Identifying Data 2022/23
Subject (*) Clinical Health Psychology Code 652438014
Study programme
Mestrado Universitario en Psicoloxía Aplicada
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree 1st four-month period
First Obligatory 3
Language
Spanish
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Psicoloxía
Coordinador
Otero Otero, Patricia
E-mail
patricia.otero.otero@udc.es
Lecturers
Otero Otero, Patricia
E-mail
patricia.otero.otero@udc.es
Web
General description A Psicoloxía Clínica da Saúde é a disciplina ou o campo de especialización da Psicoloxía que aplica os principios, as técnicas e os coñecementos científicos desenvolvidos por ésta para avaliar, diagnosticar, explicar, tratar, modificar e prevenir as anomalías ou os trastornos mentais ou calquer outro comportamento relevante para os procesos da saúde e enfermidade, nos distintos e variados contextos en que éstos poidan ter lugar. Nesta materia destácase o papel da conduta como determinante da saúde-enfermidade, enfatizando a promoción de estilos de vida sans e a prevención da enfermidade. Todo esto, dacuerdo coa visión holística e integradora actualmente mantida tanto sobre a saúde como sobre a enfermidade como un todo integrado biolóxico, psicolóxico e social.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A2 To identify the personal, psycho-social and / or educative factors that may put human health at risk.
A4 Being able to achieve an adequate level of understanding of the recipient's demand in every situation or application context.
A6 Knowing how to specify the demand and the objectives of the case, and to collect the information depending on them.
A7 Knowing to track on a case by choosing appropriate and realistic objectives.
A12 To acquire a basic theoretical knowledge about the state of the art in the different areas involved in applied psychology.
A13 Knowing and being able to use the different models, theories, methods and assessment and intervention techniques that are specific of the different areas of research in Applied Psychology, and developing a critical attitude typical of the scientific spirit.
A18 To show an ethical and professional compromise with respect to civic, social and global responsibilities.
A19 Knowing and complying with the deontologic obligations of Applied Psychology.
B1 Capacity for analysis and synthesis.
B2 Capacity for organization and planning.
B3 Teamwork.
B5 Skills in interpersonal relations.
B6 Critical thinking.
B7 Ethical commitment.
B8 Autonomous learning.
B9 Initiative and enterprising spirit.
B10 Motivation for quality.
B11 Troubleshooting.
B12 Decision-making.
B13 Ability to apply knowledge to practice.
B14 Interpersonal skills.
B18 Ability to work autonomously.
C1 To express oneself, both orally and in writing, in the official languages of the autonomous region.
C2 To dominate the expression and understanding of a spoken and written foreign language.
C3 Using the basic tools of information and communication technologies (ICT) necessary for the exercise of the profession and for lifelong learning.
C4 To develop for the exercise of an open, educated, critical, committed, democratic and supportive citizenship, capable of analyzing reality, diagnose problems, develop and deploy solutions based on knowledge and oriented to common good.
C5 To understand the importance of the enterprising culture, and to know the media within reach of enterprising people.
C6 To critically assess the knowledge, technology and information available to solve the problems they face.
C7 To assume as professionals and citizens the importance of lifelong learning.
C8 Assessing the importance of research, innovation and technology development in the socio-economic and cultural progress of society.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Saber realizar un seguimento sobre un caso elixindo obxectivos pertinentes e realistas. AR6
AR7
BR5
BR11
BR12
BR14
Saber identificar os factores persoais, psico-sociais e/ou educativos que poden pór en risco a saúde das persoas. AR2
AR4
AR7
Coñecer e ser capaz de utilizar os diferentes modelos, teorías, métodos e técnicas de avaliación e intervención que son específicos dos distintos ámbitos da investigación en Psicoloxía Aplicada e desenvolver unha actitude crítica propia do espírito científico. AR13
AR18
Capacidade de análise e síntese. BR1
BR2
BR3
Razoamento crítico. BR6
BR8
BR9
BR10
Compromiso ético. AR18
AR19
BR7
Motivación pola calidade. BR10
BR12
BR13
BR18
Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. CC1
CC2
CC6
CC7
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. CC3
CC4
CC5
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. AR18
AR19
CC7
Mostrar un compromiso ético e profesional con respecto ás responsabilidades cívicas, sociais e globais. AR12
AR13
AR18
Coñecer e axustarse ás obrigacións deontolóxicas da Psicoloxía Aplicada. AR19
BR6
BR7
BR10
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. AR12
AR19
BR10
CC7
CC8

Contents
Topic Sub-topic
1. Delimitación conceptual.
a. Xurdimento e desenvolvemento da psicoloxía clínica da saúde.
b. Definición e ámbito da psicoloxía clínica da saúde
c. Relación da psicoloxía clínica da saúde con outras áreas e disciplinas.
2. Comportamento, saúde e enfermedade.
a. Evolución histórica dos conceptos de saúde e enfermedade.
b. Estrés, conduta e enfermedade
c. Patróns e pautas de comportamento relacionados coa saúde.

3. Áreas de aplicación e niveis de intervención.
a. Promoción da saúde e prevención da enfermedade
b. Facilitación e potenciación do diagnóstico e tratamento
c. Avaliación e tratamento de problemas específicos
d. Análise e mellora do sistema e atención da asistencia sanitaria
e. Niveis de intervención
4. Adherencia ao tratamiento.
a. Concepto de cumplimento e adherencia terapéutica
b. Variables que inciden na adherencia
c. Avaliación da adherencia
d. Mellora da adherencia ao tratamento
5. Deontoloxía. a. Códigos deontolóxicos no campo da psicoloxía clínica da saúde.
b. Principios éticos do código deontolóxico do COP
c. Principios éticos do meta-código da EFPA
d. Principios éticos do código da APA

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech A2 A12 B7 C7 C8 16 25 41
Supervised projects A4 A6 A7 B1 B2 B3 B5 B6 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B18 C1 C2 C3 C5 C6 2 10 12
Aprendizaxe servizo A4 A6 A7 A18 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B18 C1 C2 C3 C5 C6 2 10 12
Objective test A12 A13 A18 A19 C4 1 0 1
 
Personalized attention 9 0 9
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de delimitar o concepto de psicoloxía clínica e da saúde, os principais ámbitos de aplicación e as estratexias de actuación desta disciplina.
Supervised projects Os alumnos deberán realizar un traballo en grupo relacionado cos contidos da asignatura. O alumno poderá escoller entre a actividade aprendizaxe-servizo ou o traballo tutelado, é dicir esta actividade e a seguinte son excluíntes, de tal xeito que o alumnado só realizará unha delas. O número de horas adicado polo tanto a esta actividade será a suma do previsto para cada actividade
Aprendizaxe servizo Os alumnos deberán realizar un traballo en grupo relacionado cos contidos da asignatura que proporcione un servizo á comunidade. O alumno poderá escoller entre a actividade aprendizaxe-servizo ou o traballo tutelado, é dicir estas actividades son excluíntes, de tal xeito que o alumnado só realizará unha delas. O número de horas adicado polo tanto a esta actividade será a suma do previsto para cada actividade
Objective test Ao finalizar o curso realizarase unha proba obxectiva para avaliar os coñecementos sobre os contidos do programa.

Personalized attention
Methodologies
Supervised projects
Aprendizaxe servizo
Description
Estas actividades se plantexarán ao alumnado para ser realizadas en pequeño grupo. Polo tanto, requerirán do profesorado a implicación en actividades de titorización, coordinación e supervisión para fomentar a participación.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Supervised projects A4 A6 A7 B1 B2 B3 B5 B6 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B18 C1 C2 C3 C5 C6 Os alumnos podrán realizar un traballo en grupo relacionado cos contidos da asignatura. O alumno poderá escoller entre a actividade aprendizaxe-servizo ou o traballo tutelado; é dicir estas actividades son excluíntes, de tal xeito que o alumnado só realizará unha delas. A nota correspondente será a suma da asignada a cada actividade, é dicir un 40% da nota final. 20
Guest lecture / keynote speech A2 A12 B7 C7 C8 Asistencia e participación en clases teóricas e prácticas 10
Objective test A12 A13 A18 A19 C4 O alumnado realizará unha proba obxectiva sobre os contidos do programa. 50
Aprendizaxe servizo A4 A6 A7 A18 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B18 C1 C2 C3 C5 C6 Os alumnos podrán realizar un traballo en grupo relacionado cos contidos da asignatura que proporcione un servizo á comunidade. O alumno poderá escoller entre a actividade aprendizaxe-servizo ou o traballo tutelado; é dicir estas actividades son excluíntes, de tal xeito que o alumnado só realizará unha delas. A nota correspondente será a suma da asignada a cada actividade, é dicir un 40% da nota final. 20
 
Assessment comments

En aplicación da "Norma que regula o réximen de dedicación ao estudo e a permanencia e a progresión dos estudantes de grao e máster universitario na
UDC" (aprobada en Consello de Goberno de 4 de mayo de 2017), os estudantes aos que se recoñeza a condición de estudantes a tempo parcial e a correspondente dispensa académica, quedarán eximidos da obligatoriedade de asistencia a clase; no obstante, estos alumnos deberán entregar os correspondentes traballos antes da data establecida para a realización do exame da asignatura.

Para a Segunda Oportunidade o alumnado será avaliado da/s proba/s pendente/s ou non superadas, gardando a calificación das partes superadas. 

A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso "0" na materia na convocatoria correspondente.


Sources of information
Basic

Boll, T.J.; Bennett, S.; Perry, N. y Rozensky, R.H. (2002). Handbook of Clinical Health Psychology, Volume 1: Medical Disorders and Behavioral Applications. APA

Buendía, J. (1999). Familia Y Psicología De La Salud. Pirámide.

Failde, J.M. y Lameiras, M. (2000). La Psicología Clínica y de la Salud en el Siglo XXI. Posibilidades y retos. Ed. Dykinson.

Fernández, C.; Amigo, I. y Pérez, M. (2003). Manual De Psicología de la salud. Pirámide.

Friedman, S. H. (2011). The Oxford handbook of health psychology. Oxford University Press.

Gutiérrez, R. (2003). Instrumentos de evaluación en Psicología de la salud. Alianza Editorial

Ortigosa, J.M., Quiles, M.J. y Méndez, FX (2003). Manual de psicología de la salud, con niños, adolescentes y familia. Pirámide.

Raczynski, J.M. y Leviton, L.C. (2004). Handbook of Clinical Health Psychology, Volume 2: Disorders of Behavior and Health. APA

Simon, M.S. (1999). Manual De Psicología De La Salud. Fundamentos, Metodología Y Aplicaciones. Biblioteca Nueva.

Vallejo, M.A. (2002). Psicología Clínica Y De La Salud. Avances 2001. Minerva ediciones, S.A.

Vázquez, F., Blanco, V. y Otero, P. (2022). Guía de intervención del estrés. Síntesis.

Vázquez, F., Otero, P. y Blanco, V. (2019). Guía de intervención de la depresión. Síntesis.

Vázquez, F., Otero, P, Blanco, V. y Torres, A. (2015). Terapia de solución de problemas para la depresión: una breve guía práctica en grupo. Alianza Editorial.

Vázquez, F., Otero, P., Torres, A. y Arrojo, M. (2016). Deja atrás la depresión y alcanza la felicidad. Pirámide.

Complementary


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments

Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural. Recoméndase o envío dos traballos telemáticamente ou a impresión a doble cara na entrega de traballos.

Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibiliade nos comportamentos persoais e profesionais.



(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.