Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Fundamentos de Teoría de Regulación y Control Código 631111205
Titulación
Diplomado en Máquinas Navais
Descriptores Ciclo Periodo Curso Tipo Créditos
1º y 2º Ciclo Anual
Segundo Obligatoria 5
Idioma
Gallego
Modalidad docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Enxeñaría Industrial
Coordinador/a
Correo electrónico
Profesorado
Correo electrónico
Web
Descripción general Nos procesos industriais é necesario conseguir que unha serie de variables físicas como, a
temperatura, o caudal, a presión, a viscosidade, etc. permanezan nuns determinados valores, ou cambien dunha forma predeterminada. Para conseguir este comportamento é necesario incluír no sistema un elemento controlador.
Nesta materia, estúdanse os fundamentos matemáticos que permiten axustar o funcionamento dos sistemas de control para unha ampla variedade de sistemas a controlar.
E importante ter unha base suficiente de matemáticas e física antes de abordar o estudo desta materia.
Plan de contingencia 1. Modificacións nos contidos

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen

*Metodoloxías docentes que se modifican

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado

4. Modificacións na avaliación

*Observacións de avaliación:

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía

Competencias del título
Código Competencias del título
A48 Regular y controlar sistemas y procesos, a nivel operativo.
A49 Modelizar situaciones y resolver problemas con técnicas o herramientas físico-matemáticas.
A50 Evaluación cualitativa y cuantitativa de datos y resultados, así como representación matemática de resultados obtenidos experimentalmente.
A54 Operar, mantener, seleccionar y reparar los equipos eléctricos, electrónicos, y de regulación y control del buque.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamiento crítico, lógico y creativo.
B4 Trabajar de forma autónoma con iniciativa.
B5 Trabajar de forma colaborativa.
B12 Uso de las nuevas tecnologías TIC, y de Internet como medio de comunicación y como fuente de información.
B14 Capacidad de análisis y síntesis.
C3 Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida.
C6 Valorar críticamente el conocimiento, la tecnología y la información disponible para resolver los problemas con los que deben enfrentarse.

Resultados de aprendizaje
Resultados de aprendizaje Competencias del título
Recoñecelos problemas que poden ser abordados no contexto da regulación e do control. A48
A54
B3
B14
C6
Manexar os conceptos básicos e o vocabulario propios tanto da presentación como das vías de solución dos devanditos problemas. A54
B3
B4
B5
Executar as técnicas e métodos que permiten extraer información no proceso de análise dun sistema. A49
A50
B2
B3
B5
B14
C6
Segui-los pasos no deseño dos sistemas de control de procesos sinxelos. A48
A49
B2
B3
B14
C6
Ter coñecemento dos métodos prácticos para o axuste de controladores. A48
A54
B2
B3
C6
Distingui-los métodos da Teoría Clásica fronte á Teoría Moderna, para o estudio dos sistemas dinámicos. A49
B2
B3
B14
C6
Manipular aplicacións informáticas de axuda ó análise e deseño de sistemas de control. A48
A49
B2
B3
B12
B14
C3

Contenidos
Tema Subtema
0. Evolución Histórica dos Sistemas de Control 0.1. A Antigüidade, a Idade Media e o Renacemento
0.2. A Modernidade,e pasado o ano 1600
0.3. Desenvolvemento da teoría de control clásico
0.4. Desenvolvemento da teoría de control moderno
0.5. Exercicios
1. O Control no contexto da Teoria Xeral de Sistemas 1.1. Concepto de Sistema.
1.2. Obxectivos da Teoría de Sistemas
1.3. Criterios de clasificación dos sistemas
2. Fundamentos Matemáticos 2.1. Ecuacións diferenciais
2.2. Sistemas de ecuacións diferenciais
2.3. Linearización
2.4. Variable Complexa
2.5. Transformadas
2.6. Transformada de Laplace
2.7. Transformada Z
2.8. Convolución
2.9. Exercicios
3. Modelización 3.1. Sistemas mecánicos
3.2. Sistemas eléctricos
3.3. Sistemas electrónicos
3.4. Sistemas fluídicos
3.5. Sistemas térmicos
3.6. Sistemas híbridos
3.7. Analoxía entre sistemas
3.8. Sistemas con retardo de transporte
3.9. Exercicios
4. Sistemas Lineares 4.1. Función de Transferencia
4.2. Diagramas de bloques
4.3. Diagramas de fluxo de sinal
4.4. Diagrama de estado
4.5. Exercicios
5. Análise no Dominio Temporal 5.1. Sinais de proba.
5.2. Réxime Permanente.
5.3. Réxime Transitorio.
5.4. Exercicios.
6. Análise no Dominio Frecuencial 6.1. Resposta en Frecuencia
6.2. Parámetros característicos
6.3. Representacións gráficas: diagramas de Bode,
Black e Nyquist
6.4. Marxes de Fase e Amplitude
6.5. 0 Lugar das Raíces
6.6. Diagrama de Nichols
6.7. Exercicios
7. Estabilidade 7.1. Definicións de Sistema Estable
7.2. Estabilidade Absoluta e Relativa
7.3. Criterios de Estabilidade
8. Deseño e axuste de Sistemas de Control 8.1. Especificacións
8.2. Configuracións
8.3. Control PID
8.4. Compensación por: avance, retardo ou avance-retardo
de fase
8.5. Axuste de PID's por métodos experimentais
8.6. Exercicios
9. Representación no espacio de estado. 9.1. Variables de estado e espacio de estado
9.2. Ecuacións do espacio de estado
9.3. Matriz de transición de estado
9.4. Ecuación de transición de estado
9.5. Relación entre funcións de transferencia e variables
de estado
9.6. Observabilidade e Controlabilidade
9.7. Exercicios

Planificación
Metodologías / pruebas Competéncias Horas presenciales Horas no presenciales / trabajo autónomo Horas totales
Sesión magistral 30 45 75
Solución de problemas 8 16 24
Prácticas de laboratorio 10 5 15
Prueba objetiva 5 0 5
 
Atención personalizada 6 0 6
 
(*)Los datos que aparecen en la tabla de planificación són de carácter orientativo, considerando la heterogeneidad de los alumnos

Metodologías
Metodologías Descripción
Sesión magistral Dado que esta materia presenta unha forte carga de desenrolo matemático, óptase pola sesión maxistral como forma máis sinxela na que o profesor pode guíar aos alumnos neste tipo de razoamento.
Ainda así trátase de desenvolver técnicas de diálogo socrático(el profesor lanza continuamente cuestiones al alumnado buscando a súa intervención) entre profesor e alumnado, para non caer na monotonía.
Solución de problemas O longo das sesións maxistrais a exemplificación e a proposta de exercicios é unha parte principal da mesma. Trala proposta dase un tempo para a súa realización, e unha boa parte dos mesmos son resoltos na aula, unha vez que o alumnado traballou sobre os mesmos.
Prácticas de laboratorio Este tipo de prácticas fanse na Aula de Informática mediante o uso de aplicacións informáticas.
Podería considerarse como a aplicación das TIC a resolución dos problemas de control.
Prueba objetiva Un conxunto de 2 ou 3 probas son realizadas ao longo do curso(incluindo o exame final).
Basanse na resolución de problemas, que poden realizarse de forma manual e/ou ben mediante aplicacións informáticas.
O tempo é limitado, e cada proba consume unhas 2 horas, coma o número de probas pode ser de 2 ou 3 consideramolo tempo medio 5 horas, o total dedicado no curso a este tipo de proba.

Atención personalizada
Metodologías
Solución de problemas
Prácticas de laboratorio
Descripción
Tanto na solución de problemas na aula como nas prácticas de laboratorio a metodoloxía supón a discusión de solucións e procedementos a emplear, entre o profesor e os alumnos.

Evaluación
Metodologías Competéncias Descripción Calificación
Solución de problemas Ao longo do curso propoñense unha serie de problemas que nalgúns casos, permiten acumular puntos a ter en conta na calificación final.
Esta bonificación non superará en todo caso o 20% da nota total da materia.
20
Prácticas de laboratorio As prácticas na Aula de Informática supoñen a automatización da Solución de problemas.
Poden ser valoradas no momento da súa realización, ou ben dentro da proba obxectiva.
A súa aportación a cualificación final non sera maior do 30% da materia
30
Prueba objetiva Xeralmente consiste nun exame no que se plantexan problemas do estilo dos resoltos na aula.
O alumno pode levar materiais de apoio ao exame, aínda que non os pode usar por un tempo indefinido.
Unha parte da proba pode realizarse no Aula de Informática.
O conxunto de probas obxectivas permite n alcanzar o 100% da cualificación.
100
 
Observaciones evaluación
Lóxicamente non se pode alcanzar o 150% da cualificación, os números anteriores hanse de interpretar do seguinte xeito:
1º) É posible alcanzar o 100% da puntuación mediante as probas obxectivas. Sempre e cando se realicen as prácticas que teñan caracter obrigatorio.

2º) É posible complementar a cualificación obtida nas probas obxectivas con bonificacións procedentes da Solución de problemas ou de Prácticas de Laboratorio.

3º) Non é posible sobrepasar o 100% da cualificación aínda que se acumulen puntos de bonificación e se fagan as probas obxectivas con total corrección.

Fuentes de información
Básica BARRIENTOS, Antonio, et al (1996). Control de sistemas continuos : problemas resueltos. Madrid.McGraw-Hill
BOLTON, William (2001). Ingeniería de Control. México.Alfaomega
OGATA, Katsuhiko (1998). Ingeniería de Control Moderna. México. Prentice-Hall Hispanoamericana SA
KUO, Benjamin (1996). Sistemas de Control Automático. México. Prentice-Hall Hispanoamericana SA
MORENO, Antonio (1999). Trabajando con MATLAB e la Control System ToolBox. Madrid. Ra-Ma

Complementária CREUS SOLÉ, Antonio (1997). Instrumentación Industrial. Barcelona. Marcombo
OGATA, Katsuhiko (1999). Problemas de Ingeniería de Control utilizando MATLAB. Madrid. Prentice Hall
DISTEFANO, Joseph J.; STUBBERED, Allen R., e WILLIAMS, Ivan J. (1992). Retroalimentación y Sistemas de Control. Madrid.McGraw-Hill
CLAIR, David W. St. (1991). Sintonizado de Controladores y Comportamiento del Lazo de Control. Barcelona. Tiempo Real S.A.
PHILLIPS, Charles L., e NAGLE, H. Troy Jr. (1993). Sistemas de Control Digital. Análisis e Diseño. San Andrés del Besós. Gustavo Gili
LEWIS, Paul H., e YANG, Chang (1999). Sistemas de Control en Ingeniería. Madrid. Prentice Hall Iberia
OGATA, Katsuhiko (1996). Sistemas de Control en Tiempo Discreto. México. Prentice-Hall Hispanoamericana SA
D’AZZO, John J., HOUPIS, Constantine H. (1975). Sistemas Realimentados de Control. Madrid. Paraninfo
BERTALANFFY, Ludwig von (1976). Teoría General de los Sistemas. México. Fondo de Cultura
MAYR, Otto (1970). The Origins of Feedback Control. Massachusetts. MIT Press


Recomendaciones
Asignaturas que se recomienda haber cursado previamente
Instrumentación Industrial/631111506
Electrónica/631111307

Asignaturas que se recomienda cursar simultáneamente
Electrotecnia/631111202
Mecánica/631111208
Automatización Mediante Plcs/631111501

Asignaturas que continúan el temario
Física/631111105
Matemáticas/631111106
Ampliación de Física/631111108
Ampliación de Matemáticas/631111109

Otros comentarios
É importante ter asentados os conceptos elementais de Física e Matemáticas para poder seguila materia compresivamente. Esta materia e a base para cursar a de Regulación de Máquinas Navais que se imparte no 1º curso da Licenciatura de Máquinas Navais.


(*) La Guía Docente es el documento donde se visualiza la propuesta académica de la UDC. Este documento es público y no se puede modificar, salvo cosas excepcionales bajo la revisión del órgano competente de acuerdo a la normativa vigente que establece el proceso de elaboración de guías