. Tipos de movementos de propulsión utilizados na natación
Tema 1.2. Hidrostática
Tema 1.3. Hidrodinámica
Bloque temático 2. Metodoloxía da formación para a mellora da técnica Tema 2.1. Formación técnica en natación
Tema 2.2. Aspectos específicos do modelo técnico do estilo bolboreta
Tema 2.3. Aspectos específicos do modelo técnico do estilo braza
Tema 2.4. Aspectos específicos do modelo técnico do estilo costas
Tema 2.5. Aspectos específicos do modelo técnico do estilo crol
Bloque temático 3. Bases mecánicas e modelos técnicos de saídas e viraxes Tema 3.1. Bases mecánicas das saídas na natación
Tema 3.2. Modelos técnicos de saídas de natación
Tema 3.3. Bases mecánicas dos viraxes na natación
Tema 3.4. Modelos técnicos de viraxes e chegadas na natación
Bloque temático 4. Metodoloxía de formación para a mellora das capacidades físicas. Tema 4.1. Procedementos de adestramento
Tema 4.2. Aplicación de procedementos de adestramento
Tema 4.3. Enfoque estratéxico da proba

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Introductory activities B7 C6 1 0 1
Guest lecture / keynote speech A25 A26 B1 19 30 49
Physical exercise A5 A18 A19 A25 A33 B1 B2 B4 15 12 27
Collaborative learning A5 A25 A26 0 12 12
Case study A18 A19 A25 B7 B2 0 10 10
Workshop A18 A19 B1 B2 B6 B10 B19 C1 5 0 5
ICT practicals A5 B4 B9 2.5 7.5 10
Field trip B11 B16 B20 C7 0 4 4
Workbook A25 A27 B1 B7 C3 C6 C7 0 12 12
Student portfolio B7 B9 B20 C1 C2 C3 C6 C7 0 10 10
Mixed objective/subjective test A5 A33 B1 B2 B9 2 0 2
Practical test: A25 0.5 3.5 4
 
Personalized attention 4 0 4
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Introductory activities O primeiro día de clase realizarase unha completa explicación dos aspectos tratados na guía docente co fin de que os alumnos coñezan as competencias que se pretende que adquiran.
De igual forma previo á realización de calquera dos traballos e actividades propostos achegarase a información necesaria e procederase á organización dos alumnos para o seu óptimo desenvolvemento.
Guest lecture / keynote speech Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Nas propias sesións, integraranse outra metodoloxías como prácticas a través de Tics, aprendizaxe colaborativa ou presentacións orais dos alumnos.
Physical exercise Realización por parte dos alumnos das tarefas motrices de aprendizaxe propostas: polo profesor, por outros compañeiros ou polo propio alumno.
Pretende facilitar a práctica dos alumnos, ata que sexan capaces de realizar determinadas habilidades específicas cun certo grao de competencia permitindo aplicar sobre o grupo de traballo e sobre si mesmo os coñecementos que vaia adquirindo na materia, que valore a constancia e o esforzo para lograr as metas; e, adquira, se é posible, o interese pola práctica da natación.
Collaborative learning Traballo en grupo non presencial relacionado cos contidos prácticos da materia e co desenvolvemento do traballo teórico-práctico.
Case study O alumno sitúase ante un problema concreto (caso), que describe unha situación real, e debe ser capaz de analizala, para chegar a unha decisión razoada a través dun proceso de discusión en pequenos grupos de traballo.
Workshop Modalidade formativa orientada á aplicación de aprendizaxes na que se poden combinar diversas metodoloxías/probas (exposicións, simulacións, debates, solución de problemas, prácticas guiadas, etc) a través da que o alumnado desenvolve tarefas eminentemente prácticas sobre un tema específico, co apoio e supervisión do profesorado.
ICT practicals Empregarase unha aplicación como Kahoot ou similar, coa intención de estimular aos alumnos para estar ao corrente dos contidos expostos en sesións anteriores ou, mesmo, na propia sesión. Tamén servirá para determinar a participación do alumnado. Os alumnos con menor puntuación poderán ser encargados de elaborar cuestionarios a expor nunha próxima sesión onde se utilice Kahoot.
Tamén se exporán cuestionarios para determinar o grao de comprensión dos artigos propostos relacionados con distintos contidos do temario (relacionado coa metodoloxía "lecturas") a través da plataforma Moodle da UDC.
Field trip Observación e análise de sesións de adestramento en clubs que contemplen a práctica da natación deportiva.
Workbook Poñeranse a disposición dos alumnos, a través da plataforma Moodle, unha serie documentos escritos co fin de profundar nos contidos traballados e, tamén, discutir sobre eles. Tamén se propoñerán títulos de obras relacionadas coa natación deportiva para o estudo, compresión e argumentación de aspectos desenvolvidos na materia.
Student portfolio É un cartafol ou archivador virtual ordenado por seccións, debidamente identificadas ou etiquetadas, que contén os rexistros ou materiais produto das actividades de aprendizaxe realizadas polo alumno nun período de tempo, cos comentarios e cualificacións asignadas polo profesor, o que permite visualizar o progreso do alumno. O portafolio ou cartafol inclúe todo o que fai o alumno, como: apuntamentos ou notas de clases, traballos de investigación, guías de traballo e o seu desenvolvemento, comentarios de notas, resumos, probas escritas, autoevaluaciones, tarefas desenvolvidas, comentarios de progreso do alumno realizado polo profesor, etc.
Mixed objective/subjective test Exame final teórico de toda a materia impartida na materia, realizada na data prevista de exame, no cal se incluirán os contidos tratados nas prácticas; o tipo de exame será de exposición escrita (preguntas de desenvolvemento temático e preguntas de respostas breves) e/ou cuestións obxectivas.
Practical test: Permite observar a evolución en 2 ó 3 dos modelos técnicos presentados e traballados durante o curso.
En xeral, pretende que o alumno sexa consciente do seu nivel de execución, que aplique sobre o grupo de traballo e sobre si mesmo os coñecementos que vaia adquirindo na materia; e, que valore a constancia e o esforzo para lograr as metas e adquira, se é posible, o interese pola práctica da natación.

Personalized attention
Methodologies
Collaborative learning
Student portfolio
Physical exercise
Workshop
Description
- Para a realización de cada un das metodoloxías expostas exporanse reunións de grupo para explicar con detalle o procedemento para seguir para a súa realización.
- Previa á realización do exame práctico poderase expor unha titoría práctica de carácter obrigatorio.
- Os alumnos poderán solicitar que as titorías sexan de carácter práctico, aínda que estas deberían ser polo menos en grupo reducido.
- Utilizarase o correo electrónico como vía continua de comunicación entre profesor e alumnos ou grupos, grazas tamén ao correo da plataforma Moodle.
- Consideración en casos de matrícula parcial: procurarase a atención ao alumnado, tras solicitude por correo electrónico, en horarios diferentes aos establecidos oficialmente no horario de titorías.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Mixed objective/subjective test A5 A33 B1 B2 B9 Exame final teórico de toda a materia impartida na materia, no cal se incluirán os contidos tratados nas prácticas; o tipo de exame será de exposición escrita (preguntas de desenvolvemento temático e preguntas de respostas breves) e/ou cuestións obxectivas. 20
Student portfolio B7 B9 B20 C1 C2 C3 C6 C7 Exponse a posibilidade dun seguimento periódico do desenvolvemento do portafolios, recibindo unha puntuación en cada control.
Os elementos que integren o portafolios serán concretados ao comezo do curso.
25
Case study A18 A19 A25 B7 B2 Rexistros en vídeo de técnicas de nado:
- Análise cualitativa
- Análise cinemática
- Xustificación da execución en base aos datos observados e calculados
- Planificación da estratexia de mellora
Repetición do procedemento de análise tras un segundo rexistro
25
Practical test: A25 Exame final de execución sobre 2 ó 3 dos contidos desenvoltos nas prácticas.
Os contidos de avaliación serán expostos de forma colectiva polos alumnos na primeira quincena do curso.
Os criterios de puntuación serán establecidos de forma colectiva polos alumnos.
A puntuación será determinada polos compañeiros do executante de forma xustificada.
10
ICT practicals A5 B4 B9 Durante o curso presentarase a través de Tics (Moodle, Kahoot, Symbaloo) unha serie de controis para motivar á lectura dos documentos facilitados, así como para motivar o estudo e a resolución de dúbidas. 20
 
Assessment comments

O alumnado poderá elixir entre un sistema de avaliación continua ou de avaliación final.

  1. Avaliación continua: Requisitos indispensables para este sistema de avaliación son, pola seguinte orde:
    • Asistencia polo menos ao 80% das sesións presenciais para todos aqueles alumnos matriculados na materia por primeira vez ou no caso de segunda matrícula ou posterior se non se completou con anterioridade a porcentaxe indicada. 
      • No caso de que un alumno, presente razóns xustificadas documentalmente que lle impidan a asistencia ao 80% das clases deberá realizar un exame sobre cuestións e procedementos metodolóxicos da ensino-perfeccionamento da natación, expostas durante o desenvolvemento da materia, en situación simulada na propia piscina.
    • Que o resultado do examen teórico sexa igual o superior a 5.00. 
    • Que realice o exame práctico.
    • Que a media ponderada resultado dos distintos elementos de avaliación sexa igual ou superior a 5.00.
    • Segundo o exposto, a nota final obterase como resultado da media ponderada das cinco metodoloxías expostas na avaliación.
  2. Avaliación final: 
    • Optará a ela, o alumnado que non cumpra uns ou varios dos seguintes requisitos: 
      • asistencia superior ao 60% e inferior ao 80% das sesións presenciais
      • elaborar o portafolio
      • realizar as prácticas a través de TIC
      • realizar o traballo de estudio de casos
    • Para aprobar a materia hase de realizar a proba mixta e a proba práctica: 
      • Proba mixta: obter 7.5 sobre 10 puntos. 
      • Proba práctica: obter 7.5 sobre 10 puntos. 
      • Asistencia superior ao 60% das clases presenciais.
  3.  Criterios de actuación cos estudantes lesionados na avaliación da práctica da actividade física:
    • Os alumnos lesionados poderán solicitar a adaptación das tarefas motrices a realizar nas probas de avaliación. 
    • No caso de que a lesión non permita a avaliación práctica, esta realizarase nunha oportunidade posterior da mesma ou outra convocatoria.. 
  4.  Observacións con respecto ás convocatorias de exame e ás puntuacións das preguntas de exame: 
    • Cada convocatoria consta de dúas oportunidades (xuño e xullo). Cando nunha mesma convocatoria un alumno ten unha cualificación de "non presentado" nunha oportunidade e "suspenso" na outra, no seu expediente constará na convocatoria como "suspenso".  
    • Na folla de exame, a puntuación de cada pregunta farase explícita no caso de que as preguntas teñan un valor diferente.
    • Mantemento de notas na segunda oportunidade da convocatoria: manteranse as cualificacións obtidas en calquera dos apartados de avaliación continua logrados na primeira oportunidade de cada convocatoria se o alumno así o desexa.
    • Mantemento de notas en convocatorias posteriores: 
      • Manteranse as cualificacións obtidas en calquera dos apartados de avaliación continua logrados en convocatorias anteriores, exceptuando o caso dun posible cambio do docente que imparta a materia; aínda que, dita cualificación poderá supoñer unha porcentaxe da nota global diferente.
      • Os criterios para as convocatorias extraordinarias serán os mesmos aos xa establecidos.
  5. Consideración en casos de matrícula parcial:  
    • Atenderase ao establecido segundo o sistema de avaliación continua ou de avaliación final.
  6. Idioma do exame: o exame estará redactado no idioma de impartición da materia; se algún alumno desexa unha copia do exame no outro idioma oficial da UDC deberá solicitalo ao profesor, como mínimo, unha semana antes da data da súa realización.

Sources of information
Basic Thomas, D. G. (1989). Advanced Swimming. Champaign, IL: Leisure Press
Gutiérrez Dávila, M. (1999). Biomecánica deportiva: bases para el análisis (vol. 2). Madrid: Síntesis.
Izquierdo, M. (2008). Biomecánica y Bases Neuromusculares de la Actividad Física y el Deporte. Madrid: Médica Panamericana
Navarro Valdivielso, F., Oca Gaia, A. y Castañón Castañón, F. J. (2003). El entrenamiento del nadador joven.. Madrid: Gymnos.
Wilke, K. y Madsen, O. (1990). El Entrenamiento del Nadador Juvenil. Buenos Aires: Stadium.
Arellano Colomina, R (2010). Entrenamiento técnico de natación (Vol. 1). Sevilla: CultivaLibros
Maglischo, E. W. (1986). Nadar más Rápido. Barcelona: Hispano Europea.
Costill, D., Maglischo, E., & Richardson, A. (1994). Natación . Barcelona: Hispano Europea
Chollet, D. (2003). Natación deportiva. Enfoque científico.. Barcelona: INDE
FINA (2017). Reglamento de natación 2017-2021. Madrid: Real Federación Española de Natación
Colwin, C. (1992). Swimming into the 21st Century. Champaign, IL: Leisure Press
Thomas, D.G. (1989). Teaching Swimming. Champaign, IL: Leisure Press
Maglischo, E. W. (2009). Técnica, entrenamiento y competición. . Badalona: Paidotribo


Complementary (). .
Cuartero, M., del Castillo, J. A., Torrallardona, X., & Murio, J. (2010). Entrenamiento de las especialidades de natación . Sevilla: CultivaLibros.
Navarro Valdivielso, F. y Oca Gaia, A. (2011). Entrenamiento físico de natación. Sevilla: Cultivalibros
Hannula, D., y Thorton, N. (2007). Entrenamiento óptimo en natación. Barcelona: Hispano-Europea
Counsilman, James E. (2009). La natación: ciencia y técnica. Barcelona: Hispano Europea
Navarro Valdivielso, F., Oca Gaia, A., y Rivas Feal, A. (2010). Planificación del entrenamiento y su control. Sevilla: Cultivalibros
Navarro, F., y Rivas, A. (2001). Planificación y control del entrenamiento en natación . Madrid: Gymnos.
Cancela Carral, J. M., Pariente Baglieto, S., Camiña Fernández, F. y Lorenzo Blanco, R. (2008). ratado de natación. De la iniciación al perfeccionamiento. Badalona: Paidotribo.
Guzmán, R.J. (1998). Swimming Drills for Every Stroke. Champaign, IL: Human Kinetics
Colwin, C. (1999). Swimming Dynamics. Winning Techniques and Strategies. Chicago, IL: Masters Press
Maglischo, E. W. (1993). Swimming even Faster. Mountain View, California: Mayfield Publishing Company
Maglischo, E. W. (2003). Swimming Fastest: he essential reference on technique, training and program design. Champaign, IL: Human Kinetics
Olbrecht, J. (2000). The science of winning. Planing, periodizing and optimizing swim training. Luton: Swimshop
Hannula, D., y Thorton, N. (2001). The swimming coaching bible. Champaign, Illinois: Human Kinetics


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
Teaching Physical Activity and Sport/620G01001
Anatomy and Kinetics of Human Movement/620G01002
Teaching Aquatic Skills/620G01007
Learning and Motor Control/620G01012
Physiology of Exercise I/620G01013
Biomechanics of Human Movement/620G01014

Subjects that are recommended to be taken simultaneously
Physiology of Exercise II/620G01025
Teaching/Learning Processes in Physical Activity and Sport/620G01022
Healthy Exercise and Quality of Life I/620G01023

Subjects that continue the syllabus
Sport Performance Methodology/620G01024
Technology in Physical Activity and Sport/620G01034
Theory and Practice of Sports Training/620G01037
Healthy Water Activities and Lifesaving (optional)/620G01042

Other comments
  • Dado o carácter teórico-práctico da materia, diversas metodoloxías expostas están encamiñadas a favorecer que o alumno adquira aprendizaxes que lle resulten de maior dificultade; deste xeito o traballo sobre as prácticas motrices poderá ser de gran interese para familiarizarse coa observación das habilidades específicas da natación e expor de tarefas que faciliten a consecución dun determinado obxectivo; aínda que dada a posibilidade grupal do traballo, á súa vez poderá resultar proveitoso para aqueles alumnos que carezan dunha elevada competencia motriz en natación 
  • Por outra banda, a posibilidade de realizar algunha saída de campo dirixido á observación e análise das actividades realizadas nun club que traballe a disciplina da natación, permitirá familiarizarse coa contorna, observar e analizar o traballo desenvolvido nas mesmas e poñer en prácticas con alumnos reais, non compañeiros, algúns coñecementos e experiencias adquiridos na materia.


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.