Identifying Data 2021/22
Subject (*) KINESIOTHERAPY: BASES OF THERAPEUTIC EXERCISE BASES Code 651G01013
Study programme
Grao en Fisioterapia
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
Second Obligatory 6
Language
Spanish
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Fisioterapia, Medicina e Ciencias Biomédicas
Coordinador
Bello Rodriguez, Olalla
E-mail
olalla.bello@udc.es
Lecturers
Bello Rodriguez, Olalla
Naia Entonado, Zeltia
E-mail
olalla.bello@udc.es
zeltia.naia@udc.es
Web
General description Tendo en conta a importancia do Movemento no ámbito da Fisioterapia como alicerce fundamental tanto na avaliación como na terapéutica, esta materia pretende servir de base para o desenvolvemento curricular do alumno/a en todos os aspectos relacionados coa terapia a través do exercicio físico. Deste xeito, abordaranse temáticas que van desde os métodos e sistemas de avaliación do movemento humano, as adaptacións xerais e específicas do organismo á actividade física, así como a prescrición do exercicio como ferramenta terapéutica en todos os seus ámbitos.
Contingency plan 1. Modificacións nos contidos

Ningunha

2. Metodoloxías

*Metodoloxías docentes que se manteñen

Sesión Maxistral
Prácticas de laboratorio
Traballos tutelados
Proba mixta


*Metodoloxías docentes que se modifican

Sesión maxistral: levarase a cabo de xeito virtual.
Prácticas de laboratorio: levaranse a cabo de xeito virtual.
Proba práctica: desaparece pola súa dificultade de realización por medios virtuais.
Traballos tutelados: as exposicións llevaranse a cabo de xeito virtual
Proba mixta: aumenta o se peso na avaliación e levarase a cabo de xeito virtual


3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado

- Correo electrónico: Diariamente. De uso pra facer consultas, solicitar encontros virtuais para resolver dúbidas e facer o seguemento dos traballos tutelados
- Moodle: Semanalmente o cunha frecuencia superior segundo a necesidade do alumando e profesorado
- Teams: Semanalmente en gran grupo para o avance dos contidos/ traballos /dúbidas na franxa horaria que ten asignada a materia no calendario de aulas da facultade. Tamén en sesións de frecuencia variable en función da demanda do alumnado

4. Modificacións na avaliación

Sesión Maxistral (10 %):

Os conteidos tratados nestas sesións serán obxecto de avaliación mediante a proba proba mixta
Valorarase tamén a asistencia, puntualidade, actitude, participación razoada e a realización de traballos propostos, de forma continuada durante o curso. Esta avaliación suporá un 10% da nota final, no caso de superar os traballos tutelados.

Prácticas de laboratorio (10%):

Os contidos tratados nestas prácticas serán obxecto de avaliación mediante a proba mixta.
Valorarase tamén a asistencia, puntualidade, actitude, participación razoada e a realización de traballos propostos, de forma continuada durante todo o curso. A avaliación continuada das prácticas suporá un 10 % da nota final en caso de superar os traballos tutelados.

Traballos tutelados (20%):

Valorarase a realización e exposición dos traballos propostos.

Proba Mixta (60 %):

Exame de todos os contidos da materia. O tipo de exame poderá incluír preguntas tipo test e/ou preguntas de resposta breve e/ou para desenvolver.
Se o profesorado e a maioría simple do alumnado así o acorda, poderán realizarse unha o varias probas teóricas da materia durante o curso, de forma que no caso de superalas, o alumnado poida liberar parte ou toda a materia da proba mixta nas convocatorias oficiais.
Superar esta proba será requisito indispensable para aprobar a materia.

*Observacións de avaliación:

A calificación de Non Presentado otorgarase a todos aqueles alumnos que non se presenten a proba mixta en cada unha das convocatorias oficiais.

No caso de non superar a proba mixta, a calificación que aparecerá nas actas será a desta proba.

O profesor da materia poderá decidir libremente o número de Matrículas de Honra a outorgar entre as máximas estabrecidas anualmente. Estas poderanse conceder entre aqueles alumnos que teñan a calificación de sobresaínte, adxudicándose por orde de calificación segundo a media entre a nota da avaliación continuada da sesión maxistral e a das prácticas de laboratorio.

Os alumnos que xa cursasen a materia en anos anteriores, os alumnos con matrícula a tempo parcial, dispensa académica de exención de asistencia e os alumnos que se estén presentando á oportunidade de xullo, poderán ser avaliados mediante a proba mixta, os traballos tutelados, e outro traballo có mesmo valor da avaliación continuada das sesións maxistrais e das prácticas. Os prazos de entrega, a temática  e normas deste traballo serán publicados no moodle da materia. 

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía

Ningunha

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 Coñecer e comprender a morfoloxía, a fisioloxía, a patoloxía e a conduta das persoas, tanto sas como enfermas, no medio natural e social.
A2 Coñecer e comprender as ciencias, os modelos, as técnicas e os instrumentos sobre os que se fundamenta, articula e desenvolve a fisioterapia.
A3 Coñecer e comprender os métodos, procedementos e actuacións fisioterapéuticas, encamiñados tanto á terapéutica propiamente dita a aplicar na clínica para a reeducación ou recuperación funcional, como á realización de actividades dirixidas á promoción e mantemento da saúde.
A6 Valoración diagnóstica de coidados de fisioterapia segundo as normas e cos instrumentos de validación recoñecidos internacionalmente.
A7 Deseñar o plan de intervención de fisioterapia atendendo a criterios de adecuación, validez e eficiencia.
A8 Executar, dirixir e coordinar o plan de intervención de fisioterapia, utilizando as ferramentas terapéuticas propias e atendendo á individualidade do usuario.
B1 CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio
B2 CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio
B3 CB3 - Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética
B4 CB4 - Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado
B5 CB5 - Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía
C1 Adequate oral and written expression in the official languages.
C6 Acquiring skills for healthy lifestyles, and healthy habits and routines.
C9 Ability to manage times and resources: developing plans, prioritizing activities, identifying critical points, establishing goals and accomplishing them.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Coñecer e comprender as bases científicas, os modelos, as técnicas e os instrumentos sobre os que se fundamenta, articula e desenvolve o Exercicio terapéutico A2
A3
B3
B5
C1
Elaborar un Plan de Exercicio Terapéutico atendendo a criterios de adecuación, validez e eficiencia A2
A3
A6
A7
B3
B4
B5
C1
C6
C9
Definir as bases anatómicas, biomecánicas e fisiolóxicas do Exercicio Terapéutico A2
A3
B1
B5
C1
Coñecer e relacionar os efectos fisiolóxicos e terapéuticos do exercicio sobre os diferentes sistemas e tecidos orgánicos A1
A2
A3
B5
C1
C6
Coñecer o concepto de Exercicio Terapéutico así como os seus obxectivos, indicacións e modalidades de avaliación e aplicación/execución A2
A3
A6
B5
C1
C6
Saber executar as distintas modalidades e técnicas de exercicio terapéutico e avaliar os resultados. A2
A3
A7
A8
B2
B4
B5
C1
C6
C9

Contents
Topic Sub-topic
1. Introdución ao exercicio terapéutico en Fisioterapia Concepto de Exercicio terapéutico
Efectos e beneficios xerais do exercicio
Consideracións xerais sobre a estrutura do movemento.
2. Adaptación e exercicio físico. Adaptación. Tipos de adaptación
Fatiga
Carga: concepto e tipos
Principios xerais do adestramento e aplicación no eido terapéutico
3. Respostas e adaptacións dos sistemas e tecidos orgánicos ao exercicio terapéutico Adaptacións do aparello locomotor ao exercicio terapéutico
Adaptacións cardiovasculares ao exercicio
Adaptacións respiratorias e exercicio terapéutico
Outras adaptación e exercicio terapéutico
4. Capacidades físicas e metodoloxía de desenvolvemento no ámbito terapéutico.
Capacidades Físicas. Xeneralidades
Forza
Velocidade
Resistencia
Flexibilidade
Coordinación
Equilibrio
5. Deseño de un programa de exercicio terapéutico Modelo de intervención con exercicio terapéutico
Partes da sesión
Sinais de alarma
Principios de tratamento e ensinanza de exercicios
6. Métodos de intervención con exercicio terapéutico en fisioterapia. Introducción aos métodos de intervención con exercicio terapéutico
Adestramento funcional
Fisioterapia acuática
Métodos de relaxación
Outros métodos
7. Sistemas de avaliación e rexistro en exercicio terapéutico Probas antropométricas
Probas cardiorrespiratorias
Probas neuromusculares
Probas biomecánicas
Outras probas

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech A1 A2 A3 A6 A7 B1 B2 B3 B4 B5 C1 C6 C9 20 50 70
Laboratory practice A6 A7 A8 B3 B4 B5 C1 C6 C9 29 20 49
Supervised projects A1 A2 A3 A6 A7 A8 B1 B2 B3 B4 B5 C1 C6 C9 8.5 18 26.5
Practical test: A6 A7 A8 B4 C1 C9 0.5 0 0.5
Mixed objective/subjective test A1 A2 A3 A6 A7 B1 B4 B5 C1 C9 2 0 2
 
Personalized attention 2 0 2
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech Efectuarase a exposición oral do temario da materia, complementándose a mesma co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas a os/as estudantes.

Durante estas sesións tamén se poderá realizar unha docencia máis interactiva na que o alumnado resolverá tarefas e/ou realizará traballos propostos polo profesorado, ben de xeito individual ou en pequenos grupos, asistidos polo profesorado e co fin de acadar unha mellor comprensión da materia.
Laboratory practice Estas sesións servirán para por en práctica os contidos teóricos impartidos mostrando ao alumnado a execución, os procedementos e as técnicas de prescrición do exercicio terapéutico en fisioterapia así como distintos sistemas de avaliación/rexistro. Así mesmo se afondará na execución práctica e o control das distintas modalidades de exercicio terapéutico.

Durante estas sesions tamén se poderán propoñer tarefas nas que o alumnado teña que deseñar e executar distintas técnicas de exercicio terapéutico.
Supervised projects Realización de un ou varios traballos de temática relacionada coa materia. O profesorado tutorizará os mesmos segundo as necesidades do alumnado e promoverá que o seu desarrollo, entrega e exposición sea consensuada co alumnado.
Practical test: Proba de carácter manipulativo e oral na que se valorará fundamentalmente a a execución das distintas técnicas de tratamento e valoración así como o deseño de exercicios/programas no eido do exercicio terapéutico.
Mixed objective/subjective test Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe que pode conter distintos tipos de preguntas: preguntas test, de resposta breve e de desenvolvemento.

Personalized attention
Methodologies
Laboratory practice
Guest lecture / keynote speech
Supervised projects
Description
Tanto nas sesións maxistrais, como nas prácticas de laboratorio, fomentarase a participación activa do alumnado, estimulando a formulación de dúbidas e intervención deste. En todas e cada unha das metodoloxías, o alumnado terá acceso a unha atención personalizada a través das tutorías presenciais e/ou virtuais (a través da plataformas institucionais).

Para o alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia potenciarase o emprego da atención personalizada a través das tutorías virtuais e/ou presenciais.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Practical test: A6 A7 A8 B4 C1 C9 Exame práctico de todos os contidos da materia.

Superar esta proba será requisito indispensable para aprobar a materia.

Se o profesorado e a maioría simple do alumnado así o acorda ao comezo curso, poderá realizarse unha o varias probas prácticas da materia durante o curso, de forma que no caso de superalas, o alumnado poida liberar parte ou toda a materia da proba práctica nas convocatorias oficiais.
20
Mixed objective/subjective test A1 A2 A3 A6 A7 B1 B4 B5 C1 C9 Exame de todos os contidos da materia. O tipo de exame poderá incluír preguntas tipo test e/ou preguntas de resposta breve e/ou para desenvolver.

Superar esta proba será requisito indispensable para aprobar a materia.

Se o profesorado e a maioría simple do alumnado así o acorda ao comezo curso, poderá realizarse unha o varias probas teóricas da materia durante o curso, de forma que no caso de superalas, o alumnado poida liberar parte ou toda a materia da proba mixta nas convocatorias oficiais.
40
Laboratory practice A6 A7 A8 B3 B4 B5 C1 C6 C9 Os contidos tratados nestas prácticas serán obxecto de avaliación mediante a proba práctica e/ou proba mixta.

Valorarase tamén a asistencia, puntualidade, actitude, participación razoada e realización de traballos propostos, de forma continuada durante todo o curso. A avaliación continuada das prácticas suporá un 10 % da nota final en caso de superar a proba práctica e a proba mixta.
10
Guest lecture / keynote speech A1 A2 A3 A6 A7 B1 B2 B3 B4 B5 C1 C6 C9 Os contenidos tratados nestas sesions serán obxecto de avaliación mediante a proba práctica e/ou a proba mixta.

Se valorará tamén a asistencia, puntualidade, participación razoada e a realización de traballos propostos, de forma continuada durante o curso. Esta avaliación suporá un 10% da nota final, no caso de superar a proba práctica e a proba mixta.
10
Supervised projects A1 A2 A3 A6 A7 A8 B1 B2 B3 B4 B5 C1 C6 C9 Valorarase a realización e exposición dos traballos propostos 20
 
Assessment comments

A calificación de Non Presentado otorgarase a todo o alumnado que non se presente á proba práctica e á
proba mixta en cada unha das oportunidades oficiais. No caso de
presentarse a unha de ditas probas, o alumnado non poderá obter esta
calificación.

No caso de non superar a proba mixta e/o a proba práctica, a
calificación que aparecerá nas actas será a da proba non
superada coa la calificación máis elevada.

O profesorado da materia poderá decidir libremente o número de
Matrículas de Honra a otorgar entre as máximas estabrecidas
anualmente. Estas poderán concederse entre o alumnado que
teña a calificación de sobresaínte, adxudicándose por orden de
calificación según a media entre a nota da avaliación
continuada da sesión maxistral e a das prácticas de
laboratorio.

O alumnado que xa cursase a materia en anos anteriores, os
alumnado con matrícula a tempo parcial, dispensa académica de exención de asistencia e o alumnado que se presente á oportunidade de xullo; poderá ser evaluado mediante a proba mixta; a proba práctica; os traballos tutelados; e un traballo có mesmo valor da avaliación continuada das sesións maxistrais e das prácticas. Os prazos de entrega, a temática  e normas deste traballo serán publicados no moodle da materia.

A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, implicará directamente a calificación de suspenso na materia da convocatoria correspondente, invalidando así calquera calificación obtida en todas as actividades de avaliación de cara á convocatoria extraordinaria.


Sources of information
Basic García Manso JM, Navarro M, Ruiz JA (1998). Bases teóricas del entrenamiento deportivo. Madrid: Gymnos
Sharman, S (2006). Diagnóstico y tratamiento de las alteraciones del movimiento. Barcelona: Paidotribo
Kisner C, Colby LA (2010). Ejercicio terapéutico fundamentos y técnicas. Barcelona: Paidotribo
Hall CM, Brody LT. (2006). Ejercicio Terapéutico. Recuperación funcional.. Barcelona: Paidotribo
Lesmes, D (2007). Evaluación clínico-funcional del movimiento corporal humano. Bogota: Panamericana
López Chicharro, J, Fernández Vaquero, A (2007). Fisiología del Ejercicio. Madrid: Panamericana

Complementary Cook, G. (2010). Movement : functional movement systems : screening, assessment, and corrective strategies. Aptos : On Target Publications
Cook, G. (2003). Athletic body in balance. Champaign : Human Kinetics
Boyle, M. (). Functional Training for Sports. United States: Human Kinetics

Boyle, M. Functional Training for Sports. United States: Human Kinetics; 2004

Reiman, M.P., Manske, R.C. Functional Testing in Human Performance. United States: Human Kinetics; 2009

Heyward, V.H. Evaluación de la aptitud física y Prescripción del ejercicio. Madrid: Panamericana. 2008

Hall, C.M., Brody, L.T. Therapeutic Exercise: Moving Toward Function. Baltimore: Lippincott Williams & Williams. 2005

Ellenbecker, T.S., Davies, G.J. Closed Kinetic Chain Exercise: A Comprehensive Guide to Multiple-Joint Exercises. United States: Human Kinetics. 2001

Huber, F.E., Wells, C.L. Therapeutic Exercise: Treatment Planning for Progression. United States: Elsevier. 2006

Bandy, W.D., Sanders, B. Therapeutic Exercise for Physical Therapist Assistants: Techniques for Intervention. United States: Lippincott Williams & Williams. 2008

Lesmes, D. Evaluación clínico-funcional del movimiento corporal humano. Bogota: Panamericana. 2007


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
ANATOMY I AND HISTOLOGY/651G01001
ANATOMY II/651G01002
PHISIOLOGY/651G01003
GENERAL KINESIOTHERAPY/651G01005
FUNCTIONAL AND PSYCHOSOCIAL ASSESSMENT/651G01007

Subjects that are recommended to be taken simultaneously
BIOMECHANICS/651G01009
NEUROLOGICAL AND PSYCHOMOTOR PHYSIOTHERAPY/651G01016

Subjects that continue the syllabus
PHYSIOTHERAPY FOR STATIC AND DYNAMIC CONDITIONS IN THE VERTEBRAL COLUMN/651G01015
CARDIAC, RESPIRATORY AND VASCULAR REHABILITATION/651G01020
PHYSIOTHERAPY FOR MUSCULOSKELETAL DISORDERS/651G01024
PHYSIOTHERAPY IN PHYSICAL ACTIVITY AND SPORT/651G01025
CLINICAL TRAINING I/651G01035
CLINICAL TRAINING II/651G01036

Other comments
Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir o obxectivo estratéxico 11 do Plan Green Campus da Facultade de Fisioterapia, os traballos documentais que se realicen nesta materia poderanse solicitar tanto en formato papel como virtual ou soporte informático. De realizarse en papel, seguiranse na medida do posible as seguintes recomendacións xerais:
- Non se utilizarán plásticos. 
- Realizaranse impresións a dobre cara.
- Empregarase papel reciclado.
- Evitarase a realización de borradores.


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.