Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Urbanística 2 Código 630G02024
Titulación
Grao en Estudos de Arquitectura
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Proxectos Arquitectónicos, Urbanismo e Composición
Coordinación
Conde Garcia, Jesus
Correo electrónico
jesus.conde@udc.es
Profesorado
Beltran Pedreira, Jose Ricardo
Conde Garcia, Jesus
Gonzalez Harguindey, Javier
Correo electrónico
ricardo.beltran@udc.es
jesus.conde@udc.es
javier.harguindey@udc.es
Web
Descrición xeral O curso plantease como unha introducción xeral aos diversos temas que se desenrolarán máis adiante en sucesivas asignaturas da area de urbanismo. Tratarase de introducir ó alumno na disciplina urbanística, familiarizándoo con coñecementos de carácter instrumental e básico que faciliten, en niveis superiores, o seu su enfrontamento co proxecto de escala territorial e urbana. A asignatura estructúrase en dúas partes: teoría e práctica, estreitamente relacionadas e que se desenrolan paralelamente ao longo do curso. A avaliación do alumno dependerá, ademáis da súa participación na materia específica, na que se estima unha asistencia mínima obligatoria dun 80%, da participación e entregas realizadas no conxunto do Taller 5, a onde se vincula parte da práctica da asignatura.

Competencias do título
Código Competencias do título
A34 Capacidade para a concepción, a práctica e desenvolvemento de proxectos básicos e de execución, esbozos e anteproxectos. (T)
A39 Aptitude para suprimir barreiras arquitectónicas. (T)
A42 Aptitude para catalogar o patrimonio edificado e urbano e planificar a súa protección. (T)
A45 Capacidade para deseñar e executar trazados urbanos e proxectos de urbanización, xardinería e paisaxe. (T)
A46 Capacidade para aplicar normas e ordenanzas urbanísticas.
A48 Coñecemento axeitado das teorías xerais da forma, a composición e os tipos arquitectónicos.
A49 Coñecemento axeitado da historia xeral da arquitectura.
A50 Coñecemento axeitado dos métodos de estudo dos procesos de simbolización, as funcións prácticas e a ergonomía.
A51 Coñecemento axeitado dos métodos de estudo das necesidades sociais, a calidade de vida, a habitabilidade e os programas básicos de vivenda.
A52 Coñecemento axeitado da ecoloxía, a sostibilidade e os principios de conservación de recursos enerxéticos e medioambientais.
A53 Coñecemento axeitado das tradicións arquitectónicas, urbanísticas e paisaxísticas da cultura occidental, así como dos seus fundamentos técnicos, climáticos, económicos, sociais e ideolóxicos.
A56 Coñecemento axeitado das bases da arquitectura vernácula.
A58 Coñecemento axeitado dos fundamentos metodolóxicos do planeamento urbano e a ordenación territorial e metropolitana.
A59 Coñecemento dos mecanismos de redacción e xestión dos planos urbanísticos a calquera escala.
A63 Elaboración, presentación e defensa ante un Tribunal Universitario dun traballo académico orixinal realizado individualmente relacionado con calquera das disciplinas cursadas.
B1 Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adoita atoparse a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dun xeito profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B6 Coñecer a historia e as teorías da arquitectura, así coma as artes, tecnoloxías e ciencias humanas relacionadas con esta
B8 Coñecer o urbanismo e as técnicas aplicadas no proceso de planificación
B12 Comprender as relacións entre as persoas e os edificios e entre estes e o seu entorno, así como a necesidade de relacionar os edificios e os espazos situados entre eles en función das necesidades e da escala humana
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para o aprendizaxe ao longo da súa vida
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia do aprendizaxe ao longo da vida
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
O estudante debe saber o que é a cartografía e como se elabora. Debe saber como se utiliza, recoñecer a súa linguaxe, os elementos que a compoñen, así como a metodoloxía utilizada para coñecer e representar o medio, tanto dende a súa compoñente física, como construida e humana. A34
A42
A50
A51
A52
A53
A56
A58
A59
B1
B2
B3
B6
B8
B12
C3
C6
C7
C8
O estudante debe de saber da normativa aplicable ao espacio de estudio, recoñecer os niveis de aplicación e coñecer a estrutura dos documentos urbanísticos. Debe saber establecer límites de solo, recoñecer cualidades e propoñer o seu uso axeitado. A39
A45
A46
A53
A58
A59
A63
B2
B3
B6
B8
B12
C1
C6
C7
O estudante debe coñecer o significado dos elementos e relacións que definen a estrutura urbana, entendendo as consecuencias do manexo da tipoloxía edificatoria e o deseño do espazo público. Debe saber describir unha tipoloxía arquitectónica feita por el e definir o espazo público relacionado coa movilidade e a estancia A34
A39
A42
A45
A46
A48
A49
A50
A51
A58
A59
B2
B3
B6
B8
B12
C1
C4
C5
O estudante debe alcanzar a competencia para dirixir e integrarse nun equipo multidisciplinar capaz de elaborar documentos de información urbanística relacionados coa ordenación do territorio, a diferentes escalas, interpretando a normativa urbanística e os elementos da estrutura urbana dende unha óptica propositiva. A34
A39
A42
A45
A46
A50
A51
A52
A53
A56
A58
A59
A63
B1
B2
B3
B6
B8
B12
C1
C3
C4
C5
C6
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
MÓDULO I:
INFORMACIÓN URBANÍSTICA
I.I. CONCEPTO
I.II. FONTES
I.III. CARTOGRAFÍA. GIS
I.IV. METODOLOXÍA. MEDIO FÍSICO
I.V. METODOLOXÍA. MEDIO CONSTRUIDO E HUMANO
MÓDULO II:
MARCO LEGAL
II.I. LEXISLACIÓN
II.II. CLASIFICACIÓN DO SOLO
II.III. INSTRUMENTOS DE PLANEAMENTO TERRITORIAL
II.IV. INSTRUMENTOS DE PLANEAMENTO MUNICIPAL
MÓDULO III:
ESTRUCTURA URBANA
III.I. ESPACIO PÚBLICO E SISTEMAS
III.II. USOS DO SOLO E PARCELACIÓN
III.III. TIPOS EDIFICATORIOS
III.IV. PAISAXE URBANO

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Obradoiro A34 A39 A42 A45 A46 A48 A50 A51 A52 A53 A56 A58 A59 A63 B1 B2 B3 B6 B8 B12 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 30 60 90
Saídas de campo A34 A39 A42 A45 A51 A52 A53 A56 A58 B2 B3 B12 C4 C5 C6 C7 C8 3 3 6
Discusión dirixida A34 A45 A46 A50 A52 A58 A59 A63 B2 B3 B8 B12 C1 C4 C5 C6 C7 C8 2 0 2
Actividades iniciais A42 A46 A50 A51 A52 A53 A56 B1 B6 B12 C4 C5 C7 C8 1 0 1
Proba obxectiva A34 A39 A45 A46 A48 A49 A50 A51 A52 A53 A56 A58 A59 B2 B3 B6 B8 B12 C1 C5 C6 1 0 1
Traballos tutelados A34 A39 A45 A46 A52 A53 A58 A59 A63 B2 B8 B12 C1 C4 C6 C8 7 0 7
Proba de resposta múltiple A46 A48 A49 A50 A51 A52 A53 A56 A58 A59 B3 B6 B8 B12 C6 C7 1 0 1
Análise de fontes documentais A34 A42 A46 A50 A51 A52 A53 A58 A59 B1 B3 B8 B12 C5 C7 C8 5 0 5
Esquemas A34 A45 A46 A58 A59 A63 B3 B12 C1 C3 C4 C5 2 0 2
Portafolios do alumno A34 A42 A46 A50 A51 A58 A59 A63 B3 B12 C1 C3 3 0 3
Prácticas a través de TIC A34 A39 A45 A46 A50 A51 A52 A53 A56 A58 A59 B2 B3 B6 B8 B12 C1 C3 C6 C8 5 0 5
Lecturas A39 A42 A46 A50 A51 A52 A53 A56 A58 A59 B2 B6 B8 B12 C1 C4 C5 C6 C7 12 0 12
Sesión maxistral A34 A39 A42 A45 A46 A48 A49 A50 A51 A52 A53 A56 A58 A59 A63 B1 B2 B3 B6 B8 B12 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 13 0 13
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Obradoiro traballo de análisis, planificación territorial e deseño urbano. Desenrólase vinculado ao Taller 5, onde se definen os contidos da práctica, obxectivos, documentación e entregas.
Saídas de campo considérase fundamental o coñocemento do territorio obxeto do análise, polo que a visita ao lugar elixido para o traballo é fundamental.
Discusión dirixida os resultados do obradoiro serán obxecto de discusións dirixidas ao longo do curso.
Actividades iniciais presentación das actividades a realizar no curso e inicio da busca a partir da descripción de fontes documentais básicas
Proba obxectiva proba utilizada para evaluar coñecementos, capacidades, destrezas, rendemento, aptitudes, actitudes, intelixencia, etc, aplicable tanto para a evaluación diagnóstica, formativa ou aditiva e pode conter tanto preguntas escritas de resposta múltiple, escritas de resposta curta, longa e de xeito gráfico.
Traballos tutelados traballos de busca de información, análise ou resumo en paralelo co traballo do obradoiro.
Proba de resposta múltiple proba obxectiva que consiste en preguntas directas con varias opcións de resposta das que unha de ellas é válida.
Análise de fontes documentais técnica metodolóxica na que se utilizan documentos audiovisuais e bibliográficos relevantes para a temática da materia e que forman parte non só da aproximación á solución dos traballos a resolver senón contido relevante dos mesmos.
Esquemas consiste na elaboración de síntesis dos principias contidos dos traballos, sendo un recurso óptimo que falicita a comprensión da realidade e a explicación das propostas.
Portafolios do alumno documentos de resumo gráfico e escrito que explican partes concretas dalgún traballo específico realizado como as maquetas que se realizan no curso ou a posta en orde da información urbanística.
Prácticas a través de TIC control do traballo individual das prácticas do obradoiro mediante TIC.
Lecturas ao longo do curso indícanse unha serie de lecturas de apoio que son de grande utilidade para facilitar o entendemento e asimilación dos coñecementos teóricos así como para establecer pautas e abrir posibilidades que orienten o traballo no obradoiro.
Sesión maxistral os distintos temas relevantes para o desenvolvemento do obradoiro serán obxecto de sesións maxistrais.

Atención personalizada
Metodoloxías
Obradoiro
Saídas de campo
Discusión dirixida
Traballos tutelados
Lecturas
Descrición

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Obradoiro A34 A39 A42 A45 A46 A48 A50 A51 A52 A53 A56 A58 A59 A63 B1 B2 B3 B6 B8 B12 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 O traballo final valorarase nas súas vertentes analítica, planificadora e de deseño. O traballo práctico estará relacionado coa práctica do Taller 5, de tal maneira que, tanto o texto como as entregas formarán parte dos contidos do mesmo. As entregas serán únicas e para a avaliación do alumno será imprescindible ter participado e entregado de forma completa o traballo do taller. 50
Proba obxectiva A34 A39 A45 A46 A48 A49 A50 A51 A52 A53 A56 A58 A59 B2 B3 B6 B8 B12 C1 C5 C6 Os coñecementos instrumentais contidos no temario de docencia expositiva, teóricos e prácticos, do curso serán avaliados mediante unha proba obxectiva que pode conter tanto preguntas escritas de resposta múltiple, escritas de resposta curta, longa e de xeito gráfico. 50
 
Observacións avaliación

Trátase dunha Avaliación Continua, controlada mediante a asistencia a clase completada coa realización de probas teórico-prácticas que permiten comprobar que o estudante asimilou os contidos conceptuais e procedimentais propios da asignatura. A avaliación do alumno dependerá, ademáis da súa participación na materia específica, na que se estima unha asistencia mínima obligatoria dun 80%, da participación e entregas realizadas no conxunto de Taller 5, a onde se vincula parte da práctica da asignatura. Tanto a non realización das probas propostas como o incumprimento de asistencia ou de entregas suporá un Non Presentado como calificación da convocatoria. En cualquera caso, a calificación final da asignatura será valorada coa media que resulta das calificacións tanto das probas escritas e examen como as probas teórico prácticas. O coñecemento do alumno deberá estar sempre en cualquera de elas por riba do 50%.
A avaliación do estudante nas convocatorias extraordinarias levarase a cabo mediante a realización dun único exame, se ben aqueles alumnos que non teñan superado a parte correspondente ás probas teórico-prácticas, deberán tamén acreditar a corrección e realización das mesmas. A avaliación do estudante en sucesivas matrículas realizarase polo mesmo procedimento arriba descrito.

A docencia a alumnos de programas de mobilidade adaptarase a condicións pedagóxicas e de traballos tutelados especiais, así como as probas e exames de avaliación.

Fontes de información
Bibliografía básica

AAVV (). Ley 2/2016, de 10 de febrero, del suelo de Galicia (DOG nº34 19/02/2016) + Reglamento (Decreto 143/2016)

Juli Esteban i Noguera (). Elementos de Ordenación Urbana.

Manuel Solá Morales (). Las Formas de Crecimiento Urbana.
Rafael Moneo y AAVV (). Sobre el Concepto de Tipo en Arquitectura.
Kevin Lynch (). La Imagen de la Ciudad.
AAVV
(). UR.
AAVV (). Publicaciones del Laboratorio de Urbanismo.
José Fariña Tojo (). Clima, Territorio y Urbanismo.
Laboratotio de Urbanismo (). Teoría de la proyectación arquitectónica.
Xunta de Galicia (). Legislación del Suelo y Directrices de Ordenación.

Bibliografía complementaria

Manuel Castells (). La Cuestión Urbana.
Gordon Cullen (). El Paisaje Urbano.
Carlos Martí Arís (). Formas de la Residencia en la Ciudad Moderna.
AAVV (). Quaderns.
Xosé M. Souto (). Xeografía Humana.
Augusto Pérez Alberti (). Xeografía de Galicia. O medio.
C. Martínez Caro y J.L. de las Rivas (). Arquitectura urbana.
Jan Gehl (). La Humanización del espacio urbano.


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Urbanística 1/630G02018
Proxectos 4/630G02016
Proxectos 2/630G02006
Proxectos 3/630G02011
Proxectos 1/630G02001

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Proxectos 5/630G02021

Materias que continúan o temario
Urbanística 4/630G02032
Proxectos 6/630G02026
Urbanística 3/630G02029

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías