Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Electricidade e Electrónica Código 631G01206
Titulación
Grao en Náutica e Transporte Marítimo
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Enxeñaría de Computadores
Coordinación
Bregains Rodriguez, Julio Claudio
Correo electrónico
julio.bregains@udc.es
Profesorado
Andión Fernández, José Manuel
Bregains Rodriguez, Julio Claudio
Correo electrónico
jose.manuel.andion@udc.es
julio.bregains@udc.es
Web http://campusvirtual.udc.es
Descrición xeral Nesta materia búscase que o alumno adquira os coñecementos básicos de compoñentes e circuítos que conforman os sistemas eléctricos e electrónicos do buque. Devanditos coñecementos permitiranlle evaluar o funcionamento dos sistemas de potencia, control y comunicacións do barco, ademais de adquirir xuízo crítico para detectar fallos e resolvelos.

Competencias do título
Código Competencias do título
A6 Localizar avarías sistematicamente nun equipo electrónico.
A8 Modelizar situacións e resolver problemas con técnicas ou ferramentas físico-matemáticas.
A9 Avaliación cualitativa e cuantitativa de datos e resultados, así como representación e interpretación matemática de resultados obtidos experimentalmente.
A10 Redactar e interpretar documentación técnica e publicacións náuticas.
B2 Resolver problemas de xeito efectivo.
B5 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B6 Traballar de forma colaboradora.
B8 Aprender en ámbitos de teleformación.
B10 Versatilidade.
B11 Capacidade de adaptación a novas situacións.
B12 Uso das novas tecnoloxías TIC, e de Internet como medio de comunicación e como fonte de información.
B13 Comunicar por escrito e oralmente os coñecementos procedentes da linguaxe científica.
B14 Capacidade de análise e síntese.
B15 Capacidade para adquirir e aplicar coñecementos.
B16 Organizar, planificar e resolver problemas.
B19 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
B22 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C10 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidas dentro de contextos máis amplas (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo
C13 Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en grande medida autodirixido ou autónomo.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Ser capaz de interpretar planos eléctricos. A6
A8
A9
A10
B2
B5
B6
B8
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B19
B22
C10
C13
Ser capaz de analizar as instalacións eléctricas e electrónicas. A6
A8
A9
A10
B2
B5
B6
B8
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B19
B22
C10
C13
Coñecementos de características de dispositivos semicondutores básicos. A6
A8
A9
A10
B2
B5
B6
B8
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B19
B22
C10
C13
Coñecer os alternadores eléctricos. A6
A8
A9
A10
B2
B5
B6
B8
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B19
B22
C10
C13
Evaluar potencias. A6
A8
A9
A10
B2
B5
B6
B8
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B19
B22
C10
C13
Coñecer o funcionamento da instrumentación electrónica. A6
A8
A9
A10
B2
B5
B6
B8
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B19
B22
C10
C13
Aplicacións prácticas de dispositivos de estado sólido, e de circuítos integrados analóxicos e dixitais. A6
A8
A9
A10
B2
B5
B6
B8
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B19
B22
C10
C13

Contidos
Temas Subtemas
TEMA 1: INTRODUCIÓN. CIRCUÍTOS ELÉCTRICOS EN CONTÍNUA. 1.1. O átomo. Carga e forza eléctricas. Materiais eléctricos condutores e illantes.
1.2. Magnitudes mecánicas e eléctricas: traballo, enerxía, voltaxe, corrente, potencia.
1.3. Resistencia eléctrica. Fontes ideais.
1.4. Lei de Ohm. Lei de Joule. Circuítos serie e paralelo. Leis de Kirchhoff.
1.5. Fontes reais. Teoremas de circuítos: Thévenin, Norton.
1.6. Análise de circuítos.
TEMA 2: CIRCUÍTOS ELÉCTRICOS EN ALTERNA. TRANSFORMADOR. 2.1. Funcións que dependen do tempo. Valores fundamentais.
2.2. Réxime senoidal e comportamentos de R, L e C.
2.3. Impedancia e admitancia. Resonancia.
2.4. O transformador ideal.
2.5. Teoremas de circuítos: Thévenin, Norton.
2.6. Análise de circuítos.
2.7. Xeneralidades de seguridade eléctrica.
TEMA 3: MANOBRA E PROTECCIÓN. XERACIÓN E DISTRIBUCIÓN DE ENERXÍA. SISTEMAS ELECTROMECÁNICOS. 3.1. Fundamentos de sistemas trifásicos.
3.2. Elementos de manobra e protección de instalacións.
3.3. Fundamentos de xeradores e motores.
3.4. Propulsión eléctrica no buque.
3.5. Análise de circuítos e planos de instalacións.
TEMA 4: SEMICONDUTORES. DÍODOS. APLICACIÓNS. 4.1. Fundamentos: semicondutor intrínseco e extrínseco.
4.2. Correntes nun semicondutor. Unión PN polarizada.
4.3. Estrutura básica e funcionamento dos díodos PN e LED.
4.4. Modelos equivalentes do díodo.
4.5. Aplicacións. Circuítos rectificadores.
4.6. Outros díodos.
TEMA 5: TRANSISTOR DE UNIÓN BIPOLAR. 5.1. Estrutura básica e funcionamento dun transistor bipolar.
5.2. Análise de circuítos en configuración de emisor común.
5.3. Características de entrada e de saída.
5.4. Circuítos de conmutación.
TEMA 6: TRANSISTOR UNIPOLAR MOSFET. 6.1. Estrutura básica e funcionamento dun MOSFET.
6.2. Análise de circuítos en configuración de fonte común.
6.3. Características de entrada e de saída.
6.4. Circuítos de conmutación.
TEMA 7: CONCEPTOS XERAIS DE AMPLIFICADORES. O AMPLIFICADOR OPERACIONAL. 7.1. Características dos amplificadores.
7.2. Concepto de realimentación negativa.
7.3. O amplificador operacional. Aplicacións lineais e non lineais.
7.4. Análise de circuítos.
TEMA 8: CIRCUÍTOS DIXITAIS. APLICACIÓNS. 8.1. Fundamentos de circuítos dixitais.
8.2. Conversión analóxica-dixital.
8.3. Aplicacións.
RESOLUCIÓN DE PROBLEMAS. Sesións de problemas correspondentes ao contido de teoría, con excepción do tema 5 (transistor de unión bipolar).
PRÁCTICAS DE LABORATORIO PRÁCTICA 1: EQUIPOS DE MEDIDA (I).
1.1. Fonte de alimentación e polímetro.
1.2. Medida de resistencias.
1.3. Medida de tensións e correntes continuas co polímetro.

PRÁCTICA 2: EQUIPOS DE MEDIDA (II).
2.1. Xerador de funcións e osciloscopio.
2.2. Medida de tensións e correntes alternas con polímetro e osciloscopio.
PRÁCTICAS A TRAVÉS DE TIC Realizaranse prácticas de deseño de circuitos e medicións co software LTSpice sobre o temario da teoría.
O desenvolvemento e superación destes contidos, xunto cos correspondentes a outras materias que inclúan a adquisición de competencias específicas da titulación, garanten o coñecemento, comprensión e suficiencia das competencias recollidas no cadro AII/2, do Convenio STCW, relacionadas co nivel de xestión de Primeiro Oficial de Ponte da Mariña Mercante, sen limitación de arqueo bruto e Capitán da Mariña Mercante ata o máximo de 3000 GT.Cadro A-II/2 do Convenio STCW.
Especificación das normas mínimas de competencia aplicables a Capitáns e primeiros oficiais de ponte de buques de arqueo bruto igual ou superior a 500 GT.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A6 A8 A9 A10 B2 B5 B6 B8 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B19 B22 C10 C13 30 39 69
Solución de problemas A8 A9 B2 B5 B6 B10 B11 B12 B14 B15 B16 B19 B22 8 28 36
Proba mixta A6 A8 A9 A10 B2 B5 B6 B8 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B19 B22 C10 C13 3 0 3
Prácticas de laboratorio A6 A8 A9 A10 B2 B5 B6 B8 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B19 B22 C10 C13 8 12 20
Prácticas a través de TIC A6 A8 A9 A10 B2 B5 B6 B8 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B19 B22 C10 C13 8 12 20
Proba de resposta breve A6 A8 A9 A10 B2 B5 B6 B8 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B19 B22 C10 C13 1 0 1
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Exposición didáctica -usando diapositivas e/ou taboleiro- dos contidos teóricos da materia.
Solución de problemas Formulación e resolución de problemas relacionados cos contidos da materia, usando diapositivas e/ou taboleiro.
Proba mixta Proba de teoría e resolución de problemas sobre os contidos expostos durante as sesións maxistrais e de resolución de problemas de todo o curso.
Prácticas de laboratorio O alumnado desenvolverá unha serie de prácticas no Laboratorio de Electrónica, sobre equipos de medida e compoñentes. Xunto con ditas prácticas, tamén deberá responder preguntas relacionadas cos temas a desenvolver nelas.
Prácticas a través de TIC O alumnado desenvolverá unha serie de prácticas en PC utilizando un software de simulación de circuítos electrónicos. Xunto con ditas prácticas, tamén deberá responder preguntas relacionadas cos temas a desenvolver nelas.
Proba de resposta breve O alumnado deberá responder unha serie de preguntas relacionadas cos temas a desenvolver en cada sesión de prácticas.

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas de laboratorio
Sesión maxistral
Prácticas a través de TIC
Solución de problemas
Descrición
Sesión maxistral: Atender e resolver dúbidas do alumno en relación á materia teórica exposta nas sesións maxistrais.

Solución de problemas: Atender e resolver as dúbidas do alumno relacionadas cos problemas resoltos en clase.

Prácticas de laboratorio: Atender e resolver dúbidas do alumnado en relación ás prácticas propostas ou realizadas no laboratorio.

Prácticas a través de TIC: Atender e resolver dúbidas do alumnado en relación ás prácticas propostas ou realizadas a través de TIC.

Atención personalizada: En relación ás clases de teoría e de resolución de problemas, usaranse preferentemente horas de titoría de forma individualizada. As titorías poderán ser presenciais ou non presenciais (por Teams).

En relación ás clases prácticas, usaranse preferentemente horas de titoría de forma individualizada, sendo tamén posible o uso do correo electrónico. As titorías poderán ser presenciais ou non presenciais (por Teams).

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Prácticas de laboratorio A6 A8 A9 A10 B2 B5 B6 B8 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B19 B22 C10 C13 Valorarase o traballo realizado polo alumno en cada unha das sesións.
Os alumnos con dedicación a tempo parcial ou con dispensa académica de exención de docencia terán a opción de realizar un exame de prácticas de laboratorio ao finalizar o curso.
4
Prácticas a través de TIC A6 A8 A9 A10 B2 B5 B6 B8 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B19 B22 C10 C13 Valorarase o traballo realizado polo alumno en cada unha das sesións.
Os alumnos con dedicación a tempo parcial ou con dispensa académica de exención de docencia terán a opción de realizar un exame de prácticas TIC ou a presentación dun traballo ao finalizar o curso.
4
Proba mixta A6 A8 A9 A10 B2 B5 B6 B8 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B19 B22 C10 C13 Consistirá en dous exames teóricos e de resolución de problemas sobre os contidos expostos ao longo do curso durante as sesións maxistrais, valorándose a comprensión de devanditos contidos, e a súa aplicación á resolución de problemas. 60
Solución de problemas A8 A9 B2 B5 B6 B10 B11 B12 B14 B15 B16 B19 B22 Consistirá na avaliación de resolución de problemas a través dun conxunto de tests. 30
Proba de resposta breve A6 A8 A9 A10 B2 B5 B6 B8 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B19 B22 C10 C13 Ao iniciarse cada unha das prácticas, o alumno deberá responder a un conxunto de preguntas breves relacionadas cos conceptos teóricos correspondentes á sesión. 2
 
Observacións avaliación

A proba mixta e os tests de resolución de problemas constitúen o 90% da nota. A avaliación das prácticas de laboratorio e a través de TIC, xunto coa proba de resposta breve, constitúen o 10% restante.

Descrición da avaliación e distribución de puntos.

PRIMEIRA OPORTUNIDADE

A) PROBA MIXTA:

  • Consistirá en dous parciais de 6 puntos (máximo) cada un. Para aprobar a materia deberá obterse un mínimo de 3 puntos en cada un. Unha vez obtidos, a nota da proba mixta será a media das notas de ambos os parciais.
  • En caso de non aprobarse algún dos parciais, terase a oportunidade do exame final (1ra oportunidade) para aprobalos.

B) RESOLUCIÓN DE PROBLEMAS:

  • Consistirá nun conxunto de tests cunha valoración máxima conxunta de 3 puntos, cun mínimo de 1.5 para aprobar a materia.
  • En caso de non aprobarse os tests, o alumno dispoñerá dun exame de resolución de problemas na mesma data e horario que o do exame de prácticas (ver apartado C). Deberá aprobarse devandito exame para aprobar a materia.

C) PRÁCTICAS DE LABORATORIO/TIC:

  • Consistirá nun conxunto de tarefas de laboratorio e simulación por computador (TIC) de valoración conxunta máxima de 1 punto, cun mínimo de 0.5 para aprobar a materia.
  • En caso de non aprobarse as tarefas, o alumno dispoñerá dun exame de laboratorio na data e horario estipulados polo centro. Deberá aprobarse devandito exame para aprobar a materia.  

NOTA FINAL: se se aproban as tres partes (A, B e C), a nota final será a suma delas. En caso de suspender, a nota final será a metade da devandita suma.

Traballo adicional (opcional): o alumno que aprobase a materia terá a opción de presentar voluntariamente un traballo escrito cuxo contido e extensión (non maior a 20 páxinas DINA4, espacio interlineal simple, fonte tipo New Roman tamaño 10 ou similar, con marxes de 2 cm a cada lado do folio) será determinados polo profesor de teoría. A nota deste traballo (1 punto como máximo) agregarase á NOTA FINAL indicada anteriormente (recortándose se se excede o máximo de 10 puntos).

Detección de plaxios ou copia de traballos: a realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación
implicará directamente a cualificación de suspenso '0' na materia na
oportunidade correspondente, invalidando así calquera cualificación
obtida en todas as actividades de avaliación de cara ás convocatorias segunda e adiantada.

SEGUNDA OPORTUNIDADE

Manterase a nota obtida nas prácticas de laboratorio e resolución de problemas. Non se manterán as notas dos parciais da primeira oportunidade. Como no caso da primeira oportunidade, a proba mixta consistirá en dous parciais de 6 puntos (máximo) cada un. Para aprobar a materia deberá obterse un mínimo de 3 puntos en cada un. Unha vez obtidos, a nota da proba mixta será a media das notas de ambos os parciais. En caso de non aprobarse as prácticas ou a resolución de problemas, o alumno terá á súa disposición os correspondentes exames (similares e coas mesmas condicións que os da primeira oportunidade).

O alumnado matriculado a tempo parcial ou que teña concedida dispénsaa académica de exención de asistencia, segundo establece a "Norma que regula o réxime de dedicación ao estudo dos estudantes de grao na UDC (Arts. 2.3; 3.b; 4.3 e 7.5) (04/05/2017), realizará as mesmas probas de avaliación que o alumnado matriculado a tempo completo. Terá a opción de realizar un exame de prácticas de laboratorio/TIC en cada oportunidade.

Os criterios de avaliación contemplados no cadro A-II/1 do Código STCW, e recollidos no Sistema de Garantía de Calidade, teranse en conta á hora de deseñar e realizar a avaliación.


Fontes de información
Bibliografía básica R. L. Boylestad / L. Nashelsky (2009). Electrónica: teoría de circuitos y dispositivos electrónicos. Ed. Prentice Hall (10ª Edición)
J.A.Edminister (). Circuitos eléctricos . Ed. McGraw Hill (Serie Schaum).
J. C. Brégains / P. Castro (2012). Electricidad Básica. Problemas Resueltos. Ed. Starbook
J. C. Brégains / P. Castro (2013). Electrónica Básica. Problemas Resueltos. Ed. Starbook
Jacob Millman / Christos C. Halkias. (). Electrónica integrada: Circuitos y Sistemas Analógicos y Digitales. Editorial Hispano-Europea.- (6ª Edición).
R. L. Boylestad (). Introducción al análisis de circuitos. Ed. Prentice Hall
J. C. Brégains (). Material de la asignatura en moodle. Moodle (campusvirtual.udc.es)
J. M. Andión (). Prácticas de laboratorio y simulador. Moodle (campusvirtual.udc.es)

Bibliografía complementaria Jacob Millman y Christos C. Halkias (). Dispositivos y circuitos electrónicos. Editorial Pirámide. 10ª Edición.
Analog Devices (). Learn How to Use LTspice: Instructional Videos. Analog Devices
Jacob Millman y Arvin Grabel. (). Microelectrónica. Editorial Hispano-Europea.(6ª edición).
Jacob Millman. (). Microelectrónica: Circuitos y Sistemas Analógicos y Digitales. Editorial Hispano-Europea. (3ª edición).
Keysight Technologies (2012). Osciloscopios de la serie 1000B de Keysight. Guía del usuario. Keysight Technologies
Albert Malvino y David J. Bates ( 2010). Principios de electrónica. Mac Graw Hill. (7ª Edición).
Siglent Technologies (2017). SDG800 Series Function/Arbitrary Waveform Generator. User Manual.. Siglent Technologies
Siglent Technologies (2014). SPD3000C Series Programmable DC Power Supply. Quick Start. Siglent Technologies


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Matemáticas I/631G01101
Física/631G01103
Matemáticas II/631G01106

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Sistemas Enerxéticos e Auxiliares do buque/631G01204
Maritime Radiocommunications (Comunicacións Radiomarítimas)/631G01307
Sistemas de Navegación e Comunicacións/631G01311

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías