Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Tratamento de Augas Código 632G01056
Titulación
Grao en Enxeñaría de Obras Públicas
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Terceiro Optativa 4.5
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Enxeñaría Civil
Coordinación
Suarez Lopez, Joaquin
Correo electrónico
joaquin.suarez@udc.es
Profesorado
Jacome Burgos, Alfredo
Suarez Lopez, Joaquin
Correo electrónico
alfredo.jacome@udc.es
joaquin.suarez@udc.es
Web
Descrición xeral Esta materia trata de ampliar os coñecementos dos alumnos no campo do tratamieto das augas, sobre todo dos procesos de potabilización.
Deseñouse cun carácter eminentemente práctico e cunha carga experimental de ensaios de tratamento en laboratorio moi importante.

Competencias do título
Código Competencias do título
A2 Conocimientos básicos sobre el uso y programación de los ordenadores, sistemas operativos, bases de datos y programas informáticos con aplicación en ingeniería.
A31 Conocimiento y comprensión del funcionamiento de los ecosistemas y los factores ambientales.
A33 Conocimiento y comprensión de los sistemas de abastecimiento y saneamiento, así como de su dimensionamiento, construcción y conservación.
B2 Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio
B3 Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética
B4 Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado
B5 Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía
B7 Resolver problemas de forma efectiva.
B9 Trabajar de forma autónoma con iniciativa.
B10 Trabajar de forma colaborativa.
B18 Valorar críticamente el conocimiento, la tecnología y la información disponible para resolver los problemas con que deben enfrentarse.
C2 Comprender la importancia de la innovación en la profesión.
C3 Aprovechamiento e incorporación de las nuevas tecnologías
C4 Entender y aplicar el marco legal de la disciplina.
C8 Facilidad para la integración en equipos multidisciplinares.
C13 Capacidad de trabajo personal, organizado y planificado.
C18 Capacidad para aplicar conocimientos básicos en el aprendizaje de conocimientos tecnológicos y en su puesta en práctica

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
A33
B2
B3
B4
B5
B7
B9
B10
B18
C2
C3
C4
C8
C13
C18
A31
B2
B3
B4
B5
B7
B9
B10
B18
C2
C3
C4
C8
C13
C18
A2
A33
B2
B3
B4
B5
B7
B9
B10
B18
C2
C3
C4
C8
C13
C18
A2
A33
B2
B3
B4
B5
B7
B9
B10
B18
C2
C3
C4
C8
C13
C18
A2
A33
B2
B3
B4
B5
B7
B9
B10
B18
C2
C3
C4
C8
C13
C18
A33
B2
B3
B4
B5
B7
B9
B10
B18
C2
C3
C4
C8
C13
C18

Contidos
Temas Subtemas
1.- SISTEMAS DE ABASTECEMENTO Introdución. Elementos. Funcións e integración.
2.- DOTACIONS E CAUDALES O consumo urbano. Variación e evolución do consumo. Outros consumos. Cálculo de caudais.
3.- TRATAMENTO DE AUGAS DE ABASTECEMENTO. OBXECTIVOS E CONFIGURACIÓN DE LIÑAS DE TRATAMENTO Objetivos del tratamiento. Tipos de tratamiento.
4.- PROCESOS DE ELIMINACIÓN DE PARTÍCULAS: TEORÍA DA DECANTACIÓN LIBRE E FUNDAMENTOS DOS PROCESOS DE SEDIMENTACIÓN Decantación libre. Parámetros de dimensionamiento. Tipos de sedimentación. Sedimentación floculenta. Sedimentación de suspensións concentradas. Decantadores estáticos: criterios de deseño
5.- PRETRATAMENTOS Esquema xeral. Desbaste. Desarenado. Resumo de parámetros.
6.- PROCESO DE COAGULACIÓN – FLOCULACIÓN. Tipos de partículas sólidas na auga. Reactivos químicos. Instalacións: criterios de deseño. Manexo de reactivos.
PRÁCTICA: ENSAYO DE COAGULACIÓN-FLOCULACIÓN
7.- DECANTADORES ESTÁTICOS E DECANTADORES ESPECIAIS Deseño de decantadores estáticos. Melloras dos decantadores estáticos. Aumento da concentración de sólidos en suspensión. Aumento da superficie dos decantadores. Aumento do peso do flóculo. Resumo de parámetros de deseño.
PRÁCTICA: ENSAYO EN COLUMNA DE SEDIMENTACIÓN
8.- PROCESOS DE FLOTACIÓN Fundamentos. Configuración de proceso. Parámetros de dimensionamiento.
PRÁCTICA: ENSAIO DE FLOTACIÓN FAD.
9.- FILTRACIÓN. Obxectivos. Tipos. Mecanismos de separación. Variables xerais do proceso. Filtración lenta.
10.- FILTRACIÓN RÁPIDA Fundamentos. Funcionamento da filtración rápida. Estrutura e tipoloxía. Control do proceso. Parámetros de deseño. Aplicacións.
PRÁCTICA: ENSAYO DE FILTRACIÓN RÁPIDA
11.- DESINFECCIÓN Conceptos básicos. Métodos de desinfección. Cloración: teoría y práctica. Ozonización: teoría y práctica.
12.- TRATAMENTO E EVACUACIÓN DE LODOS Características dos lodos. Evacuación final de lodos. Liña de tratamento de lodo

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A2 A31 A33 B2 B3 B4 B5 B9 B10 B18 B7 C3 C4 C13 C18 C2 C8 30 54 84
Saídas de campo A2 A31 A33 B2 B3 B4 B5 B9 B10 B18 B7 C3 C4 C13 C18 C2 C8 6 0 6
Traballos tutelados A2 A31 A33 B2 B3 B4 B5 B9 B10 B18 B7 C3 C4 C13 C18 C2 C8 1 14 15
Proba de resposta breve A2 A31 A33 B2 B3 B4 B5 B9 B10 B18 B7 C3 C4 C13 C18 C2 C8 1.5 0 1.5
 
Atención personalizada 6 0 6
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Os profesores expoñerán en clase todos e cada un dos temas apoiándose en presentacións gráficas. Esta teoría será a base para o desenvolvemento tanto das prácticas de laboratorio como do dimensionamiento dunha ETAP. Esixirase a cada alumno unha asistencia de polo menos o 80 % das horas - clase maxistrais, e isto formará parte da avaliación global (a asistencia ten un peso do 15% da nota final (só achega % ao pasar do 80% de asistencia). Avaliarase mediante exame (ou exames de teoría) baseados nunha listaxe de preguntas de cada tema. Esta avaliación da teoría terá un peso do 30% sobre a nota final.
Saídas de campo Os profesores concertarán polo menos 2 visitas de carácter técnico. Unha será a unha Estación de Tratamento de Auga Potable ( ETAP), e a outra será a unha Estación Depuradora de Augas Residuais (EDAR). A asistencia ás visitas formarán parte da avaliación cun peso do 5%.
Traballos tutelados Os profesores propoñerán polo menos a realización de 1 traballo tutelado e a realización de prácticas de ensaios de tratamento en laboratorio, cos seus correspondentes informes O dimensionamiento das liñas dunha ETAP realizarase en formato de folla de cálculo. Realizaranse 5 ensaios de laboratorio: sedimentación floculante, sedimentación zonal, coagulación- floculación, flotación e filtración. Estes ensaios realizaranse en grupos de 2 alumnos. Os traballos e informes serán sometidos a revisións periódicas, e estas formarán parte da avaliación. Os ensaios e os seus informes 30% da nota global. Predimensionamiento de ETAP 20% da nota global.
Proba de resposta breve Os profesores prepararán e entregarán aos alumnos unha lista de cuestións analíticas e conceptuais. Estas cuestións deberán ser resoltas polos alumnos, e sobre esta base de cuestións realizarase polo menos unha proba de control de coñecementos que formará parte da avaliación global de cada alumno. Esta avaliación da teoría terá un peso do 30% sobre a nota global.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
<br>Para su realización es importante consultar con el profesor los avances que se vayan realizando progresivamente para ofrecer las orientaciones necesarias en cada caso para asegurar la calidad de los trabajos de acuerdo a los criterios que se indicarán. El seguimento se hará preferentemente de forma individualizada por grupo de trabajo.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba de resposta breve A2 A31 A33 B2 B3 B4 B5 B9 B10 B18 B7 C3 C4 C13 C18 C2 C8 A proba de control de coñecementos é de obrigada realización por todos e cada un dos alumnos. Formará parte da avaliación global, e é un requisito fundamental para "aprobar a materia" que o alumno obteña un mínimo de 5 puntos sobre 10 nesta proba.
Ao alumno facilitaráselle unha listaxe de preguntas de resposta curta que cubrirán todos o temas impartidos en clase. Para a proba se selccionarán aleatoriamente 12 preguntas e o alumno deberá responder a 10.
30
Sesión maxistral A2 A31 A33 B2 B3 B4 B5 B9 B10 B18 B7 C3 C4 C13 C18 C2 C8 Esixirase que o alumno cumpra cunha asistencia mínima do 80 % das horas-clase maxistrais efectivas. Para aprobar a materia deberase cumprir este requisito. Os profesores poderán facer un seguimento e advertir ao alumno sobre a falta de cumprimento deste requisito, pero en todo caso, será responsabilidade individual de cada alumno o autocontrol sobre o seu grao de asistencia a clases.
Os 1,5 puntos empezarán a contabilizarse a partir do cumprimento do alumno do 80% de asistencia. É dicir, serán proporcionais ao 20% de asistencia restante.
15
Saídas de campo A2 A31 A33 B2 B3 B4 B5 B9 B10 B18 B7 C3 C4 C13 C18 C2 C8 A participación nas visitas técnicas será tida en conta para a avaliación global. 5
Traballos tutelados A2 A31 A33 B2 B3 B4 B5 B9 B10 B18 B7 C3 C4 C13 C18 C2 C8 Os traballos tutelados (Predimensionamiento ETAP e informes de ensayos de tratamiento en laboratorio), tanto a súa completa execución como a asistencia ás tutorías programadas para o seguimento, formarán parte da avaliación global. Esixirase que o alumno obteña polo menos 5 puntos sobre 10 como un dos requisitos para aprobar a materia en cada uno. 50
 
Observacións avaliación

CRITERIOS DE AVALIACIÓN

A.- Alumnos con matrícula a tempo completo

O peso das partes avaliables será o seguinte: asistencia ás sesións maxistrais (15%); saída de campo (5%); traballos tutelado (50%) e proba de resposta breve (30%).

Para superar a materia, tanto na proba de resposta breve como nos traballos tutelados, o alumno deberá obter unha nota mínima de 25 puntos, e de 15 puntos, respectivamente.

A porcentaxe mínima esixido de asistencia ás sesións maxistrais é do 80%. A asistencia controlarase mediante a firma do alumno na folla de control. Sobre unha base de 10 puntos, a puntuación da asistencia xeral vai de 0 puntos (cando se ten o 80% de asistencia) a 1,5 puntos (co 100% de asistencia). Entre o 80 e 100% de asistencia, a puntuación obtense mediante un axuste lineal entre os puntos de coordenadas (0; 80) e (1.5; 100).

Para os alumnos a tempo completo que "non cumpran coa porcentaxe mínima esixido de asistencia", a avaliación, nas dúas oportunidades, basearase só e exclusivamente nun exame final específico. Devandito exame comprenderá, polo menos, dous partes: 1ª) teórica, con test de respostas múltiples máis cuestións de desenvolvemento curto (cuestións que non necesariamente deberán coincidir coas utilizadas na proba de resposta breve citada inicialmente) e, 2ª) práctica, mediante resolución de problemas relativos a toda a materia impartida.

Cada parte (teórica e práctica) vale ou pesa o 50% á hora de configurar a nota final. Debe aprobarse cada parte de forma independente; e non se fai media entre a parte de teoría e a parte de problemas.

B.- Para os alumnos con matrícula a tempo parcial

A avaliación, nas dúas oportunidades, basearase só e exclusivamente nun exame final específico. Devandito exame comprenderá, polo menos, dous partes: 1ª) teórica, con test de respostas múltiples máis cuestións de desenvolvemento curto (cuestións que non necesariamente deberán coincidir coas utilizadas na proba de resposta breve citada inicialmente) e, 2ª) práctica, mediante resolución de problemas.

Cada parte (teórica e práctica) vale ou pesa o 50% á hora de configurar a nota final. Debe aprobarse cada parte de forma independente; e non se fai media entre a parte de teoría e a parte de problemas.

Os alumnos a tempo parcial disporán do material docente (apuntamentos, presentacións, etc.) da mesma forma que os alumnos con dedicación a tempo completo, é dicir, a través da plataforma moodle. Para estes alumnos, déixase aberta a concertación de tutorías personalizadas nun horario que se adapte ás súas necesidades específicas e que se poderá concretar mediante correo electrónico.


Fontes de información
Bibliografía básica STEEL, E.W.; McGHEE, T (1981). Abastecimiento de agua y alcantarillado. Barcelona: Gustavo Gili, S.A
H.J. Glynn, G.W. Heinke (2000). Ingeniería ambiental. NY: Prentice Hall
G. Kiely (1998). Ingeniería ambiental. Fundamentos. Entornos. Tecnologías y sistemas de gestión. New York: McGraw-Hill
Metcalf&Eddy (1995). Ingeniería de aguas residuales. Tratamiento, vertido y reutilización. Madrid: McGraw-Hill Interamericana
Tejero, J. Suárez, A. Jácome; J. Temprano (2004). Ingeniería sanitaria y ambiental. Santander: ETSI Caminos
Augas de Galicia (). Instrucciones Técnicas de Obras Hidráulicas. Santiago de Compostela
DEGREMONT (1979). Manual técnico del agua. Madrid: Degrémont
ROMERO, J. (1999). Potabilización del agua. Bogotá: Alfaomega y Escuela Colombiana de Ingeniería

Bibliografía complementaria HERNÁNDEZ, A (1993). Abastecimiento y distribución de agua. Madrid: Colegio de ICCP
AWWA -ASCE (1998). Water Treatment Plant Design. NY: McGraw-Hill


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Enxeñaría ambiental/632G01012
Calidade de Augas/632G01046

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Calidade de Augas/632G01046

Materias que continúan o temario
Calidade de Augas/632G01046

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías