Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Navegación Código 631411101
Titulación
Licenciado en Náutica e Transporte Marítimo
Descriptores Ciclo Periodo Curso Tipo Créditos
1º y 2º Ciclo Anual
Primero Troncal 12
Idioma
Modalidad docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Enxeñaría Naval e Industrial
Coordinador/a
Correo electrónico
Profesorado
Correo electrónico
Web
Descripción general
Plan de contingencia 1. Modificacións nos contidos

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen

*Metodoloxías docentes que se modifican

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado

4. Modificacións na avaliación

*Observacións de avaliación:

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía

Competencias del título
Código Competencias del título
A7 Maniobrar y gobernar el buque en todas las condiciones teniendo en cuenta los elementos controlables y no controlables con los que cuenta el maniobrista, a nivel de gestión.
A8 Mantener la seguridad de la navegación utilizando el radar, el ARPA y los modernos sistemas de navegación para facilitar la toma de decisiones, a nivel de gestión.
A13 Planificar una travesía y dirigir la navegación, a nivel de gestión.

Resultados de aprendizaje
Resultados de aprendizaje Competencias del título
Capacitación para resolver os problemas relativos ó fenómeno das mareas en relación coa navegación. Manexo dos diferentes procedimentos: Gráficos, analíticos e anuarios de mareas, especialmente as Admiralty Tide Tables, ATT. A13
Estudio das diferentes proxeccións empregadas na cartografía xeral e náutica. Interpretación. Trazado de derrotas e medida de rumbos e distancias. A13
Interpretación e cálculo das difrentes derrotas posibles: Loxodrómica, ortodromica, mixta e falsa mixta. Determinación de puntos de paso (way points). Comparación de distancias a navegar segundo as diversas alternativas. A13
Profundización e ampliación dos coñecementos adquiridos en Cinemática Naval; aplicación para a toma de decisións na selección da axeitada manobra encamiñada a evitar situacións con risco de abordaxe. Manobras en escenarios con varios buques á vista. A7
Estudio, manexo e mantenimento dos diferentes tipos de compases: xiroscópicos, FOG, satelitarios e outros distintos dispositivos destinados á medida de rumbos, demoras e marcacións. Precisión e rros. A8

Contenidos
Tema Subtema
TEMA I.- TEORÍA DAS MAREAS. 1.- Idea sobre a teoría moderna das mareas.
2.- Forzas xeradoras das mareas.
3.- Aplicación da análise armónica ó fenómeno das mareas.
4.- Predicción das mareas por medio das constantes armónicas principais.
5.- Idea sobre o Tidal Predictor de Lord Kelvin.
6.- Anomalías das mareas.
5.- Correntes de mareas.
6.- Principais tipos de mareas.
7.- Sistemas posibles de liñas cotidales nos océanos Atlántico e Pacífico.
8.- Conceptos fundamentais da teoría moderna das mareas. Resonancia cós ritmos astronómicos. O fenómeno das mareas nos golfos e baías.
9.- Efecto da rotación da Terra.
10.- Efecto debido ás augas pouco profundas
TEMA II.- AS MAREAS EN RELACIÓN COA NAEVAGCIÓN. 1.- Exactitude das prediccións das mareas.
2.- Tablas para a predicción das mareas empregando as constantes armónicas.
3.- Explicación do método e das tablas.
4.- Limitacións do método.
5.- Predicción coas devanditas tablas.
TEMA III.- AS MAREAS E A METEOROLOXÍA. 1.- Mareas extremas.
2.- Efectos que produce a presión atmosférica. Efectos que produce o traslado dos sitemas isobáricos. Efectos que produce o vento.
TEMA IV.- CORRENTES DE MAREA. 1.- Xeralidades.
2.- Correntes nos golfos.
3.- Dirección das gforzas de atracción.
5.- Efecto xiroscópico: Forza de Coriolis. Combinación dos sitemas de ondas. Efectos dos contornos orográficos. Efectos hidráulicos.
6.- Variacións e discontinuidade no fluxo. Teorema de Bernuilli.
TEMA V.- CARTOGRAFÍA XERAL E NÁUTICA. 1.- Proxeccións: Principais clases de proxeccións. Escalas.
2.- Desarrollos.
3.- Desarrollo cilíndrico centrográfico. Proxección de Mercator.
4.- Proxección Universal Transversa de Mercator.
5.- Construcción dunha carta mercatoriana.
6.- Manexo das tablas UTM: Exercicios de cambios de coordenadas.
TEMA VI.- PROXECCIÓNS CÓNICAS E GNOMÓNICAS. 1.- Proxección cónica.
2.- Desarrollo cónico conforme de Lambert con un ou dous paralelos automecoicos.
3.- Proxección gnomónica: Polar, horizontal e meridiana.
4.- Solución dos exercicios de derrota ortodrómica en proxección gnomónica.
5.- Construcción dun portulano. Plano hidrográfico.
TEMA VII.- OUTRAS PROXECCIÓNS. 1.- Proxección ortográfica: Polar, horizontal e meridiana. Aplicacións náuticas.
2.- Proxección estereográfica: Polar, horizontal e meridiana. Aplicacións náuticas.
3.- A loxodrómica na proxección estereográfica polar: Espiral logarítmica.
4.- Teorema de Airy.
5.- Proxección azimutal equidistante: Polar, horizontal e meridiana.
6.- Construcción de un identificador de estrelas.
TEMA VIII.- CARTOGRAFÍA NÁUTICA. 1.- Confección das cartas náuticas.
2.- Cofección dunha carta nova
3.- Correción das cartas.
4.- Métodos de reproducción das cartas.
5.- Cartas electrónicas.
TEMA IX.- LOXODRÓMICA. 1.- Ecuación da loxodrómica: Deducción e discusión.
2.- Problemas directo e inverso da estima, empregando a ecuación da loxodrómica.
3.- Erro que se comete no cálculo da lonxitude ó tomar o apartamento no paralelo de latitude media coma apartamento de cálculo.
4.- A derrota loxodróica no esferoide.
TEMA X.- DERROTA ORTODRÓMICA. 1.- Comparación da derrota ortodrómica coa loxodrómica.
2.- Máxima diferencia de distancias entre o arco de ortodrómica e o de loxodrómica directa correspondente.
3.- Cálculo das coordenadas dun punto da derrota, situado a unha distancia dada do punto de saída ou chegada.
4.- Casos particulares da derrota ortodrómica.
5.- Derrotas mixta e falsa mixta.
6.- A derrota ortodrómica no esfereide: Método Andoyer-Lambert.
7.- Navegación Grid.
TEMA XI.- CINEMÁTICA NAVAL. 1.- Calcular o rumbo para situarse a unha distancia dada doutro buque no menor tempo posible, coñecendo a súa situación, rumbo e velocidade.
2.- Calcular o rumbo de máximo acercamento posible a outro buque, coñecendo a súa situación, rumbo e velocidade, cando non sexa posible o alcance.
3.- Sectores de seguridade, risco e perigo.
4.- Determinar o rumbo de máximo alexamento a outro buque, coñecendo a súa posición, rumbo e velocidade, no caso de que a súa velocidade supere á nosa.
5.- Disminuir a distancia no menor tempo posible, (acercamento en tempo mínimo).
6.- Aumentar a distancia no menor tempo posible, (alexamento).
7.- Permanecer o maior tempo posible dentro dunha distancia dada.
8.- Permanecer o maior tempo posible fóra dunha distancia dada.
9.- Determinar o rumbo doutro buque coñecendo a súa velocidade e tres demoras do mesmo.
10.- Calcular o rumbo e velocidade doutro buque coñecendo tres demoras do mesmo, observadas a un rumbo e/ou velocidade, e outras tres a outro rumbo e/ou velocidade.
11.- Determinar a velocidade relativa doutro buque, coñecendo tres distancias ó mesmo.
12.- Cruzar un área perigosa.
13.- Resolución de diferentes casos de cinemática combinados
TEMA XII.- NAVEGACIÓN EN CONSERVA. 1.- Xeralidades.
2.- Navegando en conserva, aproarse a un rumbo dado fixando a velocidade e regresando nun tempo determinado.
3.- Navegando en conserva, aproarse a un rumbo dado fixando a velocidade, alexándose sobre unha demora dada e regresando nun tempo establecido.
4.- Navegando en conserva determinar a velocidade e o rumbo de retorno para proceder a un punto e reunirse cós demáis nun tempo dado.
5.-Calcular a distancia máis corta e os rumbos que terá que seguir un buque para alexarse ata certa liña e volver xunto ós outros nun tempo determinado.
6.- Calcular a distancia e os rumbos que terá que seguir un buque para alonxarse ata certa liña e volever xunto ós outros no menor tempo posible, fixando a velocidade.
TEMA XIII.- COMPASES XIROSCÓPICOS. 1.- Teoría do xiroscopio.
2.- Movemento aparente dos puntos fixos nos espacio: Intensidade da súa variación en azimut e altura.
3.- Xiroscopio de dous gros de libertade: De efecto pendular e flotante.
4.- Velocidade de depresión do horizonte segundo a dirección do norte xiroscópico: Influencia da latitude na velocidade de depresión.
5.- Oscilación do eixo dun xiroscopio de dous gros de libertade: No ecuador, nun punto de latitude norte e noutro de latitude sur.
6.- Intensidades das variacións e azimut e altura debido a rotación da Terra: Periodo de oscilación.
7.- Amortiguamento orixinado ó inclinarse o eixo.
8.- Amortiguamento que só actúa cando a inclinación do eixo varía.
9.- Oscilación do eixo dun xiroscopio de dous graos de libetade con amortiguamento: No ecuador, nun punto de latitude norte e noutro de latitude sur.
10.- Intensidade da variación en azimut e altura nun xiroscopio amortiguado: Posición de repouso de eixo do xiroscopio.
11.- O efecto Sagnac: Medida da rotación absoluta.
12.- Agullas xiroscópicas de fibra óptica (FOG).
13.- Compases satelitarios.
TEMA IV.- O COMPÁS XIROSCÓPICO A BORDO. 1.- Desvíos da agulla xiroscópica: Desviós debidos ó movemento do buque.
2.- Desvíos por cambio de rumbo.
3.- Desvios por cambio de velocidade.
4.- Desvíos balísticos. Deflexión balística.
5.- Corrección dos desvíos.
6.- Avantaxes e inconvenientes dos compases xiroscópicos.
7.- Compoñentes principais dun compás xiroscópico clasico. Función de cada compoñente.
8.- Descripción breve das diferentes agullas xiroscópicas instaladas a bordo dos buques mercantes.

Planificación
Metodologías / pruebas Competéncias Horas presenciales Horas no presenciales / trabajo autónomo Horas totales
Sesión magistral 140 0 140
Prueba objetiva 20 0 20
Solución de problemas 50 50 100
Prueba objetiva 6 0 6
Trabajos tutelados 12 12 24
 
Atención personalizada 16 0 16
 
(*)Los datos que aparecen en la tabla de planificación són de carácter orientativo, considerando la heterogeneidad de los alumnos

Metodologías
Metodologías Descripción
Sesión magistral Nas horas de clase exponse a parte correspondente do temario que se ira desarrollando de forma gradual con apoio de presentacións en power point e facilitando a toma de apuntes.
Prueba objetiva Consistirá en un exame dividido en tres partes conformadas da maneira siguiente:
a) Problema de navegación de altura no que podrán incluírse situacións en navegación costeira, cálculo de derrotas, maniobras cinemáticas, situacións astronómicas, etc.
b) Problema corto sobre un dos temas correspondientes a materia impartida no parcial; marea (ATT), gnomónica, xircompases, etc.
c) Exame teórico no cal o alumno contestará por escrito a unha serie de cuestións das desarrolladas ata ese intre.
Solución de problemas Saídas e recaladas de navegación costeira con cálculos de rumbos, distancias, correccións do compás, latitudes o paso polo meridiano, situacións astronómicas, etc.
Cálculos de mareas: determinación de sonda ou determinación de hora.
Maniobras cinemáticas, etc.
Prueba objetiva
Trabajos tutelados Traballos que de forma autónoma realizarán os alumnos sobre temas da materia: cartografía xeral e náutica, compases xiroscópicos, mareas polo método das constantes armónicas, etc.

Atención personalizada
Metodologías
Prueba objetiva
Solución de problemas
Trabajos tutelados
Descripción
Solución de problemas: As dificultades que o alumno encontre na resolución de todos aqueles problemas que terá que realizar de maneira autónoma, serán subsanadas polo profesor nas horas de titorías ou en horas previamente concertadas có profesor.
Traballos tutelados: Versarán sobre partes concretas da navegación e serán da axeitada extensión.
A proba obxectiva: O alumno poderá saber en todo momento cal ou cales serán as partes do programa que formarán parte desta proba, así coma os contidos que conformarán o exame correspondente a parte de problemas.
A atención personalizada ó alumno levarase a cabo de forma individualizada no despacho do profesor da materia, ou, cando fose preciso, na aula; neste caso a atención poderase facer a grupos de alumnos previamente concertados.

Evaluación
Metodologías Competéncias Descripción Calificación
Sesión magistral Considérase a asistencia ás clase elemento importante na avaliación; en termos de porcentaxe será de un 10% 10
Prueba objetiva A parte mais importante da avaliación 75
Solución de problemas Avalíase por cada parcial, xa que amosa a implicación do alumno na autoaprendizaxe. 5
Trabajos tutelados Avaliados de forma trimestral. 3
Prueba objetiva 0
 
Observaciones evaluación
Realizarase a avaliación que correspoda, fóra das previamente establecidas, cando por causas debidamente xustificadas o alumno non puidese cumplir con algunha das planificadas.

Fuentes de información
Básica (). .
Nathaniel Bowditch (). AMERICAN PRACTICAL NAVIGATOR.
Servicio Geográfico del Ejército (). APUNTES DE CARTOGRAFÍA.
International Chamber of Shipping (). BRIDGE PROCEDURES GUIDE.
Captain A. J. Swift (). BRIDGE TEAM MANAGEMENT.
Fernando Figueroa (). CARTOGRAFÍA.
Erwin Raisz (). CARTOGRAFÍA.
J. Klinkert (). COMPASS-WISE.
Gino Loria (). CURVE SGHEMBE SPECIALI.
Elbert S. Maloney (). DUTTON'S NAVIGATION & PILOTING.
José Company Bueno (). EL COMPÁS GIROSCÓPICO.
Servicio Geográfico del Ejército (). LA PROYECCIÓN UTM.
S.F. Appleyard (). MARINE ELECTRONIC NAVIGATION.
A. Frost (). MARINE GIRO COMPASSES FOR SHIP'S OFFICERS.
Ideale Capasso y Sergio Fede (). NAVIGAZIONE. VOLUME PRIMO.
Ideale Capasso y Sergio Fede (). NAVIGAZIONE. VOLUME SECONDO..
Servicio de publicaciones de la Armada (). SIGNOS Y ABREVIATURAS USADAS EN LAS CARTAS NÁUTICAS ESPAÑOLAS.
G.A.Grant & J. Klinkert (). THE SHIP'S COMPASS.

Complementária Gino Loria (). CURVE SGHEMBE SPECIALI.


Recomendaciones
Asignaturas que se recomienda haber cursado previamente

Asignaturas que se recomienda cursar simultáneamente

Asignaturas que continúan el temario

Otros comentarios
Non se contemplan ningunha das materias do cuadro anterior porque para cursar a presente asignatura e requisito indispensable ter aprobas todas as correspondientes ó primeiro ciclo.


(*) La Guía Docente es el documento donde se visualiza la propuesta académica de la UDC. Este documento es público y no se puede modificar, salvo cosas excepcionales bajo la revisión del órgano competente de acuerdo a la normativa vigente que establece el proceso de elaboración de guías