Identifying Data 2017/18
Subject (*) CLINICAL SEMIOLOGY Code 651G01010
Study programme
Grao en Fisioterapia
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
Second FB 6
Language
Spanish
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Ciencias Biomédicas, Medicina e Fisioterapia
Coordinador
Pérez Fontán, Miguel
E-mail
miguel.perez.fontan@udc.es
Lecturers
Amado Vazquez, Maria Eugenia
López López, Rocío
Pérez Fontán, Miguel
E-mail
maria.eugenia.amado@udc.es
rocio.lopez.lopez@udc.es
miguel.perez.fontan@udc.es
Web
General description A materia pertence ao Bloque de Formación Básica, orientada a coñecer a Fisiopatoloxía das enfermidades, identificando e definindo as manifestacións que aparecen ao longo do proceso, as estratexias diagnósticas a partiren dos síntomas e signos cardinais e os tratamentos médico-cirúrxicos, fundamentalmente nos seus aspectos fisioterapéuticos e ortopédicos.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 Conocer y comprender la morfología, la fisiología, la patología y la conducta de las personas, tanto sanas como enfermas, en el medio natural y social.
A2 Conocer y comprender las ciencias, los modelos, las técnicas y los instrumentos sobre los que se fundamenta, articula y desarrolla la fisioterapia.
A3 Conocer y comprender los métodos, procedimientos y actuaciones fisioterapéuticas, encaminados tanto a la terapéutica propiamente dicha a aplicar en la clínica para la reeducación o recuperación funcional, como a la realización de actividades dirigidas a la promoción y mantenimiento de la salud.
A4 Adquirir la experiencia clínica adecuada que proporcione habilidades intelectuales y destrezas técnicas y manuales; que facilite la incorporación de valores éticos y profesionales; y que desarrolle la capacidad de integración de los conocimientos adquiridos; de forma que, al término de los estudios, los estudiantes sepan aplicarlos tanto a casos clínicos concretos en el medio hospitalario y extrahospitalario, como a actuaciones en la atención primaria y comunitaria.
A5 Valorar el estado funcional del paciente, considerando los aspectos físicos, psicológicos y sociales.
A12 Intervenir en los ámbitos de promoción, prevención, protección y recuperación de la salud.
A17 Comprender la importancia de actualizar los conocimientos, habilidades, destrezas y actitudes que integran las competencias profesionales del fisioterapeuta.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
1) Coñecer e comprender os elementos esenciais do método clínico, de xeito que o alumno sexa quen de recoñecer, enfocar y valorar un problema de saúde, de acordo cos principios e métodos científicos aceptados A1
C1
C3
C6
2) Adquirir as habilidades intelectuais e profesionais que permitan a correcta valoración dun problema clínico, partindo dos seus síntomas e signos principais, integrando o coñecemento dos síndromes clínicos esenciais cunha correcta aplicación dos principios éticos y profesionais propios das profesions sanitarias A4
C1
C3
C6
C7
C8
3) Valorar o estado funcional do paciente, en xeral e en canto á repercusión dos problemas concretos de saúde que poida presentar, considerando os aspectos físicos, psicolóxicos e sociais A1
A2
A4
A5
A12
A17
C1
C3
C6
4) Interpretar correctamente os signos e síntomas que expresan as disfuncions dos distintos órganos e sistemas, aplicando os coñecementos científicos disponibles ás situacions clínicas prácticas. A5
5) Saber definir un problema clínico en términos científicos correctos, así como establecer as bases para un análisis inicial do problema, en base aos principios xerais do método clínico A1
A2
A3
A4
A5
A12
A17
C1
C3
C6

Contents
Topic Sub-topic
Tema 1. Principios de Semioloxía Xeneral - Fundamentos da práctica clínica
- Sistemática e toma de decisions na detección da enfermidade
- O método clínico
- A observación xeneral
- Identificación do problema principal
- Anamnese
- Exploración física
- Interpretación da analítica rutinaria
- Interpretación básica dunha radiografía de tórax e abdomen
- Outras probas diagnósticas complementarias
- Remisión do paciente

Tema 2. Manifestacións cardinais de enfermidade - Significado dos síntomas xenerais
- Dor
- Febre
- O síndrome xeneral
- Manifestacións cardinais de enfermidades básicas
- Diabetes
- Hipertensión arterial
- Insuficiencia cardíaca
- Demencia
Tema 3. Semioloxía cardiocirculatoria - Semioloxía básica
- Anamnese
- Exploración física
- Métodos complementarios
- Disnea
- Dor torácica
- Síncope
- Edemas
- Palpitacións
- Claudicación
- Ulceras y dilatacións venosas
- Clasificación xeneral das enfermidades cardiocirculatorias
Tema 4. Semioloxía do Aparello Respiratorio - Semioloxía básica
- Anamnese
- Exploración física
- Métodos complementarios
- Disnea
- Tos
- Hemoptise
- Cianosis
- Outras manifestacións de enfermidade respiratoria
- Clasificación xeneral das enfermidades respiratorias
Tema 5. Semioloxía do Aparello Locomotor. Semioloxía articular - Dor articular
- Tumefacción
- Derrame articular
- Rubor ou eritema articular
- Aumento de calor local
- Edema periarticular
- Deformidade articular
- Alteracións da movilidad
- Ruidos intra e extraarticulares
Tema 6. Semioloxía do Aparello Locomotor. Semioloxía ósea - Dor ósea
- Fracturas
- Deformidades
Tema 7. Semioloxía do Aparello Locomotor. Semioloxía tendinosa e de bolsas serosas - Semioloxía dos tendóns e das vainas tendinosas
- Semioloxia das bolsas serosas, membro superior e inferior
Tema 8. Semioloxía do Aparello Locomotor. Semioloxía muscular - Debilidade
- Fatigabilidade ou intolerancia ao exercicio
- Dor muscular
- Calambres
- Contracturas
- Alteracións da marcha

Tema 9. Semioloxía do Sistema Nervioso - Bases xenerais da exploración neurolóxica
- Métodos complementarios en Neuroloxía
- Mareo e vértigo
- Trastornos da marcha e o equilibrio
- Temblor e movementos involuntarios
- Convulsións
- Debilidade e parálise
- Déficits e alteracións sensoriais
- Alteracións da consciencia. Delirio
- Perda de memoria
- Deterioro cognitivo
- Trastornos do sono
- Trastornos da linguaxe
- Cefalea y dor neuróxena
- Manifestacións cardinais dos trastornos do Sistema Nervioso Autónomo
- Manifestacións cardinais das enfermidades psiquiátricas
- Clasificación xeneral das enfermidades do Sistema Nervioso
Tema 10. Semioloxía das enfermidades do Aparello Dixestivo - Semioloxía básica das enfermidades dixestivas
- Anamnese e exploración física
- Probas de laboratorio
- Endoscopia dixestiva e outras exploracións complementarias
- Intolerancia dixestiva. Náuseas e vómitos
- Disfaxia
- Dor abdominal
- Hemorraxia dixestiva
- Malabsorción
- Estreñimento
- Diarrea
- Incontinencia fecal
- Interpretación das alteracións hepáticas de laboratorio
- Ictericia
- Ascite
- Cólico biliar e colecistitis
- Semioloxía dos trastornos pancreáticos. Pancreatite
Tema 11. Semioloxía das enfermidades renais - Semioloxía básica das enfermidades renais
- Anamnese e exploración física
- Probas de laboratorio. Estimación do filtrado glomerular
- Probas complementarias
- Significado da proteinuria
- Significado das alteracións no sedimento urinario
- Semioloxía do fracaso renal agudo
- Semioloxía da insuficiencia renal crónica
Tema 12. Semioloxía do Aparello Urinario - Semioloxía básica
- Anamnese e exploración física
- Exploracións complementarias
- Hematuria
- Interpretación do urocultivo. Infección urinaria
- Bacteriuria asintomática
- Cólico nefrítico
- Semioloxía dos trastornos prostáticos
- Retención de ouriños
- Incontinencia urinaria
- Disfunción eréctil
Tema 13. Semioloxía das enfermidades sanguíneas - Semioloxía básica
- Anamnese e exploración física
- Estudos de laboratorio
- Exploracións complementarias
- Anemia
- Leucocitosis e leucopenia
- Diátese hemorráxica
- Adenopatías
Tema 14. Outras manifestacións de enfermidade - Clasificación dos trastornos endocrino-metabólicos
- Manifestacións de disfunción de hipófise
- Manifestacións de disfunción do tiroides
- Significado dos trastornos cutáneos


Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech A1 A4 A5 A17 C1 C3 C7 C8 30 30 60
Case study A1 A4 A12 C1 C3 C6 10 20 30
Supervised projects A1 A17 C1 C3 C6 3 11 14
Laboratory practice A1 A2 A3 A4 C1 C6 C7 14 26 40
Practical test: A2 A3 A4 1 0 1
Objective test A1 A17 C1 C6 C7 C8 2 0 2
 
Personalized attention 3 0 3
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech Exposición oral por parte do profesor de aqueles temas da materia que se consideren fundamentalis para a mellor formación dos alumnos na descripción e coñecemento dos síntomas y signos mais frecuentemente relacionados coas afeccións dos distintos órganos e sistemas.
Case study Estudo por parte do alumno de aqueles temas que, previamente seleccionados polo profesor e debidamente tutorizados por este, expondrá o alumno ao resto dos seus compañeiros, donde demostrará a súa capacidade de comprensión, síntese e capacidade expositiva.
Supervised projects Consistirán no estudo e profundización de aspectos específicos de temas contidos no programa, relacionados coa formación dun alumno de Fisioterapia
Laboratory practice Sesións prácticas donde se discutirán por grupos diferentes situacións clínicas para a súa avaliación polos alumnos. Presentación práctica de procedementos e técnicas de interese para a formación do alumnado en relación á interpretación das manifestacións de enfermidade.
Practical test: Discusión por parte do alumno dun suposto clínico, en relación a definición do problema, exposición ordenada do método clínico, hipótesis diagnósticas, plan diagnóstico e avaliación da conveniencia e urxencia da remisión do paciente.
Objective test Consistirá na avaliación do coñecemento adquirido polo alumno, da parte teórica explicada en forma de lección maxistral ao longo do curso. Según especificacións que figuran no apartado correspondente.

Personalized attention
Methodologies
Practical test:
Laboratory practice
Supervised projects
Case study
Description
Actividade que o profesor, de forma individual ou en pequenos grupos, desenrolará para atender ás necesidades e consultas do alumno no estudo de casos, nas prácticas clínicas e á hora de preparar os Traballos Tutelados, en grupo ou individualmente.
O obxectivo primordial será a orientación, apoio e motivación para facilitar o proceso de aprendizaxe.
Farase de xeito presencial (directamente na aula e nos períodos nos que o profesor teña asignadas as tutorías de despacho), ou de forma non presencial (a traverso do correo electrónico ou do campus virtual).

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Objective test A1 A17 C1 C6 C7 C8 Exame principal, de tipo test multirresposta, que constará dun mínimo de 45 preguntas. Cada pregunta presentará cinco respostas posibles, das que sólo unha será correcta. A porcentaxe mínima requerida para aprobar o test será do 60%. As respostas incorrectas non computarán en negativo. O valor de esta nota trasladarase a un máximo de 7 puntos (sobre 10) para a calificación final 70
Practical test: A2 A3 A4 Discusión de un suposto clínico durante a proba final. Valor máximo de 1 punto na calificación final. 10
Laboratory practice A1 A2 A3 A4 C1 C6 C7 Evaluación continuada. O valor de este apartado computará conxuntamente có estudo de casos, trasladándose a un total de 1 punto (máximo) na calificación final. 5
Supervised projects A1 A17 C1 C3 C6 Evaluación continuada mediante traballo(s) tutelado(s) (mínimo 1, máximo 2). O valor de este apartado trasladaráse a un máximo de 1 punto (sobre 10) na calificación final. 10
Case study A1 A4 A12 C1 C3 C6 Evaluación continuada. O valor de este apartado computará conxuntamente coas prácticas clínicas , trasladándose a un total de 1 punto (máximo) na calificación final 5
 
Assessment comments
CRITERIOS DE CALIFICACION GLOBAL:
- Para obter o aprobado na asignatura é necesario cumprir as dúas seguintes condicións:
1) Aprobar a proba obxectiva (exame tipo test)(mínimo de 60% de respostas correctas).
2) Obter un mínimo de 5 puntos na suma de todolos apartados de calificación.

- As porcentaxes asignadas a cada proba poden sufrir pequeñas modificacións dun curso a outro, en función das necesidades da materia; no entanto o valor do exame (proba obxectiva e proba práctica) nunca será inferior ao 70% da nota final, e o valor da avaliación continuada (traballos tutelados e lecturas) nunca será superior ao 30%.

Sources of information
Basic Siegenthaler W (2007). Diagnóstido Diferencial en Medicina Interna. Manual Moderno, México
Montero Homs J (2005). Esquemas en dolor neuropático. Ars Médica, Barcelona
Laso Guzman FJ (2010). Introducción a la Medicina Clínica. Fisiopatologia y Semiologia. Elsevier, Barcelona
Porter RS (2010). Manual de signos y síntomas del paciente. Diagnóstico y tratamiento. Panamericana, México
Fauci A (2009). Medicina Interna. mcGraw Hill, Madrid
Garcia Conde J (2010). Patologia General. Semioogia Clínica y Fisiopatoogía. McGraw Hill, Madrid
Fernandez Rosa L (2016). Patología Médico-Quirúrgica para fisioterapeutas. Elsevier, Barcelona
Buckup K (2014). Pruebas clínicas para patología ósea, articular y muscular. Elsevier, Barcelona
Goic A (2010). Semiología Médica. Mediterráneo, Santiago de Chile
Surós Batlló J (2001). Semiología Médica y técnica Exploratoria. Masson Barcelona
Argente HA (2005). Semiologia Médica. Fisiopatología, Semiotecnia y Propedéutica. Panamericana, Madrid
Duró Pujol JC (2010). Tratado de Semiología. Anamanesis y Exploración. Elsevier, Barcelona
Swartz MH (2010). Tratado de Semiología. Anamnesis y Exploración. Elsevier, Barcelona

Complementary


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
PHISIOLOGY/651G01003

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus
MEDICAL AND SURGICAL PATHOLOGY I/651G01011
MEDICAL AND SURGICAL PATHOLOGY II/651G01018

Other comments
A asignatura poderase impartir e avaliar indistintamente en galego ou en castelán. Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir o obxectivo estratéxico 9 do Plan Green Campus FCS, os traballos documentais que se realicen nesta materia: a.- Poderanse solicitar tanto en formato papel como virtual ou soporte informático. b.- De realizarse en papel, seguiranse as seguintes recomendacións xerais: - Non se utilizarán plásticos. - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a realización de borradores


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.