Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Conocimiento del Medio Natural,Social y Cultural II Código 652111308
Titulación
Mestre: Especialidade en Educación Infantil
Descriptores Ciclo Periodo Curso Tipo Créditos
1º y 2º Ciclo Anual
Tercero Obligatoria 3
Idioma
Gallego
Modalidad docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Didácticas Específicas e Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Pedagoxía e Didáctica
Coordinador/a
Correo electrónico
Profesorado
Correo electrónico
Web
Descripción general O Coñecemento do Medio Social e Cultural está estreitamente relacionado coas Ciencias Sociais. A adquisición de conceptos e metodoloxía das Ciencias Sociais é a base para a transferencia didáctica do coñecemento do entorno na Educación Infantil. O espazo e o tempo son os eixos principais sobre dos que se desenvolve o ensino-aprendizaxe. O entorno da vida cotiá infantil é obxecto e recurso da acción educativa.
O Coñecemento do Medio Natural realizase a través das Ciencias da Natureza. A adquisición de conceptos e metodoloxía das Ciencias da Natureza precisa do desenvolvemento do pensamento científico dos escolares e de habilidades de indagación na aula. Coñecer o traballo científico posibilita comprender e valorar as súas implicacións formativas e sociais. A curiosidade e as características da etapa infantil son obxecto e recurso da acción educativa no eido das ciencias da natureza.

Competencias del título
Código Competencias del título
A1 Capacidad para comprender la complejidad de los procesos educativos en general y de los procesos de enseñanza-aprendizaje en particular (fines y funciones de la educación y del sistema educativo, teorías del desarrollo y del aprendizaje, el entorno cultural y social y el ámbito institucional y organizativo de la escuela, el diseño y desarrollo del currrículo, el rol docente...).
A3 Analizar críticamente las concepciones de la educación emanadas de la investigación, así como las propuestas curriculares de la Administración educativa.
A4 Diseñar y desarrollar proyectos educativos y unidades de programación que permitan adaptar el currículo al contexto sociocultural.
A5 Desarrollar estrategias que promuevan el aprendizaje autónomo y cooperativo del alumnado.
A6 Organizar la enseñanza en el marco de los paradigmas epistemológicos de las áreas, empleando de forma integrada los saberes disciplinares, transversales y multidisciplinares, adecuados al respectivo nivel educativo.
A7 Preparar, seleccionar, construir y emplear materiales didácticos, incorporando adecuadamente las TIC.
A18 Conocer la metodología científica y promover el pensamiento científico y la experimentación.
A28 Planificar las actividades educativas en función de la progresiva cohesión-integración del grupo, clase, entorno (adaptación, consolidación, cohesión...).
A38 Diseñar, aplicar y evaluar actividades, materiales y otros recursos que fomenten la creatividad infantil.
A40 Ser quien de fomentar el interés por el medio natural, social y cultural y promover comportamientos respetuosos.
A46 Fomentar la iniciación en el empleo de las TIC.
B3 Aplicar un pensamiento crítico, autocrítico, lógico y creativo.
B4 Trabajar de forma autónoma con iniciativa y espíritu emprendedor.
B5 Trabajar de forma colaborativa.
B6 Comportarse con ética y responsabilidad social como ciudadano y como profesional.
B9 Autonomía en el aprendizaje.
B10 Capacidad de análisis y síntesis.
B12 Capacidad de organización y planificación.
B13 Capacidad para actuar de manera sostenible en la defensa del medio ambiente.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, en las lenguas oficiales de la comunidad autónoma.
C4 Desarrollarse para el ejercicio de una ciudadanía abierta, culta, crítica, comprometida, democrática y solidaria, capaz de analizar la realidad, diagnosticar problemas, formular e implantar soluciones basadas en el conocimiento y orientadas al bien común.
C7 Asumir como profesional y ciudadano la importancia del aprendizaje a lo largo de la vida.
C8 Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico y cultural de la sociedad.

Resultados de aprendizaje
Resultados de aprendizaje Competencias del título
Adquirir os coñecementos básicos e necesarios para a comprensión do medio social e cultural e a metodoloxía propia das ciencias sociais e a súa aplicación ao ensino do medio social e cultural. A6
A18
B3
B9
C1
Adquirir os coñecementos básicos e actuais para a comprensión do medio natural e a metodoloxía propia das ciencias da natureza e a súa aplicación á Educación Infantil. A6
A18
B3
B9
B10
C1
Desenvolver estratexias de traballo autónomo e en grupo a fin de potenciar a planificación, organización, a discusión, o diálogo e a negociación na fundamentación do ensino. Realización de propostas de materiais didácticos, actividades, proxectos e unidades didácticas e análises de experiencias. A4
A5
A7
A28
A38
A46
B4
B5
C1
Adquirir a capacidade de transferir os coñecementos teóricos e prácticos da materia aos contextos das aulas de infantil con programacións e proxectos no marco da lexislación. A1
A3
A4
B10
B12
Promover o interese, o coñecemento e o respecto polo medio social e cultural propio, valorando o entorno inmediato. Promover o interese, o coñecemento e o respecto a sociedades e culturas diferentes. A40
B6
B13
C4
C7
Promover a curiosidade e o respecto polo medio natural, valorando a importancia da conservación da diversidade natural e deseñando actuacións para un desenvolvemento sostible. A40
B6
B13
C4
C8

Contenidos
Tema Subtema
Unidade 1. O Medio Social e Cultural na Educación Infantil.
Definición e concepto. Relación coas Ciencias Sociais. A aprendizaxe en relación coa psicoloxía infantil.
Unidade 2. Medio Social e Cultural. Os obxectivos do proxecto didáctico. O currículo. Os contidos: tipos, organización e selección dos contidos. Importancia dos contidos procedementais e actitudinais. As unidades didácticas.
Unidade 3. Medio Social e Cultural. Métodos, procedementos e recursos. Métodos para o coñecemento do Medio. Recursos didácticos e materiais curriculares.
Unidade 4. Medio Social e Cultural. A avaliación. Definición e finalidade. Breve revisión histórica da avaliación. Características. Tipos e aplicación na secuencia ensino-aprendizaxe.
Unidade 5. Medio Social e Cultural. O entorno como recurso. A integración nas coordenadas de espazo e tempo. O entorno do neno na actualidade. A diversidade.
Unidade 6. Medio Social e Cultural. Elaboración de materiais didácticos. Principios e fundamentos. Contidos e obxectivos. Utilización e selección de recursos. Deseño das actividades. A Arqueoloxía e a Etnografía como modelos.
Unidade 6: Medio Social e Cultural. Temas formativos
-Introdución ao Coñecemento Social e Cultura de Galicia.
-Medio e actividade humana. A arquitectura tradicional en Galicia.
-Os castros.
-O Castro de Elviña.
Unidade 7. O Medio Natural na Educación Infantil. Definición e conceptos básicos relativos ao medio natural. Relación coas Ciencias da Natureza. Importancia no curriculum de Educación Infantil.
Unidade 8. O entorno como recurso: Diversidade Natural. Coñecemento do Medio Natural a través de dous conceptos chave: Biodiversidade e Xeodiversidade.
Unidade 9. O Medio Natural. Métodos, procedementos e recursos. Desenvolvemento do pensamento científico e de habilidades de indagación na aula. O traballo por proxectos.
Unidade 10. O traballo por proxectos: Os seres vivos. Concepto de ser vivo. Clasificación dos seres vivos. A temática dos seres vivos no traballo por proxectos. Unha adaptación do modelo do traballo por proxectos.

Planificación
Metodologías / pruebas Competéncias Horas presenciales Horas no presenciales / trabajo autónomo Horas totales
Trabajos tutelados 0 20 20
Prueba objetiva 3 49.8 52.8
 
Atención personalizada 2 0 2
 
(*)Los datos que aparecen en la tabla de planificación són de carácter orientativo, considerando la heterogeneidad de los alumnos

Metodologías
Metodologías Descripción
Trabajos tutelados Realizarase un traballo sobre do Medio Natural das características e temas establecidos no anterior curso.
Prueba objetiva Realización dunha proba escrita final á que poderán acceder o alumnado que non superara a materia en cursos previos. Esta proba estará centrada basicamente na materia impartida nas sesións maxistrais do programa e tamén se poderá incluír algún caso práctico relacionado coa materia impartida.

Atención personalizada
Metodologías
Prueba objetiva
Descripción
O alumnado recibirá atención personalizada para a consulta de dúbidas e orientación en relación co temario da materia e o traballo tutelado.

Evaluación
Metodologías Competéncias Descripción Calificación
Trabajos tutelados Avaliarase en relación cos criterios establecidos no programa da materia do curso anterior. 25
Prueba objetiva Proba escrita sobre os contidos teórico prácticos incluídos no programa na tamén se poderá incluír algún caso práctico relacionado cos mesmos.
A proba terá dúas partes de acordo coa estruturación da materia:
1. Medio Natural: computa 25.
2. Medio Social e Cultural: computa: 50
Valorarase principalmente a capacidade de estruturación e fundamentación: análise, argumentación, claridade e concreción.
75
 
Observaciones evaluación

Fuentes de información
Básica Benejam, P. et al (2002). Barcelona: Graó. Barcelona: Graó
Rodríguez Lestegás, F. (1984). Didáctica das Ciencias Sociais na Educación Infantil.. Vigo: Ed. Ir Indo
Cooper, H. (2002). Didáctica de la historia en la educación infantil y primaria.. Madrid: Morata
Aranda Hernando, A.M. (2003). Didáctica del conocimiento del medio social y cultural en la educación infantil. Madrid: Ed. Síntesis

Complementária Caamaño Suárez, M. (2003). As construcción da arquitectura popular: Patrimonio Etnográfico de Galicia. A Coruña: Colexio de Aparelladores e Arquitectos Técnicos de Galicia.
Bas, B. (1983 (2ª edición 2002)). As construcións populares: un tema de etnografía en Galicia. Sada: Ediciós do Castro, Cuadernos do Seminario de Sargadelos 44
VVAA (1991-2008). Galicia. Proxecto Hércules.. A Coruña: Hércules de edicións
Carballo Arceo, L. X (2000.). Os castros galegos. Vigo: A Nosa Terra


Recomendaciones
Asignaturas que se recomienda haber cursado previamente

Asignaturas que se recomienda cursar simultáneamente

Asignaturas que continúan el temario

Otros comentarios


(*) La Guía Docente es el documento donde se visualiza la propuesta académica de la UDC. Este documento es público y no se puede modificar, salvo cosas excepcionales bajo la revisión del órgano competente de acuerdo a la normativa vigente que establece el proceso de elaboración de guías