Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Trastornos da linguaxe oral e escrita: lectura e comprensión Código 652438019
Titulación
Mestrado Universitario en Psicoloxía Aplicada
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía
Coordinación
Cuevas Gonzalez, Lino Manuel
Correo electrónico
lino.cuevas@udc.es
Profesorado
Cuevas Gonzalez, Lino Manuel
Correo electrónico
lino.cuevas@udc.es
Web
Descrición xeral Trátase dunha materia orientada a dotar o alumnado dos coñecementos xerais sobre dificultades na linguaxe oral, na lectura, a escritura, e o dominio da linguaxe escrita en xeral. Está orientada a dotar os alumnos dos coñecementos e competencias necesarios para aplicar criterios axeitados na identificación e intervención educativa en nenos do grupo de idade que cursan a Educación Primaria e que poden presentar trastornos na linguaxe oral e escrita.

Competencias do título
Código Competencias do título
A4 Ser capaz de lograr un adecuado nivel de comprensión da demanda do destinatario en cada situación ou contexto de aplicación.
A5 Ser capaz de realizar unha avaliación psicolóxica no contexto dunha investigación científica.
A6 Saber como especificar a demanda e os obxectivos do caso, e en función deles, recoller a información.
A7 Saber realizar un seguimento sobre un caso elixindo obxectivos pertinentes e realistas.
A19 Coñecer e axustarse ás obrigacións deontolóxicas da Psicoloxía Aplicada.
B1 Capacidade de análise e síntese.
B2 Capacidade de organización e planificación.
B8 Aprendizaxe autónoma.
B11 Resolución de problemas.
B12 Toma de decisións.
B13 Capacidade de aplicar os coñecementos á práctica.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
AI4
AI5
AI7
AI6
AI19
BI1
BI13
BI2
BI11
CM2
BI12
CM3
BI8

Contidos
Temas Subtemas
TEMA 1. PROCESOS PSICOLÓXICOS BÁSICOS EN LECTURA - PROCESOS PERCEPTIVOS
- PROCESOS LÉXICOS
- PROCESOS SINTÁCTICOS
- PROCESOS SEMÁNTICOS
TEMA 2. EL APRENDIZAXE DA LECTURA - METODOS DE LECTURA
- PROGRAMAS INSTRUCCIONALES
- RECOMENDACIÓNS DIDÁCTICAS
TEMA 3. DIFICULTADES DE APRENDIZAXE EN LECTURA RETRASO LECTOR
- DISLEXIA
TEMA 4. A COMPRENSIÓN DOS TEXTOS - ESTRATEXIAS DE COMPRENSIÓN
- PROGRAMAS INSTRUCCIONALES
TEMA 5. MEMORIA E LECTURA -M.O.
-M.L.P.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Estudo de casos A4 A6 A19 B2 B8 B11 B12 C2 C3 10 0 10
Proba obxectiva A4 A5 2 25 27
Lecturas A7 B1 B2 B8 B11 B12 B13 C3 0 5 5
Traballos tutelados A7 B1 B2 B8 B11 B12 B13 C3 2 22 24
Sesión maxistral A4 A6 7 0 7
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Estudo de casos DIAGNOSTICO E INTERVENCIÓN EN DIFICULTADES DA LECTURA
Proba obxectiva PROBA OBXECTIVA SOBRE OS CONTIDOS
Lecturas Valorarase o nivel de profundización e a capacidade de reflexión do alumnado sobre cada lectura proposta.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe. Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor. Propoñerase a realización de traballos de grupo, de carácter obrigatorio, ao redor dos temas centrais da materia e para o inicio da súa elaboración facilitarase un pequeno dossier a partir do cal o alumnado deberá ir profundando na materia obxecto de estudo. O resultado dese traballo exponse de forma interactiva utilizando a metodoloxía da presentación oral.
Sesión maxistral EXPLICACIÓN DE CONTIDOS

Atención personalizada
Metodoloxías
Estudo de casos
Traballos tutelados
Descrición
Estas metodologías requieren de orientación y seguimiento por parte del profesor tanto en horas de clase (que se hará en los grupos interactivos) como en horas de tutoría, según lo demanden los alumnos y/o crea conveniente el profesor. Todo ello con la finalidad de realizar un seguimiento preciso del alumnado y de sus actividades de aprendizaje. Será virtual y/o presencial, atendiendo a las circunstancias y a los recursos tecnológicos existentes.
La atención personalizada se hará, globalmente, mediante tutorías personalizadas directas y virtuales, individuales y grupales.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Estudo de casos A4 A6 A19 B2 B8 B11 B12 C2 C3 DIAGNÓSTICO E INTERVENCIÓN 20
Proba obxectiva A4 A5 PROBA TIPO TEST SOBRE OS CONTIDOS. Se debe obtener, como mínimo, una puntuación de cuatro sobre diez. 40
Sesión maxistral A4 A6 ASISTENCIA A CLASE 0
Lecturas A7 B1 B2 B8 B11 B12 B13 C3 Valorarase o nivel de profundización e a capacidade de reflexión do alumnado sobre cada lectura proposta. 10
Traballos tutelados A7 B1 B2 B8 B11 B12 B13 C3 Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe. Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor. Propoñerase a realización de traballos de grupo, de carácter obrigatorio, ao redor dos temas centrais da materia e para o inicio da súa elaboración facilitarase un pequeno dossier a partir do cal o alumnado deberá ir profundando na materia obxecto de estudo. O resultado dese traballo exponse de forma interactiva utilizando a metodoloxía da presentación oral. 30
 
Observacións avaliación
A ASISTENCIA É OBRIGATORIA (salvo dispensa concedida ou motivo xustficado documentalmente). Tanto a realización da proba obxectiva (a condición de que se obteña, como mínimo, unha puntuación de catro sobre dez) como dos traballos tutelados e a súa correspondente exposición e defensa, considéranse obrigatorios para superar a materia. As cualificacións obtidas nestes apartados sumaranse ás obtidas nos restantes (estudo de casos e lecturas). Considérase aprobada a materia a partir de cinco (5). Calquera puntuación inferior supón a cualificación de Suspenso. A non realización dun ou ambos os apartados obrigatorios supón a cualificación de Non Presentado. Se por causas alleas á nosa vontade e se así o indicase o Goberno do Estado, variasen as condicións de realización do curso, entón a avaliación cinguiríase á puntuación da proba obxectiva, cun 40% de peso na cualificación final, á síntese dos traballos tutelados coa aprendizaxe colaborativa, que pasaría a ter un peso do 30% da cualificación final, os estudos de casos, que supoñerían un 20% da cualificación final e, por último, as lecturas e o nivel de profundización nelas, que supoñerían un 10% da cualificación final. Todo iso levaría a cabo a través dos recursos tecnolóxicos dos que se poida dispoñer nese momento. O alumnado con dedicación a tempo parcial e dispensa académica de asistencia será avaliado da mesma maneira, excepto a exposición oral, que poderá ser síncrona ou asíncrona (para o alumnado asistente só será síncrona).


Fontes de información
Bibliografía básica VIEIRO, P.; MEILÁN, E. Y GÓMEZ, I (1999). ENTRENAMIENTO Y EVALUACIÓN DE LOS PROCESOS DE LECTO-ESCRITURA. TÓRCULO
VIEIRO, P.; PERALBO, M. Y GARCÍA, J.A. (1997). PROCESOS DE ADQUISICIÓN Y PRODUCCIÓN DE LA LECTO-ESCRITURA. VISOR
VIEIRO, P. Y GÓMEZ, I. (2004). PSICOLOGÍA DE LA LECTURA . PEARSON

J.C. Meléndez Moral 1996 Desarrollo psicológico de la dificultad auditiva Cristóbal Serrano Valencia Libro V M. Acosta Rodríguez; A Mª.Moreno Santana 2001 Dificultades del lenguaje en ambientes educativos. Masson Libro J. Narbona;C. Chevrie-Muller 2001 El lenguaje del niño.Desarrollo normal, evaluación y trastornos. Masson Libro P.Howlin;S.Baron-Cohen;J.Hawdin 2006 Enseñar a los niños autistas a comprender a los demás.Guía práctica para educadores. CEAC educación Libro D.Caplan 1992 Introducción a la neurolingüística y al estudio de los trastornos del lenguaje Visor Distribuciones, S.A. Libro Miquel Serra;Elisabet Serrat;Rosa Solé y Melina Aparici 2000 La adquisición del lenguaje Ariel Psicología Libro M.López Torrijo 2005 La educación de las personas con sordera.La esuela oralista española. Universitat de Valencia.Dpto.Educación Comparada e Historia de la Educación. Libro J. Peña Casanova 2003 Manual de Logopedia Masson Libro J.Rondal; X.Serón 2000 Neurología y conducta Paidós Libro M. Belinchón;J.M.Igoa;A. Riviere 2000 Psicología del lenguaje.Investigación y Teoría Trotta. S.A. Libro J. N. García Sánchez 1998 Manual de dificultades de aprendizaje: Lenguaje. Lecto-escritura. Matemáticas Aula Magna Libro
Bibliografía complementaria GARCÍA MADRUGA, J.A. YCOLS (1999). COMPRENSIÓN LECTORA Y MEMORIA OPERATIVA. PAIDÓS
SÁNCHEZ, E. (1998). COMPRENSIÓN Y REDACCIÓN DE TEXTOS. EDEBÉ
GARCÍA MADRUGA, J.A. (2006). LECTURA Y CONOCIMIENTO. PAIDÓS


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías