Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) ANATOMÍA I E HISTOLOXÍA Código 651G01001
Titulación
Grao en Fisioterapia
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Primeiro Formación básica 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Medicina
Coordinación
Toro Santos, Francisco Javier de
Correo electrónico
javier.toro@udc.es
Profesorado
Arufe Gonda, María del Carmen
Fernandez Fernandez, Esther Del Carmen
Toro Santos, Francisco Javier de
Correo electrónico
maria.arufe@udc.es
esther.fernandez1@udc.es
javier.toro@udc.es
Web
Descrición xeral Estudo da anatomía de cabeza e tronco e na neuroanatomía.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Conocer y comprender la morfología, la fisiología, la patología y la conducta de las personas, tanto sanas como enfermas, en el medio natural y social.
A19 Comunicarse de modo efectivo y claro, tanto de forma oral como escrita, con los usuarios del sistema sanitario así como con otros profesionales.
B2 Ciencias clínicas.
B5 Dimensión ética, deontolóxica e legal.
B9 Incorporar a investigación científica e a práctica baseada na evidencia como cultura profesional.
B11 Manter actualizados os coñecementos, habilidades e actitudes.
B15 Manter unha actitude de aprendizaxe e mellora.
B16 Manifestar un alto grao de autoconcepto.
B17 Colaborar e cooperar con outros profesionais.
B18 Manifestar respecto, valoración e sensibilidade ante o traballo dos demais.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Dominar a terminoloxía anatómica, de modo que o alumnado coñeza a nomenclatura actualizada das estruturas anatómicas e adquira a capacidade de descricición destas estruturas empregando términos de orientación espacial. A1
A19
B2
C1
C7
C8
Desenvolver a capacidade de observación. A1
A19
B15
C1
C7
C8
Coñecer a morfoloxia xeral do corpo humano, a localización, a forma e a estrutura dos seus órganos, sistemas e aparatos, e as súas interrelacións topográficas. A1
A19
B2
B5
B9
B11
B15
B16
B17
B18
C6
Coñecer a morfoloxía, a localización e as interrelaciones topográficas das estruturas anatómicas que constitúen, en particular, o sistema nervioso e o aparato locomotor de cabeza, colo e tronco. A1
A19
B2
B15
C6
Identificar a forma e as relacións das diferentes estruturas anatómicas mediante o uso de esquemas, debuxos, fotografias, cortes multidireccionais, reconstruccións planimétricas e modelos tridimensionais (maquetas). A1
A19
B2
B11
B15
C6
Comprender a función dos órganos e sistemas a través da posición, forma e estructura básica. A1
A19
B2
B11
B15
C6
Utilizar os coñecementos anatómicos no plantexamento e análise de problemas clínicos pertinentes. A1
A19
B2
B11
B15
C6
Alcanzar o nivel suficiente de coñecementos anatómicos para comprender outras áreas da titulación relacionadas ou para realizar cursos de especializacion en diversos campos da Fisioterapia. A1
A19
B2
B11
B15
C6

Contidos
Temas Subtemas
I.- Introducción á estrutura do corpo humano.
1.- Embrioloxía: coñecementos básicos.
2.- Histoloxía. Tecido epitelial. Tecido conxuntivo. Tecido muscular. Tecido nervioso.
3.- Introducción ós conceptos anatómicos xerais do corpo humano. Posición anatómica. Eixos e planos corporais. Términos de posición e orientación.
II.- Sistema nervioso.
CONTIDOS:
1.- Introducción ó Sistema Nervioso.
2.- Sistema nervioso central. Medula espiñal. Tronco encefálico. Cerebelo e cerebro. Meninxes. Vascularización. Vías de conducción. Sistema ventricular.
3.- Sistema nervioso periférico. Sistema nervioso autónomo. Sistema simpático. Sistema parasimpático. Pares craneais. Pares raquídeos.

ACTIVIDADES PRÁCTICAS:
1.- Estudiar en maquetas a anatomía da medula espiñal e dos nervios espinais.
2.- Identificar en maquetas as estruturas do encéfalo e o traxecto dos pares craneais.
III.- Aparato locomotor. Introducción. Cabeza, colo e tronco.
CONTIDOS:
1.- Conceptos xerais do aparato locomotor.
2.- Anatomía funcional de colo, cabeza e tronco. Ósos. Articulacións. Músculos.
3.- Vascularizacion e inervación de cabeza, colo e tronco.
4.- Anatomía de superficie de cabeza, colo e tronco.

ACTIVIDADES PRÁCTICAS:
1.- Estudiar o esqueleto de cabeza, colo e tronco en maquetas e ósos.
2.- Identificar en maquetas as articulacións da cabeza, do colo e do tronco.
3.- Identificar en maquetas os músculos do dorso, do tórax e do abdome.
4.- Estudiar en maquetas a vascularizacón e inervación da cabeza, o colo e o tronco.
5.- Anatomía de superficie de cabeza, colo e tronco.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral 16 32 48
Portafolios do alumno 0 26 26
Traballos tutelados 0 16 16
Presentación oral 0 7 7
Prácticas de laboratorio 16 32 48
Proba mixta 3 0 3
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Clase teórica participativa, favorecendo o intercambio de opinións, o debate e a resposta das preguntas formuladas polo alumnado.
Portafolios do alumno Consiste en exercicios que o alumnado debe realizar (completar debuxos esquemáticos de estruturas anatómicas; identificar detalles anatómicos nos debuxos esquemáticos; recoñecer mediante anatomía de superficie determiandas estruturas anatómicas, etc.) recollidos nos CADERNOS DE TRABALLO DE ANATOMÍA HUMANA, elaborados polo profesorado da Área de Anatomía e Embrioloxía Humana, e ós que o alumnado ten acceso a través da plataforma virtual da universidade.
Traballos tutelados
Presentación oral
Prácticas de laboratorio Clases prácticas que complementan os contidos desenvolvidos nas clases teóricas. Empréganse as coleccións de maquetas e láminas do corpo humano e a osteoteca do Laboratorio de Anatomía Humana. Ademáis, mediante a palpación de estruturas, abórdase o estudio da anatomía de superficie. Nas prácticas de laboratorio foméntase a participación do alumnado, favorecendo o intercambio de opinións, o debate e a resolución de problemas. Ó impartirse en grupos reducidos de alumnos, permite a atención personalizada para a resolución de dúbidas.
Proba mixta Proba mixta.- Inclúe.

1.- PROBA DE ENSAIO.- Exame escrito constituido por 10 preguntas, cada unha delas cun enunciado que require unha resposta breve, en xeral dunha extensión non maior que media páxina. Esta proba permite determinar o grao de coñecemento sobre un aspecto concreto da materia e, en particular, valorar a capacidade de redacción e síntese do alumnado.

2..- PROBA OBXECTIVA.- Inclúe:

- Preguntas de resposta múltiple.- Exame escrito tipo test que consta de 20 preguntas, cada una delas cun enunciado e catro posibles respostas das que só unha é verdadeira.

- Preguntas de resposta breve.- Exame escrito contituido por preguntas que requiren como resposta unha palabra ou frase específica.

- Proba de completar.- Exame escrito, no que cada pregunta consiste nun enunciado acompañado dun debuxo esquemático dunha estrutura anatómica. O enunciado esixe completar o debuxo esquemático mediante palabras e liñas.

3.- PROBA ORAL.- Este exame está dirixido só a persoas con discapacidades que dificulten a realización de exames escritos. Substitúe, por tanto, á Proba de ensaio e á Proba obxectiva. Consiste en preguntas cortas que o alumnado debe responder de forma oral con certa amplitude.

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas de laboratorio
Descrición
A atención personalizada consiste básicamente no control da aprendizaxe de cada alumno polo profesor-titor. A través da tutoría presencial e/ou da tutoría virtual (a través do correo electrónico), o profesor-titor aborda a resolución de dúbidas e a orientación ó estudio, así como o seguimento e a supervisión na realización de traballos.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Portafolios do alumno Consiste en exercicios que o alumnado debe realizar (completar debuxos esquemáticos de estruturas anatómicas; identificar detalles anatómicos nos debuxos esquemáticos; recoñecer mediante anatomía de superficie determiandas estruturas anatómicas, etc.) recollidos nos CADERNOS DE TRABALLO DE ANATOMÍA HUMANA, elaborados polo profesorado da Área de Anatomía e Embrioloxía Humana, e ós que o alumnado ten acceso a través da plataforma virtual da universidade. 10
Proba mixta Proba mixta.- Inclúe.

1.- PROBA DE ENSAIO.- Exame escrito constituido por 10 preguntas, cada unha delas cun enunciado que require unha resposta breve, en xeral dunha extensión non maior que media páxina. Esta proba permite determinar o grao de coñecemento sobre un aspecto concreto da materia e, en particular, valorar a capacidade de redacción e síntese do alumnado.

2..- PROBA OBXECTIVA.- Inclúe:

- Preguntas de resposta múltiple.- Exame escrito tipo test que consta de 20 preguntas, cada una delas cun enunciado e catro posibles respostas das que só unha é verdadeira.

- Preguntas de resposta breve.- Exame escrito contituido por preguntas que requiren como resposta unha palabra ou frase específica.

- Proba de completar.- Exame escrito, no que cada pregunta consiste nun enunciado acompañado dun debuxo esquemático dunha estrutura anatómica. O enunciado esixe completar o debuxo esquemático mediante palabras e liñas.

3.- PROBA ORAL.- Este exame está dirixido só a persoas con discapacidades que dificulten a realización de exames escritos. Substitúe, por tanto, á Proba de ensaio e á Proba obxectiva. Consiste en preguntas cortas que o alumnado debe responder de forma oral con certa amplitude.
70
Traballos tutelados 10
Presentación oral 10
 
Observacións avaliación

Os
créditos
da materia Anatomía Humana I e Histoloxía, de 6 ECTS, distribúense tal
como segue: - Aparato locomotor de cabeza, colo e tronco: 4 ECTS -
Neuroanatomía: 2 ECTS.

en caso de que a materia sexa impartida por máis de 1 docente, a nota final será a media entre as notas acadadas en cada parte evaluada. 

En caso de ter una nota media final con 5 ou más de 5, e una parte suspensa, ésta, deberá alcanzar un mínimo de 3 puntos sobre 10 (30 % de coñecemento).


Fontes de información
Bibliografía básica Moore KL, Dalley AF (2002 ). Anatomía con orientación clínica . Madrid, Editorial Médica Panamericana
Netter FH (2007 ). Atlas de Anatomía Humana . Madrid, Elsevier
Drake RL, Wayne V, Mitchell AWM (2005 ). GRAY. Anatomía para estudiantes . Madrid, Elsevier
Schünke M, Schulte E, Schumacher U, Voll M, Wesker K (2005 ). PROMETHEUS. Texto y atlas de anatomía . Madrid, Editorial Médica Panamericana
Putz R, Pabst R (2001 ). SOBOTTA. Atlas de Anatomía Humana . Madrid, Editorial Médica Panamericana

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías