Datos Identificativos 2018/19
Asignatura (*) FISIOTERAPIA ABDOMINO-PELVI-PERINEAL Código 651G01022
Titulación
Grao en Fisioterapia
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
 Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Ciencias Biomédicas, Medicina e Fisioterapia
Coordinación
Martinez Bustelo, Sandra
 Correo electrónico
s.martinez1@udc.es
Profesorado
Martinez Bustelo, Sandra
 Correo electrónico
s.martinez1@udc.es
Web
Descrición xeral Adquirir os coñecementos teórico-prácticos para abordar á muller desde o punto de vista fisioterápico durante o período preparto, parto e posparto.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecer e comprender a morfoloxía, a fisioloxía, a patoloxía e a conduta das persoas, tanto sas como enfermas, no medio natural e social.
A2 Coñecer e comprender as ciencias, os modelos, as técnicas e os instrumentos sobre os que se fundamenta, articula e desenvolve a fisioterapia.
A3 Coñecer e comprender os métodos, procedementos e actuacións fisioterapéuticas, encamiñados tanto á terapéutica propiamente dita a aplicar na clínica para a reeducación ou recuperación funcional, como á realización de actividades dirixidas á promoción e mantemento da saúde.
A5 Valorar o estado funcional do paciente, considerando os aspectos físicos, psicolóxicos e sociais.
A7 Deseñar o plan de intervención de fisioterapia atendendo a criterios de adecuación, validez e eficiencia.
A8 Executar, dirixir e coordinar o plan de intervención de fisioterapia, utilizando as ferramentas terapéuticas propias e atendendo á individualidade do usuario.
A9 Avaliar a evolución dos resultados obtidos co tratamento en relación cos obxectivos marcados.
A12 Intervir nos ámbitos de promoción, prevención, protección e recuperación da saúde.
A13 Saber traballar en equipos profesionais como unidade básica na que se estruturan de forma uni ou multidisciplinar e interdisciplinar os profesionais e demais persoal das organizacións asistenciais.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
-Coñecer e comprender as fases dos procesos da xestación, parto, e puerperio. A1
A3
-Comprender e realizar os diferentes métodos e técnicas de Fisioterapia Obstétrica dende o período preparto, hasta a fase do puerperio inmediato e tardío A2
A3
A8
A9
A12
-Ter a capacidade de aplicar os coñecementos de Fisioterapia obstétrica e uroxinecológica na prevención da disfunción e promoción da salud na muller xestante. A3
A12
A13
 C3
-Diseñar e aplicar un programa de preparación ó parto, recuperación posparto desde o punto de vista musculoesquelético, da respiración e da relaxación. A3
A7
A8
A9
 C1
C3
-Ter a capacidade de valorar o estado funcional da rexión abdomino-pelvi-perineal da paciente/usuaria aplicando os métodos e procedementos manuais e instrumentais de valoración específicos desta rexión anatomofuncional. A5
A7
A8
A9

Contidos
Temas Subtemas
UNIDAD TEMÁTICA 1: FUNDAMENTACIÓN DISCIPLINAR DA FISIOTERAPIA OBSTÉTRICA
 TEMA 1. Marco Conceptual de la Fisioterapia Obstétrica
TEMA 2. Evolución Histórica de Fisioterapia Obstétrica
TEMA 3. Contextualización de la Fisioterapia Obstétrica
UNIDAD TEMÁTICA 2: INTRODUCCIÓN Á FISIOTERAPIA OBSTÉTRICA TEMA 1: Recuerdo anatómico da pelvis femenina
TEMA 2: O proceso da gestación e o desarrollo embrionario
TEMA 3: O proceso do parto e o puerperio
UNIDAD TEMÁTICA 3:
FISIOTERAPIA OBSTÉTRICA NO PERÍODO PRENATAL
 TEMA 1: Introducción al Programa de Fisioterapia Prenatal
TEMA 2. Reeducación lumbopélvica en la gestante
TEMA 3: La reeducación abdominal en la gestante
TEMA 4: La reeducación perineal en la gestante
TEMA 5: Métodos de Fisioterapia Obstétrica en el Período Prenatal
TEMA 6: Técnicas fisioterápicas en el trabajo de Parto
UNIDAD TEMÁTICA 4: FISIOTERAPIA OBSTÉTRICA EN EL PERIODO POSTNATAL
 TEMA 1: Introducción al programa de Fisioterapia Obstétrica Postnatal
TEMA 2: Reeducación del Suelo Pélvico postnatal
TEMA 3: Reeducación abdominal postnatal
TEMA 4: Prevención y reeducación de las algias vertebrales y de la pelvis postnatal
TEMA 5: Métodos de Fisioterapia Obstétrica en el Período Postnatal
UNIDAD TEMÁTICA 5: COMPLICACIÓNS POSTPARTO TEMA 1: A Incontinencia Urinaria
TEMA 2: Prolapsos dos órganos pélvicos
TEMA 3: A diástasis abdominal
TEMA 4: Técnicas de Reeducación abdomino-perineal

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Proba de resposta breve A2 A3 2 6 8
Prácticas de laboratorio A5 A7 24 24 48
Proba práctica A8 A9 2 8 10
Sesión maxistral A1 A3 A8 A9 A12 A13 C1 C3 32 48 80
 
Atención personalizada 4 0 4
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba de resposta breve proba final tipo test de 25 preguntas con 4 posibles respostas, resposta única.
Prácticas de laboratorio prácticas en grupo no laboratorio para adquirir as habilidades e actitudes nos exercicios de respiración e relaxación na muller xestante. Adquirir as habilidades dos métodos fisioterápicos para antes e despois do parto.
Proba práctica Esta metodoloxía implica a planificación e presentación dun programa de fisioterapia obstétrica pre ou postnatal dun caso clínico plantexado ó alumno
Sesión maxistral exposición dos contidos teóricos na aula que aporta coñecementos de tipo conceptuais, intercalando a metodoloxia de discusión dirixida para obligar ao alumno a reflexionar acerca dos novos coñecementos adquiridos.

Atención personalizada
Metodoloxías
Proba de resposta breve
Prácticas de laboratorio
Sesión maxistral
Proba práctica
Descrición
A atención personalizada inclúe realizar un seguemento de cada traballo do alumno, con fin de que alcance os obxetivos plantexados.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba de resposta breve A2 A3 examen tipo test, 25 preguntas, resposta única, 4 posibilidades 45
Prácticas de laboratorio A5 A7 evaluación continua, valorando no só asistencia á práctica senon tamén a súa participación de forma activa 20
Sesión maxistral A1 A3 A8 A9 A12 A13 C1 C3 Evaluación das distintas actividades do aprendizaxe colaborativo 10
Proba práctica A8 A9 evaluación dos diferentes estudios de casos plantexados ó alumno 25
 
Observacións avaliación

 

Fontes de información
Bibliografía básica

UNIDAD TEMÁTICA 1 :

LIBROS Y DOCUMENTOS LEGALES

Estatuto del personal sanitario no facultativo de la Seguridad Social , capítulo 8º, sección 5º, artículo 70. (Boletín Oficial del Estado, de 28-4-1973)

Estatutos Generales del Consejo General de Colegios de Fisioterapeutas Españoles . (Boletín Oficial del Estado, de 15-12-2001) 

Plan Integral de Atención a la mujer en Atención Primaria . Insalud 1998

Real Decreto200/93 (Diario Oficial de Galicia, 1993)

ARTÍCULOS

Martínez, S. Fisioterapia en el primer nivel asistencial: atención a la mujer. Revista Iberoamericana de Fisioterapia y Kinesiología 2001; 4 (2): 43-47

www.sirepp.fr

www.sefip.es


UNIDAD TEMÁTICA 2 :

Calais-Germain, B. El periné femenino y el parto. Barcelona: Los libros de la liebre de mayo, 1998

Walker, C. Fisioterapia en Obstetrícia y uroginecología. 2º edición. Barcelona: Elsevier Masson 2013

UNIDAD TEMÁTICA 3 :

Gasquet, B. Bien-être et maternité. Paris: Implexe, 2001

Leclerc, R. Corps de mère, corps de femme. Paris: Editorial Albin Michel, 1999

Mantle J. Physiotherapy in obstetrics and gynaecology. 2º edición. London: Buttherworth Heinemann 2004

Sapsford, R. Women´s Health, a textbook for Physiotherapists. Sydney: WB Saunders Company, 1999

Stephenson, G. Obstetric and gynecologic care in physical theraphy. 2ª Edición. USA: SLACK incoroporated, 2000

Walker, C. Fisioterapia en Obstetrícia y uroginecología. 2º edición. Barcelona: Elsevier Masson 2013

UNIDAD TEMÁTICA 4:

Gasquet, B. Bien-être et maternité. Paris: Implexe, 2001

Lehmans, J. Gym-caline. Paris: Editions Payot Lausanne, 1995

Mantle J. Physiotherapy in obstetrics and gynaecology. 2º edición. London: Buttherworth Heinemann 2004

Sapsford, R. Women´s Health, a textbook for Physiotherapists. Sydney: WB Saunders Company, 1999

Stephenson, G. Obstetric and gynecologic care in physical theraphy. 2ª Edición. USA: SLACK incoroporated, 2000

Walker, C. Fisioterapia en Obstetrícia y uroginecología. 2º edición. Barcelona: Elsevier Masson 2013


UNIDAD TEMÁTICA 5

Grosse, D. Técnicas de Fisioterapia en la reeducación del periné. En: Grosse, D. Reeducación del periné. Barcelona: Masson, 2001

Laycock, J. Therapeutic management of incontinente and pelvis pain. London: Springer, 2002.

Walker, C. Fisioterapia en Obstetrícia y uroginecología. 2º edición. Barcelona: Elsevier Masson 2013

Bo K. Evidence-based physical therapy for the pelvic floor. Philadelphia: Elsevier 2007
Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
BIOMECÁNICA/651G01009
CINESITERAPIA: BASES DO EXERCICIO TERAPÉUTICO/651G01013
FISIOTERAPIA NAS ALTERACIÓNS ESTÁTICAS E DINÁMICAS DO RAQUIS/651G01015

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Fisioterapia en Especialidades Clínicas III/651012304

Materias que continúan o temario
FISIOTERAPIA NAS DISFUNCIÓNS DO APARELLO LOCOMOTOR/651G01024
ECOGRAFÍA EN FISIOTERAPIA/651G01031
ESTANCIAS CLÍNICAS II/651G01036

Observacións

Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir cos obxectivos estratéxicos do Plan Green Campus da Facultade de Fisioterapia, os traballos documentais que se realicen nesta materia poderanse solicitar tanto en formato papel como virtual ou soporte informático. De realizarse en papel, seguiranse na medida do posible as seguintes recomendacións xerais:

- Non se utilizarán plásticos. 

- Realizaranse impresións a dobre cara.

- Empregarase papel reciclado.

- Evitarase a realización de borradores.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías