Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Proxecto da Paisaxe 2 Código 630G03015
Titulación
Grao en Paisaxe
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Italiano
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Proxectos Arquitectónicos, Urbanismo e Composición
Coordinación
Pedros Fernandez, Oscar
Correo electrónico
oscar.pedros@udc.es
Profesorado
Pedros Fernandez, Oscar
Seoane Prado, Enrique
Vazquez Mosquera, Jose Manuel
Correo electrónico
oscar.pedros@udc.es
enrique.seoane@udc.es
jose.vmosquera@udc.es
Web
Descrición xeral Deseñar a paisaxe quere dicir establecer as trazas, a organización, a materialización dunha certa idea sobre a configuración da contorna física.
A palabra deseño presupón a vontade de intervir e transformar. Dar forma. Construír unha idea, un horizonte, un lugar…, onde talvez só existía un baleiro, desde a preexistencia natural.
A materia utiliza como vehículo o elemento natural da auga como conformador de paisaxe (feito sensible) e o ciclo hídrico como motor desa xustificación sensible (feito físico).
As leccións que conforman a materia, Proxecto da paisaxe 2, exponse co obxectivo de proporcionar a base teórica precisa para a aproximación ao exercicio de trazado e proxecto da paisaxe. Abordaranse os aspectos metodolóxicos propios da ideación espacial, posto que a paisaxe é a imaxe dun espazo aberto, que se sustentan na aplicación rigorosa da xeometría, no coñecemento preciso do medio no que se vai a actuar, na determinación da finalidade da intervención e na interacción entre proxecto e pensamento, entendido este como a simbiose de formulacións científicas, técnicos, filosóficos e artísticos.
E todo iso insistindo en evidenciar a lectura da realidade “natural” habitualmente alterada por intervencións tantas veces lamentables e admitidas como normais pola carencia dunha óptica sensibilizada, xa sexan trazado de viais, xeometrías de plantacións, infraestruturas agresivas coa contorna, os tapices forestais, as augas , os límites e as periferias, as violencias de escalas enfrontadas xa sexan os vultos urbanos e os dubidosos baleiros públicos que xeran.

Competencias do título
Código Competencias do título
A10 CE10 - Conocimientos de hidrología y sus métodos para calcular y representar cuencas, avenidas, zonas inundables, escorrentías,afecciones freáticas
A11 CE11 - Capacidad para conocer, comprender y utilizar los principios de levantamientos y replanteos topográficos. Cartografía,Fotogrametría, sistemas de información geográfica y teledetección.
A12 CE12 - Conocimiento adecuado y aplicado al paisaje de las bases de topografía, hipsometría y cartografía y las técnicas demodificación del terreno.
A14 CE14 - Capacidad para la combinación de los problemas sociales, ambientales y económicos relacionados con el paisaje.
A19 CE19 - Capacidad de describir, definir, representar los patrones espaciales relativos a las relaciones entre los volúmenes construidosy los espacios libres, para detectar las componentes materiales que cumplen con las intenciones del proyecto y son compatible conlas condiciones ambientales encontradas.
A20 CE20 - Capacidad para elaborar catálogos, atlas, estudios e informes medioambientales, paisajísticos y de corrección de impactosambientales.
A21 CE21 - Aptitud para elaborar y gestionar proyectos paisajísticos y/o de ajardinamiento que se ajusten a criterios técnicos,socioeconómicos y sostenibles.
A22 CE22 - Conocimiento para aplicar normas y ordenanzas urbanísticas.
A23 CE23 - Comprensión de la responsabilidad ética del paisaje en relación con las expectativas de los actuantes.
A26 CE26 - Capacidad para diagnosticar, identificar, describir y caracterizar un paisaje a través de sus diferentes componentes endiferentes escalas.
A28 CE28 - Capacidad para diagnosticar los elementos permanentes, invariantes y mutables del paisaje, entendiendo los cambios en eltiempo.
A29 CE29 - Capacidad de inventar un proceso creando sus propias herramientas, para intervenir en el paisaje.
A33 CE33 - Capacidad para formular una visión de futuro expresando escenarios de evolución e imaginar diferentes modos de acciónsobre el paisaje.
A34 CE34 - Capacidad para superar las contingencias de una situación, siendo creativos, presentando una propuesta pertinente.
A37 CE37 - Capacidad de proyectar una estrategia original y particular con distancia crítica.
A43 CE43 - Conocimiento del paisaje cultural y natural: evolución.
A63 CE63 - Conocimiento adecuado para aplicar las normas técnicas y constructivas aplicadas al paisaje.
B1 CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio
B2 CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio
B3 CB3 - Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética
B4 CB4 - Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado
B5 CB5 - Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía
B6 CG1 - Conocer el papel de las bellas artes, la historia y las teorías del paisaje, así como las tecnologías y ciencias humanas relacionadas con este.
B7 CG2 - Conocer los sistemas de información y representación del paisaje.
B11 CG6 - Conocer los problemas físicos y ambientales; los factores hidrológicos y climáticos; la edafología y la calidad vegetal que determinan el paisaje.
B12 CG7 - Conocer las organizaciones, los actores, normativas y procedimientos para plasmar los proyectos de paisaje y estudios medioambientales.
B13 CG8 - Comprender las relaciones entre el territorio, la cultura, la economía, el clima, las personas y las edificaciones .
C1 CT1 - Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, en las lenguas oficiales de la comunidad autónoma. Capacidadde análisis y síntesis. Capacidad para el razonamiento y la argumentación. Capacidad para elaborar y presentar un texto organizadoy comprensible. Capacidad para realizar una exposición en público de forma clara, concisa y coherente.
C2 CT2 - Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejerciciode su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida. Habilidad en el manejo de tecnologías de la información y de la comunicación (TIC). Capacidad para obtener información adecuada, diversa y actualizada. Utilización de información bibliográficay de Internet.
C3 CT3 - Desenvolverse para el ejercicio de una ciudadanía respetuosa con la cultura democrática, los derechos humanos y laperspectiva de género. Capacidad para trabajar en grupo y abarcar situaciones problemáticas de forma colectiva.
C4 CT4 - Adquirir habilidades para la vida. y hábitos, rutinas y estilos de vida saludables.
C5 CT5 - Estimular la capacidad para trabajar en equipos interdisciplinares o transdisciplinares, para ofrecer propuestas quecontribuyan a un desarrollo sostenible ambiental, económico, político y social.
C6 CT6 - Capacidad de gestionar tiempos y recursos: desarrollar planes, priorizar, actividades. identificar las críticas, establecer plazosy cumplirlos. Capacidad de trabajo individual, con actitud autocrítica.
C7 CT7 - Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico ycultura de la sociedad.
C8 CT8 - Entender la importancia de la cultura emprendedora y conocer los medios al alcance de las personas emprendedoras.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Ser capaz de comprender e coñecer a responsabilidade respecto a os principios básicos de ecoloxía, de sustentabilidade e de conservación dos recursos e do medio ambiente na paisaxe. A10
A11
A12
A14
C7
Ser capaz de coñecer os factores sociais e psicolóxicos que interveñen no deseño e a planificación da paisaxe e relacionar o coñecemento das necesidades, valores, percepción ambiental, normas de conduta e de organización, fronte ao deseño e a planificación da paisaxe. A19
A20
A21
A22
A23
A26
A28
A29
A43
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C8
Ser capaz de aplicar os principios básicos formais, funcionais e técnicos á concepción e deseño en xardinería e paisaxe, en todos os ámbitos, forestal, rural e urbano, e integrar as infraestruturas na paisaxe, definindo as súas características formais e funcionais así como os de instalacións e obra civil e complementaria asociada a eles. A33
A34
A37
B11
B12
B13
Ser capaz de aplicar a normativa vixente relacionada coa xardinería e a paisaxe. A63

Contidos
Temas Subtemas
Paisaxe da auga. Conceptos previos: auga e xeografía.
El lugar: análisis hídrico. Topografía. Preexistencias. Configuración de vertientes.
Ciclo hídrico. Elementos receptores (naturais).
Escorrentías, derivacións, mar.
Ciclo hídrico. Elementos transformadores (artificiais).
Rego, muíño, canle, pozo.
Circulación da auga e conformación da paisaxe. Paisaxe cultural da auga.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A63 A43 A37 A34 A33 A29 A28 A26 A23 A22 A21 A20 A19 A14 A12 A11 A10 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B11 B12 B13 10 15 25
Portafolios do alumno A21 A23 A34 25 37.5 62.5
Obradoiro A10 A11 A12 A14 A19 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 25 34.5 59.5
 
Atención personalizada 3 0 3
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Presentación oral para introducir as referencias e as contribucións teóricas en relación coa metodoloxía do taller.
Portafolios do alumno Traballo de curso final en relación coas regras de presentación acordadas para a materia.
Obradoiro Modo formativo inherente ao proxecto arquitectónico obxectual, contextual e urbano, que consiste en horas presenciales e non presenciales. Inclúe traballo práctico, individual ou colectivo, sesións críticas individuais e colectivas, comparticións, debates e comentarios, e preparación de estudos que desenvolven estudos. dos casos.
Nas horas de clase o alumno desenvolverá o traballo do proxecto co apoio e supervisión do profesorado. Nas horas non presenciais completarase o progreso na resolución dos exercicios derivados do traballo persoal e profundar os comentarios e observacións feitos na aula.

Atención personalizada
Metodoloxías
Obradoiro
Descrición
Para resolver dúbidas ou complementar a información desenrolada na aula.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Portafolios do alumno A21 A23 A34 Entrega dun expediente con contidos mínimos en relación coas normas de presentación da materia, en cada un dos fitos establecidos segundo o calendario da materia (Previo / Entrega / Exame). 80
Obradoiro A10 A11 A12 A14 A19 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 Desenvolvemento dos traballos do taller que varían de nivel de anteproxecto a básico, como se indica en cada caso.
Todas as obras desenvolvidas no taller deben ser expostas en público mediante un tempo limitado nas distintas etapas de preparación.
Pódense desenvolver en grupos (dúas persoas) ou individualmente, segundo indicacións específicas de cada traballo específico.
20
 
Observacións avaliación
Para poder superar a materia,
será necesario cumprir os seguintes requisitos:
1º Entregar todas as obras
propostas nos termos e formularios indicados na materia.
2º. Asistir a clases
regularmente e no Taller.Será necesaria unha asistencia mínima do 80%.
O alumno
que teña algunha das seguintes circunstancias terá a condición de NON
PRESENTADO:
1º Non cumpre coa asistencia mínima necesaria para as clases e o
Taller.
2º Non entregue os traballos propostos en forma e prazo, nin entregalos
incompletos.As obras que non conteñan a documentación requirida en todas as
materias que compoñen o Taller serán consideradas incompletas.
NOTA: UNA
CALIFICACIÓN MÍNIMA SERÁ DEMANDADA EN CADA UNHA DAS PROBAS COMPUTADAS NA
AVALIACIÓN PARA SUPERAR O CURSO.

As probas das diferentes oportunidades
permitirá aos alumnos completar e modificar parcial ou totalmente os traballos
presentados no Taller para superar a materia.


Fontes de información
Bibliografía básica

ALEXANDER, Christopher et alt. Un lenguaje de patrones. Barcelona: Gustavo Gili, 1980.

AA.VV. Bienal del Paisaje 1999. Rehacer paisajes. Arquitectura del paisaje en Europa. Barcelona: Fundación Caja de Arquitectos, 2000.

ANITA, Berrizbeitia; Pollak, Linda. Inside outside, between architecture and landscape. Gloucester, (Massachussets): Rockport, 2003.

BOUHIER, Abel. Ensaio xeográfico de análise e interpretación dun vello complexo agrario. Xunta de Galicia, 2001.

DALDA ESCUDERO, J. L., DOCAMPO, M. e GONZÁLEZ HARGUINDEY, J. Cidade difusa en Galicia. Xunta de Galicia, 2005.

DIAS FIERROS-FIERROS VIQUEIRA, Francisco y Federico López Silvestre. Olladas críticas sobre a Paisaxe. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega, 2009.

FRAMPTON, Kenneth. “En busca del paisaje moderno” en Arquitectura. Revista del Colegio Oficial de Arquitectos de Madrid, 285, julio-agosto 1990. Madrid: COAM, 1990, pp. 52-73.

LOPEZ CANDEIRA, José A. Tratamiento del espacio exterior. Madrid: Munilla-Leria, 2002.

PEDRÓS FERNÁNDEZ, Ó. “El paisaje ¿cultural? Autoconstrucción y bajo coste versus feísmo". Estratexias (II) no medio rururbán. Cadernos de Fin de Carreira (The Final Year Journals), vol.8. A Coruña: ETSAC (Universidade da Coruña), 2019, pp. 91-99.

RICO, Juan Carlos. El paisajismo del siglo XXI. Entre la ecología, la técnica y la plástica. Madrid: Sílex, 2004.

RUSKIN, John. Las piedras de Venecia y Las siete lámparas de la arquitectura.

RODRIGUEZ DACAL, Carlos y Jesús Izco. Árboles monumentales en el Patrimonio Cultural de Galicia. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia, 2003.

ZOPPI, Mariella. Progettare con il verde. 2. Vuoti Urbani. 3ª reimp. Firenze: Alinea, 1997.

Bibliografía complementaria

Tillman Lyle, J. (1985) Design for Human Ecosystems. Landscape, Land Use and Natural Resources. Van Nostrand Reinhold Co.

Vaccarino, R. (2000) Roberto Burle Marx. Landscapes Reflected. Princeton Architectural Press.

Waterman, T. (2009) Principios Básicos de la Arquitectura del Paisaje. Nerea Académica.


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Xeografía Física e Humana/630G03002
Proxecto da Paisaxe 1/630G03010
Debuxo da Paisaxe/630G03001
Arte e Paisaxe/630G03005

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Proxecto da Paisaxe 3/630G03020

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías