Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Infraestruturas do transporte Código 632G01018
Titulación
Grao en Enxeñaría de Obras Públicas
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Enxeñaría Civil
Coordinación
Rodríguez Pasandín, Ana María
Correo electrónico
ana.rodriguez.pasandin@udc.es
Profesorado
Orro Arcay, Alfonso
Paz Salgado, Xacobe
Rodríguez Bugarín, Miguel Domingo
Rodríguez Pasandín, Ana María
Correo electrónico
alfonso.orro@udc.es
xacobe.paz@udc.es
m.bugarin@udc.es
ana.rodriguez.pasandin@udc.es
Web
Descrición xeral Nesta materia impartiranse os conceptos básicos relativos ao proxecto e construción de estradas e liñas ferroviarias.
A guía docente da materia está dispoñible en galego e castelán. En caso de discrepancia entre ambas as versións, prevalecerá a versión en castelán.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos
Non se realizan cambios
2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen
- Actividades iniciais
- Sesión maxistral
- Traballos tutelados
- Presentación oral
- Solución de problemas
- Proba obxectiva
*Metodoloxías docentes que se modifican
Todas as metodoloxías mantéñense, pero, se non se poden realizar de forma presencial realizaranse vía Teams e/ou Moodle.
3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
- O correo electrónico consultarase diariamente (de luns a venres) en horario laboral.
- Os estudantes poderán solicitar (vía correo electrónico), reunións vía Teams, en horario laboral, de luns a venres, cando o precisen.
- Enviaranse mensaxes vía Moodle cando se considere oportuno.
4. Modificacións na avaliación
Non se prevén cambios no sistema de avaliación. Manteranse as actividades previstas cos seus pesos, pero realizaranse por medios non presenciais garantindo a posibilidade de participación de todos os estudantes e a realización en condicións equivalentes ás de actividades presenciais.
*Observacións de avaliación:
Salvo que se diten por parte da UDC outras normas de obrigado cumprimento as condicións indicadas na guía docente mantéñense.
O requisito de ter un mínimo dun 80% de asistencia no total da materia para poder gozar dalgunhas vantaxes (indicadas na guía docente da materia), aplicarase tanto para as clases presenciais como as non presenciais síncronas. En caso de imposibilidade de asistencia aos medios online por cuestións técnicas arbitraranse medidas alternativas.
5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
Non hai modificacións. Pero só serán de aplicacións aquelas fontes ás cales se poida acceder vía Moodle.

Competencias do título
Código Competencias do título
A26 Capacidad para la construcción y conservación de carreteras, así como para el dimensionamiento, el proyecto y los elementos que componen las dotaciones viarias básicas.
A27 Capacidad para la construcción y conservación de las líneas de ferrocarriles con conocimiento para aplicar la normativa técnica específica y diferenciando las características del material móvil.
A35 Conocimiento de la influencia de las infraestructuras en la ordenación del territorio y para participar en la urbanización del espacio público urbano, tales como distribución de agua, saneamiento, gestión de residuos, sistema se transporte, tráfico, iluminación, etc.
A36 Conocimiento del diseño y funcionamiento de las infraestructuras para el intercambio modal, tales como puertos, aeropuertos, estaciones ferroviarias y centros logísticos de transporte.
B1 Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio
B2 Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio
B3 Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética
B4 Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado
B5 Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía
B6 Aprender a aprender.
B7 Resolver problemas de forma efectiva.
B8 Aplicar un pensamiento crítico, lógico y creativo.
B9 Trabajar de forma autónoma con iniciativa.
B10 Trabajar de forma colaborativa.
B11 Comportarse con ética y responsabilidad social como ciudadano y como profesional.
B14 Dominar la expresión y la comprensión de forma oral y escrita de un idioma extranjero.
B15 Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de la vida.
B16 Desarrollarse para el ejercicio de una ciudadanía abierta, culta, crítica, comprometida, democrática y solidaria, capaz de analizar la realidad, diagnosticar problemas, formular e implantar soluciones basadas en el conocimiento y orientadas al bien común.
B18 Valorar críticamente el conocimiento, la tecnología y la información disponible para resolver los problemas con que deben enfrentarse.
B19 Asumir como profesional y ciudadano la importancia del aprendizaje a lo largo de la vida.
B20 Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico y cultural de la sociedad.
C1 Reciclaje continuo de conocimientos en el ámbito global de actuación de la Ingeniería Civil.
C2 Comprender la importancia de la innovación en la profesión.
C3 Aprovechamiento e incorporación de las nuevas tecnologías
C4 Entender y aplicar el marco legal de la disciplina.
C5 Comprensión de la necesidad de actuar de forma enriquecedora sobre el medio ambiente contribuyendo al desarrollo sostenible.
C6 Compresión de la necesidad de analizar la historia para entender el presente
C8 Facilidad para la integración en equipos multidisciplinares.
C10 Capacidad de análisis, síntesis y estructuración de la información y las ideas.
C13 Capacidad de trabajo personal, organizado y planificado.
C18 Capacidad para aplicar conocimientos básicos en el aprendizaje de conocimientos tecnológicos y en su puesta en práctica
C19 Capacidad de realizar pruebas, ensayos y experimentos, analizando, sintetizando e interpretando los resultados

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Permite coñecer os distintos elementos dunha estrada e dunha liña ferroviaria, así como as liñas xerais do seu deseño e construción. Permite o coñecemento de firmes de estradas, tanto desde o punto de vista do proxecto e construción como da conservación dos firmes. A26
A27
A35
A36
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B14
B15
B16
B18
B19
B20
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C8
C10
C13
C18
C19

Contidos
Temas Subtemas
1. Introdución: O transporte e as infraestruturas O transporte por estrada. O transporte ferroviario. Outros modos de transporte.
2. Conceptos básicos Definición de estrada. Tipos de estradas. Estradas 2+1. Smart Roads. Elementos das estradas. Infraestrutura e superestructura (explanaciones, drenaxe, firmes e dotacións viarias).
3. Enxeñería de tráfico Variables características do tráfico por estrada. Estudos de tráfico. Capacidade e niveis de servizo en circulación continua (segundo HCM 6TH Edition).
4. Trazado de estradas Introducción (simplificacións, obxectivos, condicionantes, normativa). Parámetros básicos (velocidade e visibilidade). O trazado en planta (aliñacións rectas, curvas circulares, curvas de transición e transición do peralte). O trazado en alzado (inclinacións, rasantes uniformes, acordos parabólicos). A sección transversal.
5. Introdución ao deseño da vía Consideracións xerais sobre a vía. Superestructura da vía.
6. Terminais de transporte ferroviario Terminais.
7. Introdución ao material móbil Material móvil.
8. Introdución á tracción A tracción eléctrica.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Actividades iniciais A26 A35 A27 A36 B1 B2 B3 B4 1.5 0 1.5
Sesión maxistral A26 A35 A27 A36 B1 B2 B3 B4 B10 B11 B14 B15 B16 B19 B20 C4 C5 C10 C8 25.25 25.25 50.5
Solución de problemas A26 A27 B5 B6 B8 B7 C1 C3 C6 C13 C18 C2 C19 24 36 60
Traballos tutelados A26 A35 A27 A36 B1 B4 B5 B9 B10 B11 B14 B15 B6 B8 B18 B7 C1 C3 C6 C13 C18 C2 C19 3 9 12
Presentación oral A26 1 2 3
Proba obxectiva A26 A35 A27 A36 B2 B3 B4 B5 B10 B14 B15 B6 B8 B7 C1 C3 C4 C13 C18 C2 C19 3 18 21
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Actividades iniciais Realízase unha sesión inicial para expor o programa do curso e a organización do mesmo, presentando a bibliografía básica, a forma de avaliación e resolvendo as dúbidas que poidan ter os estudantes antes de enfrontarse á materia.
Sesión maxistral Sesións teóricas nas que se transmiten os contidos principais da materia. Durante estas sesións foméntase a participación dos alumnos mediante a xeración de cuestións curtas así como a proposta de exemplos prácticos.
Solución de problemas Durante o curso realízanse periodicamente sesións durante as que se expoñen exercicios que permiten afianzar os coñecementos teóricos explicados nas sesións maxistrais. Nestas sesións soluciónanse os exercicios expostos e resólvense as dúbidas xurdidas durante a súa realización. Estas sesións serven como base para o correcto desenvolvemento dos traballos tutelados que se realizan na materia.
Traballos tutelados Presentación de diferentes exercicios e traballos relacionados cos diferentes temas da materia, que se exporán en clase e deberanse entregar ao profesorado nas datas indicadas.
Presentación oral Breve presentación oral sobre 'Smart Roads'
Proba obxectiva Realízase, ao final da materia, unha proba obxectiva para comprobar os coñecementos adquiridos polos estudantes sobre a materia explicada nas sesións maxistrais e nas sesións de solución de problemas. Así mesmo, levarán a cabo diversas probas obxectivas ao longo do curso.

Atención personalizada
Metodoloxías
Solución de problemas
Traballos tutelados
Presentación oral
Descrición
Exponse a atención personalizada para resolver as dúbidas individuais que calquera dos estudantes poida ter sobre os problemas resoltos ou calquera das cuestións teóricas expostas na materia. Por outra banda, a atención personalizada constitúe unha ferramenta para o apoio dos estudantes durante a realización dos traballos tutelados e a presentación oral que se expoñan durante o curso.
Será en horario laboral, de luns a venres.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba obxectiva A26 A35 A27 A36 B2 B3 B4 B5 B10 B14 B15 B6 B8 B7 C1 C3 C4 C13 C18 C2 C19 A proba obxectiva consta á súa vez de varias probas. Unha delas é a proba final obxectiva que se realizará na data marcada no calendario académico oficial. Tamén haberá probas obxectivas ao longo do curso, na data e forma que irá definindo o profesorado da materia durante o curso. Todas elas son probas de avaliación de contidos teóricos e/ou prácticos sobre a materia impartida na materia 70
Traballos tutelados A26 A35 A27 A36 B1 B4 B5 B9 B10 B11 B14 B15 B6 B8 B18 B7 C1 C3 C6 C13 C18 C2 C19 Resolución dos traballos expostos aos estudantes ao longo do curso. 20
Presentación oral A26 Presentación oral sobre 'Smart Roads' 10
 
Observacións avaliación

A materia consta de tres bloques: Transportes (1  ECTS), Camiños (3  ECTS) e Ferrocarrís (2  ECTS).



* Bloque de Transportes:



Dada a escasa duración do bloque, exponse a realización
dunha proba final obxectiva cunha ponderación do 100% na cualificación do
bloque. Será necesario obter unha cualificación mínima de 4,0 puntos de 10 no
mesmo para superar a materia. A data de realización da mesma será a indicada no
calendario académico oficial.



Exporase un traballo tutelado voluntario que permitirá sumar
ata 0,5 puntos no bloque de transporte, que se terán en conta a partir dunha
cualificación de 4,0.



* Bloque de Camiños:



No caso do Bloque de Camiños, exponse a realización de:



-  Un
máximo de 5 traballos tutelados que poderán ser: sobre identificación de
elementos da sección transversal, sobre identificación de tipoloxías de nós,
sobre identificación de perdas de trazado, dinámicas e de orientación, sobre
enxeñería de tráfico (un problema sobre determinación do nivel de servizo nunha
estrada convencional de clase I co  HCM 6
TH  Edition e outro problema de aplicación
da metodoloxía descrita no  HCM 6 TH  Edition para resolver diferentes cuestións
sobre unha autoestrada) e/ou sobre problemas de trazado (resolución de varios
exercicios do tema de trazado). A puntuación, data e forma de entrega de cada
un deles definirase ao longo do curso. Todos eles entregaranse vía Moodle. O
peso dos mesmos será dun 20% na cualificación do bloque.



- Realización
por parellas (ou excepcionalmente de forma individual) dunha breve presentación
oral sobre un aspecto das 'Smart  Roads'.
O aspecto sobre o cal é preciso realizar a presentación oral, así como a data,
puntuación, etc da mesma definirase ao longo do curso. Aqueles estudantes que
estean matriculados a tempo parcial e/ou que por razóns debidamente
xustificadas non poidan realizar esta presentación oral, deberán entregar un
traballo sobre 'Smart  Roads', que será
definido ao longo do curso. O peso da mesma será dun 20% na cualificación do
bloque.



- Probas
obxectivas de avaliación continua: exporase a realización, ao longo do curso,
de diversos exames teóricos e/ou prácticos. O peso dos mesmos será dun 20% na
cualificación do bloque.



- Proba
obxectiva final. Realizarase un exame final na data establecida no calendario
académico cun peso do 40% na cualificación do bloque. Será necesario obter unha
cualificación mínima de 4,0 puntos de 10 no mesmo para superar a materia.



* Bloque de Ferrocarrís:



Para o bloque de Ferrocarrís prevese a realización de:



-  Un
máximo de 5 traballos tutelados, relacionados con cada un dos temas en que se
estrutura o bloque de Ferrocarrís. A súa data de entrega definirase ao longo do
curso. Todos os traballos entregaranse a través da correspondente tarefa
definida en Moodle. Os traballos tutelados supoñerán un 30% da cualificación do
bloque de Ferrocarrís.



-  Probas
obxectivas de avaliación continua: exporase a realización, ao longo do curso,
de 5 probas teóricas, a través da plataforma Moodle. O peso conxunto das mesmas
será dun 30% na cualificación do bloque.



- Proba
obxectiva final. Realizarase un exame final na data establecida no calendario
académico cun peso do 40% na cualificación do bloque. Será necesario obter unha
cualificación mínima de 4,0 puntos de 10 no mesmo para superar a materia.



 



Os alumnos/as que así o consideren conveniente, poderán
presentarse aos tres bloques en cada oportunidade. Neste caso, é dicir, se nun
mesmo exame final preséntanse aos tres bloques, para superar a materia será
necesario alcanzar unha cualificación mínima ponderada de 5.0 cumprindo ademais
o requisito de obter unha cualificación mínima de 4.0 en cada un dos bloques.
No caso de que na primeira oportunidade non se chegue a obter unha media
ponderada maior ou igual que 5.0 puntos, pero obtéñase unha nota maior ou igual
que 5.0 puntos nalgún dos bloques, o alumno poderá presentarse á segunda
oportunidade só co/os bloque/ s pendente/s.



Os alumnos/ as que así o consideren conveniente, poderán non
presentarse na primeira oportunidade a algún dos tres bloques. Neste caso, se a
nota obtida no/os bloque/ s ao/os que se presente é maior ou igual que 5.0
puntos, gardaráselle a nota ata a segunda oportunidade. Neste suposto, na
segunda oportunidade habería que obter unha puntuación mínima de 5.0 puntos
no/os bloque/ s pendente/ s, non tendo validez o  compensable a partir de 4.0 puntos indicado
no parágrafo anterior.



No caso de que se realicen traballos tutelados e/ou
presentacións orais, teranse en conta a partir dunha determinada cualificación
(que se non está indicada na guía docente definiraa o profesorado ao longo do
curso) no correspondente bloque do exame.



Adicionalmente poderán propoñerse diferentes actividades
para subir nota, que se irán definindo ao longo do curso, cuxa cualificación se
sumará a partir dunha puntuación de 4.0 ou 4.5 puntos (a definir polo profesor
ao longo do curso) no correspondente bloque do exame.



Este sistema de avaliación tamén se aplicará a aqueles
alumnos/ as que estean matriculados a tempo parcial.



Aqueles estudantes que teñan unha asistencia maior ou igual
ao 80% das clases no total da materia, poderán optar a liberar a proba
obxectiva final de cada un dos bloques con anterioridade á realización do exame
final, na data e forma que se fixe polo profesorado de cada bloque. Esta opción
é exclusiva para o alumnado que asista ao mínimo de clases indicado. Por tanto,
aqueles estudantes que, por razóns de calquera índole, non poidan cumprilo, non
poderán optar a liberar previamente bloques da materia.



?


Fontes de información
Bibliografía básica Marcelino Conesa Lucerga y Alfredo García García (1987). Diseño geométrico de carreteras. Universidad Politécnica de Valencia
García Díaz-de-Villegas (2002). Ferrocarriles. Publicaciones de la ETS de Ingenieros de Caminos de Santander
UIC (). Fichas UIC - Normativa ferroviaria.
Lichterberger, B. (2003). Handuch gleis Unterbau, Oberbau, Instandhaltung, Wirtschaftlichkeit. Tetzlaff Verlag
(). Highway Capacity Manual - 2010. Transportation Research Board
López Pita, A. (2006). Infraestructuras ferroviarias. Edicions UPC
Kraemer et al. (2004). Ingeniería de Carreteras. Volumen I. McGraw-Hill
Kraemer et al. (2004). Ingeniería de Carreteras. Volumen II. McGraw-Hill
Ministerio de Fomento (). Instrucción de Carreteras. Norma 3.1-IC. Trazado.
Alias, J y Valdés, A. (1990). La vía del ferrocarril. Bellisco
Esveld, C. (2001). Modern Railway Track. MRT Productions
ADIF (). Normas ADIF Vía y Normas Renfe Vía.
Ministerio de Fomento (). Pliego de prescripciones técnicas generales para obras de carreteras y puentes, PG-3. Parte 3ª: Explanaciones, Parte 4ª: Drenaje y Parte 5ª: Firmes.
Juan de Oña et al. (2005). Problemas resueltos de caminos y aeropuertos. Trazado. Grupo editorial universitario
Profillidis, V.A. (2006). Railway Management and Engineering. Ashgate
Profesores de la asignatura / profesores da materia (). Transparencias de la asignatura / Transparencias da materia.

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Álxebra/632G01001
Cálculo/632G01002
Xeoloxía/632G01004
Debuxo/632G01005
Topografía/632G01007

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Camiños e Ferrocarrís/632G01027
Mobilidade Metropolitana e Terminais de Transporte/632G01057
Camiños e Aeroportos/632G01061
Ferrocarrís/632G01062

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías