| Competencias do título |
| Código | Competencias do título |
| A4 | E04 - Aptitude ou capacidade para intervir no patrimonio edificado con valor histórico, aspecto que engloba a coordinación do seu estudo e a súa investigación documental, a elaboración de plans directores de conservación e a redacción e dirección da execución de proxectos de restauración e rehabilitación. |
| A5 | E05 - Aptitude ou capacidade para a conservación da obra pesada, mediante a inspección, a análise, o control de calidade, a definición das condicións de mantemento e a estimación da seguridade das estruturas de edificación, incluídas as súas posibles cimentacións, podendo igualmente afrontar a redacción de proxectos de reparación e reforzo, e a dirección da execución asociada. |
| A7 | E07 - Aptitude ou capacidade para a conservación da obra grosa e acabada, cuestión que comporta a inspección, a análise, o control de calidade, a definición das condicións de mantemento e a intervención nos sistemas construtivos de edificación, incluídos os elementos de compartimentación interior, as carpintarías e as solucións de envolvente. |
| A8 | E08 - Aptitude ou capacidade para redactar informes técnicos e proxectos de rehabilitación do patrimonio edificado, incluídas actividades de asesoramento e consultoría. |
| A10 | E10 - Aptitude ou capacidade para utilizar criterios de sustentabilidade ambiental na elección de materiais e na definición de solucións técnicas, abranguendo o uso e a integración de sistemas activos e pasivos. |
| B2 | CB7 - Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo. |
| B3 | CB8 - Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos. |
| B5 | CB10 - Que os estudantes manexen as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirixido ou autónomo. |
| C1 | T01 - Capacidade de análise e síntese |
| C2 | T02 - Capacidade de organización e planificación |
| C6 | T06 - Resolución de problemas |
| C7 | T07 - Toma de decisións |
| C8 | T08 - Aprendizaxe autónoma |
| C9 | T09 - Creatividade |
| C11 | T11 - Visión espacial |
| C12 | T12 - Comprensión numérica |
| C13 | T13 - Intuición mecánica |
| C14 | T14 - Sensibilidade estética |
| C15 | T15 - Cultura histórica |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias do título | ||
| Dominar as propiedades mecánicas das fábrica eas diferentes solucións estructurales coherentes con elas. | AP5 AP7 |
BP2 |
CP1 |
| Habilitar ao alumno para a identificación e rexistro dos distintos tipos de lesións que se poden dar nas estruturas de fábrica | AP8 |
BP3 |
CP6 CP7 |
| Coñecer as distintas técnicas de reparación e adecuación de estruturas de fábrica, así como a súa idoneidad | AP5 AP7 AP8 AP10 |
BP3 |
CP1 CP6 CP7 CP9 |
| Coñecer a evolución histórica das estruturas de fábrica e as dimensións alcanzadas. | AP4 |
BP5 |
CP11 CP13 CP14 CP15 |
| Dominar diversas situacións particulares dos muros de fábrica na rehabilitación | AP5 AP7 |
BP3 |
CP12 CP13 CP14 CP15 |
| Coñecer os criterios estructurales aplicados ao longo da Historia. | AP4 AP7 |
BP5 |
CP8 |
| Habilitar ao alumno para a realización de estudos básicos de equilibrio de bóvedas de fábrica. | AP5 AP8 |
BP3 |
CP12 CP13 CP14 |
| Capacitar ao alumno para peritar unha estrutura a base de arcos de dovelas de fábrica | AP5 AP8 |
BP3 |
CP12 CP13 |
| Capacitar ao alumno para a planificación e desenvolvemento da inspección de estruturas de fábrica, así como para as actuacións deriva | AP5 AP7 AP8 |
BP2 |
CP2 |
| Presentar os criterios de cálculo propostos por diferentes normativas e referencias bibliográficas de fábrica e capacitar ao alumno para a escoller o método de cálculo adecuado ao problema a resolver | AP5 AP10 |
BP5 |
CP8 |
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| 1. PRINCIPIOS PARA A INTERVENCIÓN NAS ESTRUTURAS DE FÁBRICA | 1.1 Introdución 1.2 Principios Estruturales 1.3 Materiais e Técnicas |
| 2. A FÁBRICA: O MATERIAL E O EDIFICIO | 2.1 Tipos de fábricas 2.2 Características e propiedades mecánicas 2.3 Organización xeral do edificio. Solucións particulares de equilibrio 2.4 Representación de estruturas de fábrica. Particularidades |
| 3. SINTOMATOLOXÍA: LESIÓNS MECÁNICAS NAS FÁBRICAS | 3.1 Introdución. Deformacións, tensións, gretas e fisuras 3.2 Lesións derivadas por fallos en cimentación 3.3 Lesións de orixe mecánica 3.4 Interpretación das lesións 3.5 Lesións específicas de fachadas e medianeiras 3.6 Representación de lesións |
| 4. COMPROBACIÓNS DA ESTRUTURA DE FÁBRICA. MÉTODOS DE CÁLCULO | 4.1 Introdución. Estados límites na estrutura de fábrica 4.2 Avaliación da capacidade portante 4.3 Métodos de cálculo de normas e outras referencias sobre fábricas. Aplicación 4.4 Avaliación estructural de edificios patrimoniales de fábrica |
| 5. TÉCNICAS DE REPARACIÓN | 5.1 Medidas de actuación sobre un edificio existente 5.2 Clasificacións das técnicas de reparación 5.3 Estudo das técnicas 5.4 Criterios de representación |
| 6. ESTUDO DOS ARCOS | 6.1 Orixe, tipos e Construción dos arcos 6.2 Estabilidade e colapso dos arcos illados 6.3 Arcos combinados 6.4 Peritación dos arcos 6.5 Lesións dos arcos |
| 7. INTRODUCIÓN Ao ESTUDO DAS BÓVEDAS DE FÁBRICA. | 7.1 Tipos e construción de bóvedas de fábrica 7.2 Gretas nas bóvedas de fábrica 7.3 Estudo simplificado do equilibrio: Táboas de Ungewitter e análise de 'gajos' 7.4 Lesións nas bóvedas de fábrica |
| 8. ASPECTOS ESPECÍFICOS DE MUROS DE FÁBRICA | 8.1 Apertura de ocos nos muros de fábrica 8.2 Esborralles en muros e torres 8.3 Problemática específica de alicerces: incrementos das cargas e modificación das rasantes |
| 9. EVOLUCIÓN HISTÓRICA DOS MÉTODOS DE CÁLCULO. As REGRAS | 9.1 Regras históricas 9.2 Desenvolvemento da análise científica 9.3 Da tratadística á normativa |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Actividades iniciais | A4 C15 | 1 | 0 | 1 |
| Esquemas | B2 C2 C7 | 1 | 1 | 2 |
| Estudo de casos | A5 A7 C1 C8 C14 | 6 | 6 | 12 |
| Lecturas | A4 A10 B5 C1 C8 | 0 | 8 | 8 |
| Sesión maxistral | A4 A5 C6 C12 C13 C14 C15 | 12 | 12 | 24 |
| Solución de problemas | A8 B2 B3 C6 C9 C11 | 1 | 1 | 2 |
| Traballos tutelados | A5 B3 C9 C11 C12 C13 C14 | 0 | 20 | 20 |
| Eventos científicos e/ou divulgativos | B5 C1 C2 C8 | 0 | 3 | 3 |
| Atención personalizada | 3 | 0 | 3 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Actividades iniciais | Realízase unha presentación da asignatura, explicando o seu interese, funcionamento e obxectivos. Realízase un cuestionario teórico personalizado que trata de poñer de manifesto os coñecementos de partida do alumno. |
| Esquemas | Ao comezo de cada clase realízase un esquema dos contidos que se van a desenvolver, a súa necesidade e o encaixe destes na titulación. Deste xeito se evidencia a lóxica do tema e pódense relacionar os contidos dentro do mapa de coñecementos da asignatura |
| Estudo de casos | Enfróntase ao alumno a un caso real específico, cun importante contido estructural, que lle describe unha situación real da vida profesional. O alumno debe ser capaz de analizar unha serie de feitos, referentes ao a intervención sobre estruturas de fábrica para chegar a unha decisión razoada a través dun proceso de discusión en clase dirixida polo profesor, suscitar unha actuación e confrontarla coa realizada na realidade. |
| Lecturas | Adquisición dun marco conceptual xeneral mediante a lectura de textos cuestións referentes á intervención sobre as estruturas, así como de profundización sobre os diversos temas do programa e outros que poidan ser puntualmente interesantes, debido ás condicións particulares do traballo a desenvolver. |
| Sesión maxistral | Conxunto de clases e conferencias nas que resulta fundamental o labor expositiva do relator (profesor e/ou conferenciante), labor que se realiza co apoio da T.I.C. Consisten no desenvolvemento dos diversos temas do temario. O alumno debe afacerse ao manexo da bibliografía recomendada da asignatura, que se pode localizar na biblioteca da ETSA, contando como apoio co esquema da clase dispoñible na facultade virtual. O seguimiento continuado das clases teóricas é unha esixencia da asignatura que se considera cumprido coa asistencia ao 80% das clases polo menos |
| Solución de problemas | O profesor resolverá exercicios orientados cara á futura práctica profesional fomentando a participación do alumno na resolución parcial ou total dos mesmos. Insitirase na presentación do resultado de forma que resulta claramente visible, indicando o valor numérico coa precisión e unidades correspondentes. Explicaranse os erros máis comúns que adoitan cometerse, valorándoos en función da súa gravidade, tanto de tipo conceptual como numéricos. |
| Traballos tutelados | Os alumnos -ben en grupo, ben individualmente dependendo do tema concreto- realizan un traballo que implique emprego das técnicas desenvolvidas nas clases teóricas, identificando na realidade práctica os contidos da exposición teórica. Empregaranse fotografías, esquemas, planos e textos a man alzada. Son un compoñente fundamental cara á cualificación final. |
| Eventos científicos e/ou divulgativos | Actividades realizadas polo alumno que implican a asistencia e participación en eventos científicos e divulgativos (congresos, xornadas, simposios, cursos, seminarios, conferencias, exposicións, etc.) co obxectivo de profundar no coñecemento de temas relacionados coa materia. Estas actividades proporcionan ao alumno coñecementos e experiencias actuais que incorporan as últimas novidades referentes ao ámbito de estudo. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias | Descrición | Cualificación |
| Traballos tutelados | A5 B3 C9 C11 C12 C13 C14 | Valoración del trabajo desarrollado | 60 |
| Solución de problemas | A8 B2 B3 C6 C9 C11 | Asistencia | 9 |
| Sesión maxistral | A4 A5 C6 C12 C13 C14 C15 | Asistencia | 5 |
| Estudo de casos | A5 A7 C1 C8 C14 | Participación en las discusiones desarrolladas en el estudio de los casos | 24 |
| Actividades iniciais | A4 C15 | Asistencia | 1 |
| Esquemas | B2 C2 C7 | Asistencia | 1 |
| Observacións avaliación | |||
|
A asignatura se estrutura en parte teórica e parte práctica, esta con un No tocante ao alumnado que de acordo á normativa de réxime de dedicación ao estudo teña a consideración de alumnado a tempo partcial, o procentaje de cualificación asignado a actividades nas que este alumnado non estea presente será aplicado á valoración das actividades sustitutivas previstas. A realización dotraballo tutelado é obrigatoria en calquera caso. |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
AA.VV. (2005). Actas II Congreso Internacional Antiguos espacios para nuevos tiempos. El material pétreo y sus fábricas en el patrimonio. Santiago
Huerta, S. (2004). Arcos, bóvedas y cúpulas. Geometría y equilibrio en el cálculo tradicional de estructuras de fábrica. Instituto Juan de Herrera-CEHOPU
AA.VV. (1991). Curso de Patología. Conservación y Restauración de edificios. Tomo 1.. C.O.A. Madrid
Lozano Apolo, G. et alli (1995). Curso de Técnicas de Intervención en el Patrimonio Arq. Tomo II. Reestructuración de Edificios de Muros de Fábrica.. C.O.A.yA.T. A Coruña
Heyman, J. (1999). El esqueleto de Piedra.. CEHOPU-Instituto Juan de Herrera-CEDEX
Palaciones Gonzalo, J.C. (2009). La Cantería Medieval. La construcción de la bóveda gótica española. Munilla-Lería
Ortega Andrade, F. (1999). La obra de fábrica y su patología. C. O. A. Canarias
Monjo Carrió-Maldonado Ramos (2001). Patología y técnicas de intervención en estructuras arquitectónicas.. Munilla-Lería
I. E. T. C. C. (1971). PIET 70. Obras de Fábrica.. Madrid
Lahuerta Vargas, J. (1984). Rehabilitación de Obras de Fábrica. Curso de Rehabilitación. Tomo 5. La Estructura. C.O.A.Madrid
López Collado, G. (1976). Ruinas en Construcciones antiguas. Causas, consolidaciones y traslados.. Madrid
Heyman, J (1995). Teoría, historia y Restauración de Estructuras de Fábrica.. CEHOPU-Instituto Juan de Herrera-CEDEX
Croci, G. (2000). The conservation and Structrual Restoration of Architectural Heritage. Computational Mechanics Publications
AA.VV. (1998). Tratado de Rehabilitación. Tomo 3. Patología y técnicas de intervención. Elementos estructurales.. UPM - Munilla-Lería |
|
|
|
| Bibliografía complementaria |
Fortea Luna, M. & López Bernal, V. (1998). Bóvedas Extremeñas. Proceso constructivo y análisis estructural de bóvedas de arista. C.O.A. Extremadura
Thunnissen, H.J.W. (1950 (2012)). Bóvedas: su construcción y empleo en la arquitectura. Instituto Juan de Herrera
Heyman, J. (2001). La ciencia de las estructuras. Instituto Juan de Herrera
Mas-Guindal Lafarga, A.J. (2011). Mecánica de las estructuras antiguas. Cuando las estructuras no se calculaban.. Munilla-Lería
Heyman, J. (2015). Teoría, historia y Restauración de Estructuras de Fábrica. Volumen II. CEHOPU-Instituto Juan de Herrera-CEDEX
Heyman, J. (1982). The Masonry Arch. Elis Horwood Series in Engineering Scienca |
|
|
| Recomendacións | ||
| Materias que se recomenda ter cursado previamente | ||
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente | ||
|
| Materias que continúan o temario | ||
|
| Observacións | |