Datos Identificativos 2016/17
Asignatura (*) Economía e Xestión da Empresa Familiar Código 650G01040
Titulación
Grao en Ciencias Empresariais
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Cuarto Optativa 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Análise Económica e Administración de Empresas
Economía Aplicada 1
Coordinación
Rivera Castiñeira, M. Berta
Correo electrónico
b.rivera@udc.es
Profesorado
Rivera Castiñeira, M. Berta
Correo electrónico
b.rivera@udc.es
Web
Descrición xeral Estudo dos principais conceptos, cuestións e problemática específica que caracteriza ás empresas familiares, así como as principais ferramentas de análise e resolución de conflitos.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 CE1 - Aprender a aprender, por exemplo, cómo, cándo, ónde novos desenvolvementos persoais son necesarios.
A2 CE2 - Auditar unha organización e deseñar planes de consulta (por exemplo lexislación impositiva, inversións, estudo de casos, proxecto de traballo).
A3 CE3 - Comprender detalles do funcionamento empresarial, tamaño de empresas, rexións xeográficas, sectores empresariais, vinculación con coñecemento e teorías básicas.
A7 CE7 - Comprender os principios da lei e vinculalos co coñecemento de negocios e xestión.
A8 CE8 - Comprender os principios da psicoloxía, identificar as implicacións para a organización empresarial.
A9 CE9 - Comprender os principio éticos, identificar as implicacións para as organizacións empresariais, deseño de escenarios.
A11 CE11 - Definir criterios de acordo de cómo unha empresa é definida e vincular os resultados coa análise do entorno para identificar perspectivas.
A16 CE16 - Identificar aspectos relacionados e comprender o seu impacto na organización empresarial.
A17 CE17 - Identificar o impacto dos elementos micro e macroeconómicos na organización empresarial.
A18 CE18 - Identificar as características dunha organización.
A19 CE19 - Identificar novos desenvolvementos de organizacións empresariais para afrontar con éxito o entorno cambiante.
A22 CE22 - Planificar e xestionar os recursos humanos das organizacións.
A23 CE23 - Uso de instrumentos para a análise de entornos empresariais.
A24 CE24 - Derivar dos datos información relevante imposible de recoñecer por non profesionais.
B1 CB1 - Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeneral, e se adoita encontrar a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.
B2 CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
B3 CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
B4 CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado.
B5 CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía.
B6 CG1 - Que os estudantes formados sexan profesionais versátiles, capacitados tanto de iniciar o seu propio negocio como de desempeñar labores de deseño, planificación, organización, xestión, asesoramento e avaliación nas áreas e departamentos contables, financeiros e fiscais de organizacións empresariais, con especial referencia ás pequenas e medianas empresas.
B7 CG2 - Que os estudantes posúan unha elevada capacitación metodolóxica de xestión e tratamento da información que lles proporcione vantaxes competitivas, non só no seu labor profesional, senón nunha sociedade global en permanente transformación. Para iso, o Grao debe estar dotado dun axeitado nivel de interdisciplinariedade, transversalidad e integración nas súas materias.
B8 CG3 - Que os estudantes presten especial atención aos cambios que, tanto en conceptos, coma en metodoloxía ou en aplicacións, implican no mundo empresarial as novas tecnoloxías da información e as comunicacións. Así mesmo deben poder obter e actualizar os coñecementos específicos que teñan como base a aparición de novas leis e regulamentos que afecten ao mundo fiscal, financeiro ou contable.
B9 CG4 - Que os estudantes integren a aprendizaxe na súa vida e no seu labor profesional, a través da metodoloxía de ensino que lles achega o Grao, o cal lles proporciona unha formación básica xeral que servirá como puntal para a formación continua ao longo da vida.
B10 CG5 - Que os estudantes teñan unha perspectiva integral e destreza no manexo dos conceptos, técnicas e ferramentas empregados en cada unha das diferentes áreas funcionáis, con especial referencia ás contables, financeiras e fiscais da empresa; así como entender as relacións que existen entre elas e cos obxectivos xerais da organización. Todo iso tendo en conta os principios de sustentabilidade e responsabilidade social das mesmas.
B11 CG6 - Que os estudantes saiban identificar e anticipar oportunidades, asignar recursos, organizar a información, realizar asesoramento fiscal e contable, control orzamentario, xestión de tesouraría, auditorías de contas e temas concursais (suspensións de pagamentos e quebras), tomar decisións en condicións de incerteza e avaliar resultados.
B12 CG7 - Que os estudantes sexan capaces de liderar proxectos nas áreas de valoración da empresa, de dirección estratéxica e financeira; deben poder entender a información contable das empresas co fin de obter conclusións e realizar predicións tanto sobre rendementos coma sobre riscos futuros.
B13 CG8 - Que os estudantes identifiquen os requisitos legais da información financeira aos que a empresa debe enfrontarse.
B14 CG9 - Que os estudantes manifesten respecto aos dereitos fundamentais e de igualdade entre homes e mulleres, o respecto e a promoción dos Dereitos Humanos e os principios de igualdade de oportunidades, non discriminación e accesibilidade universal das persoas con discapacidade.
C1 CT1 - Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 CT2 - Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 CT3 - Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 CT4 - Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 CT5 - Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 CT6 - Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 CT7 - Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 CT8 - Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecemento dos principais conceptos, cuestións e problemática específica das empresas familiares, así como dos principais modelos de análise. A1
A2
A3
A7
A8
A9
A11
A16
A17
A18
A19
A22
A23
A24
B1
B3
B4
B9
B10
B11
B12
B13
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Capacidade de aplicación dos modelos de anáise a un amplo rango de problemas, conflitos e situacións en xeral que son típicas nalgúns casos específicos das empresas familiares. A1
A2
A3
A8
A9
A11
A16
A17
A18
A22
A23
B2
B5
B6
B7
B8
B14
C1
C2
C4
C5
C6
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
Introdución Concepto de empresa familiar
Características das empresas familiares Introdución: Principais características e problemas
O sistema da empresa familiar
Conflitos: orixe e posibles solucións
Relacións, cultura e valores
Goberno da empresa familiar Órganos de goberno da familia e da empresa
O protocolo familiar
Evolución e crecimento Evolución e crecemiento
Sucesión e continuidade

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Estudo de casos A24 B4 B11 B12 B13 C1 C3 C6 15 27 42
Proba obxectiva A24 B3 B11 2 16 18
Discusión dirixida A11 A22 B1 B2 B3 B5 C2 10 17 27
Seminario B6 B9 B14 4 0 4
Sesión maxistral A1 A2 A3 A7 A8 A9 A16 A17 A18 A19 A23 B7 B8 B10 C4 C5 C7 C8 17 34 51
 
Atención personalizada 8 0 8
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Estudo de casos Estudo de situacións concretas ou casos que describan situacións reais ou supostas. O alumno deberá ser capaz de analizala axeitadamente e de plantexar solucions ou decisiones.
Proba obxectiva Proba escrita que pode combinar preguntas breves, de desarrollo e exercicios
Discusión dirixida Cuestións teóricas e prácticas para comentar e discutir en sesións interactivas.
Seminario Clases en grupos reducidos de 15 alumnos para análise detallado de problemas concretos do temario e de traballo do alumno
Sesión maxistral Exposición do profesor de carácter oral e complementada con medios audiovisuais e coa introducción dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de facilitar a aprendizaxe e de transmitir coñecementos.

Atención personalizada
Metodoloxías
Estudo de casos
Discusión dirixida
Seminario
Descrición
Durante o desenrrolo das sesions interactivas atenderase de forma individualizada aos alumnos, facendo un seguimento dos problemas que se lles poidan presentar ante as cuestions propostas.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Estudo de casos A24 B4 B11 B12 B13 C1 C3 C6 Valoraránse as respostas propostas e a análise desenvolvido polos alumnos para a resolución dos casos plantexados. 30
Proba obxectiva A24 B3 B11 Realizarase unha proba escrita. Para superar a materia o alumno deberá alcanzar nesta proba escrita unha cualificación mínima de 3 sobre 6. 60
Discusión dirixida A11 A22 B1 B2 B3 B5 C2 Valoraranse as respostas e solucions ofrecidas polos alumnos as cuestions prácticas plantexadas na clase. 10
 
Observacións avaliación

Para superar a materia, o alumno/a deberá obter un mínimo de 5 puntos sobre 10. O desglose dese total de dez é o seguinte:

- seis corresponden á proba obxectiva, na que terá que obter un mínimo de 3 puntos

- catro corresponden ó estudo de casos (tres puntos) e á discusión dirixida (un punto)

Calficación de no presentado: Corresponde ao alumnado cando só participe de actividades de evaluación que teñan unha ponderación inferior ao 20% sobre a calificación final con independencia da calificación alcanzada.

Na segunda oportunidade a avaliación realizarase da mesma forma que na oportunidade anterior.  

A avaliación na convocatoria adiantada realizarase en base a unha proba obxetiva que suporá o 100% da calificación. Para superar a proba será necesario obter un mínimo de 5 puntos. 


Fontes de información
Bibliografía básica Corona, J. (Ed.) (2011). Empresa familiar: aspecto jurídicos y económicos. Deusto
Galve, C. y Salas, V. (2003). La empresa familiar en España. Fundación BBVA
Casillas, J.C. y otros (2005). La gestión de la empresa familiar. Thompson

Bibliografía complementaria Pérez, M.J. (coord.) (2007). Fundamentos en la dirección de la empresa familiar. Thompson
Miller, D. y Le Bretton-Miller, I. (2006). Gestionar a largo plazo. Deusto
Monreal, J. y otros (2009). La gestión de las empresas familiares: Un análisis integral. Civitas
Gimeno, A. y otros (2009). Modelos de empresa familiar. Deusto


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías