Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Debuxo de Arquitectura Código 630G02002
Titulación
Grao en Estudos de Arquitectura
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Primeiro Formación básica 6
Idioma
Castelán
Inglés
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Expresión Gráfica Arquitectónica
Coordinación
Fraga Lopez, Francisco Javier
Correo electrónico
javier.fraga@udc.es
Profesorado
Caridad Yañez, Eduardo
Fernandez-Gago Longueira, Paula
Fraga Lopez, Fernando
Fraga Lopez, Francisco Javier
Mantiñan Campos, Carlos
Correo electrónico
eduardo.caridad@udc.es
paula.fernandez-gago@udc.es
fernando.fraga@udc.es
javier.fraga@udc.es
carlos.mantinan@udc.es
Web http://https://campusvirtual.udc.gal/login/index.php
Descrición xeral O obxectivo desta materia é que o alumno comece a adquirir as capacidades gráficas necesarias e suficientes para enfrontarse aos retos de deseño e de proxecto que na carreira exporánselle desde o primeiro curso.

A correcta evolución no desempeño desta habilidade gráfica, considérase moi importante para o futuro desenvolvemento da súa actividade profesional.

Estas capacidades/habilidades refírense, como establece o vixente Plan de Estudos, ao Debuxo A man Alzada (DAMA) e á introdución ao Debuxo Arquitectónico.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Aptitude para aplicar os procedementos gráficos á representación de espazos e obxectos (T)
A2 Aptitude para concibir e representar os atributos visuais dos obxectos e dominar a proporción e as técnicas do debuxo, incluídas as informáticas. (T)
A3 Coñecemento axeitado e aplicado á arquitectura e ao urbanismo dos sistemas de representación espacial.
A4 Coñecemento axeitado e aplicado á arquitectura e ao urbanismo da análise e teoría da forma e as leis da percepción visual.
A5 Coñecemento axeitado e aplicado á arquitectura e ao urbanismo da xeometría métrica e proxectiva.
A63 Elaboración, presentación e defensa ante un Tribunal Universitario dun traballo académico orixinal realizado individualmente relacionado con calquera das disciplinas cursadas.
B1 Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adoita atoparse a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado coma non especializado
B5 Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6 Coñecer a historia e as teorías da arquitectura, así coma as artes, tecnoloxías e ciencias humanas relacionadas con esta
B7 Coñecer o papel das belas artes como factor que pode influír na calidade da concepción arquitectónica
B12 Comprender as relacións entre as persoas e os edificios e entre estes e o seu entorno, así como a necesidade de relacionar os edificios e os espazos situados entre eles en función das necesidades e da escala humana
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para o aprendizaxe ao longo da súa vida
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia do aprendizaxe ao longo da vida
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Capacidade para aplicar os sistemas de representación gráfica. Capacidade para manexar os aspectos cuantitativos e selectivos da escala. Capacidade para establecer a relación entre o plano e a profundidade. Capacidade para analizar formas complexas. Capacidade para representar as formas utilizando sistemas de PERSPECTIVA. Capacidade para estudiar as PROPORCIONS. Capacidade para aplicar RECURSOS GRAFICOS utilizando diferentes técnicas. A1
A2
A4
B1
B4
B5
B6
B7
B12
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Capacidade para concibir y representar a figura, a cor, a textura, a luminosidade e dominar a proporción dos obxectos. Coñecimiento y comprensión das técnicas de debuxo, incluidas as informáticas todas elas fundamentais para el plantexamento correcto da habilidad proyectual, antesala da representación do proxecto. Estudo pormenorizado dos estadíos ou niveis de aprendizaxe gráfica, desde a etapa inicial perceptiva ata a etapa final da representación creativa. A2
B1
B4
B5
B6
B7
B12
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Coñecemento e comprensión dos sistemas de representación espacial e a sua relación cos procedementos de ideación gráfica e de expresión visual das distintas fases do deseño arquitectónico y urbanístico. A3
B1
B4
B5
B6
B7
B12
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Coñecemento e comprensión das leis da percepción visual e da proporción, as teorías da forma e da imaxe, as teorías estéticas da cor e os procedementos de estudo fenomenológico e analítico das formas arquitectónicas e urbanas. A4
B1
B4
B5
B6
B7
B12
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Coñecemento e comprensión da xeometría métrica e proyectiva como fundamentos do trazado, deseño e composición arquitectónicos. A5
B1
B4
B5
B6
B7
B12
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Aptitude para aplicar os coñecementos e capacidades relativos a Sistemas de Representación, Representación Espacial, Ideación Gráfica e Análise de Formas na elaboración, presentación e defensa ante un Tribunal Universitario dun traballo académico orixinal realizado individualmente e relacionado con calquera das materias cursadas. A63
B1
B4
B5
B6
B7
B12
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
DEBUXO A MAN ALZADA Metodoloxías da aprendizaxe gráfica aplicadas á representación arquitectónica.

Representación expresiva como primeira fase da aprendizaxe gráfica.

Debuxo sensible e debuxo rigoroso.

A perspectiva lineal aplicada ao debuxo a man alzada.

Representacións volumétricas expresivas: axonometrías, perspectiva...
INTRODUCIÓN AO DEBUXO ARQUITECTÓNICO A representación arquitectónica.

Escala/proporción.

Convencións gráficas.

Composición e rotulación.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Actividades iniciais A1 A2 A3 A4 A5 A63 B1 B4 B5 B6 B7 B12 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 2 0 2
Sesión maxistral A1 A2 A3 A4 A5 A63 B1 B4 B5 B6 B7 B12 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 13 0 13
Obradoiro A1 A2 A3 A4 A5 A63 B1 B4 B5 B6 B7 B12 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 40 90 130
Proba obxectiva A1 A2 A3 A4 A5 A63 B1 B4 B5 B6 B7 B12 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 4 0 4
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Actividades iniciais Con estas actividades preténdese orientar ao alumno nos contidos, as metodoloxías, os resultados da aprendizaxe desta materia e de como vai ser avaliado para a súa superación.
Sesión maxistral Aínda que segundo o PDA existe unha hora de teoría independente asignada nesta materia (por unha cuestión administrativa e homogeneizadora da UDC durante a implantación dos plans adaptados a Bolonia), os contidos teóricos sempre se englobaron dentro da práctica como así o acreditan múltiples evidencias e comunicacións en xornadas de innovación docente. Os contidos da materia iranse expondo de maneira non lineal, na secuencia que os profesores estimen máis oportuna para obter os resultados previstos e en función da heteroxeneidade do grupo.

En xeral, as sesións serán teórico-prácticas e realizaranse mediante exposicións orais, complementadas co uso de medios audiovisuais e outros recursos cuxa finalidade é transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Obradoiro O taller é o núcleo principal da docencia desta materia.

Esta metodoloxía está referida prioritariamente á aprendizaxe do %ou201Ccómo facer as cousas%ou201D e está enfocada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesorado.

Neste taller englóbanse tanto as clases prácticas presenciais como as sesións maxistrais (ver o seu apartado correspondente), así como todo o traballo proposto polo profesorado e que o alumno debe desenvolver no tempo non presencial previsto para esta metodoloxía.

O tempo total previsto para a materia dará lugar a un volume de traballo gráfico, que será determinado previamente polo profesorado e que terá carácter obrigatorio. De maneira xenérica todas as sesións de taller serán teórico-prácticas.

O taller refírese ás dúas partes da materia especificadas no Plan de Estudos: a referente ao debuxo a man alzada e a referente á introdución ao debuxo arquitectónico.
Proba obxectiva As probas obxectivas son o conxunto de exercicios de carácter obrigatorio que o alumnado debe realizar tanto nas datas establecidas polo calendario oficial como naqueloutras datas indicadas polos profesores dentro do taller.

Atención personalizada
Metodoloxías
Proba obxectiva
Actividades iniciais
Sesión maxistral
Obradoiro
Descrición
As tutorías teñen como finalidade atender ás necesidades e consultas do alumnado relacionadas co traballo a realizar na materia, proporcionándolle orientación, apoio e motivación no proceso de aprendizaxe.

Nesta materia, enténdese como fundamental consultar co profesor os avances que se vaian realizando, de maneira progresiva, para que se poidan ofrecer as orientacións necesarias que aseguren a calidade dos traballos de acordo aos criterios que se indicarán en cada caso.

Dada a importancia que para esta materia ten a atención personalizada, esta realizarase sempre previa cita para garantir tanto o cumprimento como a disposición temporal e evitar ao alumnado esperas innecesarias.

Esta actividade académica desenvolverase polo profesorado, de forma individual ou en pequeno grupo, e poderá ser presencial ou virtual por Teams a elección de cada profesor/a.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba obxectiva A1 A2 A3 A4 A5 A63 B1 B4 B5 B6 B7 B12 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 Realizarase unha PROBA OBXECTIVA final na que se esixe unha cualificación mínima de 5 en cada unha das partes da materia. 40
Sesión maxistral A1 A2 A3 A4 A5 A63 B1 B4 B5 B6 B7 B12 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 Como xa se indicou a teoría desta materia está enfocada á súa práctica. É por iso que, aínda que aparece este ítem no apartado de avaliación, non se valora independentemente e, por tanto, non computa na avaliación. 0
Obradoiro A1 A2 A3 A4 A5 A63 B1 B4 B5 B6 B7 B12 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 En virtude das medidas de adaptación estipuladas nas Instrucións do 1 de xullo de 2021 da Secretaria Xeral de Universidades, para a cualificación final do TALLER utilízase un sistema de avaliación continua.

O peso de cada traballo a realizar para cada unha das partes será fixado ao principio do cuadrimestre polo profesorado.

Para aprobar o taller é preciso aprobar cada unha dos seus partes.

A nota do Taller obterase aplicando os criterios expostos na presentación do cuadrimestre polo profesorado de cada grupo, valorando de forma ponderada o nivel gráfico final alcanzado polo alumnado en cada unha das partes.
60
 
Observacións avaliación




















1. Asistencia:



  • La asistencia es obligatoria. Una
    asistencia por debajo del 80% supondrá la consideración del alumno como no
    presentado. El 20% de faltas de asistencia es el porcentaje que da cobertura a
    los imponderables que podemos considerar como habituales.





2. Entregas de
trabajos:



  • Salvo causa debidamente justificada de
    acuerdo a la normativa vigente, la no entrega de un trabajo en la fecha
    establecida para ello, implicará la calificación de no presentado.


  • Todos los trabajos y dibujos realizados
    en el taller se recogerán en las fechas señaladas en el calendario de la
    asignatura que se propone el día de la presentación. Todas las entregas son
    inaplazables y cualquier cambio deberá ser consensuado entre los alumnos y el
    profesorado.


  • El alumnado con reconocimiento de
    dedicación a tiempo parcial o de modalidades específicas de aprendizaje y apoyo
    a la diversidad, deberá entregar los trabajos en su plazo. De resultar imposible
    lo anterior, y previa justificación, deberá acordar previamente con
    el profesorado una nueva fecha para la entrega o para la realización del
    ejercicio de control o examen en su caso.


  • Para superar la asignatura, en
    cualquiera de las dos oportunidades oficiales del curso es requisito
    imprescindible haber realizado todo el trabajo propuesto con el nivel mínimo
    de documentación y contenidos mínimos establecidos y la adecuada tutela del profesor. En caso contrario el alumno será
    considerado no presentado.


  • La tutela de los trabajos propuestos,
    solo será considerada efectiva si el profesor ha tenido constancia del rendimiento
    de los alumnos en los trabajos realizados durante el tiempo presencial de la
    asignatura y si dicho rendimiento es concordante con el trabajo realizado
    durante el tiempo no presencial.


3. Segunda
oportunidad de julio:



  • Los alumnos que no hayan superado la
    asignatura en la primera oportunidad están obligados a presentar, para poder
    ser evaluados en la segunda oportunidad, todos los trabajos y/o dibujos que no
    hayan entregado en la primera oportunidad.


  • Además, los profesores podrán exigir
    la realización de nuevos trabajos propuestos a principios del segundo
    cuatrimestre. El fin de estos trabajos es que los alumnos los puedan ir
    desarrollando, y puedan ser tutelados de manera efectiva, a lo largo del 2º
    cuatrimestre. Estos trabajos se entregarán el día del examen de la segunda
    oportunidad.


  • Los alumnos que se presenten
    únicamente en la segunda oportunidad de julio estarán especialmente obligados a
    la realización de todo el trabajo solicitado durante el curso y en especial al
    cumplimiento de lo referente a la tutela de los trabajos propuestos.


4. Tutorías:



  • Dada la importancia que para esta
    asignatura tiene la atención personalizada, esta se realizará siempre
    solicitando cita previa mediante correo electrónico, con el objetivo de
    optimizar su organización. Esta actividad académica se desarrollará por el
    profesorado, de forma individual o en pequeño grupo, y podrá ser presencial o
    virtual (por Teams) a elección de cada profesor/a. Esto también será de
    aplicación al alumnado con reconocimiento de dedicación a tiempo parcial.


5. Alumnos de
programas de movilidad



  • La docencia a alumnos de programas de movilidad se
    adaptará ajustando las condiciones de los trabajos propuestos para el resto del
    alumnado. Para estos alumnos también se adaptarán las pruebas y exámenes de
    evaluación de ser preciso a juicio del profesor/a.
6. Dispensa académica de exención de asistencia:
  • No se contempla la dispensa académica de exención de asistencia por ser
    esta una materia en la que el taller es la metodología fundamental.  No
    obstante, el profesorado si lo estima oportuno podrá eximir de
    asistencia al alumnado que tenga reconocimiento de
    dedicación a tiempo parcial, con dicha dispensa aunque, en cualquier
    caso, se deberá cumplir todo lo relativo a la entrega de trabajos y
    tutorías.
7. Plagio
  • La
    detección de plagio, así como la realización fraudulenta de pruebas o
    actividades de evaluación, una vez comprobada, implicará directamente la
    calificación de suspenso “0” en la materia en la convocatoria
    correspondiente, invalidando así cualquier calificación obtenida en
    todas las actividades de evaluación de cara a la convocatoria
    extraordinaria.1. Asistencia:

        A asistencia é obrigatoria. Unha asistencia por baixo do 80% suporá a consideración do alumno como non presentado. O 20% de faltas de asistencia é a porcentaxe que dá cobertura aos imponderables que podemos considerar como habituais.

    2. Entregas de traballos:

        Salvo causa debidamente xustificada de acordo á normativa vixente, a non entrega dun traballo na data establecida para iso, implicará a cualificación de non presentado.

        Todos os traballos e debuxos realizados no taller recolleranse nas datas sinaladas no calendario da materia que se propón o día da presentación. Todas as entregas son inaprazables e calquera cambio deberá ser acordado entre os alumnos e o profesorado.

        O alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial ou de modalidades específicas de aprendizaxe e apoio á diversidade, deberá entregar os traballos no seu prazo. De resultar imposible o anterior, e previa xustificación, deberá acordar previamente co profesorado unha nova data para a entrega ou para a realización do exercicio de control ou exame no seu caso.

        Para superar a materia, en calquera das dúas oportunidades oficiais do curso é requisito imprescindible realizar todo o traballo proposto co nivel mínimo de documentación e contidos mínimos establecidos e a adecuada tutela do profesor. En caso contrario o alumno será considerado non presentado.

        A tutela dos traballos propostos, só será considerada efectiva se o profesor tivo constancia do rendemento dos alumnos nos traballos realizados durante o tempo presencial da materia e se devandito rendemento é concordante co traballo realizado durante o tempo non presencial.

    3. Segunda oportunidade de xullo:

        Os alumnos que non superasen a materia na primeira oportunidade están obrigados a presentar, para poder ser avaliados na segunda oportunidade, todos os traballos e/ou debuxos que non entregasen na primeira oportunidade.

        Ademais, os profesores poderán esixir a realización de novos traballos propostos a principios do segundo cuadrimestre. O fin destes traballos é que os alumnos os poidan ir desenvolvendo, e poidan ser tutelados de maneira efectiva, ao longo do 2º cuadrimestre. Estes traballos entregaranse o día do exame da segunda oportunidade.

        Os alumnos que se presenten unicamente na segunda oportunidade de xullo estarán especialmente obrigados á realización de todo o traballo solicitado durante o curso e en especial ao cumprimento do referente á tutela dos traballos propostos.

    4. Tutorías:

        Dada a importancia que para esta materia ten a atención personalizada, esta realizarase sempre solicitando cita previa mediante correo electrónico, co obxectivo de optimizar a súa organización. Esta actividade académica desenvolverase polo profesorado, de forma individual ou en pequeno grupo, e poderá ser presencial ou virtual (por Teams) a elección de cada profesor/a. Isto tamén será de aplicación ao alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial.

    5. Alumnos de programas de mobilidade

        A docencia a alumnos de programas de mobilidade adaptarase axustando as condicións dos traballos propostos para o resto do alumnado. Para estes alumnos tamén se adaptarán as probas e exames de avaliación de ser preciso a xuízo do profesor/a.

    6. Dispensa académica de exención de asistencia:

        Non se contempla dispénsaa académica de exención de asistencia por ser esta unha materia na que o taller é a metodoloxía fundamental.  No entanto, o profesorado se o estima oportuno poderá eximir de asistencia ao alumnado que teña recoñecemento de dedicación a tempo parcial, con dita dispensa aínda que, en calquera caso, deberase cumprir todo o relativo á entrega de traballos e tutorías.

    7. Plaxio

        A detección de plaxio, así como a realización fraudulenta de probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso "0" na materia na convocatoria correspondente, invalidando así calquera cualificación obtida en todas as actividades de avaliación de face á convocatoria extraordinaria.


Fontes de información
Bibliografía básica Ching, Francis (1982). MANUAL DE DIBUJO ARQUITECTÓNICO. México. Ed. G.G. México
Edwards, Betty (1979). APRENDER A DIBUJAR CON EL LADO DERECHO DEL CEREBRO. Nueva York. Ed. Urano
Moneo, R. y Cortés, J. (1982). COMENTARIO SOBRE 20 ARQUITECTOS DEL SIGLO XX. Barcelona. Ed. U. Politecnica Cataluña
VanDyke, Scott (1984). DE LA LINEA AL DISEÑO. México. Ed. G.G. México
Redondo, E. y Delgado, M. (). DIBUJO A MANO ALZADA PARA ARQUITECTOS.. Barcelona. Ed. Parramón
Uddin, M.S. (2000). DIBUJO AXONOMÉTRICO. México. Ed. McGraw Hill
Uddin, M.S. (2000). DIBUJO DE COMPOSICIÓN. México. Ed. McGraw Hill
Ching, Francis (1999). DIBUJO Y PROYECTO. México. Ed. G.G. México
Cooper, Douglas (1992). DRAWING AND PERCEIVING. Nueva York. Ed. John Wiley & Sons
Ching, Francis (1990). DRAWING. A CREATIVE PROCESS. New York. Ed. Wiley and Son
Richards, James (2013). FREEHAND DRAWING AND DISCOVERY. New Jersey. Ed. Wiley and Son
Dodson, Bert (1985). KEYS TO DRAWING . Cincinatti, Ohio. Ed. North Light Books
Dodson, Bert (2007). KEYS TO DRAWING WITH IMAGINATION. Cincinatti, Ohio. Ed. North Light Books
Porter y Goodman (1983-1984-1985). MANUAL DE TÉCNICAS GRÁFICAS PARA ARQUITECTOS. VOL 1,2,3 Y 4. Barcelona. Ed. G.G.
Jacoby, Helmut (1973). NUEVOS DIBUJOS DE ARQUITECTURA. Barcelona. Ed. G.G.
Campanario, Gabriel (2012). THE ART OF THE URBAN SKETCHING. Massacgusetts. Ed. Quarry Books
Nicolaides, Kimon (1990). The Natural Way to Draw: A Working Plan for Art Study. Harcourt Brace and Company

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Xeometría Descritiva/630G02003
Introdución á Arquitectura /630G02005

Materias que continúan o temario
Análise de Formas Arquitectónicas/630G02007

Observacións

Sería recomendable para o alumno que accede a esta materia que previamente en bacharelato cursase materias de representación gráfica e debuxo a man alzada.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías