Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) OrdenacIón do Territorio Código 630G02057
Titulación
Grao en Estudos de Arquitectura
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Quinto Optativa 4.5
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Proxectos Arquitectónicos, Urbanismo e Composición
Coordinación
Lopez Gonzalez, Candido
Correo electrónico
candido.lopez@udc.es
Profesorado
Lopez Gonzalez, Candido
Correo electrónico
candido.lopez@udc.es
Web
Descrición xeral EL CONTENIDO DE LA ASIGNATURA DEL MÓDULO DE COMPLEMENTOS FORMATIVOS SE ORGANIZA MEDIANTE UNA SERIE DE TEMAS TEÓRICOS QUE OFRECEN UN CONOCIMIENTO DE LA ORDENACIÓN TERRITORIAL: EL PAISAJE Y SU DESCRIPCIÓN ANALÍTICA, EL PATRIMONIO DEL ESPACIO NATURAL Y SU PROTECCIÓN, LAS INTERVENCIONES EN EL PATRIMONIO CONSTRUIDO, LAS FIGURAS DE ORDENACIÓN EN SUS MÚLTIPLES ESCALAS Y LAS DIVERSAS HERRAMIENTAS URBANÍSTICAS DEL PLANEAMIENTO.
LA COMPONENTE PRÁCTICA DE LA ASIGNATURA DESARROLLA, A LO LARGO DEL CURSO ACADÉMICO, UN ÚNICO EJERCICIO DE ESCALA TERRITORIAL MUNICIPAL Y/O SUPRAMUNICIPAL A TRAVÉS DE DIFERENTES FASES DE ELABORACIÓN: ANÁLISIS Y DIAGNÓSIS, PROYECTO Y ORDENACIÓN URBANÍSTICA.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos
_Non se modifican

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen
_Sesión maxistral
_Lecturas
_Seminario

*Metodoloxías docentes que se modifican
_Los ejercicios contenidos en la metodología Obradoiro se incorporan en la metodología TRABALLOS TUTELADOS.

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
_Correo electrónico: Diariamente. De uso pra facer consultas, resolver dúbidas, solicitar encontros virtuais e facer o seguimento dos traballos tutelados.
_Moodle: Semanalmente. Segundo a necesidade do alumando. Dispoñen de “foros temáticos
asociados aos módulos” da materia, a través dos que se pon en práctica o desenvolvemento de contidos teóricos da materia.
_Teams: 1 sesión semanal en gran grupo para o avance dos contidos teóricos e dos traballos
tutelados na franxa horaria que ten asignada a materia no calendario de aulas da escola.
De 1 a 2 sesións semanais (ou mais segundo o demande o alumnado) en pequeno grupo (ate
6 persoas), para o seguimento e apoio na realización dos “traballos tutelados”. Esta dinámica
permite facer un seguimento normalizado e axustado as necesidades da aprendizaxe do
alumando para desenvolver o traballo da materia.

4. Modificacións na avaliación
TRABALLOS TUTELADOS (80%).
En relación cos traballos tutelados valoraráse:
- A adecuación metodolóxica das propostas de traballo.
- A profundidade do contido.
- O dominio das aplicacións utilizadas na elaboración das propostas socioeducativas.
- O tratamento dunha linguaxe propia do contexto disciplinar.
- A utilización de fontes documentais complementarias e actuais.
- A presentación e a claridade da exposición.

*Observacións de avaliación:
A superación da materia implica no alumnado:
1. Asistir e participar regularmente nas actividades da clase.
2. Entregar e expoñer os traballos tutelados na data e polo medio que se indique.

Mantéñense as mesmas que figuran na guía docente, agás que as referencias ao cómputo da asistencia, que só se realizará respecto das sesión que houbo presencial ate o momento no que se suspendeu a actividade presencial.
Así mismo a oportunidade de xullo estará sometida aos mesmos criterios que a de xuño

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
_Non se modifican. Os materiais de traballo da materia están a disposición no MOODLE.

Competencias do título
Código Competencias do título
A35 Capacidade para a concepción, a práctica e desenvolvemento de proxectos urbanos. (T)
A37 Capacidade para elaborar programas funcionais de edificios e espazos urbanos. (T)
A39 Aptitude para suprimir barreiras arquitectónicas. (T)
A40 Capacidade para exercer a crítica arquitectónica.
A42 Aptitude para catalogar o patrimonio edificado e urbano e planificar a súa protección. (T)
A45 Capacidade para deseñar e executar trazados urbanos e proxectos de urbanización, xardinería e paisaxe. (T)
A46 Capacidade para aplicar normas e ordenanzas urbanísticas.
A53 Coñecemento axeitado das tradicións arquitectónicas, urbanísticas e paisaxísticas da cultura occidental, así como dos seus fundamentos técnicos, climáticos, económicos, sociais e ideolóxicos.
A57 Coñecemento axeitado da socioloxía, teoría, economía e historia urbanas.
A58 Coñecemento axeitado dos fundamentos metodolóxicos do planeamento urbano e a ordenación territorial e metropolitana.
A59 Coñecemento dos mecanismos de redacción e xestión dos planos urbanísticos a calquera escala.
A60 Coñecemento da regulamentación civil, administrativa, urbanística, da edificación e da industria relativa ao desempeño profesional.
A69 Coñecemento avanzado de aspectos específicos da materia de Urbanismo no contemplados expresamente na Orde EDU/2075/2010
B1 Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adoita atoparse a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dun xeito profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado coma non especializado
B5 Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6 Coñecer a historia e as teorías da arquitectura, así coma as artes, tecnoloxías e ciencias humanas relacionadas con esta
B8 Coñecer o urbanismo e as técnicas aplicadas no proceso de planificación
B11 Coñecer as industrias, organizacións, normativas e procedementos para plasmar os proxectos en edificios e para integrar os planos na planificación
B12 Comprender as relacións entre as persoas e os edificios e entre estes e o seu entorno, así como a necesidade de relacionar os edificios e os espazos situados entre eles en función das necesidades e da escala humana
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para o aprendizaxe ao longo da súa vida
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia do aprendizaxe ao longo da vida
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
A35
A37
A39
A40
A42
A45
A46
A53
A57
A58
A59
A60
A69
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B8
B11
B12
C1
C3
C4
C5
C6
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas


TEORÍA
A_LA EXPRESIÓN DEL ESPACIO FÍSICO

01.a_EL DIBUJO TERRITORIAL
B_LOS COMPONENTES TERRITORIALES

02.b_UN SISTEMA COMPLEJO: LA RED VIARIA

03.b_UN PATRIMONIO NATURAL: LA RED DE ESPACIOS LIBRES Y ZONAS VERDES

04.b_LAS DOTACIONES URBANÍSTICAS

05.b_LOS ELEMENTOS DE LA REURBANIZACIÓN
C_EL HECHO CONSTRUIDO
06.c_EL VALOR PATRIMONIAL DE LO EXISTENTE. PROYECTOS DE ESCALA INTERMEDIA

07.c_LOS TIPOS RESIDENCIALES
D_FIGURAS DE ORDENACIÓN URBANÍSTICA
08.d_EDIFICABILIDAD Y DENSIDAD: EL MODELO DE SECTOR DE HILBERSEIMER

09.d_LA LEGISLACIÓN URBANÍSTICA: CONCEPTOS.

10.d_LAS TÉCNICAS URBANÍSTICAS

11.d_EL PLANEAMIENTO DE GRAN ÁMBITO. ESTRUCTURA Y MORFOLOGÍA
E_DESARROLLO Y SOSTENIBILIDAD
12.e_LOS DESAFÍOS TERRITORIALES


PRÁCTICA
01_ORDENACIÓN DE UN ÁMBITO TERRITORIAL
TRABAJO DE ANÁLISIS, DIAGNÓSIS, PROYECTO Y ORDENACIÓN DE UN ÁMBITO TERRITORIAL MUNICIPAL Y/O SUPRAMUNICIPAL QUE PERMITA COMPRENDER E INTERVENIR CON EL PLAN O LOS PLANES GENERALES COMO HERRAMIENTA DE ORDENACIÓN URBANÍSTICA SIGNIFICATIVA.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A53 A57 A58 A59 A60 A69 B6 B8 10 0 10
Lecturas C1 C6 C7 C8 4 6 10
Seminario A40 B1 C4 C5 1 0.5 1.5
Obradoiro A35 A37 A39 A42 A45 A46 B2 B3 B4 B5 B11 B12 C3 30 60 90
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral SESIONES EXPOSITIVAS DE LOS CONTENIDOS DE LOS TEMAS DE TEORÍA
Lecturas BIBLIOGRAFÍA DE REFERENCIA. TEXTOS DE CARÁCTER BÁSICO QUE PERMITEN REALIZAR UNA SERIE DE REFLEXIONES SOBRE EL PLANEAMIENTO URBANÍSTICO TANTO EN LOS ASPECTOS AMBIENTALES COMO EN LOS DE ORDENACIÓN Y PROTECCIÓN DEL TERRITORIO.
Seminario SESIÓN INTERACTIVA. EXPOSICIÓN DEL TEMA Y DISCUSIÓN DIRIGIDA
Obradoiro SESIONES INTERACTIVAS DE TRABAJO. EL ALUMNADO DESARROLLARÁ EN EL AULA A LO LARGO DEL CURSO ACADÉMICO, CONJUNTAMENTE CON LAS HORAS DE TRABAJO NO PRESENCIAL, LAS DIFERENTES FASES (ANÁLISIS Y DIAGNÓSIS, PROYECTO Y ORDENACIÓN) DEL EJERCICIO PRÁCTICO. LOS COMENTARIOS Y LAS CRÍTICAS INDIVIDUALIZADAS SE PRODUCIRÁN SIMULTÁNEAMENTE AL TRABAJO DEL ALUMNADO EN EL AULA. AL FINAL DE CADA UNA DE LAS FASES SE REALIZARÁ UNA SESIÓN DE EXPOSICIÓN PÚBLICA COLECTIVA DEL CONJUNTO DE LOS EJERCICIOS Y SE EFECTUARÁ UNA CRÍTICA VALORATIVA.

Atención personalizada
Metodoloxías
Lecturas
Seminario
Obradoiro
Descrición
EN LAS LECTURAS Y EN EL SEMINARIO SE PRODUCIRÁ UNA ATENCIÓN INDIVIDUALIZADA ACORDE A LA DEMANDA DEL ALUMNADO Y DE SU INTERACCIÓN PLANTEANDO DUDAS Y CUESTIONES SOBRE LOS TEMAS SUGERIDOS.

EN EL OBRADOIRO, LA ORDENACIÓN DEL TERRITORIO ELEGIDO COMO ÁMBITO DEL TRABAJO DE CURSO SE PROPONE COMO EL OBJETIVO A CONSEGUIR MEDIANTE EL DESARROLLO DE LA PRÁCTICA. DICHO TERRITORIO SE ABORDARÁ A LA VEZ MEDIANTE UNA DOBLE LECTURA ESCALAR: DESDE CONSIDERACIONES DE LO CONCRETO, LA ESCALA DE LO PARTICULAR, Y DESDE ASPECTOS GENÉRICOS, LA ESCALA DE LO GENERAL.

LAS EXPOSICIONES DE LOS DIFERENTES GRUPOS DE ESTUDIANTES PLANTEARÁN SECUENCIALMENTE LOS PROBLEMAS DETECTADOS, LAS SOLUCIONES PROPUESTAS Y LA NORMATIVA ADOPTADA. EL PROFESOR CON SUS COMENTARIOS Y CRÍTICAS TRATARÁ DE INTRODUCIR A TODOS ELLOS EN LA REALIZACIÓN DE UN TRABAJO COLABORATIVO, AGREGANDO LAS DIFERENTES PROPUESTAS, EN LA CONSECUCIÓN DE UN DOCUMENTO URBANÍSTICO, EN UN SÍMIL DE PLAN GENERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL.

LOS COMENTARIOS Y CRÍTICAS SE PRODUCIRÁN EN GRUPOS REDUCIDOS CUANDO EL NIVEL DE ELABORACIÓN DEL TRABAJO ASÍ LO ACONSEJE. ASÍ MISMO SE INCORPORÁ EL RESTO DEL GRUPO SI EL GRADO DE DEFINICIÓN LO DEMANDASE, CON LA FINALIDAD DE IMPLICAR A LA TOTALIDAD DEL ALUMNADO EN LA FORMALIZACIÓN DE UNA PROPUESTA CONJUNTA DE ORDENACIÓN URBANÍSTICA.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Lecturas C1 C6 C7 C8 EL ALUMNADO REALIZARÁ ENSAYOS, COMENTARIOS O PEQUEÑAS PRUEBAS TEÓRICO-PRÁCTICAS QUE PERMITAN COMPROBAR EL GRADO DE COMPRENSIÓN DE LOS CONTENIDOS CONCEPTUALES Y PROCEDIMENTALES DE LA ASIGNATURA 20
Obradoiro A35 A37 A39 A42 A45 A46 B2 B3 B4 B5 B11 B12 C3 LA PRÁCTICA PROPORCIONARÁ UN CONOCIMIENTO DETALLADO DE LA REALIDAD FÍSICA A TRAVÉS DE LA CORRESPONDIENTE DOCUMENTACIÓN GRÁFICA Y ESCRITA. LA REFLEXIÓN HA DE CONSIDERAR LOS ÁMBITOS ESTABLECIDOS EN SU UBICACIÓN TERRITORIAL PARA DETECTAR MEDIANTE UN ANÁLISIS DAFO (DEFICIENCIAS, AMENAZAS, FORTALEZAS Y OPORTUNIDADES) SUS ELEMENTOS MÁS RELEVANTES Y REALIZAR UN DIAGNÓSTICO. ESTE SE MATERIALIZARÁ MEDIANTE UN PROYECTO DE INTERVENCIÓN DEFINIENDO ACTUACIONES CONCRETAS QUE GENERALIZADAS DESEMBOCARÁN EN UNA ORDENACIÓN URBANÍSTICA 80
 
Observacións avaliación

*_SE UTILIZARÁ EL MÉTODO DE
EVALUACIÓN CONTINUA CON ENTREGAS PARCIALES DE LAS DIFERENTES FASES Y UNA
ENTREGA Y PRESENTACIÓN FINAL DEL CONJUNTO DE LA PRÁCTICA, TANTO EN LA PRIMERA COMO EN LA SEGUNDA OPORTUNIDAD.

*_EL ALUMNADO SE ORGANIZARÁ EN GRUPOS DE TRABAJO PARA DESENVOLVER
EL EJERCICIO PRÁCTICO EN EL OBRADOIRO.

*_LA ASISTENCIA A LAS SESIONES
MAGISTRALES Y AL OBRADOIRO SE FIJA EN EL 80% COMO MÍNIMO


Fontes de información
Bibliografía básica

01_EL DIBUJO TERRITORIAL

01.1_Dalda Escudero, Juan Luis. El dibujo del territorio en Boletín Académico 1. 1-1985. A Coruña: ETSA, 1985.

01.2_Lotus internacional nº 23. Una cartografía per il territorio catalano.

01.3_Quaderns d´Arquitectura i Urbanisme, Extra 1 y 2. La identitat del territori catalá. Les comarques. Barcelona: COAC, 1981.

02_ UN SISTEMA COMPLEJO: LA RED VIARIA

02.1_Boaga, Giorgo. Diseño de tráfico y forma urbana. Barcelona: GG, 1977.

02.2_Casabella nº 553-54. Sulla strada, enero-febrero 1989. Milano: Elemond periodici, 1989.

02.3_Lynch, Kevin. Planificación del sitio. Barcelona: GG, 1980

02.4_Rigotti. Urbanismo. La técnica. Barcelona: Labor, 1966.

03_UN PATRIMONIO NATURAL: LA RED DE ESPACIOS LIBRES Y ZONAS VERDES

03.1_Ballester-Olmos y Anguís, José Francisco y Amparo Morata Carrasco. Normas para la clasificación de los espacios verdes. Valencia: UPV, 2001.

03.2_Hough, Michael. Naturaleza y ciudad. Planificación urbana y procesos ecológicos. Barcelona: GG, 1998.

03.3_Salvador Palomo, Pedro J. La planificación verde en las ciudades. Barcelona: GG, 2003.

04_LAS DOTACIONES URBANÍSTICAS

04.1_Fundación Kaleidos. Equipamientos municipales de proximidad. Plan guía para su planificación territorial y construcción. Gijón: Trea, 2003.

04.2_Moreno López, Juan Luis. Dotaciones, equipamientos urbanísticos. El sustrato de la urbanística social. Madrid: Montecorvo, 1999.

05_LOS ELEMENTOS DE LA REURBANIZACIÓN

05.1_López Candeira, José Antonio. Tratamiento del espacio exterior. Madrid: Munilla-Lería,2002

05.2_McCluskey, Jim. Parking. Manual de diseño ambiental. Barcelona: GG, 1990

05.3_Segarra Lagunas, Silvia. Mobiliario urbano, historia y proyectos. Granada: Universidad de Granada, 2012.

05.4_Serra, Josep María. Elementos urbanos: mobiliario y microarquitectura. Barcelona: GG, 1996

06_EL VALOR PATRIMONIAL DE LO EXISTENTE. PROYECTOS DE ESCALA INTERMEDIA

06.1_Pol, Francisco (coord.). La ciudad como proyecto. Valencia: UIMP, MOPU y Generalitat Valenciana, septiembre 1989.

06.2_UR 5. El proyecto urbano I. Barcelona: LUB, ETSA, UPC, 1987.

06.3_UR 6. El proyecto urbano II. Barcelona: LUB, ETSA, UPC, 1988.

07_LA TIPOLOGÍA RESIDENCIAL

07.1_Martí Aris, Carlos. Las formas de la residencia en la ciudad moderna. Barcelona: Servicio de Publicaciones de la UPC, 1991.

07.2_Paricio, Ignacio y Xavier Sust. La vivienda contemporánea. Programa y tecnología. Barcelona: ITeC, septiembre 1998.

07.3_Ravetllat, Pere Joan. Bloques de viviendas. Una perspectiva contemporánea. Barcelona: GG, 1982.

07.4_Schneider, Friederike. Atlas de plantas. Viviendas. Barcelona: GG, 1997.

07.5_Sherwood, Roger. Vivienda: prototipos del movimiento moderno. Barcelona: GG, 1983.

08_EDIFICABILIDAD Y DENSIDAD: EL MODELO DE SECTOR DE HILBERSEIMER

08.1_Hilberseimer, Ludwig. La arquitectura de la gran ciudad. Barcelona: GG, 1979.

08.2_Hilberseimer, Ludwig. The new regional pattern: industries and gardens, workshops and farms. Chicago: Paul Theobald, 1949.

08.3_Hilberseimer, Ludwig. Un´idea di piano. Venecia: Marsilio Editori, 1976 (1ª ed. 1967).

09_LA LEGISLACIÓN URBANÍSTICA: CONCEPTOS

09.1_Bassols. Génesis y evolución del derecho urbanístico español. Madrid: Montecorvo, 1973.

09.2_García de Enterría, Eduardo y Alfonso Luciano Parejo. Lecciones de derecho urbanístico. Madrid: Civitas, 1981.

09.3_Quintana, Tomás et al. Legislación urbanística, de edificación y vivienda de Galicia. Valencia: Tirant lo Blanch, 2001.

10_LAS TÉCNICAS URBANÍSTICAS

10.1_Aymonino, Carlo. Lo studio dei fenomeni urbani. Roma: Officina edizioni, 1977.

10.2_Esteban i Noguera, Juli. Elementos de Ordenación Urbana. Barcelona: UPC, 1998.

10.3_Esteban i Noguera, Juli. La ordenación urbanística: conceptos, herramientas y prácticas. Barcelona: Electa, 2003

10.4_Sabaté, Joaquim y Enric Serra. Vindicació de les Ordenances Figuratives del París Barroc en Quaderns d´Arquitectura i Urbanisme, nº 148, noviembre 1981. Barcelona: COAC, 1981, pp.63-74.

11_EL PLANEAMIENTO DE GRAN ÁMBITO. ESTRUCTURA Y MORFOLOGÍA

11.1_Borja, Jordi et al. Ciudad para la sociedad del siglo XXI. Valencia: Icaro, 2001.

11.2_D. G. de Planificación Intermodal del Transporte en las Grandes Ciudades del MOPTMA. Movilidad y territorio en las grandes ciudades: el papel de la red viaria. Madrid: Centro de Publicaciones MOPTMA, 1993.

11.3_López de Lucio, Ramón. Ciudad y Urbanismo a finales del siglo XX. Valencia: Servei de Publicaciones de la Universidad de Valencia, 1993.

11.4_Monclús, Francisco Javier. La ciudad dispersa. Suburbanización y nuevas periferias. Barcelona: Centre de Cultura Contemporánia de Barcelona, 1998.

Bibliografía complementaria

01_EL DIBUJO TERRITORIAL

01.a_Boletín Académico 22. 1-1998. La Urbanística como actividad académica en la ETSA de A Coruña. A Coruña: ETSA, 1998.

01.b_Casabella nº 517, 525, 540. L’Atlante di Parigi. Bruno Fortier, 1985-87.

01.c_Dalda, Juan Luis y Cándido López. Urbanística 2. Curso Académico 1995/96.

01.d_González Cebrián, Juan José. La ciudad a través de su plano: La Coruña. La Coruña: Ayuntamiento de La Coruña, 1984.

01.e_UR 1. El urbanismo urbano. Barcelona: LUB, ETSA, UPC, enero 1985.

02_UN SISTEMA COMPLEJO: LA RED VIARIA

02.a_Archives d´Architecture Moderne AAM Nº 15. Project reconstruction Luxembourg. Leo Krier, 1978.

02.b_Construcción de la Ciudad- 2C, Nº 6-7. Ildefonso Cerdá 1876-1976. Barcelona: Coop. Ind. de trabajo asociado, 1977.

02.c_D. G. de Transportes, Consejería de Política Territorial de Madrid. Recomendaciones para el diseño de glorietas de carreteras suburbanas.

02.d_Manchón, Felipe et alt. MOPT. Recomendaciones para el proyecto y diseño del viario urbano. Madrid, 1995.

02.e_MOP. Recomendación para el diseño de enlaces, 1968.

02.f_MOP. Recomendación para el diseño de intersecciones, 1975.

02.g_MOPT.Carreteras urbanas: Recomendaciones para su planeamiento y proyecto, 1992.

02.h_Oficina del Plan, Ayuntamiento de Madrid. Recomendaciones para el diseño viario, 1981.

03_UN PATRIMONIO NATURAL: LA RED DE ESPACIOS LIBRES Y ZONAS VERDES

03.a_Portas, Nuno et al. Políticas Urbanas. Tendencias, estrategias e oportunidades. Lisboa: Fundaçao Calouste Gulbekian, 2003.

03.b_Sabaté Bel, Joaquim (coord.). Patrimoni i projecte territorial. Colónies, Séquia de Manresa i Delta del Llobregat. Barcelona: Diputació Barcelona, Xarxa de municipis. Área d´Infraestructures, Urbanisme i Habitatge, 2004.

03.c_Sabaté Bel, Joaquim (ed.). Proyectar el territorio en tiempos de incertidumbre. Barcelona: Generalitat de Catalunya. Departament de Política Territorial i Obres Publiques y UPC,2007.

03.d_IDAE. Manual para la ciudad sostenible. Madrid: IDAE, 2002.

03.e_La ciudad sostenible. Exposición en Barcelona 1998. Barcelona: Centre de Cultura Contemporánia de Barcelona, 1998.

04_LAS DOTACIONES URBANÍSTICAS

04.a_Equipaments. Debats d´Arquitectura i Urbanisme nº 10. Lleida: COAC. Demarcación de Lleida, 2000.

04.b_Mostaedi, A. Equipamientos para la cultura y la educación. New Architectural Concepts. Barcelona: Instituto Monsa de Ediciones, 2001.

04.c_Nadal, Sara y Carles Puig. Alrededor de. Proyectar la Periferia. Barcelona: GG, 2002.

05_LOS ELEMENTOS DE LA REURBANIZACIÓN

05.a_Ajuntament de Barcelona. Área d´Urbanisme. Plans i proyectes per a Barcelona 1981-1982. Barcelona: Ajuntament de Barcelona, 1983.

05.b_Arquitectura nº 263, noviembre-diciembre 1986. Reforma de la Puerta del Sol. Madrid: COAM, 1986.

05.c_Boeminghaus, D. Pavimentos y límites urbanos. Barcelona: GG, 1984

05.d_Generalitat de Catalunya. Suports i Ancoratges per a la senyalitzación exterior. Barcelona, 1984

06_ EL VALOR PATRIMONIAL DE LO EXISTENTE. PROYECTOS DE ESCALA INTERMEDIA

06.a_Krier, Rob. El espacio urbano. Proyectos de Stuttgart. Barcelona: GG, 1981.

06.b_Martí Aris, Carlos (coord.). La manzana como idea de ciudad. Elementos teóricos y propuestas para Barcelona. III SIAC. Barcelona: 2C ediciones.

06.c_Sainz Guerra, José Luis et al. Las siedlungen alemanas de los años 20: Frankfurt, Berlín, Hamburgo. Valladolid: COA Castilla y León Este, 1995.

07_LA TIPOLOGÍA RESIDENCIAL

07.a_Ministerio de la Vivienda et al. Habitar el presente. Vivienda en España: sociedad, ciudad, tecnología y recursos. Madrid: Ministerio de la Vivienda, 2006.

07.b_Mozas, Javier y Aurora Fernández Per. Densidad. Nueva vivienda colectiva. Vitoria Gastez: a+t ediciones, 2004.

07.c_Planelles, Mercedes (coord.). Nuevos modos de habitar. Valencia: COACV, 1996.

07.d_Polano, Sergio et al. Olanda 1870-1940. Cittá, casa, architettura. Milano: Electa Editrice, 1980.

07.e_Quaderns d´Arquitectura i Urbanisme nº 211. Vivienda. Nuevas ideas urbanas. Barcelona: COAC, 1996.

08_EDIFICABILIDAD Y DENSIDAD: EL MODELO DE SECTOR DE HILBERSEIMER

08.a_Pommer, Richard, David Spaeth y Kevin Harrington. In the shadow of Mies.Ludwig Hilberseimer. Architect, educator and urban planner. New York: The Art Institute of Chicago in association with Rizzoli International Publications, 1988.

08.b_Rassegna. Trimestrale, Anno VII, nº 27/3, settembre 1986. Ludwig Hilberseimer 1885/1967. Bologna: C.I.P.I.A. s.r.l.,1986.

08.c_Safran, Yehuda. Mies Van der Rohe. Barcelona: GG, 2001.

08.d_Waldheim, Charles. Case: Hilberseimer, Mies Van der Rohe. Lafayette Park. Detroit. Múnich, London, New York: Prestel, Harvard University, 2004.

09_LA LEGISLACIÓN URBANÍSTICA: CONCEPTOS. EL MODELO DE SECTOR DE HILBERSEIMER

09.a_Parejo, Alfonso Luciano. La ordenación urbanística. El período 1956-75. Madrid: Montecorvo, 1979.

10_LAS TÉCNICAS URBANÍSTICAS

10.a_Font, Antoni et al. Infraestructuras del Transport i Forma Urbana. Barcelona: Fundación Politécnica de Catalunya, UPC, noviembre 1995.

10.b_Mancuso, Franco. Las experiencias del zoning. Barcelona: GG, 1980.

10.c_Sabaté Bel, Joaquín. El proyecto de la calle sin nombre. Barcelona: Fundación Caja de Arquitectos, 1999.

10.d_Solá Morales, Manuel et al. Ciutat Funcional i Morfología Urbana. Barcelona: UPC, setembre 1994.

11_EL PLANEAMIENTO DE GRAN ÁMBITO. ESTRUCTURA Y MORFOLOGÍA

11.a_Amendola, Gianfranco. La ciudad postmoderna. Magia y miedo de la ciudad contemporánea. Madrid: Celeste, 2000.

11.b_Bellet, Carme y Josep María Llop. Ciudades intermadias. Urbanización y sostenibilidad: VII semana de estudios urbanos, del 30 de marzo al 3 de abril de 1998. Lleida: Milenio (Colección Actas), 2000.

11.c_Miralles y Guasch, Carme. Ciudad y transporte. El binomio imperfecto. Barcelona: Ariel, 2002.

11.d_Rico, Juan Carlos. El paisajismo del siglo XXI. Entre la ecología, la técnica y la plástica. Madrid: Silex Ediciones, 2004.

11.e_Zárate Martín, Antonio. Ciudad, transporte y territorio. Madrid: UNED, 1996.


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Proxectos 8/630G02036
Urbanística 5/630G02042

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Proxectos 9/630G02041

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías