Identifying Data 2015/16
Subject (*) Rehabilitación do Espazo Sagrado Code 630467123
Study programme
Mestrado Universitario en Rehabilitación Arquitectónica
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree 1st four-month period
First Optativa 3
Language
Spanish
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Construcións Arquitectónicas
Coordinador
Fernandez Cobian, Esteban
E-mail
esteban.fcobian@udc.es
Lecturers
Fernandez Cobian, Esteban
E-mail
esteban.fcobian@udc.es
Web http://https://moodle.udc.es/course/view.php?id=28150&lang=es
General description Este curso pretende introducir ó alumno na problemática do espazo sagrado.
A nosa cultura occidental fonde as suas raíces no cristianismo. En España, o 80% do patrimonio histórico é de titularidade eclesiástica, e as probabilidades de intervir neste tipo de edificios son altas.
Por eso, é importante distinguir con precisión os conceptos fundamentáis destes programas, así como os distintos enfoques dende os que se pode intervir: o teolóxico-conceptual, o litúrxico-funcional, o pedagóxico-pastoral, o xurídico-legal e, por suposto, o estrictamente arquitectónico.
Neste curso estudiase a terminoloxía específica dos espacios de culto cristiáns. Se facilita a bibliografía esencial que existe sobre o tema. E se explica a obra e o pensamento dos principáis arquitectos que traballaron o programa sacro durante o século XX, tanto mediante recorridos históricos xeráis como con casos concretos.


Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 Capacidade para a intervención no Patrimonio edificado: aptitude ou capacidade para intervir no patrimonio edificado, en edificios con valor histórico, coordinar estudos históricos sobre eles, elaborar os seus planes directores de conservación e redactar e executar proxectos de restauración e rehabilitación.
A2 Protección do Patrimonio edificado: aptitude ou capacidade para realizar tarefas de catalogación monumental, definir medidas de protección de edificios e conxuntos históricos e redactar planes de delimitación e conservación deles.
A3 Conservación da obra pesada: aptitude ou capacidade para analizar, controlar a calidade, definir condicións de mantemento e reparar as estruturas de edificación, e as cimentacións.
A4 Aptitude ou capacidade para analizar, controlar a calidade, definir as condicións de mantemento das instalacións da edificación.
A5 Conservación de obra grosa e acabada: aptitude ou capacidade para analizar, controlar a calidade e definir as condicións, mantemento e medidas de intervención nos sistemas de divisións interiores, carpintería e demais obra acabada de interior, así como nos cerramentos, cubertas, etc.
A6 Crítica arquitectónica: aptitude ou capacidade para analizar o patrimonio edificado e para explicar os precedentes formais.
B1 Posuír e comprender coñecementos que aporten unha base ou oportunidade de seren orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación
B2 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidas dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B3 Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partires dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vencelladas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B6 Capacidade de organización e planificación
B8 Capacidade de xestión de información
C2 Traballo en colaboración con responsabilidades compartidas
C3 Habilidade gráfica xeral
C4 Imaxinación e creatividade
C5 Visión espacial
C6 Comprensión numérica
C7 Intuición mecánica
C8 Sensibilidade estética
C9 Habilidade manual
C10 Cultura histórica

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Primera AJ1
AJ2
AJ3
AJ4
AJ5
AJ6
BJ1
BJ2
BJ3
BJ6
BJ8
CC1
CC2
CC3
CC4
CC5
CC6
CC7
CC8
CC9

Contents
Topic Sub-topic
1. A rehabilitación, o espazo e o sagrado --
2. Conceptos básicos en arquitectura relixiosa --
3. A arquitectura relixiosa: os tipos --
4. A arquitectura relixiosa do seculo XX en España --
5. Variables ambientáis na rehabilitación do espazo sagrado --
6. Intervencións contemporáneas en espazos de culto --
7. Caso de estudo 1. AIgrexa parroquial da Santa Cruz, Santa Cruz de Oleiros (A Coruña). Miguel Fisac, 1967/69 --
8. Caso de estudio 2. Variable segundo os anos --

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Workbook A1 A4 B1 C2 C10 0 15 15
Supervised projects A3 A6 B2 B6 B8 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 0 28 28
Oral presentation B3 3 0 3
Guest lecture / keynote speech A2 A5 27 0 27
 
Personalized attention 2 0 2
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Workbook Lectura crítica dun libro ou conxunto de artigos relativos ós contidos da materia. Debate posterior co profesor.
Supervised projects Elaboración dun informe relativo á adaptación dunha igrexa ás directrices litúrxicas posteriores ó Concilio Vaticano II.
Documentaranse planimétrica e fotograficamente a situación anterior, as obras realizadas, os criterios conceptuais, arquitectónicos e litúrxicos utilizados, e a situación actual.
Incluirase, así mesmo, a transcrición dunha conversación sobre o tema co sacerdote ou co arquitecto responsable das obras.
O traballo presentarase en formato pdf. Ademais, achegarase todo o material utilizado en soporte dixital (rtf, jpg, pdf, etc.).
Antes de entregalo traballo compre corrixilo o menos unha vez.
Oral presentation Exposición pública do Traballo tutelado.
Guest lecture / keynote speech Exposición de temas relativos á rehabilitación do espazo sagrado no marco da arquitectura contemporánea.

Personalized attention
Methodologies
Supervised projects
Workbook
Description
Asesoramento persoal do alumno, de modo presencial ou a través do correo electrónico.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Supervised projects A3 A6 B2 B6 B8 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 Valorarase a capacidade investigadora do alumno, así como a súa exposición pública dos resultados da súa investigación. 75
Guest lecture / keynote speech A2 A5 Para superar a materia será necesario asistir, polo menos, ao 80% das Sesións maxistrais. 5
Workbook A1 A4 B1 C2 C10 Valorarase a comprensión do texto lido, así como a súa correcta exposición. 20
 
Assessment comments

A docencia e a avaliación desta asignatura adaptarase ás especiáis condicións pedagóxicas dos alumnos incluidos en programas de mobilidade.


Sources of information
Basic Esteban Fernández-Cobián (coord.) (2009). Arquitecturas de lo sagrado. Memoria y proyecto. A Coruña: Netbiblo
José Manuel de Aguilar (1967). Casa de oración. Madrid: Movimiento Arte Sacro
Pedro Farnés Scherer (1989). Construir y adaptar las iglesias. Orientaciones doctrinales y sugerencias prácticas sobre el espacio celebrativo, según el espíritu del Concilio Vaticano II. Barcelona: Regina
Esteban Fernández-Cobián (2005). El espacio sagrado en la arquitectura española contemporánea. Santiago de Compostela: Colegio Oficial de Arquitectos de Galicia
Jean Hani (2008). El simbolismo del templo cristiano. Palma de Mallorca: Olañeta

Para superar o apartado Lecturas, o alumno poderá ler calquera dos libros indicados nesta lista, ou ben o seguinte Dossier Bibliográfico completo, que se entregará na aula o primeiro dia do curso:

- Esteban Fernández-Cobián, «Redescubriendo el templo», Arquitectos, 163 (2002): 46-55 (resumen de El espacio sagrado en la arquitectura española contemporánea).

- José Luis Fernández del Amo Moreno, «Arquitectura de la liturgia», Alférez, 16 (1948): 4-5.

- Juan Miguel Otxotorena Elicegui, «Hormigones y candelabros. Sobre la respuesta de la arquitectura moderna al tema del espacio sacro», en: IDEM (dir.), Capilla Universitaria: concurso de ideas (Pamplona: Universidad de Navarra, 1995): 3-4.

- Secretariado Nacional de Liturgia, Directorio litúrgico-pastoral sobre ambientación y arte en el lugar de la celebración. Madrid: PPC, 1987.

Complementary Ernst Neufert (2007). Arte de proyectar en arquitectura. Barcelona: Gustavo Gili (p. 521-527)
(1954). Datos esenciales para el proyecto de iglesias. Revista Nacional de Arquitectura, 151/152 (p. 73-82)


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
Historia do Patrimonio Rehabilitado /630467102

Subjects that are recommended to be taken simultaneously
Análise e Teoría da Intervención no Patrimonio/630426101
Accións e Estratexias sobre a Arquitectura Moderna/630426103

Subjects that continue the syllabus

Other comments

--



(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.