Identifying Data 2015/16
Subject (*) Urbanística 5 Code 630G01042
Study programme
Grao en Arquitectura
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
Fifth Obligatoria 6
Language
Spanish
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Proxectos Arquitectónicos e Urbanismo
Coordinador
Gonzalez-Cebrian Tello, Jose Juan
E-mail
j.gonzalez-cebrian@udc.es
Lecturers
Gonzalez Harguindey, Javier
Gonzalez-Cebrian Tello, Jose Juan
Rodriguez Alvarez, Jorge
Seoane Prado, Enrique
E-mail
javier.harguindey@udc.es
j.gonzalez-cebrian@udc.es
jorge.ralvarez@udc.es
enrique.seoane@udc.es
Web
General description El desarrollo del curso se realiza apartir de clases teóricas y taller, que en parte, será relizado en común con Proyectos IX. Se pretende incidir sobre un ámbito territorial inconcluso, desde las operaciones de regeneración urbana necesarias para una intervención urbanística adecuada al momento presente. Se trata de actuar sobre espacios carentes de la necesaria accesibilidad, de la necesaria integración de usos y tipos edificatorios, para proponer una actuación que, apoyándose en la formalización del espacio colectivo público y privado, en la mejora de la urbanización, y en la adecuada respuesta edificatoria a las condiciones ya existentes, proponga respuestas rehabilitadoras en su vertiente ambiental y edificatoria.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 PROXECTO BÁSICO ARQUITECTÓNICO E URBANO: aptitude ou capacidade para aplicar os principios básicos formais, funcionais e técnicos á concepción e deseño de edificios e de conxuntos urbanos, definindo as súas características xerais e as prestacións que se acadan.
A2 PROXECTOS DE EXECUCIÓN: aptitude ou capacidade para elaborar proxectos integrais de execución de edificios e espazos urbanos en grao de definición suficiente para a súa completa posta en obra e equipamento de servizos e instalacións.
A3 DIRECCIÓN DE OBRAS: aptitude ou capacidade para dirixir obras de edificación e urbanización desenvolvendo proxectos, replanteando no terreo, aplicando os procedementos de construción adecuados e coordinando oficios e industrias.
A4 PROGRAMACIÓN FUNCIONAL: aptitude ou capacidade para elaborar programas de edificios, considerando os requisitos de clientes e usuarios, analizando os precedentes e as condicións de localización aplicando estándares e establecendo dimensións e relacións de espazos e equipos.
A5 INTERVENCIÓN NO PATRIMONIO EDIFICADO: aptitude ou capacidade para intervir nos edificios de valor histórico, coordinar estudos históricos e arqueolóxicos sobre eles, elaborar os seus plans directores de conservación e redactar e executar os proxectos de restauración e rehabilitación.
A7 SUPRESIÓN DE BARREIRAS: aptitude ou capacidade para deseñar e executar edificios e espazos urbanos aptos para as persoas con diferentes capacidades físicas ou para adaptar con este fin os xa existentes.
A8 PROXECTO DE OBRA ACABADA: aptitude ou capacidade para dimensionar, deseñar, programar e poñer en obra e integrar en edificios e conxuntos urbanos as solucións construtivas, encontros e remates dos sistemas de obra acabada, divisións interiores, carpintería, escaleiras e demais obra acabada, en conxunto e en detalle, así como para asesorar tecnicamente sobre estes aspectos.
A9 CRÍTICA ARQUITECTÓNICA: aptitude ou capacidade para analizar morfolóxica e tipoloxicamente a arquitectura e a cidade e para explicar os precedentes formais e programáticos das solucións proxectuais.
A10 REPRESENTACIÓN ESPACIAL: aptitude ou capacidade para aplicar, tanto manual como informaticamente, os sistemas de representación gráfica, dominando os procedementos de proxección e corte, os aspectos cuantitativos e selectivos da escala e a relación entre o plano e a profundidade.
A11 XESTIÓN DE NORMAS CONSTRUCTIVAS: aptitude ou capacidade para aplicar as normas de construción, de homologación, de protección, de mantemento, de seguridade e de cálculo nos proxectos integrados e na execución, tanto de obras de edificación como de espazos urbanos.
A12 PROXECTO DE ACONDICIONAMENTO AMBIENTAL: aptitude ou capacidade para concibir, deseñar, calcular, integrar en edificios e conxuntos urbanos e executar solucións de acondicionamento ambiental, incluíndo o illamento térmico e acústico, o control climático, o rendemento enerxético e a iluminación natural, así como para asesorar tecnicamente sobre estes aspectos.
A13 IDEACIÓN GRÁFICA: aptitude ou capacidade para concibir e representar graficamente a figura, a cor, a textura e a luminosidade dos obxectos e dominar a proporción e as técnicas de debuxo, incluídas as informáticas.
A14 CONTROL DE EXECUCIÓN DE OBRA GROSA: aptitude ou capacidade para analizar, controlar a calidade e definir condicións de mantemento e medidas de intervención nos sistemas de obra grosa, cerramento, cuberta e demais obra grosa, así como nos de obra civil asociados a eles.
A18 PLANEAMENTO URBANO: aptitude ou capacidade para redactar e xestionar plans de ordenacións territorial e metropolitana, plans estratéxicos, plans de viabilidade urbanística e plans urbanísticos de ámbito municipal, de actuacións en áreas urbanas e de carácter especial.
A19 ADECUACIÓN MEDIOAMBIENTAL: aptitude ou capacidade para realizar estudos medioambientais e paisaxísticos, e definir medidas de protección fronte ao impacto ambiental.
A20 PROXECTO DE ESPAZOS LIBRES: aptitude ou capacidade para redactar e executar trazados urbanos e proxectos de urbanización e de xardinería, así como os de obra civil e complementaria asociada a eles.
A21 PROXECTO DE OBRA CIVIL: aptitude ou capacidade para concibir, deseñar, calcular e executar as solucións de obra civil asociadas á edificación e aos conxuntos urbanos, así como para asesorar tecnicamente sobre estes aspectos.
A23 PROXECTO DE INSTALACIÓNS HIDRAÚLICAS: aptitude ou capacidade para concibir, deseñar, calcular, integrar en edificios e conxuntos urbanos e executar instalacións de subministro, tratamento e evacuación de augas, así como para asesorar tecnicamente sobre estes aspectos.
A24 PROXECTO DE INSTALACIÓNS ELÉCTRICAS E ASOCIADAS:aptitude ou capacidade para concibir, deseñar, calcular, integrar en edificios e conxuntos urbanos e executar instalacións de transformación e subministro de electricidade, de comunicación audiovisual e de iluminación artificial, así como para asesorar tecnicamente sobre estes aspectos.
A25 PROXECTO DE SEGURIDADE EN INMOBLES: aptitude ou capacidade para concibir, deseñar, calcular, integrar en edificios e conxuntos urbanos e executar solucións de seguridade, de evacuación de persoas e de protección contra incendios, tanto activas como pasivas, asi como para asesorar tecnicamente sobre estes aspectos.
A29 ANÁLISE TÉCNICO DE PROXECTOS: aptitude ou capacidade para elaborar estudos de viabilidade e exercer a supervisión, control e coordinación de proxectos integrados de edificación e de conxuntos e espazos urbanos.
A30 XESTIÓN DE NORMAS URBANÍSTICAS: aptitude ou capacidade para aplicar as normas urbanísticas e xestionar a obtención de licenzas nos proxectos integrados e na execución, tanto de obras de edificación como de espazos urbanos.
A34 FUNCIÓNS PRÁCTICAS E SIMBÓLICAS: comprensión ou coñecemento dos métodos de estudo dos procesos de simbolización da ergonomía e das relacións entre o comportamento humano, o entorno natural ou artificial e os obxectos, de acordo cos requirimentos e a escala humanos.
A35 SOCIOLOXÍA RESIDENCIAL: comprensión ou coñecemento dos métodos de estudo das necesidades e demandas sociais, dos compoñentes da calidade de vida, das condicións de habitabilidade e dos programas básicos de vivenda.
A36 SOCIOLOXÍA CULTURAL: comprensión ou coñecemento das implicacións que nas funcións e responsabilidades sociais do arquitecto ten as necesidades, valores, normas de conduta e de organización e patróns espaciais e simbólicos determinados pola pertenza a unha cultura.
A37 ANÁLISE DE FORMAS: comprensión ou coñecemento das leis da percepción visual e da proporción, as teorías da forma e da imaxe, as teorías estéticas da cor e os procedementos de estudo fenomenolóxico e analítico das formas arquitectónicas e urbanas.
A38 SISTEMAS DE REPRESENTACIÓN: comprensión ou coñecemento dos sistemas de representación espacial e a súa relación cos procedementos de ideación gráfica e de expresión visual das distintas fases do deseño arquitectónico e urbanístico.
A39 RESTITUCIÓN GRÁFICA: comprensión ou coñecemento das técnicas de medición e levantamento gráfico de edificios e de ámbitos urbanos e naturais en todas as súas fases, dende o debuxo de apuntamentos á restitución científica.
A40 XEOMETRÍA: comprensión ou coñecemento da xeometría métrica e proxectiva como fundamentos do trazado, deseño e composición arquitectónicos da comprensión dos sistemas de representación espacial.
A41 BASES ARTÍSTICAS: comprensión ou coñecemento da estética e a teoría das artes e da producción pasada e presente das belas artes e as artes aplicadas susceptibles de influír nas concepcións arquitectónicas, urbanísticas e paisaxísticas.
A42 TEORÍA XERAL DA ARQUITECTURA: comprensión ou coñecemento das teorías da arquitectura pasadas e presentes, especialmente as relativas á interdependencia de formas, usos e técnicas, á estrutura formal, ao estudo dos tipos e aos métodos de composición de edificios e espazos abertos.
A43 HISTORIA XERAL DA ARQUITECTURA: comprensión ou coñecemento da historia xeral da arquitectura, tanto en si mesma como na súa relación coas artes, as técnicas, as ciencias humanas, a historia do pensamento e os fenómenos urbanos.
A44 BASES DA ARQUITECTURA OCCIDENTAL: comprensión ou coñecemento das tradicións arquitectónicas, urbanísticas e paisaxísticas da cultura occidental e dos seus fundamentos técnicos, climáticos, económicos, sociais e ideolóxicos.
A45 BASES DA ARQUITECTURA NATIVA: comprensión ou coñecemento das tradicións arquitectónicas, urbanísticas e paisaxísticas de carácter nacional, local e vernáculo e dos seus fundamentos técnicos, climáticos, económicos, sociais e ideolóxicos.
A47 ECOLOXÍA E SOSTENIBILIDADE: comprensión ou coñecemento da responsabilidade do arquitecto respecto aos principios básicos de ecoloxía, de sostenibilidade e de conservación dos recursos e do medio ambiente na edificación, o urbanismo e a paisaxe.
A48 SOCIOLOXÍA E HISTORIA URBANAS: comprensión ou coñecemento das relacións entre o medio físico e o medio social e as bases da teoría e a historia dos asentamentos humanos, da socioloxía, da economía urbana e da estadística como fundamentos dos estudos territoriais e urbanísticos.
A49 CIENCIAS DO MEDIO FÍSICO: comprensión ou coñecemento das bases de climatoloxía, xeomorfoloxía, xeoloxía, hidroloxía e edafoloxía precisas para abordar os estudos territoriais, urbanísticos e paisaxísticos.
A50 MORFOLOXÍA E REPRESENTACIÓN DO TERREO:comprensión ou coñecemento das bases de topografía, hipsometría e cartografía e das técnicas de modificación do terreo precisas para realizar estudos e proxectos de carácter territorial, urbanístico e paisaxístico e para practicar deslindes e parcelacións.
A51 BASES DE XARDINERÍA: comprensión ou coñecemento das bases de botánica, horticultura, floricultura e silvicultura e as técnicas de hidráulica precisas para realizar estudos e proxectos de xardín, de paisaxe e de urbanización.
A52 MÉTODOS URBANÍSTICOS: comprensión ou coñecemento dos fundamentos metodolóxicos do planeamento urbano a diferentes escalas e da ordenación territorial e metropolitana, na súa relación co deseño urbano e edificatorio.
A64 MÉTODOS DE VALORACIÓN: comprensión ou coñecemento dos métodos de medición, valoración e taxación, de programación económica e de cálculo de custos e fiscalización destes, nas obras de carácter arquitectónico e urbanístico e no planeamento.
B1 Learn how to learn
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B5 Traballar de forma colaborativa.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B8 Visión espacial.
B9 Creatividade.
B10 Sensibilidade estética.
B11 Capacidade de análise e síntese.
B12 Toma de decisións.
B13 Imaxinación.
B14 Habilidade gráfica xeral.
B15 Capacidade de organización e planificación.
B17 Cultura histórica.
B18 Razoamento crítico.
B19 Traballo nun equipo de carácter interdisciplinar.
B20 Sensibilidade cara a temas medioambientais.
B24 Coñecementos de informática relativos ao ámbito de estudo.
B27 Liderado.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Establecer criterios para proxectar o espazo exterior A1
A2
A3
A7
A12
A20
A21
A23
A24
A47
B2
B11
B15
C4
Adquirir coñecementos para liderar e coordinar a execución material das obras de desenvolvemento urbán A1
A2
A3
A4
A7
A8
A11
A12
A13
A14
A18
A19
A20
A21
A23
A24
A29
A52
B2
B11
B12
B15
B20
C7
Aprender a organizar o proceso de construción dá urbanidade e afondar na definición do desenvolvemento urbano, con prioridade para o tratamento da forma e espazo a partir dun deseño, mellorar a capacidade do alumno para actuar profesionalmente sobre os distintos asentamentos urbanos e / ou rurais, designando crecemento, mellora ou transformación, colocándoo en conexión con regulatórios, construción e programación temporal e aspectos económicos que unha intervención deste tipo acarrexa A1
A5
A7
A9
A10
A12
A18
A19
A20
A25
A30
A34
A35
A36
A37
A38
A39
A40
A41
A42
A43
A44
A45
A47
A48
A49
A50
A51
A52
A64
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B8
B9
B10
B11
B13
B14
B17
B18
B19
B20
B24
B27
C3
C4
C5
C6
C8

Contents
Topic Sub-topic
1. Entender y analizar la realidad existente y exponerla a partir de técnicas de representación que primen la capacidad de síntesis y comunicación.
- Representación sintética y analítica del territorio a través de croquis, esquemas, diagramas, perspectivas, plantas y secciones, etc.
- Representación y análisis del territorio a través de maquetas reales y virtuales.
- Representacion información compleja y sectorial del territorio a través de blogs, plataformas, fotografías vídeos, collages, etc.
2. Proponer un programa estructurado y elaborar propuestas transformadoras.
- Programa de usos, aprovechamientos urbanísticos y condiciones básicas de la operación transformadora.
3, Preparación de propuestas, estrategias o proyectos. - Planes estratégicos.
- Planes especiales (reforma interior, protección, ambientales, etc.)
- Planes de ordenación urbanística.
4. Formalización de la propuesta de grupo y de la propuesta individual - Proyectos urbanos.
- Proyectos de urbanización.
- Proyectos de acondicionamiento del espacio exterior.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Document analysis A29 A30 A38 A39 B2 B3 B4 B15 B19 B24 C3 C4 C6 C8 2 4 6
Guest lecture / keynote speech A34 A35 A36 A37 A40 A41 A42 A43 A44 A45 A47 A48 A49 A50 A51 A52 A64 11 24 35
Directed discussion B6 B10 B11 B12 B18 B27 10 20 30
Workshop A29 A25 A24 A23 A21 A20 A19 A18 A14 A13 A12 A11 A10 A9 A8 A7 A5 A4 A3 A2 A1 A30 B5 B8 B9 B13 B14 B17 B20 C5 C7 20 40 60
Case study B1 B2 B3 3 6 9
Practical test: A1 A2 A4 A20 A29 A30 A35 A39 A45 A47 A48 A49 A50 A51 A52 A64 B2 3 6 9
 
Personalized attention 1 0 1
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Document analysis El trabajo propuesto conllevará la recopilación y procesado de fuentes documentales para elaborar una cartografía analítica y propositiva, completando y actualizando la información existente mediante trabajo de campo.
Guest lecture / keynote speech Las clases teóricas ayudarán a presentar temas instrumentales y referencias proyectuales
Directed discussion Se realizarán puestas en común de los trabajos que servirán como punto de partida a discusiones sobre los temas relevantes para la asignatura
Workshop Se formalizarán grupos de trabajo de 3-4 alumnos que desarrollarán los trabajos de carácter general, para dar lugar, en las 4 últimas semanas, a propuestas individuales. Los talleres y las clases serán el lugar donde la evolución de las propuestas se irán desarrollando. Parte de este trabajo se realizará con la asignatura proyectos 9
Case study Los conceptos teóricos presentados en las clases magistrales serán aplicados en un breve ensayo original mediante el estudio y análisis de casos
Practical test: Prueba individual a realizar en aula designada. Consistirá en la resolución, a nivel de croquis-anteproyecto, de un programa de intervención sobre el ámbito de trabajo del curso

Personalized attention
Methodologies
Practical test:
Directed discussion
Workshop
Description
Los grupos de estudiantes deberán realizar presentaciones públicas de los trabajos elaborados, planteándose a partir de ellas correcciones colectivas, tanto en el taller compartido con Proyectos como en el taller propio de la asignatura. Al finalizar el 2º mes del curso se realizará la presentación del trabajo de grupo y se iniciará el trabajo individual.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Practical test: A1 A2 A4 A20 A29 A30 A35 A39 A45 A47 A48 A49 A50 A51 A52 A64 B2 Se valorará la capacidad de interpretación y resolución efectiva del problema planteado, teniendo en cuenta los condicionantes del lugar, tanto programáticos, como ambientales, topográficos o normativos. 30
Guest lecture / keynote speech A34 A35 A36 A37 A40 A41 A42 A43 A44 A45 A47 A48 A49 A50 A51 A52 A64 Se evaluará la asistencia y la asimilación y aplicación de contenidos en las prácticas de clase y estudios de caso 5
Directed discussion B6 B10 B11 B12 B18 B27 Se evaluará la participación activa, actitud crítica, la cultura arquitectónica y urbanística y la capacidad para articular y exponer opiniones razonadas en público. 5
Workshop A29 A25 A24 A23 A21 A20 A19 A18 A14 A13 A12 A11 A10 A9 A8 A7 A5 A4 A3 A2 A1 A30 B5 B8 B9 B13 B14 B17 B20 C5 C7 Se evaluará la participación activa en clase, asistencia, el progreso adecuado en el trabajo y el cumplimiento de los objetivos concretos propuestos en el enunciado del taller. Los trabajos incluirán una parte en grupo y un desarrollo individual. Cada una de estas partes será evaluada de forma independiente y será necesario aprobar ambas partes. 50
Case study B1 B2 B3 Se elaborará un breve trabajo de investigación sobre temas relevantes a la materia. Se valorará la objetividad, capacidad de análisis crítico, originalidad, uso de convenciones en la redacción de artículos científicos y uso de bibliografía 10
 
Assessment comments

En la evaluación general del curso se tendrán presentes los siguientes aspectos: asistencia a clase y talleres, evaluación de los trabajos de grupo, evaluación del trabajo individual. 

La asistencia a clase (mínimo 80%) y la superación de la prueba práctica son indispensables para superar la asignatura


Sources of information
Basic Busquets, J & Correa, F. (2006). Ciudades X Formas. Una nueva mirada hacia el proyecto urbanístico. Harvard University
Ashihara, Y. (1982). El diseño de espacios exteriores. Barcelona:Gustavo Gili
McCluskey, J. (1985). El diseño de vías urbanas. Barcelona:Gustavo Gili
Alexander, C. (1980). El lenguaje de patrones. Barcelona:Gustavo Gili
Solá-Morales,M. (1987). El proyecto urbano I. UR N5
Solá-Morales,M. (1988). El proyecto urbano II. UR N6
Bentley, Alcock,Murrain McGlynn, Smith (1999). Entornos vitales. Hacia un entorno urbano y arquitectónico más humano. Manual Práctico. Barcelona:Gustavo Gili
Falcón, A. (2007). Espacios verdes para una ciudad sostenible. Planificación, proyecto y gestión. Barcelona:Gustavo Gili
Gehl, J. (2006). La humanización del espacio urbano. La vida social entre los edificios. Barcelona:Editorial Reverté
Lynch, K. (1980). La planificación del sitio. Barcelona:Gustavo Gili
INSS (1994). Manual de accesibilidad. Madrid:Ministerio de Asuntos Sociales
McCluskey, J. (1987). Parking. Manual de diseño ambiental. Barcelona:Gustavo Gili
Corominas, M. Sabaté, J. Sotoca, A. (2007). Planes muy especiales. COAC Escola Sert
Herce, M. (2009). Sobre la movilidad en la ciudad. Barcelona:Editorial Reverté

Complementary


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
Urbanística 4/630G01032
Proxectos 8/630G01036

Subjects that are recommended to be taken simultaneously
Proxectos 9/630G01041

Subjects that continue the syllabus
Métodos de Planeamento/630G01058

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.