Datos Identificativos					2020/21
Asignatura (*)	Trastornos da linguaxe oral e escrita: lectura e comprensión			Código	652438019
Titulación	Mestrado Universitario en Psicoloxía Aplicada
Descriptores	Ciclo	Período	Curso	Tipo	Créditos
	Mestrado Oficial	1º cuadrimestre	Primeiro	Obrigatoria	3
Idioma	Castelán
Modalidade docente	Presencial
Prerrequisitos
Departamento	Psicoloxía
Coordinación	Cuevas Gonzalez, Lino Manuel		Correo electrónico	lino.cuevas@udc.es
Profesorado	Cuevas Gonzalez, Lino Manuel		Correo electrónico	lino.cuevas@udc.es
Web
Descrición xeral	Trátase dunha materia orientada a dotar o alumnado dos coñecementos xerais sobre dificultades na linguaxe oral, na lectura, a escritura, e o dominio da linguaxe escrita en xeral. Está orientada a dotar os alumnos dos coñecementos e competencias necesarios para aplicar criterios axeitados na identificación e intervención educativa en nenos do grupo de idade que cursan a Educación Primaria e que poden presentar trastornos na linguaxe oral e escrita.
Plan de continxencia	1. Modificación de contidos Ningunha 2. Metodoloxías * Metodoloxías docentes que se manteñen Todas. Exceptuando o caso de que non poidan realizarse as sesións presenciais, entón levasen a cabo as sesións virtuais e no mesmo horario que se estableceu para as sesións presenciais. Isto levará a cabo a través da plataforma Teams, a condición de que ese recurso tecnolóxico estea a disposición tanto do alumnado como do profesorado 3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado Se non se puidesen levar a cabo titorías presenciais entón realizaranse de maneira virtual. En principio recoméndase o correo electrónico e/ou a aplicación Teams. Se por calquera razón, o uso destes medios non fose posible, buscaríanse alternativas a través de aplicacións de mensaxería e/ou de videoconferencias consensuadas entre alumnado e profesorado. Poderanse realizar de forma individualizada ou en pequenos grupos. 4. Modificacións na avaliación No caso de que non se puidese realizar un exame presencial, este decaería da cualificación final e esta, á súa vez, conformaríase da seguinte maneira: a síntese dos traballos tutelados e da aprendizaxe colaborativa levaría a cabo a través dunha exposición oral na plataforma Teams (ou, se este recurso non fose posible ou non estivese dispoñible, a través doutra plataforma consensuada entre profesorado e alumnado) e supoñería o 50% da cualificación final. Os estudos de casos, para os que se facilitará material bibliográfico, videográfico e webgráfico, irán acompañados dunha serie de cuestións que o alumnado deberá responder coa maior amplitude posible e remitiranse ao profesor a través do correo electrónico (ou por calquera outro medio telemático alternativo se este non fose posible) e supoñerán o 30% da cualificación final. Por último, as lecturas e a súa recensión deberán axustarse aos criterios que indique o profesor e o seu grao de profundización, e supoñerán o 20% da cualificación final da materia. 5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía Ningunha

Competencias do título Código Competencias do título A4 Ser capaz de lograr un adecuado nivel de comprensión da demanda do destinatario en cada situación ou contexto de aplicación. A5 Ser capaz de realizar unha avaliación psicolóxica no contexto dunha investigación científica. A6 Saber como especificar a demanda e os obxectivos do caso, e en función deles, recoller a información. A7 Saber realizar un seguimento sobre un caso elixindo obxectivos pertinentes e realistas. A19 Coñecer e axustarse ás obrigacións deontolóxicas da Psicoloxía Aplicada. B1 Capacidade de análise e síntese. B2 Capacidade de organización e planificación. B8 Aprendizaxe autónoma. B11 Resolución de problemas. B12 Toma de decisións. B13 Capacidade de aplicar os coñecementos á práctica. C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro. C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.

Resultados de aprendizaxe

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
	AI4 AI5 AI7
	AI6
	AI19	BI1 BI13
		BI2
		BI11
			CM2
		BI12
			CM3
		BI8

Contidos

Temas	Subtemas
TEMA 1. PROCESOS PSICOLÓXICOS BÁSICOS EN LECTURA	- PROCESOS PERCEPTIVOS - PROCESOS LÉXICOS - PROCESOS SINTÁCTICOS - PROCESOS SEMÁNTICOS
TEMA 2. EL APRENDIZAXE DA LECTURA	- METODOS DE LECTURA - PROGRAMAS INSTRUCCIONALES - RECOMENDACIÓNS DIDÁCTICAS
TEMA 3. DIFICULTADES DE APRENDIZAXE EN LECTURA	RETRASO LECTOR - DISLEXIA
TEMA 4. A COMPRENSIÓN DOS TEXTOS	- ESTRATEXIAS DE COMPRENSIÓN - PROGRAMAS INSTRUCCIONALES
TEMA 5. MEMORIA E LECTURA	-M.O. -M.L.P.

Planificación

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Estudo de casos	A4 A6 A19 B2 B8 B11 B12 C2 C3	10	0	10
Proba obxectiva	A4 A5	2	25	27
Lecturas	A7 B1 B2 B8 B11 B12 B13 C3	0	5	5
Traballos tutelados	A7 B1 B2 B8 B11 B12 B13 C3	2	22	24
Sesión maxistral	A4 A6	7	0	7
Atención personalizada		2	0	2
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías

Metodoloxías	Descrición
Estudo de casos	DIAGNOSTICO E INTERVENCIÓN EN DIFICULTADES DA LECTURA
Proba obxectiva	PROBA OBXECTIVA SOBRE OS CONTIDOS
Lecturas	Valorarase o nivel de profundización e a capacidade de reflexión do alumnado sobre cada lectura proposta.
Traballos tutelados	Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe. Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor. Propoñerase a realización de traballos de grupo, de carácter obrigatorio, ao redor dos temas centrais da materia e para o inicio da súa elaboración facilitarase un pequeno dossier a partir do cal o alumnado deberá ir profundando na materia obxecto de estudo. O resultado dese traballo exponse de forma interactiva utilizando a metodoloxía da presentación oral.
Sesión maxistral	EXPLICACIÓN DE CONTIDOS

Atención personalizada

Metodoloxías Estudo de casos Traballos tutelados

Descrición Estas metodologías requieren de orientación y seguimiento por parte del profesor tanto en horas de clase (que se hará en los grupos interactivos) como en horas de tutoría, según lo demanden los alumnos y/o crea conveniente el profesor. Todo ello con la finalidad de realizar un seguimiento preciso del alumnado y de sus actividades de aprendizaje. Será virtual y/o presencial, atendiendo a las circunstancias y a los recursos tecnológicos existentes. La atención personalizada se hará, globalmente, mediante tutorías personalizadas directas y virtuales, individuales y grupales.

Avaliación

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Estudo de casos	A4 A6 A19 B2 B8 B11 B12 C2 C3	DIAGNÓSTICO E INTERVENCIÓN	20
Proba obxectiva	A4 A5	PROBA TIPO TEST SOBRE OS CONTIDOS	40
Sesión maxistral	A4 A6	ASISTENCIA A CLASE	0
Lecturas	A7 B1 B2 B8 B11 B12 B13 C3	Valorarase o nivel de profundización e a capacidade de reflexión do alumnado sobre cada lectura proposta.	10
Traballos tutelados	A7 B1 B2 B8 B11 B12 B13 C3	Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe. Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor. Propoñerase a realización de traballos de grupo, de carácter obrigatorio, ao redor dos temas centrais da materia e para o inicio da súa elaboración facilitarase un pequeno dossier a partir do cal o alumnado deberá ir profundando na materia obxecto de estudo. O resultado dese traballo exponse de forma interactiva utilizando a metodoloxía da presentación oral.	30
Observacións avaliación

Fontes de información

Bibliografía básica	VIEIRO, P.; MEILÁN, E. Y GÓMEZ, I (1999). ENTRENAMIENTO Y EVALUACIÓN DE LOS PROCESOS DE LECTO-ESCRITURA. TÓRCULO VIEIRO, P.; PERALBO, M. Y GARCÍA, J.A. (1997). PROCESOS DE ADQUISICIÓN Y PRODUCCIÓN DE LA LECTO-ESCRITURA. VISOR VIEIRO, P. Y GÓMEZ, I. (2004). PSICOLOGÍA DE LA LECTURA . PEARSON
	J.C. Meléndez Moral 1996 Desarrollo psicológico de la dificultad auditiva Cristóbal Serrano Valencia Libro V M. Acosta Rodríguez; A Mª.Moreno Santana 2001 Dificultades del lenguaje en ambientes educativos. Masson Libro J. Narbona;C. Chevrie-Muller 2001 El lenguaje del niño.Desarrollo normal, evaluación y trastornos. Masson Libro P.Howlin;S.Baron-Cohen;J.Hawdin 2006 Enseñar a los niños autistas a comprender a los demás.Guía práctica para educadores. CEAC educación Libro D.Caplan 1992 Introducción a la neurolingüística y al estudio de los trastornos del lenguaje Visor Distribuciones, S.A. Libro Miquel Serra;Elisabet Serrat;Rosa Solé y Melina Aparici 2000 La adquisición del lenguaje Ariel Psicología Libro M.López Torrijo 2005 La educación de las personas con sordera.La esuela oralista española. Universitat de Valencia.Dpto.Educación Comparada e Historia de la Educación. Libro J. Peña Casanova 2003 Manual de Logopedia Masson Libro J.Rondal; X.Serón 2000 Neurología y conducta Paidós Libro M. Belinchón;J.M.Igoa;A. Riviere 2000 Psicología del lenguaje.Investigación y Teoría Trotta. S.A. Libro J. N. García Sánchez 1998 Manual de dificultades de aprendizaje: Lenguaje. Lecto-escritura. Matemáticas Aula Magna Libro
Bibliografía complementaria	GARCÍA MADRUGA, J.A. YCOLS (1999). COMPRENSIÓN LECTORA Y MEMORIA OPERATIVA. PAIDÓS SÁNCHEZ, E. (1998). COMPRENSIÓN Y REDACCIÓN DE TEXTOS. EDEBÉ GARCÍA MADRUGA, J.A. (2006). LECTURA Y CONOCIMIENTO. PAIDÓS

Recomendacións

Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías