Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Comunicación gráfica en Arquitectura Código 630G02053
Titulación
Grao en Estudos de Arquitectura
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Quinto Optativa 4.5
Idioma
Castelán
Galego
Inglés
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Expresión Gráfica Arquitectónica
Coordinación
Fernandez-Gago Longueira, Paula
Correo electrónico
paula.fernandez-gago@udc.es
Profesorado
Fernandez-Gago Longueira, Paula
Fraga Lopez, Francisco Javier
Mantiñan Campos, Carlos
Pernas Alonso, Maria Ines
Correo electrónico
paula.fernandez-gago@udc.es
javier.fraga@udc.es
carlos.mantinan@udc.es
ines.alonso@udc.es
Web
Descrición xeral Poñer en coñecemento do alumnado os contidos teóricos sobre os procesos de comunicación gráfica, representación, ideación, deseño, fotografía, medios audiovisualis, señalética e infografía necesarios para o desenvolvemento práctico do programa docente plantexado.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos
No se modificarán los contenidos.

2. Metodoloxías

*Metodoloxías docentes que se manteñen

1. ACTIVIDADES INICIALES
2. SESIÓN MAGISTRAL
3. ANÁLISIS DE FUENTES DOCUMENTALES
4. TRABAJO TUTELADO
5. PRESENTACIÓN ORAL
6. PRUEBA OBJETIVA

*Metodoloxías docentes que se modifican

1. ACTIVIDADES INICIALES:
Exposición oral de los objetivos que se quieren alcanzar a lo largo del cuatrimestre, vinculados con el programa formativo de la materia. Explicación de metodologías y criterios de evaluación además de la práctica tutelada. Todo esto se desarrollará durante la primera semana del cuatrimestre de forma virtual a través de Teams.
2. SESIÓN MAGISTRAL:
Los contenidos teóricos se imparten utilizando la estrategia de “flipped classroom”. Esta estrategia, invierte el entorno tradicional presencial facilitando previamente al alumnado los contenidos teóricos a través de la plataforma Moodle. Al comienzo de la sesión (en caso de confinamiento, virtual a través de Teams), se comentan las posibles dudas sobre el contenido teórico leído con antelación. Una vez aclaradas, los estudiantes realizan a través de Moodle un breve test para confirmar si la lección ha sido comprendida de forma adecuada.
3. ANÁLISIS DE FUENTES DOCUMENTALES:
Esta técnica metodológica implica la utilización de documentos audiovisuales y/o bibliográficos relevantes para el desarrollo del trabajo en curso, facilitados al estudiantado a través de la plataforma Moodle.
4. TRABAJO TUTELADO:
Práctica cuatrimestral dividida en dos apartados que se desarrolla en grupo lo que supone un trabajo colaborativo y de toma de decisiones compartidas.
El seguimiento del trabajo tutelado, se desarrolla durante parte de las horas de clase virtual a través de la plataforma Teams. Los alumnos suben cada semana, el trabajo en curso a la plataforma Moodle. Durante parte de la sesión los distintos grupos exponen sus avances de forma que el profesorado puede tutelar el desarrollo del trabajo, a la vez que se comentan aspectos de carácter general que retroalimentan a todo el grupo.
5. PRESENTACIÓN ORAL:
Al final del cuatrimestre, el último día de clase y en modo no presencial, cada grupo de trabajo deberá hacer una exposición oral del trabajo tutelado desarrollado durante el cuatrimestre, en la que deberán participar todos los componentes del grupo, durante un tiempo fijado previamente. La presentación oral se realizará utilizando la plataforma Teams.
6. PRUEBA OBJETIVA:
Esta prueba consistirá en un cuestionario tipo test habilitado en la plataforma Moodle.


3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado

Correo electrónico: Para solicitar encuentros virtuales (tutorías) en Teams

Moodle ( Foros): Actualización de información relevante, últimas noticias.

TEAMS: Se mantienen los horarios de tutorías establecidos en el horario oficial de los docentes durante la semana. Estas tutorías, se han adaptado al modo no presencial a través de la plataforma virtual Teams.
Semanalmente en las sesiones de clase en modo no presencial vía Teams

4. Modificacións na avaliación

Trabajo Tutelado:
Práctica cuatrimestral dividida en dos apartados que se desarrolla en grupos de 3 o 4 alumnos, lo que supone un trabajo colaborativo y de toma de decisiones compartidas. El Trabajo Tutelado se entrega a través de la plataforma Moodle y supone el 60% de la nota final.
El equipo docente de la materia, se reunirá a través de la plataforma Teams con el objetivo de consensuar y homogeneizar los criterios de evaluación para garantizar la homogeneidad del nivel de los distintos grupos.

Presentación Oral:
El último día de clase y en modo no presencial, cada grupo de trabajo deberá hacer una exposición oral del trabajo tutelado en la que deberán participar todos los componentes del grupo, durante un tiempo fijado previamente, y supone un 10% de la calificación final.
La presentación oral se realizará utilizando la plataforma Teams.

Prueba Objetiva (examen + tests):
La prueba objetiva sobre los conceptos teóricos fundamentales de la materia, consistirá en un cuestionario habilitado en la plataforma Moodle. Los alumnos ya estarán familiarizados con esta actividad a través de los tests parciales que habrán realizado semanalmente, tras la lectura de los contenidos teóricos durante el cuatrimestre. Esta metodología supondrá un 30% de la calificación final.

*Observacións de avaliación:

Se mantienen las mismas que están indicadas en la guía docente, excepto en:
Lo referente al cómputo de asistencia, sólo se realizará respeto de las sesiones presenciales hasta la suspensión de la actividad presencial.
1. SITUACIONES:
a. ALUMNADO CON DEDICACIÓN COMPLETA:
Asistencia y participación en las actividades de clase del 80%
Elaboración del 100% de todo el trabajo / actividades del curso.

b. ALUMNADO CON RECONOCIMIENTO DE DEDICACIÓN A TIEMPO PARCIAL Y DISPENSA ACADÉMICA DE EXENCIÓN DE ASISTENCIA, SEGÚN ESTABLECE LA "NORMA QUE REGULA O RÉXIME DE DEDICACIÓN AO ESTUDO DOS ESTUDANTES DE GRAO NA UDC (Arts. 2.3; 3.b e 4.5) (29/5/212)”:
Participación en el seguimiento de la PT en tutorías virtuales 80% y participación con el grupo de trabajo en la Exposición Oral 100%
Elaboración del 100% de todo el trabajo / actividades del curso.

2.- REQUISITOS PARA SUPERAR LA MATERIA:

Cumplir con los requisitos de asistencia y participación en las actividades de clase, indicados en el párrafo anterior para cada tipo de situación del alumnado.

Elaboración del 100% de los trabajos y actividades propuestas durante el curso.

Entregar y exponer la Practica Tutelada en las fechas que se indique.

La segunda oportunidad estará sometida a los mismos criterios que la primera.

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía

El alumnado tendrá acceso a una bibliografía básica en forma de recursos en formato digital, para la realización de los trabajos planteados, siempre a través de la plataforma Moodle. Este punto no sufrirá modificación alguna.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Aptitude para aplicar os procedementos gráficos á representación de espazos e obxectos (T)
A2 Aptitude para concibir e representar os atributos visuais dos obxectos e dominar a proporción e as técnicas do debuxo, incluídas as informáticas. (T)
A64 Coñecemento avanzado de aspectos específicos da materia de Expresión Gráfica Arquitectónica no contemplados expresamente na Orde EDU/2075/2010
B1 Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adoita atoparse a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dun xeito profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado coma non especializado
B5 Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B7 Coñecer o papel das belas artes como factor que pode influír na calidade da concepción arquitectónica
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para o aprendizaxe ao longo da súa vida
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia do aprendizaxe ao longo da vida
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecemento e aplicación dos procedementos de deseño para resolver proxectos gráficos e aplicacións arquitectónicas. A1
A2
A64
B1
B2
B3
B4
B5
B7
C1
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Coñecemento da organización estética e expresiva das artes visuais como punto de partida para a percepción estética do entorno. B1
B2
B3
B5
B7
C1
C4
C5
C6
C7
C8
Emprego dos elementos do vocabulario visual para a súa formalización gráfica nun soporte axeitado. A2
B1
B2
B3
B4
B5
B7
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Emprego das técnicas fotográficas como ferramenta visual na exposición de proyectos gráficos e arquitectónicos. B1
B2
B3
B4
B5
B7
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Saber aplicar as ferramentas informáticas axeitadas a cada proxecto gráfico. B1
B2
B3
B4
B5
C1
C3
C4
C5
C6
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
I. COMUNICACIÓN VISUAL Comunicación visual na actualidade
As artes visuais. O vocabulario visual
Técnicas de presentación na actualidade
II. IMAXE CORPORATIVA. DESEÑO DE PROGRAMAS Imaxe corporativa na arquitectura
Grafismo ambiental
III. TEORÍA E PRÁCTICA DA SINALÉTICA O linguaxe sinalético
A cor sinalética

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A2 9.5 0 9.5
Traballos tutelados A1 A64 B7 16 59.5 75.5
Análise de fontes documentais B1 B3 B4 B5 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 0 20.5 20.5
Proba obxectiva B2 0 1 1
Presentación oral B4 4 0 4
Actividades iniciais B2 1 0 1
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Os ontidos teóricos impartiránse utilizando a estratexia educativa denominada "flipped classroom". Esta extratexia inverte o entorno tradicional do ensino enviando previamente os/as estudantes os contidos teóricos da clase a través da plataforma Moodle. O comenzo sa sesión presencial, as posibles dúbidas sobre os mesmos poden ser consultadas e esclarecidas polos/as profesores/as. Despois os/as alumnos/as realizarán unha proba para confirmar que todo ha sido comprendido de forma correcta.
Traballos tutelados Practica cuatrimestral que se expón a principio do cuatrimestre e desagrégase en varios apartados, cada un dos cales constitúe un bloque de aplicación dos contidos impartidos nas sesións maxistrais. Esta práctica realízase en grupo, polo que supón un traballo colaborativo e de toma de decisións compartidas.
Contémplase o seguimento en forma de tutoria individualizada/grupal do traballo do alumno dentro do traballo tutorado, tanto no seu desenvolvemento presencial como non presencial
Análise de fontes documentais Técnica metodolóxica que supón a utilización de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos relevantes para a temática da materia con actividades especificamente deseñadas para a análise dos mesmos. Pódese empregar como introdución xeral a un tema, como instrumento de aplicación do estudo de casos, para a explicación de procesos que non se poden observar directamente, para a presentación de situacións complexas ou como síntese de contidos de carácter teórico ou práctico.
Proba obxectiva Proba teórico/práctica utilizada para a avaliación da aprendizaxe, co trazo distintivo da posibilidade de determinar se o alumno alcanzou o nivel esperado de aprendizaxe. Constituirá un instrumento de medida, articulado rigorosamente, que permita avaliar capacidades, destrezas, rendemento, aptitudes e actitudes.

A Proba obxectiva tipo test pode combinar distintos tipos de preguntas: preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de resposta breve, de discriminación, de completar e/ou de asociación. Tamén se pode construír con un só tipo dalgunha destas preguntas.
Presentación oral Ao final do cuatrimestre, cada grupo debe facer unha exposición oral da práctica xeral realizada, presentando cada un dos apartados e participando todos os integrantes, durante un tempo fixado previamente.
Actividades iniciais Exposición inicial dos obxectivos que se queren alcanzar ao longo do semestre vinculados co programa formativo da materia. Exposición das metodoloxías a empregar, criterios de evaluación e proposta de traballos a desenvolver.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
A atencion concíbese como momentos presenciais de traballo do alumno co profesor en forma de tutorías en grupos moi reducidos e en tutorias individualizadas que se realizarán nas horas establecidas para ese efecto no calendario de tutorías xerais do profesor.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A1 A64 B7 Realízase durante todo o cuatrimestre nos horarios facilitados ao alumnado e cunha periodicidade tal que permita o seguimento e correción da práctica exposta. 60
Proba obxectiva B2 É unha proba teórico/práctica y/o tests que se utilizan para a evaluacion da aprendizaxe individual do alumnado. 30
Presentación oral B4 É unha presentación pública por parte do estudantado (grupo de trabajo) do Traballo Tutelado realizado durante o cuatrimestre. 10
 
Observacións avaliación

Será obrigatoria nun 80% a asistencia ás aulas presenciais (teóricas/obradoiros),dito porcentaxe reflicte as posibles situacións sobrevidas que poidan xurdir aoalumnado. A asistencia será computada a través da realización en tempo e formadas probas referidas aos contidos teóricos e ás correccións programadas.

O alumnadocon recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica, estaráexento de dita obriga. Sen embargo, o alumnado deberá cumprir con o relativo áentrega de traballos. Deberá acordar previamente, co profesorado, a data danova entrega.

Para superara materia, en calquera das dúas oportunidades oficiais do curso, é requisitoimprescindible ter feito o traballo plantexado con o nivel mínimo establecido ecoa axeitada tutela do profesorado. En caso contrario o alumnado terá unhacualificación de non presentado.

A tutela dostraballos plantexados, será efectiva tan só si o profesorado ten certeza de queo desenvolvemento do traballo durante o tempo presencial ou a través dastutorias, concorda co resultado do traballo feito en tempo non presencial.

Enconsecuencia, deberase cumprir o seguinte:

1.- Oalumnado cualificado con NON PRESENTADO na primeira oportunidade, está obrigadoa entregar todos os traballos propostos para ser avaliado na segundaoportunidade.

2.- Oalumnado que tan só se presente na segunda oportunidade de xullo, está obrigadoá entrega de todos os traballos propostos durante o cuadrimestre eespecialmente cumprir coa tutela de ditos traballos.

3.- Oalumnado que deba presentarse na segunda oportunidade e non teña o mínimoesixido de tutelas, deberá presentar un novo traballo proposto polo profesorado.Este traballo entregarase o día do exame da segunda oportunidade. Acualificación de este traballo formará parte da nota final referida ao traballotutelado.

4.- A faltade asistencia ás aulas teóricas ou aos obradoiros, nun porcentaxe menor do 80%,suporá unha cualificación de NON PRESENTADO.

Dada aimportancia que para esta materia supón a atención personalizada, é obrigatoriorealizar titorías por parte do alumnado. A non realización das titorías fixadas(mínimo 1 hora) suporá unha cualificación de NON PRESENTADO.

Dada laimportancia que para esta asignatura tiene la atención personalizada, esta esrigurosamente obligatoria para el alumno. El no cumplimiento de las tutoríasfijadas en la planificación (mínimo 1h), supondrá la consideración del alumnocomo no presentado.

"Adaptarase a docencia ao alumnado de programas de mobilidade, coas condiciónspedagóxicas e traballos tutelados especiais, así como as probas deavaliación".


Fontes de información
Bibliografía básica Costa, Joan (2007). Señalética corporativa . Barcelona : Costa Punto Com
Costa, Joan (1989). Señalética de la señalización al diseño de programas. Barcelona:CEAC
Cossu, Matteo. (2010). Usted está aqui : diseño de señalética . Barcelona:Maomao
Cohen, David (2012). A visual language : [elements of design] / David Cohen & Scott Anderson. London: Herbert Press
Heller, Steven (2012). Cien ideas que cambiaron el diseño gráfico. Barcelona:Laberinto
Martínez-Val, Juan (2004). Comunicación en el diseño gráfico : la lógica de los mensajes visuales en diseño, publicidad e Internet. Madrid: Laberinto
Mariño Campos, Ramón (2007). Diseño de páginas web y diseño gráfico : metodologías para la implementación de sitios web y para el diseño gráfico. Vigo:Ideaspropias
Knobler, Nathan (1970). El diálogo visual. Introducción a la apreciación del arte. . Aguilar
Satué, Enric (1977). El diseño gráfico en España. Historia de una forma comunicativa nueva. Alianza Editorial
Skolos, Nancy (2012). El proceso del diseño gráfico: del problema a la solución. Barcelona:Blume
Meggs, Philip B. (1991(2000 reimp.)). Historia del diseño gráfico.. Mexico:Trillas
Mathieu Lommen (2012). The book of books : 500 years of graphic innovation. London:Thames & Hudson

Bibliografía complementaria Sánchez Avillaneda, María del Rocío (2005). Señalética conceptos y fundamentos: una aplicación en bibliotecas.. Buenos Aires:Alfagrama


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Análise Arquitectónico 1/630G02012
Debuxo de Arquitectura/630G02002
Análise de Formas Arquitectónicas/630G02007
Análise Arquitectónico 2/630G02017

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías