Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Introdución á Arquitectura Código 630G01005
Titulación
Grao en Arquitectura
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Inglés
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Composición
Coordinación
Alonso Pereira, Jose Ramon
Correo electrónico
jose.ramon.alonso.pereira@udc.es
Profesorado
Abelleira Doldan, Miguel A.
Alonso Pereira, Jose Ramon
Blanco Lorenzo, Enrique Manuel
Caridad Graña, Juan Antonio
Río Vázquez, Antonio Santiago
Correo electrónico
miguel.abelleira@udc.es
jose.ramon.alonso.pereira@udc.es
enrique.blanco@udc.es
juan.caridad@udc.es
antonio.rio.vazquez@udc.es
Web http://introduccionalaarquitectura.blogspot.com
Descrición xeral Curso inicial dos estudos da Escola de Arquitectura, o primeiro cuadrimestre da carreira
quere iniciar a formación do futuro arquitecto atendendo dende os momentos
iniciais, ó triplo soporte reflexivo, proxectivo e construtivo do feito
arquitectónico.
Dentro del, Introdución á Arquitectura é a materia obrigatoria dentro do bloque proxectual encargada de espertar ou de acrecentar o interese pola Arquitectura e pola súa razón de ser, aproximándose ó seu concepto dende a teoría e dende a historia e fomentando a capacidade analítica, o sentido crítico e o desenvolvemento lóxico do alumno no amplo campo que vai da cidade ao deseño elemental, como territorio propio da arquitectura.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 PROXECTO BÁSICO ARQUITECTÓNICO E URBANO: aptitude ou capacidade para aplicar os principios básicos formais, funcionais e técnicos á concepción e deseño de edificios e de conxuntos urbanos, definindo as súas características xerais e as prestacións que se acadan.
A4 PROGRAMACIÓN FUNCIONAL: aptitude ou capacidade para elaborar programas de edificios, considerando os requisitos de clientes e usuarios, analizando os precedentes e as condicións de localización aplicando estándares e establecendo dimensións e relacións de espazos e equipos.
A9 CRÍTICA ARQUITECTÓNICA: aptitude ou capacidade para analizar morfolóxica e tipoloxicamente a arquitectura e a cidade e para explicar os precedentes formais e programáticos das solucións proxectuais.
A10 REPRESENTACIÓN ESPACIAL: aptitude ou capacidade para aplicar, tanto manual como informaticamente, os sistemas de representación gráfica, dominando os procedementos de proxección e corte, os aspectos cuantitativos e selectivos da escala e a relación entre o plano e a profundidade.
A13 IDEACIÓN GRÁFICA: aptitude ou capacidade para concibir e representar graficamente a figura, a cor, a textura e a luminosidade dos obxectos e dominar a proporción e as técnicas de debuxo, incluídas as informáticas.
A34 FUNCIÓNS PRÁCTICAS E SIMBÓLICAS: comprensión ou coñecemento dos métodos de estudo dos procesos de simbolización da ergonomía e das relacións entre o comportamento humano, o entorno natural ou artificial e os obxectos, de acordo cos requirimentos e a escala humanos.
A35 SOCIOLOXÍA RESIDENCIAL: comprensión ou coñecemento dos métodos de estudo das necesidades e demandas sociais, dos compoñentes da calidade de vida, das condicións de habitabilidade e dos programas básicos de vivenda.
A36 SOCIOLOXÍA CULTURAL: comprensión ou coñecemento das implicacións que nas funcións e responsabilidades sociais do arquitecto ten as necesidades, valores, normas de conduta e de organización e patróns espaciais e simbólicos determinados pola pertenza a unha cultura.
A37 ANÁLISE DE FORMAS: comprensión ou coñecemento das leis da percepción visual e da proporción, as teorías da forma e da imaxe, as teorías estéticas da cor e os procedementos de estudo fenomenolóxico e analítico das formas arquitectónicas e urbanas.
A38 SISTEMAS DE REPRESENTACIÓN: comprensión ou coñecemento dos sistemas de representación espacial e a súa relación cos procedementos de ideación gráfica e de expresión visual das distintas fases do deseño arquitectónico e urbanístico.
A41 BASES ARTÍSTICAS: comprensión ou coñecemento da estética e a teoría das artes e da producción pasada e presente das belas artes e as artes aplicadas susceptibles de influír nas concepcións arquitectónicas, urbanísticas e paisaxísticas.
A42 TEORÍA XERAL DA ARQUITECTURA: comprensión ou coñecemento das teorías da arquitectura pasadas e presentes, especialmente as relativas á interdependencia de formas, usos e técnicas, á estrutura formal, ao estudo dos tipos e aos métodos de composición de edificios e espazos abertos.
A43 HISTORIA XERAL DA ARQUITECTURA: comprensión ou coñecemento da historia xeral da arquitectura, tanto en si mesma como na súa relación coas artes, as técnicas, as ciencias humanas, a historia do pensamento e os fenómenos urbanos.
A44 BASES DA ARQUITECTURA OCCIDENTAL: comprensión ou coñecemento das tradicións arquitectónicas, urbanísticas e paisaxísticas da cultura occidental e dos seus fundamentos técnicos, climáticos, económicos, sociais e ideolóxicos.
A45 BASES DA ARQUITECTURA NATIVA: comprensión ou coñecemento das tradicións arquitectónicas, urbanísticas e paisaxísticas de carácter nacional, local e vernáculo e dos seus fundamentos técnicos, climáticos, económicos, sociais e ideolóxicos.
A48 SOCIOLOXÍA E HISTORIA URBANAS: comprensión ou coñecemento das relacións entre o medio físico e o medio social e as bases da teoría e a historia dos asentamentos humanos, da socioloxía, da economía urbana e da estadística como fundamentos dos estudos territoriais e urbanísticos.
B1 Aprender a aprender.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B5 Traballar de forma colaborativa.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B8 Visión espacial.
B9 Creatividade.
B10 Sensibilidade estética.
B11 Capacidade de análise e síntese.
B14 Habilidade gráfica xeral.
B17 Cultura histórica.
B18 Razoamento crítico.
B22 Traballo en colaboración con responsabilidades compartidas.
B23 Capacidade de xestión da información.
B24 Coñecementos de informática relativos ao ámbito de estudo.
B30 Comunicación oral e escrita na lingua nativa.
B31 Coñecemento doutras culturas e costumes.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Introducir al alumno en la arquitectura despertando o acrecentando su interés por ella y por su razón de ser. A1
A4
A9
A10
A13
A34
A35
A36
A37
A38
A41
A42
A43
A44
A45
A48
B1
B3
B4
B5
B6
B8
B9
B10
B11
B14
B17
B18
B22
B23
B31
C1
C3
C4
C6
C7
Aproximarse a la arquitectura desde la teoría, el pensamiento y el magisterio. A1
A9
A34
A35
A36
A41
A42
A44
A45
B1
B3
B4
B6
B9
B10
B11
B17
B18
B23
B30
B31
C1
C3
C4
C6
C7
C8
Introducción a la historia de la arquitectura y al proceso proyectivo de sus edificios emblemáticos A1
A9
A10
A13
A34
A35
A36
A37
A38
A41
A42
A43
A44
A45
A48
B1
B3
B4
B6
B8
B10
B11
B14
B17
B18
B23
B30
B31
C1
C3
C4
C6
C8
Conocer e introducirse en el territorio de la arquitectura como un amplio campo que va de la ciudad al diseño elemental. A1
A4
A9
A10
A34
A35
A36
A41
A42
A43
A44
A45
A48
B1
B3
B6
B10
B11
B17
B18
B23
B30
B31
C1
C3
C4
C6
C7
C8
Fomentar la capacidad analítica, el sentido crítico y el desarrollo lógico del alumno en el campo de la arquitectura. Saber ver la arquitectura. Saber pensar la arquitectura. A1
A9
A34
A35
A36
A41
A42
A43
A44
A45
B1
B3
B4
B5
B6
B11
B18
B22
B23
B24
B30
B31
C1
C3
C4
C6
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
I. A IDEA DE ARQUITECTURA 01. PRESENTACION. APROXIMACION Á IDEA DE ARQUITECTURA (I)
02. DEFINICIÓNS DE ARQUITECTURA
03. O COÑECEMENTO DA ARQUITECTURA
04. TERRITORIO E ESCALAS DA ARQUITECTURA
II. A ARQUITECTURA NA HISTORIA 05. ORIXES E LIMITES DA ARQUITECTURA
06. A ARQUITECTURA NO MUNDO CLASICO
07. A ARQUITECTURA DA IDADE MEDIA
08. A ARQUITECTURA DO HUMANISMO
09. A ARQUITECTURA DA REVOLUCION INDUSTRIAL
10. A ARQUITECTURA DO MOVEMENTO MODERNO (I)
11. A ARQUITECTURA DO MOVEMENTO MODERNO (II)
III. A PROXECTACION ARQUITECTONICA 12. ARQUITECTURA E PROXECTO
13. ARQUITECTURA E SIGNIFICADO
14. ARQUITECTURA E FORMA
15. ARQUITECTURA E CONSTRUCCION
IV. MAXISTERIO E ARQUITECTURA 16. OS MESTRES DA ARQUITECTURA
V. A ANALISE ARQUITECTONICA 17. A LEITURA DA OBRA DE ARQUITECTURA (I)
18. A LEITURA DA OBRA DE ARQUITECTURA (II)

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A1 A4 A9 A10 A13 A34 A35 A36 A37 A38 A41 A42 A43 A44 A48 B1 B3 B6 B8 B9 B10 B11 B14 B17 B18 30 18 48
Discusión dirixida A1 A4 A9 A10 A13 A34 A35 A36 A37 A38 A41 A42 A43 A44 A48 B1 B3 B6 B8 B9 B10 B11 B14 B17 B18 16 0 16
Saídas de campo A1 A4 A9 A10 A13 A34 A35 A36 A37 A38 A41 A42 A43 A44 A45 A48 B1 B6 B8 B9 B11 B14 B17 B18 4 0 4
Traballos tutelados A1 A4 A9 A10 A13 A34 A35 A36 A37 A38 A41 A42 A43 A44 A45 A48 B1 B3 B4 B5 B8 B9 B10 B11 B14 B17 B18 B22 B23 B24 B30 B31 C1 C3 C4 C6 C7 C8 6 60 66
Proba obxectiva A1 A4 A9 A10 A13 A34 A35 A36 A37 A38 A41 A42 A43 A44 A45 A48 B1 B3 B4 B8 B9 B10 B11 B14 B17 B18 B23 B30 B31 C1 C3 C4 C6 C7 C8 2 12 14
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Sesións maxistrais. Clases teóricas e exposicións orais complementadas có uso de medios audiovisuais, coa finalidade de transmitir ó estudante as bases fundamentais dos coñecementos e facilitar a súa aprendizaxe.
Discusión dirixida Discusións dirixidas. Exposicións orais, con uso de medios audiovisuais, complementadas por debates activos con participación dos estudantes, para potenciar a transmisión dos coñecementos expostos polos profesores nas sesións maxistrais e facilitar a aprendizaxe dos alumnos. Nelas os estudantes deberán interactuar có profesorado, non só plantexando dúbidas ou cuestións senón debatindo activamente. Fomentarase a adquisición de coñecementeo de modod autónomo a través da utilización de novas tecnoloxías para a realización de buscas dirixidas.
Saídas de campo Saídas de campo mas que se realizarán visitas guiadas polos profesores a obras de arquitectura e a cidades de Galicia vincularas ó temario.
Traballos tutelados Como complemento das discusións dirixidas e có obxectivo de promover a aprendizaxe autónoma e grupal dos estudantes, desenvolveranse continuadamente traballos prácticos de tipo analítico e/ou gráfico en diversos formatos baixo a tutela dos profesores, tanto en grupos reducidos como en titorías individualizadas que atendan ás consultas puntuais de forma personal. Todo baixo o soporte dun Entorno Virtual Docente [ENVIDO] que facilitará o contacto e o seguemetno do estudante.
Proba obxectiva Cunha duración máxima de dúas horas, proporánse cuestións sobre o temario para ser respostadas en papel tanto de forma escrita como gráfica.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
Como complemento das discusións dirixidas e có obxecto de promover a aprendizaxe autónoma e grupal dos
estudantes, desenvolveranse continudadmente traballos prácticos de tipo análitico e/ou gráfico en diversos formatos baixo a tutela dos profesores, tanto en grupos reducidos como en titorías individualizadas que atendan as consultas puntuais de forma persoal. Todo baixo o soporte dun Entorno Virtual Docente [ENVIDO] que facilitará o contacto e seguemiento do estudante

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A1 A4 A9 A10 A13 A34 A35 A36 A37 A38 A41 A42 A43 A44 A45 A48 B1 B3 B4 B5 B8 B9 B10 B11 B14 B17 B18 B22 B23 B24 B30 B31 C1 C3 C4 C6 C7 C8 Realización satisfactoria correspondendo a unHa axeitada progresión ó longo do curso tanto dos traballos individuais coma dos grupais.
Valoración parte individual: 20% (mínimo 10%)
Valoración parte grupo: 20% (mínimo 10%)
40
Proba obxectiva A1 A4 A9 A10 A13 A34 A35 A36 A37 A38 A41 A42 A43 A44 A45 A48 B1 B3 B4 B8 B9 B10 B11 B14 B17 B18 B23 B30 B31 C1 C3 C4 C6 C7 C8 Constará de varias cuestións teóricas e prácticas relativas ós contidos da materia. Serán obligatorias e plantexadas de modo progresivo buscando unha axeitada personalización da calificación final.
Terá que ser alcanzado un mínimo do 20%
60
 
Observacións avaliación

A avaliación da asignatura configúrase como unha suma ponderada dos traballos tutelados e das probas obxectivas. Cada unha das tres partes que conformarn a calificación (traballo individual, traballo en grupo e proba obxectiva) son valorados de 0 a 10 puntos, sendo preciso acadar unha calificación mínima de 3 punto en cada unha delas para poder superar a asignatura.

A asistencia e participación nas clases presenciais é precisa para ser avaliado. O traballo non presencial é valorado a través dos traballos tutelados segundo as porcentaxes máximas e mínimas descritas anteriormente.

A proba obxectiva consiste en preguntas concretas e en análises concretas de textos, obras ou fragmentos arquitectónicos que permitan valorar a comprensión dos aspectos particulares do temario e posibiliten verificar a asimilación dos contidos da asignatura e a axeitada personalización da cualificación. Os trabllos tutelados on uns exercicios prácticos de elaboración personal e/ou grupal que desenvolven aspectos particulares e fundamentais do temario; na súa cualificación valorarase especialemtne a ideación gráfica e a capacidade analítica do alumno

Para poder ser avaliado na primeira oportunidade (xaneiro) o alumno deberá cumplir a totalidade dos seguintes requisitos:

1. Asistir como mínimo ó 80% das clases presenciais.

2. Entregar como mínimo o 80% dos trabajos individuais nas datas indicadas.

3. Entregar o trabajo de grupo na data sinalada.

4. Realizar a prueba obxectiva sin deixar de contestar ningunha das preguntas plantexadas.

No caso de non cumplir algún dos tres primeros puntos o alumno obterá “Non
presentado” na convocatoria (oportunidades de xaneiro e xullo).

Se o alumno non se presentara á proba obxectiva, tendo cumprido o resto dos requisitos, obterá “Non
presentado” na oportunidade de Xaneiro

Na segunda oportunidade (xullo), repetirase únicamente a proba obxectiva, coas mesmas condicións que na primeira oportunidade, á que só se poderán presentar aqueles estudantes que:

1. Ou ben teñan cumprido os catro requisitos anteriores e non teñan acadado a puntuación suficiente para aprobar

2. Ou ben teñan cumprido os tres primeiros pero non se teñan presentado á proba obxectiva na primeira oportunidade.

Aqueles estudantes que se matriculen tarde e non se incorporen ó curso dendo o incio deste:
1. Terán que asistir a un mínimo dun 90% das clases presenciais restantes dende a súa incorporación
2. Terán que entregar en tempo as prácticas que se realicen a partires da súa incorporación
3. As prácticas con data previoa á súa incorporación terán que ser entregadas no momento que lles indique o seu profesor .
O resto de normas que non entren en contradición coas anteriores seranlles de aplicación igual que ó resto de estudantes.

Aqueles estudantes que participen programas de mobilidade saínte ou entrante adaptaranse ás mesmas normas que o resto do estudantado.

Fontes de información
Bibliografía básica 7. ZEVI, BRUNO (1969). ARCHITECTTURA IN NUCE. MADRID, AGUILAR
3. BENEVOLO, LEONARDO (1982). DISEÑO DE LA CIUDAD (5 vol). BARCELONA, GILI
2. AGRASAR QUIROGA, FERNANDO (2008). EL CONOCIMIENTO DE LA ARQUITECTURA. A CORUÑA, COAG
6. WRIGHT, FRANK LLOYD (1978). EL FUTURO DE LA ARQUITECTURA. EL IDIOMA DE UNA ARQUITECTURA ORGANICA. BARCELONA, POSEIDON
5. LE CORBUSIER (1978). HACIA UNA ARQUITECTURA. BARCELONA, POSEIDON
1. ALONSO PEREIRA, JOSE RAMON (2012). INTRODUCCION A LA HISTORIA DE LA ARQUITECTURA. BARCELONA, REVERTE
4. QUARONI, LUDOVICO (1980). PROYECTAR UN EDIFICIO. OCHO LECCIONES DE ARQUITECTURA. MADRID. XARAIT

Bibliografía complementaria 15UNWIN, SIMON (2003). ANALISIS DE LA ARQUITECTURA. BARCELONA, GILI
08. BAKER, GEOFFREY (1998). ANALISIS DE LA FORMA. URBANISMO Y ARQUITECTURA. BARCELONA, GILI
05. IALA (2009). ANALISIS GRAFICO Y DOCENCIA NO PRESENCIAL. VIGO, UDC/UDV/USC
09. CHING, FRANCIS D.K. (1998). ARQUITECTURA: FORMA, ESPACIO Y ORDEN. BARCELONA, GILI
12. CLARK, ROGER Y PAUSE, M. (1997). ARQUITECTURA: TEMAS DE COMPOSICION. BARCELONA, GILI
10. CHING, FRANCIS D.K. (1997). DICCIONARIO VISUAL DE ARQUITECTUAR. BARCELONA, GILI
02. IALA (2010). DOCENCIA 2.0. EXPERIENCIAS DE INTRODUCCION A LA ARQUITECTURA. MADRID, UPM
03. IALA (2009). GENERADOR DE AFICION 2.0. GIRONA, UDG
06. IALA (2009). HERRAMIENTAS WEB EN LA FORMACION INCIAL DEL ARQUITECTO. VIGO, UDC/UDV/USC
01. IALA (2010). HERRAMIENTAS WEB Y DISEÑO DE APRENDIZAJE INTERACTIVO EN LA ENSEÑANZA TECNICA SUPERIOR. MADRID, UPM
14. RISEBERO, BILL (1982). HISTORIA DIBUJADA DE LA ARQUITECTURA OCCIDENTAL. MADRID, BLUME
04. IALA (2009). INTRODUCCION A LA ARQUITECTURA 2.0. VIGO, UDC/UDV/USC
07. IALA (2008). LA WEB 2.0 EN LA ENSEÑANZA DE INTRODUCCION A LA ARQUITECTURA. GIRONA, UDG
11. CHING, FRANCIS D.K. (1999). MANUAL DE DIBUJO ARQUITECTONICO. BARCELONA, GILI
13. LEUPEN, BERNARD (1999). PROYECTO Y ANALISIS. EVOLUCION DE LOS PRINCIPIOS EN ARQUITECTURA. BARCELONA, GILI

http://dugi-doc.udg.edu/bitstream/10256/2003/1/216.pdf

http://dugi-doc.udg.edu/bitstream/10256/906/1/215.pdf
http://www.ialaudc.es/docs/Analisis_de_arquitectura_y_docencia_no_presencial.pdf
http://www.ialaudc.es/docs/Herramientas_Web_20_en_la_formacion_academica_inicial_del_arquitecto.pdf
http://www.ialaudc.es/docs/La_Web_20_en_la_ense%C3%B1anza_de_Introduccion_a_la_Arquitectura.pdf
http://www.ialaudc.es/docs/Introduccion_a_la_arquitectura_20.pdf
http://www.ialaudc.es/docs/Herramientas_web_y_dise%C3%B1o_de_aprendizaje_interactivo.pdf

http://iala0910.blogspot.com/
http://iala0910p.blogspot.com/
http://iala0910gdc.blogspot.com/

http://iala0809.blogspot.com/
http://iala0809p.blogspot.com/

http://introduccionalaarquitectura.blogspot.com/




Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías