A proba teorica representa o 50% da avaliación. A proba práctica o 30%. Entre ambas probas suman un 80%. A avaliación continuada supón o 20%, inclúe prácticas de laboratorio e estudo de casos. Para aprobar a materia teñen que superar cada unha das unidades temáticas cunha nota do 50% sobre o total de cada apartado, a nota final resultase da media das 3 unidades temáticas. O aprobado de cada unidade temática mantense ata a 2ª convocatoria do mesmo curso.

Para guardar unha das partes da materia (teoria ou practica) hai que presentarse a ambalas duas.

Si un alumno se presenta a unha das partes e non fai na outra, a sua nota final constara como suspenso.

Nota: Farase un seguimento da asistencia por parte dos alumnos as practicas de laboratorio.

As porcentaxes asignadas a cada proba poden sufrir pequenas modificacions dun curso a outro en funcion das necesidades da materia, non obstante o valor do exame (teorico e practico) non sera inferior ao 80% da nota final.

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Adquirir a experiencia clínica adecuada que proporcione habilidades intelectuales e destrezas técnicas e manuais; que facilite la incorporación de valores éticos y profesionales; e que desenvolva a capacidade de integración dos coñecementos adquiridos; de forma que, ao termo dos estudos, os estudantes saiban aplicalos tanto a casos clínicos concretos no medio hospitalario e extrahospitalario, como a actuacións na atención primaria e comunitaria.	A3 A4 A5 A6 A7 A11 A12 A16 A17
Valorar o estado funcional do paciente neurolóxico e maior, considerando os aspectos físicos, psicolóxicos e sociais.	A5
Valoración diagnóstica de coidados de fisioterapia segundo as normas e cos instrumentos de validación recoñecidos internacionalmente en pacentes neurolóxicos e maiores.	A6
Proporcionar unha atención de fisioterapia eficaz, outorgando unha asistencia integral aos pacentes neurolóxicos e maiores.	A11
Levar a cabo as intervencións fisioterapéuticas baseándose na atención integral da saúde que supón a cooperación multiprofesional, a integración dos procesos e a continuidade asistencial.	A16
Comprender a importancia de actualizar os coñecementos, habilidades, destrezas e actitudes que integran as competencias profesionais do fisioterapeuta. petencias profesionales del fisioterapeuta.	A17
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.		C1
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.		C8
Participar na elaboración de protocolos asistenciais de fisioterapia baseada na evidencia científica, fomentando actividades profesionais que dinamicen a investigación en fisioterapia	A15
Adquirir habilidades de xestión clínica que inclúan o uso eficiente dos recursos sanitarios e desenvolver actividades de planificación, xestión e control nas unidades asistenciais onde se preste atención en fisioterapia e a súa relación con outros servizos sanitarios. Comunicarse de modo efectivo e claro, tanto oral como escrita, cos usuarios do sistema sanitario asi como con outros profesionais.	A18 A19	C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8

Temas	Subtemas
UNIDADE TEMÁTICA I: Fisioterapia nas alteracións congénitas e adquiridas propias da infancia.	Tema: Plasticidad e rexeneración neural. Tema: bases metodolóxicas xerais da fisioterapia neurolóxica. Tema: Desenvolvemento psicomotor nos 2 primeiros anos de vida. Tema: Abordaxe fisioterápico na Parálise cerebral infantil (PCI) -Definición, sintomatología. -Avaliación e abordaxe específica desde a fisioterapia. Tema: Abordaxe fisioterápico na patoloxía ortopédica máis frecuente na infancia (parálise obstétrica do plexo braquial; tortículis congénita; alteracións de cadeira(luxación de cadeira, enf. de Perthes, coxa vara)). -Definición, sintomatología. -Avaliación e abordaxe específica desde a fisioterapia.
UNIDADE TEMÁTICA II: Fisioterapia nas discapacidades neurolóxicas propias do adulto	Tema: Fisioterapia no Accidente cerebrovascular (ACV). - Definición e sintomatología. - Avaliación e abordaxe específica fisioterápico no ACV. Tema: Fisioterapia nos traumatismos cranioencefálicos (TCE) e Tumores cerebrais. - Definición e sintomatología. - Avaliación e abordaxe específica fisioterápico no TCE e Tumores cerebrais. Tema: Fisioterapia na lesión medular. - Definición e sintomatología. - Avaliación e abordaxe específica fisioterápico nas lesións medulares. Tema: Fisioterapia no Arnold Chiari. Fisioterapia nas enfermidades da medula espinal: Siringomielia. - Definición e sintomatología. - Avaliación e abordaxe específica fisioterápico en patoloxías como Arnold Chiari e Siringomielia. Tema: Fisioterapia nas enfermidades desmielizantes do SNC: Esclerose múltiple. Enfermidade das motoneuronas: Esclerose lateral amiotrófica (ELA). - Definición e sintomatología. - Avaliación e abordaxe específica fisioterápico en patoloxías como Esclerose múltiple e Esclerose lateral amiotrófica. Tema: Abordaxe fisioterapico na patoloxía máis frecuente do Sistema Nervioso Periférico (SNP): plexo braquial e plexo lumbosacro. - Definición e sintomatología. - Avaliación e abordaxe específica fisioterápico en lesións do plexo braquial e lumbosacro. Tema: Fisioterapia nas neuropatías periféricas. Polineuritis desmielizante. Guillain-Barré. - Definición e sintomatología. - Avaliación e abordaxe específica fisioterápico na síndrome de Guillain-Barre.
UNIDADE TEMÁTICA III: Fisioterapia nos maiores	Tema 1: O envellecemento Tema 2: Programas de revitalización Tema 3: Fisioterapia na osteoporose Tema 4: Fisioterapia na enfermidade de Parkinson Tema 5: Fisioterapia nas demencias. Enfermidade de Alzheimer

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Prácticas de laboratorio	A3 A4 A5 A6 A15 A16 A18 A19	21	34	55
Sesión maxistral	A3	28	47	75
Estudo de casos	A7 A11 A12 A15 A17 A18 A19 C8 C7 C6 C5 C4 C3 C2 C1	8	8	16
Proba práctica	A3 A4 A5 A6 A18	1	0	1
Proba de resposta múltiple	A3	2	0	2

Atención personalizada		1	0	1

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Prácticas de laboratorio	Metodoloxía que permite que os estudantes aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracions, exercicios, experimentos e investigacions.
Sesión maxistral	Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe. A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.
Estudo de casos	Metodoloxía onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto por un grupo de persoas, a través dun proceso de discusión. O alumno sitúase ante un problema concreto (caso), que lle describe unha situación real da vida profesional, e debe ser capaz de analizar unha serie de feitos, referentes a un campo particular do coñecemento ou da acción, para chegar a unha decisión razoada a través dun proceso de discusión en pequenos grupos de traballo.
Proba práctica	Proba na que se busca que o alumno desenvolva total ou parcialmente alguna practica que previamente tivese feito durante as clases practicas.
Proba de resposta múltiple	Proba obxectiva que consiste en formular unha cuestión en forma de pregunta directa ou de afirmación incompleta, e varias opcións ou alternativas de resposta que proporcionan posibles solucións, das que só unha delas é válida.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Estudo de casos	A7 A11 A12 A15 A17 A18 A19 C8 C7 C6 C5 C4 C3 C2 C1	Metodoloxía onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto por un grupo de persoas, a través dun proceso de discusión. O alumno sitúase ante un problema concreto (caso), que lle describe unha situación real da vida profesional, e debe ser capaz de analizar unha serie de feitos, referentes a un campo particular do coñecemento ou da acción, para chegar a unha decisión razoada a través dun proceso de discusión en pequenos grupos de traballo.	10
Prácticas de laboratorio	A3 A4 A5 A6 A15 A16 A18 A19	Metodoloxía que permite que os estudantes aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións.	10
Proba práctica	A3 A4 A5 A6 A18	Utilizase para a avaliación dos contenidos analizados durante as practicas de laboratorio.	30
Proba de resposta múltiple	A3	Proba obxectiva que consiste en formular unha cuestión en forma de pregunta directa ou de afirmación incompleta, e varias opcións ou alternativas de resposta que proporcionan posibles solucións, das que só unha delas é válida.	50

Observacións avaliación
A proba teorica representa o 50% da avaliación. A proba práctica o 30%. Entre ambas probas suman un 80%. A avaliación continuada supón o 20%, inclúe prácticas de laboratorio e estudo de casos. Para aprobar a materia teñen que superar cada unha das unidades temáticas cunha nota do 50% sobre o total de cada apartado, a nota final resultase da media das 3 unidades temáticas. O aprobado de cada unidade temática mantense ata a 2ª convocatoria do mesmo curso. Para guardar unha das partes da materia (teoria ou practica) hai que presentarse a ambalas duas. Si un alumno se presenta a unha das partes e non fai na outra, a sua nota final constara como suspenso. Nota: Farase un seguimento da asistencia por parte dos alumnos as practicas de laboratorio. As porcentaxes asignadas a cada proba poden sufrir pequenas modificacions dun curso a outro en funcion das necesidades da materia, non obstante o valor do exame (teorico e practico) non sera inferior ao 80% da nota final.

Bibliografía básica	Arias P, Chouza M, Vivas J, Cudeiro J. (2009). Effect of whole body vibration in Parkinson’s disease: a controlled study.. Movement Disorders 2009;24(6):891–8 Macías,A.I; Cano,R (2007). Revisión del tratamiento en pacientes con esclerosis múltiple. . Fisioterapia 29:36-43 Calero, MD,Hernandez, I;Lopez, E;Zafra,I. (2007). Actuación del fisioterapeuta en esclerosis múltiple. . 2ª edición.Editorial Formación Alcala la Real Chouza M, Arias P, Viñas S, Cudeiro J. (2011). Acute effects of whole-body vibration at 3, 6, and 9 Hz on balance and gait in patients with Parkinson’s disease.. Movement Disorders 2011;26(5):920–1. - Duffau H. (2006). Brain plasticity: From pathophysiological mechanisms to therapeutic applications. J Clin Neurosci. 2006 Nov;13(9):885-97. Brust, JC. (2008). Diagnostico y tratamiento en neurología. . McGraw-Hill/interamericana de España. Madrid Póo Argüelles P.Parálisis cerebral. (2007). En: Fejerman N, Fernández Alvarez E, Neurologia pediatrica.. 3ª ed. Buenos Aires, Argentina. Panamericana Gómez-Soriano,J; Taylor,J. (2010). Espasticidad después de la lesión medular: revisión de los mecanismos fisiopatologicos, tecnicas de diagnostico y tratamientos . Fisioterapia 32:89-98 Paeth, B. (2007). Experiencias con el Concepto Bobath.. 2ª edición, Madrid: Panamericana Chouza Insua M (2009). Fisioterapia en el paciente parquinsoniano. Ed. Síntesis Stokes,M (2006). Fisioterapia en la rehabilitación neurológica.. 2ª edición. Elsevier. Madrid Meliá JF; Valls,M. (1998). Fisioterapia en las lesiones del sistema nervioso periférico. . Síntesis. Madrid, 1 Rubens J Da Silva (2005). Fisioterapia geriátrica.. Madrid: Mc Graw-Hill; Interamericana Avellaneda,A; Isla,A; Izquierdo,M. y colaboradores. (2009). Malformaciones de la unión craneo-cervical(Chiari. BMC Musculoskeletal disorders.volumen 10 NARA I. (2003). Manual de Fisioterapia. Fisioterapia en accidentes cerebrovasculares. Madrid: Ibersaf Editores/AEF Waxman, SG. (2004). Neuroanatomía clínica.. 13ª edición. Manual moderno. Mexico - Fejerman N, Fernández Álvarez E. (2007). Neurología pediátrica. 3ª Ed. Buenos Aires, Argentina: Panamericana Cano de la Cuerda, Collado Vazquez (2012). Neurorrehabilitación. Metodos especificos de valoracion y tratamiento. Madrid: Panamericana Berciduo Blanco,J A (1991). Optimización del tratamiento de Parkinson. Madrid; Fundación Valgrande Davies, P. (2003). Pasos a seguir: tratamiento integrado de pacientes con hemiplejía. 2ª edición, Madrid: Panamericana Johnston MV. (2009). Plasticity in the developing brain: Implications for rehabilitation. . Dev Disabil Res Rev. 2009;15(2):94-101. Chouza M, Raposo I, Fernández R et al (2001). Protocolo de fisioterapia en el paciente parquinsoniano. Fisioterapia 2001; 23(4): 191-199 Delgado Ojeda M.A (2004). Rehabilitación y fisioterapia en Geriatria. 2ª ed. Jaén Alcalá - Alvarez-Buylla A, Lim DA (2004). the long run: Maintaining germinal niches in the adult brain. .. Neuron. 2004 Mar 4;41(5):683-6. Harvey,L. (2010). Tratamiento de la lesión medular. Guía para fisioterapeutas. . Elsevier, Barcelona López, P;Gallego,C; Pacheco,S. (2005). Tratamiento fisioterápico en esclerosis múltiple: a propósito de un caso clinico.. Fisioterapia 27(1): 30-40 Díaz,M.J. (2005). Tratamiento fisioterápico en pacientes con lesión en el sistema nervioso central: cuando la via corticoespinal presenta mejor activación que otras vias implicadas en el movimiento. . Fisioterapia 27.266-273

Bibliografía complementaria

Observacións